دارایی های قابل معامله

معرفی صندوق های سرمایه گذاری

یک نهاد مالی است که با منابع حاصل از انتشار گواهی سرمایه‌گذاری را در موضوع فعالیت مصوب خود سرمایه‌گذاری می‌کند و مالکان آن به نسبت سرمایه‌گذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک‌ هستند. صندوق های سرمایه گذاری فرصت مناسبی هستند برای افرادی که فرصت، تخصص و منابع مالی محدودی دارند و می توانند با استفاده از دانش و تجربه و منابع در دسترس موسسان صندوق از فرصت های موجود در بازار سرمایه استفاده ببرند.

انواع صندوق‌های سرمایه گذاری

صندوق های سرمایه گذاری بر اساس نوع ممکن است وجوه جمع آوری شده را در انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت، سهام و حق تقدم سهام، پروژه ساختمانی، طلا، ارز و . که مشخصات آنها در امیدنامه صندوق ذکر شده است سرمایه گذاری می کند. انواع صندوق های سرمایه گذاری به شرح زیر می باشد:

1- صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت

این نوع صندوق‌ها حداقل بین ۷۰% تا ۹۰% از دارایی‌های خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکی، گواهی سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌کنند. باقی‌مانده دارایی‌های صندوق نیز به اختیار مدیر صندوق (تا سقف ۱۰%) در بورس سرمایه گذاری می‌شود.

مزایا: بازدهی بالاتر از بانک | ریسک‌پذیری پایین | حداقل سود تضمین شده | پرداخت منظم سود رد بازه های معین |قابلیت نقد شوندگی

بالا | دارای ضامن(نهاد مالی) نقد شوندگی

2- صندوق سرمایه گذاری سهامی

این نوع از صندوق‌ها حداقل ۷۰% از دارایی‌های خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. ۳۰% دارایی های قابل معامله باقی‌مانده نیز به اختیار مدیر صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌شود.

مزایا : ریسک بیشتر از صندوق های درآمد ثابت | حداقل سود تضمین شده| مناسب افراد پرمشغله | مدیریت حرفه ای صندوق توسط

3- صندوق سرمایه گذاری مختلط

این نوع از صندوق‌ها حداکثر ۶۰% از دارایی خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. حداقل ۴۰% از دارایی صندوق نیز در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی سرمایه گذاری می‌شود.

مزایا: میزان ریسک مابین صندوق های درآمد ثابت و صندوق های درسهام | ریسک متوسط | دارای ضامن نقد شوندگی | حداقل سود

تضمین شده ندارند

۴- صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)

فعالیت اصلی این صندوق‌ها، سرمایه گذاری در اوراق بهادار یا دارایی‌های فیزیکی است که به عنوان دارایی پایه صندوق در نظر گرفته می‌شود. عملکرد این نوع از صندوق‌ها به عملکرد دارایی پشتوانه آن بستگی دارد. می‌توانند از هر کدام از ۳ نوع صندوق سرمایه گذاری قبلی باشند.

مزایا : ریسک های متفاوت براساس معاملات برحسب عرضه و تقاضا | خرید و فروش این صندوق ها در بورس بر میزان نقدشوندگی

آن ها تاثیر خواهد داشت

۵- صندوق‌های سرمایه گذاری در طلا

صندوق‌های سرمایه‌ گذاری طلا با خرید و فروش سپرده سکه و انواع اوراق بهادار مبتنی بر طلا که معمولا در بورس پذیرفته ‌شده‌اند، به کسب بازده می‌پردازند .

۶- صندوق‌های سرمایه‌ گذاری زمین و ساختمان

صندوق‌های سرمایه‌ گذاری زمین و ساختمان، صندوق‌هایی هستند که سرمایه‌های کوچک اشخاص حقیقی یا حقوقی را به‌ منظور سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگ ساختمانی جذب می‌کنند. با این کار امکان استفاده سرمایه‌گذاران خرد از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگ و درآمدزای مسکن فراهم می‌شود.

۷- صندوق‌های سرمایه گذاری پروژه

صندوق‌ سرمایه‌ گذاری پروژه، صندوق‌هایی هستند که منابع مالی سرمایه‌گذاران را برای تأمین مالی پروژه‌های صنعتی، معدنی، نفت و پتروشیمی جذب می‌کنند. هدف از تشکیل این نوع صندوق‌ها، جمع‌آوری سرمایه از متقاضیان و اختصاص وجوه جمع‌آوری ‌شده به ساخت و بهره‌برداری انواع پروژه‌های دارای توجیه است.

۸- صندوق سرمایه دارایی های قابل معامله گذاری نیکوکاری

. افرادی که قصد حمایت از اهداف نیکوکارانه را دارند، به‌جای پرداخت پولی که پس از یک‌بار پرداخت و هزینه شدن به پایان می‌رسد، در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند و سود ناشی از این سرمایه‌گذاری به‌صورت همیشگی به آن هدف اعطا می‌شود. البته فرد می‌تواند بخشی از سود ناشی از این سرمایه‌گذاری را برای خود و بخش دیگر برای آن هدف در نظر بگیرد.

۹- صندوق سرمایه گذاری جسورانه

صندوق‌هایی که بر ایده‌ها و کسب‌وکارهای نوآورانه سرمایه‌گذاری می‌کنند و ممکن دارایی های قابل معامله است سودی فراوان عاید افراد کنند.

۱۰- صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازار گردانی

بازارگردانی به معنای خریدوفروش سهم‌های شرکت یا صنعتی خاص است که موجب بهبود نقدشوندگی و متعادل نگه‌داشتن بازار می‌شود.

۱۱- صندوق سرمایه گذاری شاخصی

صندوق‌‌های سرمایه‌ گذاری شاخصی، صندوق‌هایی هستند که منابع مالی جمع‌آوری ‌شده را درست به شکلی سرمایه‌گذاری می‌کنند که عملکردی مشابه با عملکرد یکی از شاخص‌های بازار سرمایه را به دست بیاورند.

صندوق قابل معامله در بورس یا etf چیست – بررسی مزایا و معایب

صندوق قابل معامله در بورس یا etf نوعی صندوق سرمایه گذاری با دارایی‌های متنوع است. مدل این صندوق به صورتی است که در ساعات باز بودن بازار می‌توان یک یا چند واحد از آن را خرید و فروش کرد.

در این مقاله توضیح دادیم که صندوق etf چیست و چه انواعی دارد. همچنین به مزایا و معایب صندوق‌های قابل معامله پرداخته شده است. بررسی ویژگی‌های صندوق‌های etf، معرفی بهترین صندوق‌های قابل معامله و جزئیات این صندوق‌ها را می‌توانید در ادامه این مقاله بخوانید.

فهرست موضوعات مقاله

صندوق‌ etf چیست؟

صندوق قابل معامله در بورس یا etf از دارایی‌های متفاوت مثل سهام، انواع اوراق بهادار، اوراق درآمد ثابت و… تشکیل می‌شود. تنوع دارایی‌ها در etf به سرمایه گذاران کمک می‌کند تا در چندین دارایی مثل مجموعه‌ای از سهام، اوراق مشارکت و… سرمایه گذاری کنند. این موضوع باعث می‌شود تا ریسک سرمایه گذاری کاهش پیدا کند.

اگر بخواهیم تخصصی تر صندوق etf را تعریف کنیم باید بگوییم که این صندوق‌ها از نظر نحوه خرید و فروش در برابر صندوق مبتنی بر صدور و ابطال قرار می‌گیرند. این صندوق‌ها به راحتی همانند سهام قابل خرید و فروش‌اند و با یک جستجوی ساده نماد صندوق در سامانه کارگزاری می‌توانید در لحظه آن‌ها را معامله کنید.

ETF مخفف چه کلمه انگلیسی است؟

عبارت اختصاری ETF مخفف کلمه انگلیسی Exchange Traded Fund است، که به صورت دقیقا به فارسی صندوق قابل معامله یا قابل خرید و فروش می‌شود. در ادامه با مقایسه این نوع از صندوق‌ها با صندوق‌های مشترک معنا و عملکرد این شیوه سرمایه گذاری بورسی را بهتر درک خواهید کرد.

تفاوت صندوق های ETF با صندوق های سرمایه‌گذاری مشترک در چیست؟

در ابتدای مقاله گفتیم که صندوق های ETF از نظر شکل ساختاری شباهت بسیاری با صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک (mutual fund) دارند. تنها تفاوت آنها در شیوه معامله است. صندوق‌های مشترک فقط در پایان روز و پس از محاسبه NAV قابل خرید و فروش‌اند؛ در صورتی که etf مثل سهام هر موقع از روز معامله می‌شود.

قابل معامله بودن در طول روز باعث شده تا صندوق قابل معامله، نقد شوندگی سریع‌تری داشته باشد و با توجه به بهره‌مندی از مزیت معافیت مالیاتی کم هزینه‌تر هم باشند. صندوق‌های قابل معامله انواع مختلفی هم دارند که در ادامه به معرفی و بررسی هر کدام از آن‌ها خواهیم پرداخت.

انواع صندوق‌های قابل معامله (etf) در بورس

انواع ETFها خیلی گسترده است. چون یک صندوق قابل معامله می‌تواند از انواع مختلف سرمایه مثل سپرده بانکی، سهام، پول نقد، سکه و طلا، ارز، شمش، اوراق درآمد ثابت یا ترکیبی از این موارد ایجاد شده باشد. با این توضیح می‌توانید لیست صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس را در ادامه بخوانید.

صندوق با درآمد ثابت

در این نوع صندوق میزان و مقدار رشد مشخص می‌شود. یعنی اگر یک واحد از آن را بخرید، به مقدار مشخصی درآمد کسب می‌کنید. شما می‌توانید در هر بازه زمانی در این صندوق‌ها سرمایه گذاری داشته باشید. ترکیب دارایی صندوق درآمد ثابت etf معمولا حداقل 70 درصد اوراق مشارکت بانکی و دارایی های قابل معامله سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت است؛ یک ترکیب کاملا کم ریسک و بدون ضرر برای تازه واردها.

صندوق سهام ای تی اف

شکل این صندوق‌ها کاملا از اسمشان پیداست. صندوق سهام ای تی اف معمولا از تعدادی سهام تشکیل شده و طبق توافق انجام شده با کارگزاری در سود و زیان این صندوق‌ها شریک خواهید بود. البته صندوق می‌تواند اصل پول شما را تضمین کند و در این صورت ضامن زیان صندوق خواهد بود و نه ضامن سود آن.

صندوق مختلط

از ترکیب دو حالت قبلی، صندوق مختلط ایجاد می‌شود. در این حالت 40 درصد دارایی از سهام، 40 درصد اوراق درآمد ثابت و 20 درصد نهایی هم از بین سهام یا اوراق انتخاب می‌شود.

صندوق بازار خارجی

در کنار صندوق‌های etf داخلی می‌‎توان به صندوق‌های خارجی هم اشاره کرد. در این حالت می‌توانید حتی با اطلاعات کم از بازارهای خارجی، وارد سرمایه گذاری در این حوزه شده و سود کنید.

صندوق ارزی

دارایی‌های این صندوق‌ها عمدتا از نوع ارز هستند و بازار این صندوق هم فارکس است.

صندوق صنعتی

در این نوع از صندوق‌ها همه دارایی‌ها معمولا از یک صنعت خاص انتخاب می‌شود. برای مثال ممکن است صندوق etf از نوع صندوق پتروشیمی باشد.

صندوق کالایی

در این نوع از صندوق‌ها دارایی‌ها به جای آنکه از نوع سهام و اوراق باشند، به شکل کالایی هستند. صندوق‌های طلا یا سایر فلزات از همین نوع صندوق‌هاست.

صندوق های etf طلا

همانطور که گفته شد، این نوع از صندوق‌ها از نوع کالایی هستند و بیشتر دارایی‌های آن از نوع طلا و سکه است.

در ادامه با بررسی مزایای سرمایه گذاری در صندوق‌های قابل معامله با کارکرد بیشتر این صندوق‌ها آشنا خواهید شد.

مزیت‌های سرمایه گذاری در صندوق‌های قابل معامله

صندوق‌های قابل معامله نوعی سرمایه گذاری کم ریسک هستند که نظر بسیاری از افراد را به خود جلب می‌کنند. از این منظر این صندوق‌ها مزایای بسیاری هم دارند که در ادامه به بررسی مزایای استفاده از صندوق‌های ETF خواهیم پرداخت.

نداشتن صف خرید و فروش

برای خرید و فروش این صندوق‌ها صف ایجاد نمی‌شود و در طول روز قابل معامله‌اند؛ یعنی مثل صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال در پایان روز قیمت گذاری نمی‌شوند.

کم هزینه بودن

هزینه این صندوق‌ها خیلی کم است و دلیل آن هم معافیت مالیاتی آن‌هاست. با توجه به اصل 44 قانون اساسی صندوق‌های ای تی اف معاف از مالیاتند. هزینه این صندوق‌ها تنها شامل هزینه عملیاتی و مدیریت صندوق می‌شود.

نقد شوندگی بهتر و خرید و فروش آسان تر

نقد شوندگی این صندوق‌های خیلی مطلوب است؛ یعنی شما به راحتی می‌توانید آن‌ها را خرید و فروش کنید. مبلغ هم نهایتا ظرف 3 روز به حساب شما واریز می‌شود و کارکردی شبیه خرید و فروش سهام دارد.

شفافیت بالا

ارزش صندوق etf براساس nav یا ارزش خالص دارایی محاسبه می‌شود و این موضوع باعث شده تا شفافیت این صندوق‌ها بسیار بالا باشد. ارزش دارایی این صندوق‌ها هر 15 ثانیه یا نهایتا چند ساعت یکبار منتشر می‌شود و در نهایت هر چه اختلاف قیمت بین nav و ای تی اف پایین تر باشد، یعنی شفافیت صندوق و ارزش دارایی‌های آن پایین‌تر است. این صندوق‌ها هر روز باید گزارش‌های منظمی از ریز معاملات خود بدهند.

فرصتی عالی برای ساختن یک پورتفوی کم خطر

طیف دارایی‌ها در این صندوق‌ها خیلی گسترده و متنوع است و این یعنی اینکه دارایی شما در خطر نیست. حتی می‌توان تضمین داد که اگر سرمایه گذاری شما زیر نظر متخصصان حرفه‌ای بازار باشد، مطمئن باشید در این صندوق‌ها هیچ وقت متضرر نخواهید شد.

بهره مندی از معافیت مالیاتی

به این موضوع هم چندبار اشاره کردیم که این مدل از سرمایه گذاری یعنی بهره مند شدن از معافیت مالیاتی. به همین دلیل نیازی نیست که هزینه گزافی برای قرار دادن سرمایه خود در این صندوق‌ها بدهید.

معایب صندوقetf

صندوق‌های قابل معامله در بورس با اینکه خیلی پر طرفدارند و سرمایه گذاری در آن‌ها ریسک بسیار کمی دارد، اما دارای معایبی هم هستند. برخی از ضعف‌های صندوق‌های etf را در ادامه بررسی کردیم.

پایین بودن بازده سود

به خصوص در صندوق‌های سهامی و در وضعیت منفی بازار ممکن است بازده سود صندوق etf پایین باشد. البته اگر کارشناسان خبره وضعیت صندوق را بررسی کنند، این موضوع کمتر پیش می‌آید.

برخوردار نبودن از سود سایر سهام

در برخی موارد، سرمایه گذار باید بلند مدت فکر کند و به دنبال سود 10 تا 15 سال آینده صندوق باشد. در این صورت نمی‌توان از تغییرات قیمت روز سهام بهره مند شد و نسبت به خرید و فروش سهام به صورت مستقیم سود کمتری به دست می‌آید.

نقد شوندگی کمتر

چون ترکیب صندوق‌های etf زیاد است، در برخی از این صندوق‌ها می‌توان مشاهده کرد که نقد شوندگی پایین است.

تنوع نداشتن

برخی از صندوق‌های etf مثل صندوق کالا یا صندوق‌های یک صنعت معمولا محدود به یک حوزه سرمایه گذاری‌اند و به همین دلیل تنوع بالایی ندارند. ممکن است این موضوع باعث بشود تا درصد ریسک صندوق بالا برود.

نداشتن حق حضور در مجامع

با سرمایه گذاری در صندوق امکان شرکت در مجامع سهام آن صندوق وجود ندارد. همین موضوع دارایی های قابل معامله باعث می‌شود که نتوانید به صورت مستقیم فعالیت کنید. البته اگر حرفه‌ای نیستید، این موضوع یک حسن می‌تواند باشد.

دسترسی نداشتن به مدیریت سبد سهام

با سرمایه گذاری در صندوق‌های ای تی اف امکان مدیریت مستقیم روی سرمایه گذاری وجود ندارد. در این حالت شما در واقع سبدی را خریده‌اید که تحت مدیریت افراد دیگری است. این موضوع شاید در ظاهر عیب بزرگی باشد، اما اگر دارایی شما تحت مدیریت افراد حرفه‌ای قرار بگیرد چی؟ جالب است بدانید که مهمترین ویژگی صندوق‌های etf همین است و در ادامه به طور کامل آن را توضیح دادیم.

ویژگی کلیدی صندوق قابل معامله در بورس چیست؟

مهترین ویژگی صندوق قابل معامله در بورس فرصتی است که نصیب افراد تازه وارد در حوزه سرمایه گذاری می‌شود. افراد تازه وارد می‌توانند با سرمایه گذاری در صندوق‌های قابل معامله به راحتی و با کمترین هزینه سرمایه خود را در اختیار کارشناسان خبره بازارهای مالی قرار بدهند.

حتما پیشنهاد می‌کنیم که اگر اطلاعات کمی در خصوص بازارهای سرمایه گذاری دارید، از این فرصت خوب استفاده کنید و با سرمایه گذاری در صندوق‌های بورسی و به خصوص صندوق‌های etf سرمایه خود را تحت نظر افراد خبره چند برابر کنید.

پیشنهاد می‌کنیم با ثبت نام در داراتو سرمایه خود را به دست افراد خبره در حوزه‌های مالی بپردازید و با خیال راحت و صرف وقت کم سرمایه گذاری خود را شروع کنید.

بهترین صندوق قابل معامله در بورس برای سرمایه گذاری کدام است؟

برای انتخاب بهترین صندوق قابل معامله در بورس باید به چند معیار زیر توجه کرد:

• میزان ریسک پذیری سرمایه گذار
• بررسی میزان تحمل سهام دار از نظر زمانی
• میزان مبلغ قرار داده شده
• سابقه صندوق
• عملکرد مدیران صندوق
• وضعیت اقتصادی و بازار

به طور کلی می‌توان گفت که بهترین صندوق‌های etf باید زیر نظر کارگزاری قابل اعتماد و با سابقه باشند. در داراتو هم به این موضوع کاملا توجه شده است و به همین دلیل تمام فعالیت‌های سرمایه گذاری زیر نظر کارگزاری آگاه انجام می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم فرصت سرمایه گذاری در داراتو را از دست ندهید.

میزان سود دهی صندوق etf چقدر است؟

میزان سوددهی صندوق‌های قابل معامله در بورس با توجه به نوع صندوق انتخابی متفاوت است. اما به طور کلی می‌توان گفت که سود etf در برخی از صندوق‌ها تضمین شده است.

شما می‌توانید این سود را به صورت نقدی و ثابت دوره‌ای یا به صورت سود حاصل از اختلاف قیمت خرید و فروش واحدهای صندوق دریافت کنید.

صندوق‌های قابل معامله متناسب با سطح ریسک چه افرادی هستند؟

توضیحاتی که در این مقاله ارائه کردیم، کاملا نشان می‌دهد که ETF برای چه افرادی مناسب است. به طور کلی می‌توان گفت که افراد با سطح ریسک متوسط می‌توانند در هر یک از صندوق‌های etf سرمایه گذاری کنند.

پیشنهاد می‌کنیم برای شناخت سطح ریسک خود وارد صفحه آزمون ریسک سنجی داراتو شوید و ببینید که کدام صندوق برای شروع سرمایه گذاری شما مناسب است.

نحوه شروع سرمایه گذاری در صندوق قابل معامله

کافی است که در گام اول کد بورسی خود را از سامانه سجام گرفته، سپس در یک کارگزاری معتبر ثبت نام کنید. پس از آن از طریق پنل معاملاتی کارگزاری مورد نظر صندوق etf مناسب خود را خرید و فروش کنید.

حداقل سرمایه برای خرید صندوق قابل معامله در بورس

شما برای سرمایه گذاری در etf خیلی قرار نیست با مبلغ بسیار بالایی وارد شوید. با یک هزینه خیلی پایین مثلا 500 هزار تومان هم می‌توانید سرمایه گذاری خود را شروع کنید.

صندوق های قابل معامله در بورس ( etf ) شامل چقدر کارمزد می شوند؟

براساس نوع صندوق قابل معامله کارمزد هم تفاوت پیدا می‌کند. در ادامه کارمزد سه نوع صندوق را شرح دادیم.

صندوق سهامی: کارمزد خرید: ۰.۴۶۴ درصد / کارمزد فروش: ۰.۴۷۵ درصد

صندوق مختلط: کارمزد خرید: ۰.۲۴۳۶ درصد / کارمزد فروش: ۰.۲۶۴۵ درصد

صندوق درآمد ثابت: کارمزد خرید: ۰.۷۲۵ درصد / کارمزد فروش: ۰.۷۲۵ درصد

ساعت معاملات صندوق etf

ساعت معاملات صندوق‌های etf با ساعت معاملات شرکت‌های بورس کمی متفاوت است. آنطور که سازمان بورس اعلام کرده زمان معاملات صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس از 9 صبح تا ساعت 15 است.

در پایان شما می‌توانید سؤالات و نظرات خود را در قسمت دیدگاه‌ها وارد کنید. کارشناسان ما در سریع‌ترین زمان ممکن پاسخگوی شما خواهند بود. همچنین با تماس با پشتیبانی می‌توانید با کارشناسان ما به صورت تلفنی صحبت کنید.

تحریریه داراتو

ما در تیم تحریریه داراتو امیدواریم با مطالب آموزشی بتوانیم سطح دانش مالی شما را ارتقا بدهیم تا در آینده سرمایه گذاری را به شکل بهتری تجربه کنید. در این راه حمایت‌های شما با نظرات و پیشنهادات بیشترین کمک را به ما خواهد کرد. پس منتظر شنیدن نظرات شما در بخش ارسال دیدگاه‌ها هستیم. همیشه در سود باشید.

استادگلچین (مدیریت مالی دانشگاه تهران)

سئوالات مدیریت سرمایه گذاری در بورس ترم اول 92/91(همراه با پاسخ)

سئوالات آزمون "" بورس اوراق بهادار"" – رشته حسابداری(کارشناسی)

پایان ترم . 1. سال : 92/91 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران – دانشکده علوم انسانی

مدت امتحان :70 دقیقه (40 دقیقه تستی و دارایی های قابل معامله 30 دقیقه تشریحی)- استاد: گلچین

نام : نام خانوادگی: شماره دانشجویی:

هر3 سئوال تستی 1 نمره دارد.سئوالات تستی نمره منفی ندارد.

1. بازاری رسمی و سازمان یافته است که در آن انتقال وجوه از افراد و واحدهایی که با مازاد منابع مالی مواجه اند به افراد وواحدهای متقاضی وجوه صورت می گیرد.

ا. بازار مالی* ب. بازار پولی ج.بازار سرمایه د.بازار بورس

2.درحالت". " وجوه مالی انتقال از طریق بانک های سرمایه گذاری و واسطه های مالی انجام می پذیرد.

ا. انتقال مستقیم ب.انتقال غیر مستقیم*

3.در . خریدار و فروشنده معمولا یکدیگررانمی شناسند.

ا.اوراق بهادارغیرقابل معامله ب. اوراق بهادار قابل معامله* ج. سرمایه گذاری مستقیم د. سرمایه گذاری غیرمستقیم

4.داراییهای غیرقابل معامله .

ا.دارنده و صادرکننده آن مستقیما با هم در ارتباط هستند ب. نقد شوندگی بالایی دارند

ج.امنیت بالایی دارند د.تمام موارد*

5. . کم ریسک ترین و پرمعامله ترین ابزار بازار پول است.

ا.اوراق بهادار بازار پول ب. قراردادهای بازخرید ج. اوراق خزانه* د.اوراق تجاری

6.کدام گزینه در مورد "اوراق بهادار بازار پول "درست نیست؟

ا.نقد شوندگی بالا ب. ریسک پذیری کم ج. سررسید یک روز تا یک سال د.حجم معاملات روی آن ها کم است*

7.کدام گزینه از انواع اوراق بهادار بازار سرمایه نیست؟

ا. اوراق قرضه دولتی ب.اوراق تجاری * ج.اوراق قرضه شهرداری ها د.اوراق قرضه شرکت ها

8. . به نام اوراق بهادار دو رگه شناخته می شود.

ا.سهام عادی ب. اوراق سهام ج. سهام ممتاز* د.اوراق مشتقه

9. . قراردادی است که طبق آن فروشنده متعهد می شود که دارایی خاصی را در یک تاریخ معین در مقابل دریافت مبلغ معینی وجه نقد از خریدار به وی تحویل نماید.

ا.پیمان آتی* ب.اختیارمعامله ج. تاخت د.قرضه ساختاری

10.کدام گزینه از امتیازات بازار مشتقه نسبت به بازار نقدی نیست؟

ا.هزینه کمتر ب. سریعتر انجام شدن معاملات در این بازار ج.نقدشوندگی بالاتر د.خرید و فروش همزمان اسناد بهادار*

11.صندوق های سرمایه گذاری از نظر هدف به . تفکیک می شوند.

ا.بازار پول و بازار سهام ب.بازار پول و سهام و اوراق قرضه

ج. رشدی – درآمدی و رشدی /درآمدی* د.ثابت –متقیر و غیرفعال

12.قیمت صندوق های سرمایه گذاری با سرمایه ثابت . تعیین می شود.

ا.با محاسبه ی ارزش بازار پورتفوی صندوق به قیمت های پایانی در هر روز ب.از طریق جریان عرضه و تقاضای بازار*

ج. با محاسبه میانگین قیمت ها د.به طور روزانه و با میانگین حسابی ساده

13.کدام گزینه از ویژگی های صندوق های سرمایه گذاری غیرفعال نیست؟

ا.دازایی آنها ثابت بوده و چندان مورد معامله قرار نمی گیرد ب.هزینه های عملیاتی آن نسبت به سایر صندوقها بسیارکم است

ج.دارای طول عمرمعین و محدودی است د.اقدام به سرمایه گذاری در پورتفویی از سهام می کند*

14.کدام گزینه از مزیت های صندوق های سرمایه گذاری نیست؟

ا.قابلیت بازخرید سهام توسط خود صندوق ب .خرید و فروش آسان واحدهای سرمایه گذاری صندوق

ج.هزینه های عملیاتی کمتر و تنوع بخشی د.عدم اطمینان از اقدامات اخلاقی مدیران*

15.سرمایه گذاری در تعداد معینی از سهام مختلف به . منجر می شود.

ا.کاهش ریسک سیستماتیک سرمایه گذاری ب. افزایش ریسک سیستماتیک سرمایه گذاری

ج. کاهش ریسک غیر سیستماتیک سرمایه گذاری* د.افزایش ریسک غیر سیستماتیک سرمایه گذاری

16.هدف سرمایه گذاری صندوق بیانگر. است.

ا. حیطه ی فعالیت ب.چگونگی رسیدن به هدف ج. نوع اوراق بهادار قابل سرمایه گذاری د. تمام موارد*

17.صندوقی غیر متنوع محسوب می شود که .

ا.بیش از 5% داراییهای خودرا در یک دارایی سرمایه گذاری کندومالکیت بیش از 10%یک شرکت (دارایی)را داشته باشد*

ب. بیش از 5% داراییهای خودرا در یک دارایی سرمایه گذاری نکندومالکیت بیش از 10%یک شرکت (دارایی)را نداشته باشد

ج. بیش از 10% داراییهای خودرا در یک دارایی سرمایه گذاری کندومالکیت بیش از 5%یک شرکت (دارایی)را داشته باشد

د. بیش از 10% داراییهای خودرا در یک دارایی سرمایه گذاری نکندومالکیت بیش از 5%یک شرکت (دارایی)را نداشته باشد

18. اغلب برای واحدهای سرمایه گذاری ای که در چند سال اول بازخرید می شوند اعمال می شود.

ا.کارمزد افتتاحی ب.کارمزد اختتامی* ج. حق کمیسیون د.کارمزدبازخرید

19.با . حجم سرمایه گذاری کارمزد فروش . می یابد.

ا.کاهش - کاهش ب. افزایش - افزایش ج. افزایش - کاهش* د.کاهش یا افزایش - کاهش یا افزایش

20. غالبا بر مبلغ اولیه سرمایه گذاری اعمال می شود.

ا. کارمزد بازخرید ب.کارمزد افتتاحی ج. کارمزد انتقال د.کارمزد اختتامی*

21. در اکثر کشورها . عالی ترین مرجع نظارتی در بازارهای سرمایه تلقی می شود.

ا. کمیسیون بورس اوراق بهادار * ب. کارگزار بورس ج.هیاتداوری بورس د. هیات پذیرش اوراق بهادار

22. بازار . نقش هدایت و تخصیص منابع اقتصادی را بر عهده دارد.

ا. پول ب. سرمایه * ج. اولیه د.ثانویه

23.در بازار . معنمله برروی اوراق بهادار قبلا انتشاریافته صورت می گیرد.

ا. پول ب. سرمایه ج. اولیه د.ثانویه*

24.شرایط پذیرش شرکت ها در تابلوی اصلی بورس تهران کدام است؟

ا.سرمایه بیش از 25میلیارد ریال ب.حداقل 2 سال فعالیت سودآور

ج. مالکیت 70درصدشرکت توسط حداقل 10نفرسهام دار د.تمام موارد درست است*

25. کدام گزینه از عوامل اثر گدار بر ریسک نیست؟

ا.سررسید اوراق بهاذار ب.درجه نقد شوندگی ابزار وانواع ابزار موردمعامله درآن

ج. اعتبار سرمایه گذار* د.ماهیت و اولویت حقوقی که سرمایه گذاربر درآمد و دارایی دارد

26.سابقه ی بازار سرمایه در ایران به . سال می رسد.

ا. بیش از 45 * ب.40 – 35 ج. بیش از 100 د. 36

27.(یکی از )علل کاهش تمایل افراد و موسسات بخش خصوصی به خرید اوراق قرضه بعد از پیروزی انقلاب . بود.

ا.کم بازده بودن این اوراق ب. ربوی بودن وعدم پرداخت بهره ی این اوراق* ج.عدم صدور به موقع از سوی دولت د.تملم موارد

28. شرکتهای . تنها نهادهای بازار سرمایه اند که مجاز به انتشار و عرضه . در بازار . هستند.

ا. سهامی خاص – سهام – اولیه ب.سهامی عام – سهام – ثانویه

ج. سهامی عام – سهام – اولیه * د. دولتی - او راق بهادار – اولیه

29. برای تامین احتیاجات مالی خزانه داری کل در طول سال توسط دولت منتشر می شود.

ا.اوراق قرضه ب.اسناد خزانه * ج.اوراق قرضه دولتی د.اوراق قرضه ی شرکت ها

30. کدام گزینه از اهداف انتشار اوراق مشارکت به جای اوراق قرضه نمی باشد؟

ا.افزایش مشارکت مردم در فعالیت های اقتصادی ب.ایجاد تنوف در ابزارهای مالی

ج.تامین منابع مالی برای ایجاد و تکمیل و توسعه ی طرحهای عمومی و خصوصی د.بهره ی بالای این اوراق*

31.بورس توسط. اداره می شود.

ا.سازمان کارگزاران بورس * ب.هیات داوری بورس

ج.شورای بورس د.هیات پذیرش اوراق بهادار

32.هیات داوری بورس به اختلافات بین . که از معاملات در بورس ناشی می شود رسیدگی می کند.

ا.کارگزاران با هم ب. فروشندگان با کارگزاران ج. خریداران با کارگزاران د.تمام موارد*

33. ریسک مرتبط با یک داراریی ریسک دار. است.

ا. فقط ریسک غیر سیستماتیک ب. فقط ریسک سیستماتیک*

ج. ریسک پورتفوی د. "الف" و " ب"

34.شاخص . از حاصل ضرب تعداد سهام در قیمت جاری سهام منتشره به دست می آید.

ا.قیمتی بی وزن ب. قیمتی با وزن برابر ج. قیمتی با وزن برابر با ارزش بازاری سهام * د.میانگین وزنی

35.شاخص مورد استفاده در بورس اوراق بهادار تهران از نوع . با نام . و سال پایه . و عدد مبنای . است.

ا.میانگین حسابی با وزن برابر با ارزش بازاری سهام شرکت – تپیکس – 69 – 100*

ب. میانگین حسابی با وزن برابر – تدیکس – 69 – 100

ج. میانگین حسابی ساده با وزن برابر با ارزش بازاری سهام شرکت – تدپیکس – 69 – 100

د.شاخص قیمتی بی وزن – تپیکس – 69 – 100

36.کدام گزینه در فرایند تعدیل شاخص قیمت سهام در نظر گرفته می شود؟

ا.پرداخت نقدی ب.افزایش سرمایه شرکت از محل اندوخته ها

ج.افزایش یا کاهش شرکت های پذیرفته شده در بورس* د.تغییر ارزش اسمی سهام

37.در شناسایی شرکتهای برتر بورس تهران کدام مبنا اهمیت بیشتری دارد؟

ا.میزان تاثیر گذاری بربازار ب.نقد شوندگی* ج .فعالیت در بورس د.نمام موارد

38. عبارت است از نرخ افزایش یا کاهش سرمایه گذاری در طول دوره نگهداری داراریی

ا.درجه ریسک ب. نرخ بازده * ج. کارایی د. اثربخشی

39. حالتی است که در آن شرکت به علت پایین بودن ارزش اسمی تصمیم به افزایش ارزش اسمی سهام می گیرد.

ا.تجزیه سهام ب. سهام تجزیه ج.تجمیع سهام * د.سهام جایزه

40.تفاوت میان ارزش واقعی و ارزش روز(بازار) تعیین کننده . ایت.

ا.ریسک ب. حاشیه ایمنی ج.کارایی د."الف " و " ب"*

41.کدام گزینه در مورد انتخاب پورتفوی صحیح نیست؟

ا.سرمایه گذاران آن پورتفوی را انتخاب می کنند که بازده مورد انتظار بالاتری دارد

ب. .سرمایه گذاران آن پورتفوی را انتخاب می کنند که بیشترین انحراف معیار را دارد*

ج.سرمایه گذاران ریسک گریزند

د.سرمایه گذاران سطوح بالاتر ارزش پایانی رابه سطوح کمتر آن ترجیح می دهند

42.کدام گزینه در مورد مطلوبیت سرمایه گذاران درست نیست؟

ا.مطلوبیت نهایی نزولی است ب. تابع مطلوبیت ثروت نسبت دارایی های قابل معامله به مبدا مختصات محدب است*

ج.هر مبلغ اضافی همیشه مطلوبیت اضافی مثبتی فراهم می کند د.تابع مطلوبیت ثروت همیشه شیب مثبت دارد

43.کدام گزینه بیانگر کارکردهای بازار مالی است؟

ا.جذب و تجهیز پس اندازها و تحصسص بهینه ی منابع ب.تسهیل دادوستدها

ج.توزیع خطر و مدیریت ریسک د.تمام موارد*

44اتولین.بورس معتبر دنیا در کشور . شروع شد.

ا.آمریکا ب. انگلیس ج.نروژ د.هلند*

45.منافع مالکان سهام عادی. نامیده می شود.

ا.منفعت باقیمانده * ب.منفعت ترجیحی ج.حق تقدم د.صرف سهام

سئوالات آزمون "" بورس اوراق بهادار"" – رشته حسابداری(کارشناسی)

پایان ترم . 1. سال : 92/91 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران – دانشکده علوم انسانی

مدت امتحان :70 دقیقه (40 دقیقه تستی و 30 دقیقه تشریحی)- استاد: گلچین

نام : نام خانوادگی: شماره دانشجویی:

پاسخ سئوالات زیر را در زیر و پشت همین برگه بنویسید.

فقط به اندازه ی 5 نمره پاسخ دهید.

به هر سئوال که برای پاسخ دادن انتخاب می کنید به طور کامل پاسخ دهید.

ترکیب سئوالات:مثلا سئوالات 1و 2 /یا / 2و3و4 یا هر انتخاب دیگر به دلخواه

سئوالات تشریحی(5 نمره)

1.انواع دارایی های غیر قابل معامله را نام برده و به اختصار توضیح دهید 2

2.صندوق های سرمایه گذاری ثابت و متغیر و غیر فعال را مقایسه کنید.(وجوه اشتراک و افتراق)3

3.عوامل اثر گذار بر ریسک را نام ببرید.1

4.ارکان بورس اوراق بهادار را نام ببرید1

5.چرا محاسبه ی شاخص های بازار اوراق قرضه مشکل تر از شاخص های بازار سهام است؟2

صندوق قابل معامله؛ مالکیت دارایی‌های متنوع با ریسک کمتر

اهالی بازار سرمایه ایران، سال ۱۳۹۹ را با رونق و رشد بی‌سابقه نیمه نخست آن و همچنین تشکیل و عرضه صندوق‌های قابل معامله یا همان ETF های دولتی به یاد خواهند آورد. اما اگر تنوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری شما را گیج می‌کند یا چندان در حوزه سرمایه‌گذاری حرفه‌ای نیستید، حتما این سوال برایتان به وجود آمده که صندوق قابل معامله یا ETF چیست. ETF یا صندوق قابل معامله نوعی صندوق سرمایه‌گذاری است که از دارایی‌های متنوع تشکیل شده و ساختاری شبیه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارد.

هدف از ایجاد صندوق‌های سرما­یه‌گذاری مشترک، مدیریت حرفه‌­ای وجوه از طریق سرمایه‌های تجمع یافته در اوراق بهادار و کسب بازدهی مناسب است. به همین خاطر نحوه عملکرد و مدیریت دارایی‌­ها به طور مستقیم بر عملکرد صندوق‌ها تاثیر می­‌گذارد. صندوق‌ها شامل واحدهای سرمایه­‌گذاری‌­ای هستند که ارزش هر یک از آن‌ها با NAV (به معنای خالص ارزش دارایی‌­ها) مشخص می­‌شود. در این مطلب ETF ها را تعریف و تفاوت آن با صندوق‌های دیگر را بررسی می‌کنیم. همچنین درباره صندوق‌های ETF دولتی و مزایا و معاب آن‌ها صحبت خواهیم کرد.

مفهوم صندوق قابل معامله یا ETF

ETF مخفف عبارت «Exchange Traded Fund» به معنی صندوق قابل معامله است. صندوق ETF دارایی ارزشمندی است که سرمایه­‌گذاران مختلف، از مدیران مالی شرکت‌های عالی رتبه تا افراد تازه وارد و مبتدی، می­‌توانند به عنوان یک دارایی ارزشمند آن را در سبد دارایی خود داشته باشند.

برخی از سرمایه­‌گذاران، صندوق‌­های قابل معامله را به عنوان دارایی ارزشمند و اصلی سبد خود انتخاب می­‌کنند. اما عده‌­ای نیز سرمایه‌گذاری در صندوق‌های ETF را برای بهبود شرایط سبد دارایی‌های خود انجام می‌دهند.

بیشتر بخوانید

صندو‌ق‌­های سرمایه­‌گذاری نیز همانند سایر سهام در بورس معامله می‌شوند و کارکرد آن‌­ها نیز با اندکی تفاوت شبیه به صندوق‌های سرمایه­‌گذاری مشترک است. نکته مهمی که باید در نظر داشت، این است که هنگام خرید واحدهای صندوق قابل معامله باید مانند خرید سهام و واحد صندوق­‌های مشترک درک درست و صحیحی از آن داشت تا بتوان به سود خوبی دست پیدا کرد.

ویژگی‌های صندوق‌های قابل معامله

سهولت در سرمایه­‌گذاری

صندوق های قابل معامله همانند سایر سهام و صندوق­‌ها در بورس قابل معامله هستند. بنابراین افرادی که کد بورسی دارند به راحتی می‌­توانند همچون خرید سایر سهام از دفاتر کارگزاری‌ها و سامانه معاملات بر خط برای خرید و فروش صندوق قابل معامله به آسانی اقدام کنند.

بیشتر بخوانید

امکان بررسی لحظه‌ای ارزش خالص دارایی­‌ها

در سایت tsetmc.com به طور اتوماتیک ارزش خالص دارایی­‌های صندوق‌های قابل معامله یا ETF هر دو دقیقه یک بار به روز رسانی می‌­شود و سرمایه‌گذاران می­‌توانند از ارزش لحظه‌­ای دارایی خود آگاه شوند.

به کمک ارزش خالص دارایی یا همان NAV می‌توان به مقایسه عملکرد شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری پرداخت. در حقیقت در ارزش‌یابی و دستیابی به ارزش ذاتی دارایی‌های صندوق‌ها و شرکت‌ها‌ در بورس اوراق بهادار از این شاخص استفاده می‌شود. ارزش خالص دارایی نشان‌دهنده ارزش خالص یک صندوق یا شرکت سرمایه‌گذاری است. در محاسبه این ارزش، میزان دارایی‌ها و بدهی‌های مجموعه دخیل هستند. این شاخص اهمیت بسیاری در سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها دارد. اگر می‌خواهید با NAV بیشتر آشنا شوید، مقاله «ارزش خالص دارایی (NAV) چیست؟» را مطالعه کنید.

امکان سرمایه‌گذاری حتی با سرمایه اندک

از مزایای ETF نسبت به سایر صندوق­‌های سرمایه­‌گذاری این است که حتی با سرمایه اندک (زیر یک میلیون تومان) هم می‌­توان برای خرید این صندوق‌­ها از طریق کارگزاری­‌ها یا پنل معاملاتی خود اقدام کرد. این در حالی است که سرمایه­‌گذاری در صندوق‌­های سرمایه­‌گذاری مشترک دارای محدودیت حداقل سرمایه‌­گذاری هستند. گاهی این حداقل سرمایه چندین میلیون تومان است.

دارای معافیت از پرداخت مالیات به هنگام خرید و فروش

در راستای تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، طبق تبصره ۱ ماده ۷ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، بابت صدور و انتقال واحدهای صندوق‌های قابل معامله هیچ­گونه مالیاتی از سهامداران اخذ نمی‌­شود.

برای سرمایه­‌گذاری در این صندوق­‌ها حداقل و حداکثر مبلغی تعیین نشده است و دوره فعالیت­شان نیز نامحدود است. حداکثر به مدت سه روز امکان بازخرید واحدها وجود دارد. همچنین بازخرید صندوق‌­ها در کوتاه مدت بدون پرداخت جریمه صورت می‌گیرد.

ETF شامل چه دارایی‌­هایی است؟

صندوق‌های قابل معامله می­‌توانند شامل چندین نوع دارایی باشند. دارایی‌های ETF ها می‌تواند سهام، سپرده بانکی، طلا، اوراق دولتی، پول نقد، سکه، ارز یا ترکیبی از تمامی این موارد باشد. مدیران صندوق‌­ها می­‌توانند ترکیبی از دارایی­‌ها را در صندوق قرار دهند.

درصد مالکیت شما از صندوق­‌ها به میزان دارایی که از آن صندوق خریداری می‌­کنید، بستگی دارد. فرض کنید صندوق قابل معامله‌ای شامل ترکیبی از طلا و اوراق خزانه و سهام باشد. تصور کنید ۵۰ درصد این صندوق طلا، ۲۰ درصد آن اوراق خزانه و ۳۰ درصد آن سهام باشد. اگر شما یک درصد از این صندوق را خریداری کرده باشید، یعنی از هر یک از واحدهای تشکیل‌دهنده این صندوق درصدی را خریداری کرده­‌اید. اما نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این است که شما به عنوان سهامدار قادر به انتخاب و تغییر ترکیب صندوق نیستید و به طور دلخواه نمی‌توانید مشخص کنید که از کدام دارایی چه میزان خرید کنید. دارایی شما در صندوق باقی می‌­ماند و قابل تحویل به صورت فیزیکی نیست. اما می‌توانید از منافع آن بهره­‌مند شوید.

انواع صندوق‌های قابل معامله

هر چند که برخی از صندوق­‌های ETF در بازار ایران وجود ندارند اما این صندوق انواع متفاوتی دارد و سرمایه­‌گذاران می­‌توانند با توجه به روحیه و انتظاراتشان صندوق مناسب خود را برای خرید انتخاب کنند.

در ادامه به معرفی انواع صندوق­‌های ETF می­‌پردازیم.

صندوق با درآمد ثابت

این صندوق یکی از انواع صندوق‌­های ETF است که شما به هر میزان واحدی که از صندوق خریداری می­‌کنید، مقدار مشخصی درآمد نیز کسب می‌­کنید.

بازدهی این صندوق‌­ها سالانه است. اگر در بازه‌ای کم­تر از یک سال بخواهید آن را بفروشید، قاعدتا بازدهی کم­تری نسبت به یک سال کسب خواهید نمود. اما اصل پول و سود شما تضمین شده است. مقدار رشد در این صندوق­‌ها نیز مشخص شده است.

صندوق با درآمد ثابت شامل اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی یا سایر دارایی های قابل معامله اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه است که حدود ۷۰ درصد این صندوق را تشکیل می‌­دهند و نسبت به سایر صندوق­‌های ETF به عنوان یک سرمایه­‌گذاری بدون ریسک در نظر گرفته می‌­شود. برای اطلاع از دارایی­‌های یک صندوق می‌­توانید به امیدنامه آن رجوع کنید.

صندوق سهام

معمولا ۷۰ درصد از این صندوق شامل سهام است و شما در سود و زیان آن شریک هستید. بر خلاف صندوق با درآمد ثابت، شما از بازگشت اصل سرمایه و بهره آن مطمئن نخواهید دارایی های قابل معامله بود. حتی ممکن است هیچ سودی کسب نکنید.

صندوق مختلط

همانطور که از اسم این صندوق مشخص است، این صندوق ترکیبی از دو صندوق قبلی است. دارایی این صندوق ترکیبی از سهام و اوراق است. به این صورت که حداقل ۴۰ درصد از دارایی این صندوق سهام، حداقل ۴۰ درصد اوراق با درآمد ثابت (مثل سپرده) و ۲۰ درصد باقی مانده نیز می‌تواند سهام یا اوراق باشد.

صندوق بازار خارجی

همانطور که در داخل کشور می‌­توانید بر روی صندوق‌­ها سرمایه­‌گذاری کنید، این امکان وجود دارد که بر صندوق بازار خارجی سایر کشورها نیز سرمایه­‌گذاری کنید. اما سرمایه­‌گذاری بر صندوق ETF کشورهای دیگر (Foreign Market) می‌تواند برای شما محدودیت‌­هایی از جمله عدم توانایی در خواندن صورت مالی داشته باشد.

برای سرمایه ­گذاری در صندوق­‌های ETF خارجی می­‌توانید در چنین صندوقی سرمایه­‌گذاری نمائید.

صندوق ارز

سرمایه­‌گذارانی که میزان ریسک‌پذیری­شان بیشتر است و توانایی تحمل ریسک نوسان‌های ارزی را دارند در این­گونه صندوق­‌ها سرمایه­‌گذاری می­‌کنند. این صندوق ETF که شامل ارز است در بازار فارکس مرسوم‌­تر است.

صندوق صنعتی

گاهی اوقات افراد می­‌دانند یک صنعت رشد خوبی خواهد داشت و نسبت به آینده آن امیدوارتر هستند. اما چون صنایع شامل سهام مختلفی هستند، تشخیص سهم بهتر برای­شان مشکل است. در این­ مواقع صندوق صنعتی که شامل ترکیبی از سهام یک صنعت است، بهترین انتخاب برای سرمایه­‌گذاری خواهد بود.

مثلا صنعت دارو ترکیبی از سهام مختلف است ولی انتخاب بهترین سهم این صنعت برای سرمایه‌گذارانی که دانش و اطلاعات کافی ندارند، دشوار است. به همین خاطر صندوق صنعتی به آنان پیشنهاد می‌شود.

صندوق کالایی

ممکن است شما برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری خود اقدام به خرید طلا یا فلزات گران­‌بها نمائید. اما این دارایی‌­ها نیز ممکن است دچار نوسان قیمتی شوند. در این شرایط سرمایه‌گذاری در صندوق کالایی که ترکیبی از فلزات گران­‌بها و غیرگران­‌بها است، پیشنهاد می‌شود.

فلزات گران‌­بها شامل طلا، نقره و پلاتین و فلزات غیرگران‌بها شامل فولاد، آلومینیوم، مس و غیره هستند.

صندوق خرسی یا صندوق معکوس

ETF معکوس یا ETF خرسی (Inverse ETF or Bear ETF) یکی از صندوق‌­های جالب است. این صندوق در روزهای منفی بازار کاربرد دارد. سازوکار این صندوق به این صورت است که می‌توانید سهمی که ندارید را بفروشید. سپس وقتی سهم ارزان شد، آن را بخرید. اصطلاحا به این عمل شورت‌سل (Short Sell) گفته می­‌شود.

راهنمای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های قابل معامله

به افرادی که توانایی مدیریت سبد دارایی خود را بنا به دلایلی مثل نداشتن فرصت یا مهارت کافی ندارند و نمی­‌خواهند ریسک داشتن تنها یک سهم را متقبل شوند، توصیه می‌­شود که سبد دارایی را متنوع کنند و ترکیبی از دارایی‌­ها را در سبد خود داشته باشند. داشتن سبد متنوع ریسک را برای افراد کاهش می‌دهد.

در واقع این صندوق‌­ها مناسب افرادی هستند که معامله سهام را ترجیح می‌­دهند اما نمی‌خواهند ریسک زیادی متقبل شوند. همچنین از طرفی سرمایه‌گذاری در صندوق‌­های ثابت را نمی‌پذیرند و به دنبال تنوع بخشی به سبد خود هستند.

به طور خلاصه این صندوق‌­ها مناسب سرمایه‌گذاران میان مدت یا بلند مدتی است که به دنبال نوسان­‌گیری نبوده و به دنبال سرمایه­‌گذاری و نگه­داری سهم هستند.

بیشتر بخوانید

چگونه به اعتبار صندوق­‌ها اطمینان کنیم؟

در گذشته متقاضیان واحدهای صندوق­‌ها به حساب مدیر صندوق وجهی را پرداخت می­‌کردند و به همین طریق دارنده واحد­های صندوق می­‌شدند. اما چون افراد مبتدی و ناآشنا به بازار نمی­‌توانستند به مدیر صندوق اطمینان کنند، برای سرمایه­‌گذاری مردد می­‌شدند. صندوق‌­های ETF به دلیل آنکه در بورس معامله می­‌شوند و تحت قوانین بازار بورس و اوراق بهار وارد بازار شده‌­اند و نظارت­‌های کافی بر آن‌ها وجود دارد، اطمینان افراد، حتی افراد ناآشنا به بازار نیز نسبت به آن‌ها بیش­تر از قبل شده است.

چه زمان می‌­توان واحدهای خریداری شده ETF را فروخت؟

این صندوق­‌ها در بازار بورس معامله می‌­شوند و ارزش واحد آن­‌ها تعیین‌کننده ارزش آن­‌ها است. بنابراین امکان دارد به واسطه افزایش تقاضا، گاهی ارزش واحدهای این صندوق از NAV تعیین شده بالاتر رود. همچنین ممکن است به دلیل کاهش تقاضا و یا افزایش عرضه ارزش آن­‌ها از NAV پایین‌­­تر بیاید.

اما شما می‌­توانید هر زمان که بخواهید برای فروش واحدهای این صندوق اقدام نمائید. پول حاصل از فروش آن نیز حداکثر پس از گذشت سه روز از درخواست واریز وجه، توسط کارگزار به حساب شما واریز می­‌گردد.

چگونه می‌توان از ETF سود دریافت کرد؟

صندوق­‌های ETF می‌­توانند هم سودده باشند هم نه!

در واقع زمانی این صندوق­‌ها سودده هستند که واحدهای تشکیل‌دهنده صندوق سودده هستند و ارزش هر واحد صندوق نیز افزایش می‌­یابد و به تبع سود صندوق نیز افزایش می‌یابد. در این­گونه موارد، سود صندوق تنها دارایی های قابل معامله وابسته به میزان NAV آن است. بنابراین باید به رقم NAV صندوق توجه نمائید.

مراحل سرمایه‌گذاری در صندوق قابل معامله

۱- دریافت کد بورسی از یک کارگزاری

۲- شناسایی صندوق ETF مناسب در بورس با تحقیق و بررسی

۳- خریداری صندوق مورد نظر با ثبت درخواست خرید در سامانه معاملات آنلاین

۴- فروش تمام یا بخشی از سرمایه‌گذاری در زمان دلخواه

نکات مهم سرمایه‌گذاری در صندوق های قابل معامله

• یکی از معیارهای مورد توجه در انتخاب صندوق، توجه به نوع مدیریت و نحوه عملکرد آن است.

• بهتر است دید سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها بلند مدت یا میان مدت باشد؛ یعنی با دید حداقل شش ماه تا یک ساله در این صندوق­‌ها سرمایه­‌گذاری نمائید.

• سرمایه‌­گذاری در صندوق‌ها و کسب سود، نسبت به سرمایه‌­گذاری در سهام به زمان بیشتری نیاز دارد. بنابراین پیش از سرمایه‌گذاری در این صندوق‌­ها اطمینان داشته باشید که در کوتاه مدت به پول آن نیاز پیدا نمی­‌کنید.

ETF دولتی چیست؟

در سال ۱۳۹۹ دولت ایران عرضه بخش قابل توجهی از سهام خود دارایی های قابل معامله در شرکت‌های معتبر را در دستورکار خود قرار داد. هدف این طرح قرار گرفتن این نوع از سهام‌ها در اختیار مردم بود تا مردم مدیریت آن‌ها را بر عهده بگیرند. تا کنون دو ETF دولتی پذیره نویسی و در بورس تهران ارائه شده است. یکی از این صندوق‌ها ترکیبی از سهام دولت در سه بانک صادرات، تجارت و ملت و همچنین شرکت‌های بیمه البرز و بیمه اتکایی امین است. این صندوق با نام «صندوق واسطه گری مالی یکم» معروف به دارایکم به افراد حقیقی واگذار شد.

صندوق قابل معامله دارادوم که به «پالایشی یکم» معروف است و در بورس با نماد پالایش درج شده است نیز دومین ETF دولتی در ایران است. پالایشی یکم، از سهام شرکت‌های پالایش نفت تهران (شتران)، پالایش نفت تبریز (شبریز)، پالایش نفت اصفهان (شپنا) و پالایش نفت بندرعباس (شبندر) تشکیل شده است. اگر به دنبال اطلاعات دقیق‌تری درباره صندوق دارایکم هستید، می‌توانید مقاله «صندوق پالایشی یکم چیست و چطور آن را خریداری کنیم؟» را بررسی کنید.

منابع حاصل از فروش این سهام در طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی، توسعه، بازسازی و بهسازی در حوزه بهداشت و درمان و کمک به بخش مولد و محرک اقتصاد استفاده می‌شود. بنابراین این طرح می‌تواند منجر به رونق و حتی جهش تولید ملی گردد. این عرضه بزرگ منجر به تعمیق بازار سرمایه و افزایش نقدشوندگی آن می‌گردد. همچنین درنهایت موجب افزایش کارایی بازار سرمایه خواهد شد. در نهایت اجرایی شدن این طرح برای مردم نیز مزایایی دارد و آن‌ها می‌توانند نقدینگی خود را به مسیر درست و بازاری مولد هدایت کنند.

جمع‌بندی

ETF مخفف عبارت «Exchange Traded Fund» به معنی صندوق قابل معامله است. صندو‌ق‌های سرمایه­‌گذاری نیز همانند سایر سهام در بورس معامله می‌شوند و کارکرد آن‌­ها نیز با اندکی تفاوت شبیه به صندوق‌های سرمایه­‌گذاری مشترک است. از مزایای ETF نسبت به سایر صندوق­‌های سرمایه­‌گذاری این است که حتی با سرمایه اندک (زیر یک میلیون تومان) هم می‌­توان برای خرید این صندوق‌­ها اقدام کرد. صندوق‌های قابل معامله می­‌توانند شامل چندین نوع دارایی باشند. دارایی‌های ETF ها می‌تواند سهام، سپرده بانکی، طلا، اوراق دولتی، پول نقد، سکه، ارز یا ترکیبی از تمامی این موارد باشد.

در سال ۱۳۹۹ دولت ایران عرضه بخش قابل توجهی از سهام خود در شرکت‌های معتبر را در دستورکار قرار داد. هدف این طرح قرار گرفتن این نوع از سهام‌ها در اختیار مردم بود تا مردم مدیریت آن‌ها را بر عهده بگیرند. تا کنون دو ETF دولتی با نام‌های دارایکم و پالایشی یکم در ایران پذیره‌نویسی و در بورس تهران ارائه شده است.

بازار دارایی فکری

تشکیل بازار دارایی فکری به‌عنوان یکی از بازارهای نوین مالی به منظور تنوع بخشی به ابزارهای مالی جدید و ضرورت نوآوری در این ابزارها و خدمات به‌عنوان اهداف استراتژیک در بازار سرمایه از سال ۱۳۹۱ شکل گرفت و در اواخر سال ۱۳۹۲ با تدوین مقررات بازار دارایی های فکری به طور رسمی فعالیت خود را در بازار سوم فرابورس آغاز کرد. در بدو راه اندازی این بازار کارگزاری سهم آشنا با دیدگاه و رویکرد توسعه ای خود اقدامات لازم را برای حضور در این بازار شروع کرده و توانست در روز ۲۸ اردیبهشت ماه سال ۹۳ به عنوان اولین نهاد مالی اولین عرضه در بازار دارایی های فکری در بازار سوم فرابورس ایران را انجام دهد. کارگزاری سهم آشنا بهعنوان کارگزار پیشرو در زمینه بازار دارایی های فکری توانسته است با در اختیار داشتن بیش از ۶۰ درصد از عرضه ها در این بازار و همچنین بیشترین معاملات انجام شده در این بازارنقش به سزایی در راه اندازی این بازار داشته است.

لزوم راه اندازی بازار دارایی فکری

بازار دارایی فکری فرابورس که از آن با عنوان «بورس ایده» نیز یاد می‌شود، به منظور استفاده از ظرفیت های علمی در جهت پاسخگویی به نیاز بخش‌های صنعت،کشاورزی و خدمات و در راستای اجرای قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران و در جهت حمایت از حقوق فکری، معنوی و مادی اختراعات و طرح های مالکیت صنعتی شکل گرفت. حضور دارندگان حقوق مالکیت فکری در بازار دارایی های فکری می‌تواند ترتیبات لازم جهت تامین منابع مالی لازم برای تجاری سازی و عملیاتی‌کردن اختراعات و طرح ها را از یک سو فراهم آورده و از سوی دیگر پاسخگوی نیازهای صنایعی باشد که به صورت بالقوه به این اختراعات و طرح ها نیاز دارند.

بازارهای دارایی فکری بین المللی

حقوق مالکیت فکری قابل معامله در سایر کشورها عبارتند از طرح‌های فناورانه‌ای که با هدف توسعه محصول یا دانش فنی مطرح می‌شوند و ضروری است تا این‌گونه طرح‌ها، دارای یک نمونه اولیه، ماکت، مدل و یا نتایج حاصل از اجرای آزمایشی در حوزه مربوطه باشند. در خصوص طرح‌های نیمه صنعتی که علاوه بر ویژگی‌های مذکور، دارای توجیه فنی و اقتصادی نیز بوده و تأییدیه‌های معتبر و مستندات لازم را دارا باشند. معروفترین این بازارها “بـورس بین‌المللی دارایی فکری در ایالات متحـده “IPXI” بوده که به‌ عنوان یکی از بازارهای مالی دارایی فکری در زمینه کشف قیمت، انجام معاملات و توزیع اطلاعات برای دارندگان مالکیت معنوی مطرح است. محصول اولیه قابل معامله در این بورس، قراردادهای حق مالکیت است که این گواهی همچون یک برگ سهام بر اساس ارزش قیمت‌گذاری شده و پس از پذیرش در بورس، مورد معامله قرار می‌گیرد.

اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری چیست؟ اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری را می‌توان به صورت زیر طبقه‌بندی کرد:

• حق ثبت اختراع: حقی انحصاری است که در قبال اختراع ثبت شده به مخترع یا نماینده قانونی او اعطا می‌شود.
• علائم تجاری: نشانه شاخصی است که معرف کالاها یا خدمات معین ایجاد شده توسط شخص یا شرکت خاصی است.
• طرح‌های صنعتی: طرح صنعتی جنبه تزئینی یا زیبایی‌شناسی کالا را نشان می‌دهد. طرح می‌تواند شامل خصوصیات سه بعدی مثل شکل کالا یا خصوصیات دوبعدیی مانند الگوها، خطوط و رنگ باشد.
• حق انحصاری اثر: عبارت از حقوق اعطا شده به پدیدآورندگان آثار و کارهای ادبی و هنری است.
• سایر موارد: شامل انواع ارقام گیاهی، نوآوری، علائم جغرافیایی، مالکیت صنعتی، تحقیق بنیادی و کاربردی، اختراعات و غیره.

روش های نقل و انتقالات اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری در فرابورس

در حال حاضر نقل و انتقالات انواع اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری شامل انواع اوراق گواهی ثبت اختراع، طرح صنعتی و علائم تجاری از طریق بازار سوم فرابورس ایرانن را می‌‌‌توان در ۴ گروه دسته‌‌‌بندی نمود:
نوع اول) عرضه اوراق بهادار شرکتهای سهامی خاص مبتنی بر دارایی فکری
ثبت یک شرکت جدید با شخصیت حقوقی «سهامی خاص» و مطابق با «اساسنامه نمونه فرابورس» نزد مرجع ثبت شرکت‌ها، توسط کارگزاری سهم آشنا و ارائه کپی کامل از اسناد ثبتی شرکت به فرابورس.
انتقال مالکیت حق اختراع مورد عرضه به شرکت ثبت شده فوق و ارائه تعهدات لازم، از طریق تنظیم سند در دفترخانه اسناد رسمی.
ارزش‌گذاری «سهام شرکت»، در صورت تمایل عرضه‌‌‌کننده، که تنها می‌‌‌تواند توسط کارگزاری سهم آشنا صورت پذیرد.
ارائه آگهی روزنامه رسمی در خصوص اعضای هیئت‌‌‌مدیره شرکت.
ارائه سند انتقال مالکیت دارایی فکری تنظیم شده در دفترخانه اسناد رسمی شامل شرح نقل و انتقال و تعهدات مربوطه.
ارائه کلیه مدارک مورد نیاز برای عرضه سهام شرکت سهامی خاص مبتنی بر دارایی فکری از طریق کارگزاری سهم آشنا و عرضه سهام شرکت پس از موافقت کمیته عرضه از طریق بازار سوم فرابورس.
اعلام معامله انجام ‌‌‌‌‌‌شده به مراجع مربـوطه توسط فرابورس.
نوع دوم) عرضه مستقیم و بی‌‌‌واسطه اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری
در این مرحله لازم است تا درخواست واگذاری و انتقال قطعی و همیشگی کلیه حقوق ناشی از ثبت دارایی فکری توسط کارگزاری سهم آشنا بر اساس «دستورالعملل سپرده‌گذاری و معامله اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری در فرابورس ایران» و مبتنی بر «دستورالعمل اجرایی معاملات مبتنی بر مذاکره اوراق بهادار در فرابورس ایران» به فرابورس ارائه شده و انجام انتقال قطعی و همیشگی دارایی فکری نیز از طریق بیع یا صلح حق مالی و بر اساس تشریفات لازم جهت انتقال قطعی و همیشگی حقوق مذکور به خریدار یا خریداران جدید صورت پذیرد.
نوع سوم) عرضه حق بهره‌‌‌برداری اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری برای مدت زمان معین
در این مرحله لازم است تا درخواست واگذاری حق بهره‌‌‌برداری از حقوق دارایی فکری در مدت زمان معین توسط کارگزاری سهم آشنا بر اساس «دستورالعملل سپرده‌گذاری و معامله اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری در فرابورس ایران» و مبتنی بر «دستورالعمل اجرایی معاملات مبتنی بر مذاکره اوراق بهادار در فرابورس ایران» به فرابورس ارائه شده و انجام معامله نیز در قالب قرارداد معاوضه یا صلح و بر اساس تشریفات لازم جهت واگذاری حق بهره‌‌‌برداری از حقوق مذکور به خریدار یا خریداران جدید صورت پذیرد.
نوع چهارم) عرضه حق بهره‌‌‌برداری اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری برای مقدار معین
در این مرحله لازم است تا درخواست واگذاری حق بهره‌‌‌برداری از حقوق دارایی فکری با تیراژ معین توسط کارگزاری سهم آشنا بر اساس «دستورالعمل سپرده‌گذاری وو معامله اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری در فرابورس ایران» و مبتنی بر «دستورالعمل اجرایی معاملات مبتنی بر مذاکره اوراق بهادار در فرابورس ایران» به فرابورس ارائه شده و انجام معامله نیز در قالب قرارداد معاوضه یا صلح و بر اساس تشریفات لازم جهت واگذاری حق بهره‌‌‌برداری از حقوق مذکور به خریدار یا خریداران جدید صورت پذیرد.

عرضه اختراعات و یا طرح ها در فرابورس

مخترعان و صاحبان حقوق مالکیت معنوی که قصد تأمین مالی برای راه‌اندازی طرح‌های خود از طریق بازار دارایی فکری را دارند، می توانند پس از ثبت حقوق مالکیت معنویی خود نزد مراجع ثبت قانونی اعم از اداره کل مالکیت صنعتی به کارگزاری سهم آشنا مراجعه و درخواست خود را برای حضور در این بازار ارائه کنند.

مدارک مورد نیاز جهت پذیرش اختراعات و طرح های در فرابورس:

متقاضیان می بایست مدارک زیر را به کارگزاری سهم آشنا ارایه دهند:

• اوراق شناسایی مخترع طرح
• اوراق شناسایی مالک حقوق مادی ناشی از دارایی فکری (شخص حقیقی یا حقوقی)
• اوراق مربوط به ثبت دارایی فکری نزد مرجع ذیصلاح ثبت کننده.

مراحل انجام معامله در کارگزاری سهم آشنا برای مالکین اختراعات و طرح ها بدین شرح است: