حضور ۲۰۰ خارجی در بورس ایران
مسعود کریمی- روز گذشته دومین نشست خبری حسن قالیباف‌اصل، مدیرعامل شرکت بورس در سال‌جاری با بیان موضوعاتی همانند وضعیت بازار سهام از ابتدای سال تا به امروز، سهم سرمایه‌گذاران خارجی در بورس ایران و بیان برنامه‌های آینده برگزار شد. همیشه یکی از مهم‌ترین معیارهای جذب سرمایه‌های خارجی در اقتصاد ایران آمارهای کمی و کیفی در این زمینه است. بورس ایران هم هر چند فعلا اوضاع چندان مناسبی ندارد اما به دلیل پتانسیل بالا، این بازار از جمله اهداف سرمایه‌گذاری از سوی خارجی‌ها می‌باشد. در این ارتباط مدیرعامل شرکت بورس روز گذشته در پاسخ به سوال «جهان‌صنعت» مبنی بر اینکه، در حال حاضر چه تعداد سرمایه‌گذار خارجی در بورس حضور دارند، اظهار داشت: با توجه به وضعیت فعلی و آخرین آمارنشان میدهد که میزان مراجعه زیاد بوده است به‌طوری که تعداد ۱۰۳ نفر سرمایه‌گذار خارجی جهت آشنایی با بازار سرمایه حضور پیدا کردند اما در مجموع مقایسه بورس ایران و جهان ۲۰۰ سرمایه‌گذار خارجی در بورس هستند که متشکل از کشورهای «انگلیس، یونان، حوزه خلیج فارس، عراق و پاکستان» می‌باشند. این درحالی است که اکثر سرمایه‌گذاران خارجی «آمریکا و اروپا» به دلیل مسایل مربوط به نقل و انتقال پول به ایران در انتظار رفع تحریم‌ها هستند تا بتواند بدون موانع فعلی و برای حضور بلندمدت در بازار سرمایه ایران برنامه‌ریزی کنند. علاوه بر این در حال حاضر سرمایه‌گذاران خارجی در بورس اوراق بهادار فعال هستند و در سال گذشته حجم فعالیت این سرمایه‌گذاران حدود ۲۰۰ میلیارد تومان بود البته تعدادی از این سرمایه‌گذاران از طریق صندوق‌ها وارد بازار سرمایه می‌شوند.
کاهش ارزش معاملات
وی در ادامه خاطرنشان کرد: بورس یک بازار پرپتانسیل است که جایگاه مناسبی در اقتصاد ملی دارد این درحالی است که ارزش معاملات در پنح ماهه نخست امسال به ۳۰ هزار میلیارد تومان رسیده است این عدد سال گذشته ۴۲ هزار میلیارد تومان بوده است که حاکی از کاهش ۵/۲۸ درصدی این شاخص است. قالیباف‌اصل گفت: از ابتدای سال تاکنون ارزش معاملات خرد و بلوک به رقم ۱۶ هزار میلیارد تومان رسیده است که در مدت مشابه سال گذشته این رقم ۲۰ هزار میلیارد تومان بوده است که حاکی از کاهش ۲۰ درصدی دارد. وی درخصوص ارزش معاملات سهامداران آنلاین نیز اذعان داشت: ارزش معاملات سهامداران آنلاین امسال در مقایسه با سال گذشته با رشد ۵/۲۸ درصدی به رقم ۹ هزار میلیارد تومان رسیده که این رقم در سال گذشته هفت میلیارد تومان بوده است. سخنگوی شرکت بورس تهران به تعداد دفعات معاملات در بازه زمانی مذکور پرداخت و گفت: تعداد دفعات معاملات تاکنون پنج میلیون و ۴۶۰ هزار دفعه بوده که این آمار در سال گذشته پنج میلیون دفعه معاملاتی بوده است. مدیرعامل شرکت بورس با اشاره به ارزش معاملات اوراق مشارکت ابراز داشت: ارزش معاملات اوراق مشارکت در پنج ماهه نخست سال در مقایسه با سال گذشته رشد بیش از ۳۳ درصد را نشان میدهد. از ابتدای سال تاکنون ۴۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت در بورس معامله شده که این رقم در سال گذشته ۳۰۰ میلیارد تومان بوده است. قالیباف‌اصل در ادامه این نشست درباره ارزش روز بازار گفت: ارزش روز بازار در حال حاضر معادل ۳۳۴ هزار میلیارد تومان است که این رقم ابتدای سال ۳۸۶ هزار میلیارد تومان بوده است. وی با اشاره به سود اعلامی شرکت‌ها تصریح کرد: ۳۲۰ شرکت حاضر در بورس که در ۳۷ صنعت فعال هستند در سال‌جاری با رشدی حدود ۱۵ درصد در مقایسه با سال گذشته ۵۹ هزار میلیارد تومان سود اعلام کردند سال گذشته سود اعلامی شرکت‌های بورسی معادل ۵۲ هزار میلیارد تومان بوده است.
شاخص حاکمیت شرکتی برای ۳۰ شرکت
مدیرعامل شرکت بورس تاکید کرد: آمارها نشان میدهد ارزش معاملات، حجم معاملات، ارزش بازار نسبت به سال گذشته کاهش پیدا کرده است که دلیل آن به سیاست‌های انقباضی و کنترل قیمتی دولت برمی گردد. این درحالی است که رشد سودآوری شرکت‌های بورسی در چنین شرایطی حاکی از این است که بورس یک بازار پرپتانسیل است که جایگاه مناسب در اقتصاد ملی دارد. وی درباره اینکه سال گذشته پذیرش سه شرکت قطعی شد، ابراز داشت: یکی از این شرکت‌ها نفت سپاهان بود که ۱۰ درصد از سهامش در بورس عرضه شد در عین حال دو شرکت تامین مواد اولیه صبا نو و مسکن شمال شرق هم از فرابورس به بورس آمدند. مدیرعامل شرکت بورس با بیان اینکه ۱۰ شرکت در فرآیند پذیرش قرار دارند، خاطرنشان کرد: پذیرش برخی از این شرکت‌ها تمام شده که از این میان باید به نفت جی و توسعه سرمایه‌گذاری معین ملت اشاره کرد از سوی دیگر برخی از این شرکت‌ها در مراحل اولیه پذیرش قرار دارند. قالیباف‌اصل با اشاره به اینکه از ابتدای سال برخی شرکت‌ها که شرایط پذیرش را نداشتند، لغو پذیرش شدند، تصریح کرد: بر این اساس شش شرکت به بازار پایه فرابورس منتقل شدند. بنا به گفته قالیباف‌اصل، نام این شرکت‌ها شامل شرکت سرمایه‌گذاری سدید، شرکت فرش بافی توس، ایران گچ، صنایع شیمیایی رنگین و کاشی اصفهان هستند که به صورت قطعی لغو پذیرش شدند. این مقام مسوول با بیان اینکه شرکت‌ها لغو پذیرش شده به فرابورس منتقل خواهند شد، افزود: این شرکت‌ها اگر شرایط پذیرش در فرابورس را نداشته باشند، می‌توانند در بازار پایه سهامشان را عرضه کنند. قالیباف‌اصل با اشاره به اینکه رتبه‌بندی شرکت‌ها مهم ترین اتفاقی است که در سال‌جاری روی میدهد، اظهار داشت: رتبه‌بندی شرکت‌ها براساس حاکمیت شرکتی است و بعد از انجام مقدمات لازم رتبه‌بندی شرکت‌ها را اعلام خواهیم کرد. وی با بیان اینکه رتبه شرکت‌ها براساس حاکمیت شرکتی اعلام خواهد شد، تصریح کرد: ۳۰ شرکت در این رتبه‌بندی مشخص شده که با اعلام رتبه این شرکت‌ها شاخص فوق هم منتشر می‌شود. مدیرعامل شرکت بورس با بیان اینکه میزان سهام شناور شرکت‌ها امسال به رقم ۶۲/۲۱ درصد رسیده است، تصریح کرد: میزان سهام شناور آزاد شرکت‌ها در سال گذشته ۲۱ درصد بود و امسال نسبت به سال قبل افزایش یافت.
رشد ۵۰ درصدی کدهای معاملاتی
وی با اشاره به عرضه‌های اولیه گفت: شرکتی که در بورس حضور می‌یابد باید شرایط پذیرش در بورس را داشته باشد. این درحالی است که هنوز از طرف تیم‌های فوتبال درخواست پذیرشی به بورس نیامده و این باشگاه‌ها، حتی شرایط پذیرش در فرابورس را هم نداشته اند. مدیرعامل شرکت بورس درباره اینکه برنامه‌ریزی‌های دولت هم‌اکنون در راستای کنترل تورم است، اذعان داشت: این اقدامات، نقدینگی را در بازار کاهش داده است. اگر لایحه خروج از رکود به تصویب مجلس برسد، شاهد آثار مثبت آن بر بازار سرمایه خواهیم بود. این لایحه توسعه تامین مالی از طریق بازار سرمایه را دنبال می‌کند و تاثیر مثبتی بر بازار خواهد داشت. این مقام مسوول درخصوص عرضه‌های اولیه نیز افزود: اگر عرضه اولیه‌ای که برای بازار جذاب باشد و سهامدار عمده هم به دنبال فروش سهم در قیمت‌های بالا نباشد، قطعا در بازار انجام می‌شود اما ورود و عرضه اولیه صنایعی که جذابیتی برای سرمایه‌گذاران ندارند، نمی‌تواند جذابیتی برای بازار داشته باشد. وی با اشاره به ۱۰۵ هزار کد حقیقی در بازار ایجاد شده در بازار خاطرنشان کرد: سال گذشته ۷۰ هزار کد در بازار ایجاد شد که این امر نشان از رشد ۵۰ درصدی کدهای معاملاتی دارد. قالیباف‌اصل ادامه داد: اوراق فروش تبعی و ایجاد صندوق توسعه اقداماتی بوده است که برای اعتبار بخشی به سرمایه‌گذاری انجام شده است. در حال حاضر رکود و کمبود نقدینگی یک واقعیت مسلم است که در تمام بازارها وجود دارد. بورس هم یک بازار است اما در این مدت معاملات قفل نشد و صف فروشی هم شکل نگرفت. وی اذعان داشت: به منظور افزایش نقدشوندگی در بازار سهام به دنبال افزایش دامنه نوسان و حذف حجم مبنا هستیم و مطالعات در این زمینه در حال انجام است همچنین راه‌اندازی تابلو بازار برتر در حال مطالعه است که بعد از جمع‌بندی‌ها اجرایی می‌شود. قالیباف‌اصل ابراز داشت: طی پنج ماه نخست امسال، ۴۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت خریداری شد که این رقم در مدت مشابه سال گذشته ۳۰۰ میلیارد تومان بوده است. این موضوع نشان‌دهنده این است که نقدینگی می‌خواهد در بازار بماند حفظ نقدینگی در بازار با ابزارهای مختلف مثل صندوق توسعه هدف ماست.
۷۸ میلیون اوراق تبعی در بازار
در سویی دیگر، علی صحرایی، معاون بازار شرکت بورس در این نشست اظهار داشت: از ابتدای سال تاکنون ۷۸ میلیون اوراق تبعی در بازار سهام منتشر شده است. وی خاطرنشان کرد: ابزارها و مکانیسم‌های لازم به منظور حفظ نقدشوندگی در بازار سهام و حمایت از سهامداران طراحی و در بازار منتشر شده که اوراق تبعی اختیار فروش سهام یکی از این موارد است. صحرایی گفت: صندوق توسعه در ابتدا و به منظور حمایت از سهامداران خرد، اقدام به انتشار اوراق تبعی کرد و پس از آن هم شرکت‌های زیادی متعهد به انتشار اوراق تبعی شدند. وی با اشاره به اینکه از ابتدای سال تاکنون ۷۸ میلیون اوراق تبعی منتشر شده است تا دارندگان سهام اقدام به پوشش ریسک خود کنند، ابراز داشت: البته سرمایه‌گذاران در این دوره اشتباهاتی در خرید سهام داشته‌اند و برخی بدون رعایت سقف‌ها اقدام به خرید سهام کرده‌اند. صحرایی با اشاره به اینکه برای اجرا هم در حال رایزنی با شرکت‌ها برای انتشار این اوراق هستیم، ابراز داشت: بازارگردان‌ها هم در این خصوص رایزنی‌هایی انجام شده است. معاون بازار شرکت بورس تصریح کرد: در کل در سمت تقاضا مشکلی نداریم و این نشان میدهد که ابزار اختیار فروش تبعی سهام، ابزار جذابی برای سرمایه‌گذاران است، چراکه دارنده این اوراق ریسک خود را کاهش میدهد.
کیفی سازی پالایشی‌ها در ۹۳
در همین حال، امیر حمزه‌مالمیر، معاون امور ناشران درباره آخرین وضعیت شرکت‌های پالایشی در این جلسه خاطرنشان کرد: توقف شرکت‌های پالایشی به دلیل مباحث مطرح در مورد اختلاف‌نظر با ملی پالایش و پخش است که منجر به عدم ارایه گزارشات این شرکت‌ها شده است. وی گفت: طبق رایزنی‌های انجام شده که در نهایت به نفع سهامداران تمام شد برای سال ۹۲ کیفی‌سازی شرکت‌ها به غیر از پالایش نفت تهران منتفی شد. معاون امور ناشران و اعضای بورس اظهار داشت: مقرر شد کیفی‌ساز شرکت‌های پالایش به سال ۹۳ موکول شده و پس از تعیین فرمول آن قراردادها منعقد و تسویه‌حساب‌ها صورت پذیرد. وی با اشاره به اینکه امکان بازگشایی نمادهای پالایشی طی دو هفته آینده پس از دریافت گزارشات وجود دارد، اذعان داشت: در نهایت به نحوی عمل شد که سهامدار متضرر نشده و به نفع آنان اقدام شود، بنابراین پس از شفافیت روابط میان ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی با پالایشگاه‌ها امکان بازگشایی نمادها وجود خواهد داشت که از حالت توقف درآیند.
مقایسه P/ E بورس ایران با بورس های جهان / الگویی کلاسیک حباب
کارشناس بازار سرمایه با بررسی آخرین وضعیت نسبت P/ E بورس ایران و مقایسه با بورس های جهان ، الگویی کلاسیک حباب را اعلام کرد.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، هادی سلگی با انتشار مطلبی تحت عنوان "الگوی کلاسیک حباب بورس "در دنیای اقتصاد اعلام کرد: بزرگترین و معروف‌ترین حباب‌های شکل‌گرفته در بازارهای سرمایه دنیا رفتار مشابهی نشان داده تا جایی که از آن مقایسه بورس ایران و جهان به عنوان الگوی کلاسیک در تورم‌های بورسی یاد می شود. در این مدل روند شکل‌گیری حباب از سه مرحله ابتدایی نهانی، آگاهی و شیدایی عبور می‌کند و وارد مرحله تخلیه حباب می‌شود.
به‌نظر می‌رسد همگرایی نداشتن متغیرهای بورس تهران با دیگر شاخص‌های بنیادین اقتصاد در شرایط فعلی به‌گونه‌ای با خصایص هندسی این الگوی کلاسیک مشابهت داشته باشد. هرچند در مقابل برخی آن را طبیعی و حاصل انتظارات تورمی می‌دانند.
رفتار این الگو نمونه‌ای کلی از افت و خیزهای بسیار بلند بوده که در بورس‌های شانگهای،وال‌استریت، ژاپن و بسیاری از بازارهای سرمایه دیگر تجربه شده است. بررسی‌های آماری از روند بازار سرمایه ایران نشان میدهد در صورت تداوم وضعیت کنونی و تشدید شکاف‌های بین دو بخش مالی و حقیقی اقتصاد، زنگ خطر نظام پولی به صدا درخواهد آمد.
در شرایطی که انتشار گزارش‌های آینده‌نگر از برآورد عملکرد شرکت‌ها ۳ سال است در بورس ایران متوقف شده طبق آمارهای به دست‌آمده از گزارش‌های عملکرد گذشته‌نگر، عدد نسبت قیمت به درآمد (P/ E) ۳۶ درصد از شرکت‌های بورس بیش از ۱۰۰ مرتبه قرار دارد.
حدود ۱۰۰ سال طول می‌کشد که سودخالص انباشتی به رقم سرمایه تخصیص یافته سهامدار برسد. همچنین طبق ارزیابی‌ها ۵ . ۲۱ درصد دیگر شرکت‌ها بین ۵۰ تا ۱۰۰ واحد و ۶. ۳۴ درصد آنها هم بین ۲۰ تا ۵۰ و در نهایت فقط ۸. ۷ درصد آنها P/ E زیر ۲۰ مرتبه دارند.
طبق محاسبات آماری از آبان ۹۶ تا ۴ تیر ۹۹ شکاف بین دو شاخص سود شرکت‌ها و شاخص قیمت که معیاری برای سنجش حباب درنظر گرفته می‌شود، ۵ برابر شده در این فاصله زمانی شاخص قیمت سهام بر مبنای ۱۰۰ به بیش از ۱۴۰۰ واحد (رشد ۱۳۰۰ درصدی) رسیده در حالی که رشد سود شرکت‌ها به ۳۰۰ واحد (رشد ۲۰۰ درصدی) رسیده است.
شاخص آینده نگر و عملکرد گذشته‌نگر
برخی کارشناسان معتقدند این دو شاخص عملا قابل مقایسه نیستند زیرا ارقام سود عملکرد شرکت‌ها به گذشته و شاخص قیمت بورس به آینده ارجاع دارد. در واقع قیمت سهام متاثر از سازوکار عرضه و تقاضا در بازار بوده و عناصری که پشتوانه انتظاری رفتار این نیروهای بازاری را می‌سازد آینده سنجه‌های اقتصادی و تولیدی آن مثل درآمد و سود است.
براین اساس استدلال می‌کنند اگر قیمت سهام در این مدت رشد کرده نه به دلیل وضعیت سود شرکت‌ها در گذشته بلکه به علت انتظار سودی است که احتمالا با رشد قیمت ارز و تورم در آینده عاید شرکت‌ها خواهد شد. در اینجا شاخص سهام به منزله یک مقیاس آینده‌نگر درنظر گرفته می‌شود.
در مقابل برخی کارشناسان دیگر معتقدند در شرایط طبیعی که شاخص بورس با دیگر متغیرهای اقتصادی به‌طور نسبی در یک راستا حرکت می‌کنند، استدلال اخیر درست است اما در شرایط فعلی مشاهده می‌کنیم که شاخص قیمت سهام با دیگر متغیرهای اقتصادی واگرایی شدیدی پیدا کرده است.
در حالت طبیعی انتظار می‌رود شاخص بورس متناسب با متغیرهایی چون تورم، تغییرات حقوق صاحبان سهام شرکت‌ها و سود انتظاری شرکت‌های حاضر در بورس تغییر کند. در حالی که روند فعلی نماگر بورس تهران همگرایی چندانی با عوامل فوق ندارد.
این استدلال در خصوص آینده‌نگر بودن قیمت سهام تنها مختص به این بازار نبوده و بسیاری از دارایی‌ها مانند ارز و طلا از چنین خاصیتی برخوردار هستند. از این رو رشد شاخص بورس نه به دلیل انتظارات تورمی در کل اقتصاد بلکه به خاطر افزایش تقاضای خرید سهام به دلیل انتظار افزایش آتی قیمت‌ها در بازار صورت می‌گیرد. بنابراین در شرایط کنونی شاخص بورس روابط منطقی با دیگر متغیرهای اقتصادی را از دست داده است.
مقایسه با دیگر بورس‌ها
آمارها نشان میدهد که P/ E بنگاه‌های روسیه با وجود تورم به نسبت بالا ۵ واحد در آرژانتین و پاکستان ۶ و در مصر، ترکیه، امارات و کلمبیا ۸ واحد است. کشورهای با شاخص بالا ایران، هند، عربستان هستند که به ترتیب ۳۳، ۱۹ و ۱۷ واحد گزارش شده که نشان میدهد میزان سوددهی اسمی صنایع کشورهای با تورم بالاتر بیشتر از کشورهایی است که تورم پایین‌تری را تجربه می‌کنند.
قاعده‌ای که استثنای آن در حال حاضر ایران محسوب می‌شود.در حال حاضر نسبت ارزش بازار سرمایه به تولید ناخالص داخلی به ۲۹۷ درصد رسیده که این نسبت برای روسیه ۳۵، ترکیه ۱۹، قطر ۸۵ و کره ۸۷ درصد است.
روند حرکتی این دو متغیر در سه مقایسه بورس ایران و جهان دهه گذشته را اگر روی نمودار مشاهده کنیم، شاخص ارزش بازار تا کمتر از یکسال پیش با فاصله‌ای ۵۰ تا ۱۰۰ درصدی پایین‌تر از رقم تولید ناخالص داخلی حرکت می‌کرد اما از یک سال پیش بازار با جهش عمودی مستقیم از رقم تولید ناخالص داخلی پیشی گرفته و تا سه برابر آن هم بالا رفته است.
فرجام‌های تجربه‌شده
روند تاریخی تشکیل حباب مالی در بازارهای سهام مهم دنیا به حدی تکرارشونده است که الگویی کلاسیک و جهانی را پدید آورده در این الگو شروع پدیده با ورود سرمایه‌گذاران هوشمند صورت می‌گیرد که به آن «مرحله نهان» گفته می‌شود.
در مرحله دوم یعنی «مرحله آگاهی» اولین موج فروش سهام با ورود سرمایه‌گذاران بزرگ آغاز می‌شود. یک نوسان کوتاه در این مرحله اتفاق می‌افتد که بدبین‌ها را به دام می‌اندازد. بعد از این نوسان نوک پیکان شاخص عمودی می‌شود و همزمان با جلب توجه رسانه‌ها و برانگیختن شوق و طمع و در نهایت توهم عموم به هجوم جمعیت و افزایش سرسام‌آور قیمت سهام منتهی می‌شود.
در این مرحله است که رشد سهام به نقطه اوج می‌رسد که البته خیلی زود شاهد سقوط کوتاه از قله می‌شویم که بیشتر با انکار سهامداران هم همراه می‌شود. به همین دلیل اندکی پایین‌تر از نقطه قله شاخص دوباره با نوسانی کوتاه به سمت بالا میل می‌کند که بسیاری از خوشبین‌های بازار را فریب می دهد.
در مرحله بعد بازار وارد مرحله تخلیه حباب می‌شود که بزرگترین سراشیبی تاریخی در بازار را تجربه خواهد کرد. اتفاقی که ناگزیر فعالان را به ناامیدی می کشاند. با اینکه در این مرحله شاخص بورس به پایین‌تر از نقطه شروع می‌رود اما این پایان ماجرا نخواهد بود چون بعد از آن با یک رشد طبیعی البته با اندکی شیب تندتر بازار را باز می‌یابد.
این روند طوری است که اگر سرمایه‌گذار از ابتدا با دید بلندمدت وارد بازار شده باشد در این نقطه سودی طبیعی و همخوان با دیگر متغیرها به دست خواهد آورد. همین الگوی گفته شده با کمی شدت و ضعف در سال ۱۹۲۹ در وال‌استریت، ۲۰۰۵ در بورس عربستان، ۲۰۰۶ در شانگهای و ۱۹۹۰ در ژاپن تجربه شده و براین اساس به‌عنوان الگوی کلاسیک در تشکیل حباب و ریزش شدید از آن یاد می‌شود.
مقایسه بورس ایران با ۴ بورس بزرگ جهان
در هفت ماه سال ۹۹ مسئولان مختلف به‌دفعات سعی در ایجاد یک جو روانی برای حمایت از بازار سرمایه داشته‌اند؛ برداشت از صندوق توسعه ملی، تجهیز منابع مالی شرکت‌هایی حقوقی و. از جمله سیاست‌های است که از سوی مسئولان مختلف معرفی شده است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از روزنامه فرهیختگان؛ بازار سرمایه ایران در حالی وارد هفتمین ماه از سال ۹۹ شد که در ماه‌های گذشته هم از لحاظ رشد قیمتی در سه ماه اول سال و هم از لحاظ ریزش و اصلاح قیمتی در دوماه اخیر رکورد زده است. در این هفت ماه مسئولان مختلف به‌دفعات سعی در ایجاد یک جو روانی برای حمایت از بازار سرمایه داشته‌اند؛ برداشت از صندوق توسعه ملی، تجهیز منابع مالی شرکت‌هایی حقوقی و. ازجمله سیاست‌های است که از سوی مسئولان مختلف معرفی شده است. اما یکی از سیاست‌های حمایتی که هم می‌تواند بخشی از اضافه تقاضای بازار سرمایه را پاسخ دهد و هم مانع از خروج نقدینگی از بازار شود عمق‌بخشی به بازار سرمایه از طریق ورود شرکت‌های بورسی و افزایش عرض اولیه‌ها در بازار سرمایه است که این امر هم نیازمند ساده‌سازی قوانین پذیرش شرکت‌های بورسی است.
در سال ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ که بازار سرمایه در دوران ساکنی به سر می‌برد به ترتیب شاهد ۱۴ و ۲۱ عرض اولیه بودیم اما در سال ۱۳۹۸ که رشد چندصددرصدی بازار سرمایه از این سال رقم خورد تنها ۲۱ شرکت مجوز ورود به بازار سرمایه را پیدا کردند و این امر حاکی از نادیده گرفته شدن سیاست تسهیل ورود شرکت‌های بورسی در جهت حمایت از بازار از سوی مسئولان است. در این گزارش سعی در معرفی الزامات اساسی در بازار بورس ایران و مقایسه این الزامات با دیگر بورس‌های منتخب جهان داریم.
۲۳ سال فعالیت و ۶۵۸ نماد
بورس‌های اوراق بهادار با توجه به شرایط، اهداف و نیازهای شرکت‌ها، بازارهای مختلفی را برای پذیرش آنها ایجاد می‌کنند. هریک از این بازارها الزامات و معیارهای ویژه خود را دارند. در برخی از بورس‌های اوراق بهادار، بازاری تحت‌عنوان بازار برتر ایجاد شده است که شرکت‌های پذیرفته‌شده در این بازار، جزء مهم‌ترین و بزرگترین شرکت‌های آن بورس به‌شمار می‌روند.
معیارهای پذیرش در این بازار نسبت به سایر بازارهای ایجادشده در بورس اوراق بهادار سختگیرانه بوده و در برخی موارد این بازار دارای معیارهای اضافی برای پذیرش شرکت‌هاست. فکر اصلی ایجاد بورس اوراق بهادار تهران به سال ۱۳۱۵ برمی‌گردد ولی اولین معاملات بورس تهران در سال ۱۳۴۶ صورت گرفت و از سال ۱۳۷۶ با تغییراتی اساسی که درحوزه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری انجام گرفتند به فعالیت خود ادامه داد. قوانین سخت و الزامات زیاد برای پذیرش شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار موجب شد که بسیاری از شرکت‌ها نتوانند مجوزهای لازم برای ورود به بازار بورس را دریافت کنند و برای شرکت‌ها با وجود رعایت الزامات، گرفتن مجوز برای ورود به بازار بورس مساله‌ای زمانبر بود و شرکت‌ها مدت زمان زیادی را برای بهره‌مندی از مزایای بازار بورس باید صبر می‌کردند. این قوانین سختگیرانه درنهایت منجر به ایده تشکیل بازاری دیگر با قوانین آسان‌تر در سال ۱۳۸۴ شد و سرانجام بازار فرابورس ایران در ۶ مهرماه ۱۳۸۸ به‌طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.
اگر بنای اساسی فعالیت‌های بورسی ایران را از سال ۱۳۷۶ فرض کنیم؛ امروزه پس از ۲۳ سال در حدود ۶۵۸ نماد در بازارهای بورس و فرابورس ایران فعال هستند. این قوانین سختگیرانه و الزامات متعدد نه‌تنها موجب شفافیت اطلاعاتی در بازار بورس ایران نشده، بلکه بنابر شواهد، ظن دستکاری در اسناد شرکت برای رعایت الزامات نیز در ذهن‌ها را ایجاد کرده است. اما نکته‌ای عجیب که در این زمینه وجود دارد؛ این است که حدود ۱۷۵ نماد در بازار پایه در یکی از تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز فعال هستند که نتوانسته‌اند الزامات بازار بورس و فرابورس را تامین کنند و درحال‌حاضر بدون رعایت الزام خاصی و تنها با تشخیص شورای بورس قابلیت نقل‌وانتقال در بازار را پیدا کرده‌اند.
نمونه این امر را تنها در بازار بورس استانبول می‌توان مشاهده کرد، با این تفاوت که در بورس آنجا این‌گونه شرکت‌ها تحت نظارت شدید هیات نظارت بازار سرمایه ترکیه هستند. از طرفی، دیگر بازارهای بورسی مطرح دنیا نظیر بورس لندن، وین و ژاپن اساس فعالیت‌های شرکت‌های فعال در بازار بورس خود را بر شفافیت اطلاعاتی، ارائه گزارش‌های مستدل و منظم برای فعالان بازار و حذف قوانینی که به فضای شفافیت اطلاعاتی کمکی نمی‌کند، بنا کرده‌اند. اما مجموعه قوانین برای پذیرش شرکت‌ها در بازار بورس و فرابورس در ایران تنها منوط به الزامات حسابداری و سودسازی است و الزامات گزارش‌دهی و حقوق سهامداران خرد کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند.
قیف وارونه ورود به بورس ایران
بازار بورس ایران از مجموعه دو بازار بورس و فرابورس با ۶۵۸ نماد معاملاتی تشکیل شده است. قوانین سختگیرانه بازار بورس موجب تشکیل بازار فرابورس در سال ۱۳۸۸ شد و این قوانین اصلی‌ترین تفاوت این دو بازار است. قوانین سختگیرانه بورس سبب شد که نمادهای پذیرفته‌شده در آن ریسک کمتری را نسبت به فرابورس متحمل شوند. این کاهش ریسک درمورد شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار بورس موجب نقدشوندگی بهتر و تاثیر در انتظارات آتی سهام نسبت به شرکت‌های پذیرفته‌شده بورسی می‌شود.
از طرفی دوره ثبت شرکت‌ها در فرابورس به علت ساده‌تر بودن شرایط پذیرش نسبت به بورس کمتر است و آخرین تفاوت این دو بازار مربوط به کارمزد خرید و فروش معاملات است که در بازار فرابورس کارمزد بیشتری گرفته می‌شود. بازار بورس ازمجموع سه بازار و بازار فرابورس از مجموع هفت بازار ایجاد می‌شوند. یکی از بازارهای فرابورس بازار پایه است که در جهت برنامه‌های توسعه کشور ایجاد شده و براساس یکی از الزامات ماده قانون برنامه پنجم توسعه و ماده ۳۶ احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور که می‌گوید هر شرکت سهامی عام باید سازوکار معاملاتی داشته باشد و باید پذیرش شود. این‌گونه شرکت‌ها تنها با تایید شورای عالی بورس وارد بازار سرمایه می‌شوند و ملزم به رعایت هیچ‌گونه از الزاماتی که برای دیگر بازارها اعمال می‌شوند، نیستند.
ازمجموع ۶۵۸ نمادی که در بازار سرمایه ایران وجود دارند، ۱۷۵ نماد در بازار پایه فعالند که در گذشته به سه‌بازار پایه الف، ب و ج تقسیم می‌شدند و براساس تقسیم‌بندی جدید به سه دسته تابلوی پایه‌های زرد، نارنجی و قرمز تقسیم می‌شوند و بیشتر تحت کنترل قرار می‌گیرند. مورد بعدی که می‌توان به‌عنوان یک نقد بسیار مهم در پذیرش شرکت‌ها عنوان کرد، بی‌توجهی به ارائه گزارش‌های شرکت و نبود یک استاندارد معیار بین‌المللی برای ارائه این گزارش‌هاست.
در این هنگام شرکت به‌صورت سلیقه‌ای درنحوه نوشتن گزارش‌ها عمل کرده و همین‌ها را نیز منظم منتشر نمی‌کند که درنتیجه صحت آنها در هاله‌ای از ابهام قرار می‌گیرد. بنابراین این گزارش‌های پراکنده نه‌تنها کمکی به ارتقای شفافیت اطلاعات در سطح بازار سرمایه نمی‌کند، بلکه عاملی برای سردرگمی افراد و ناکارایی بازار می‌شود. این گزارش‌ها از عوامل اصلی جهت‌دهی به روند بازار تلقی می‌شوند و در همین یک ماه اخیر که بازار سرمایه دچار نزول قیمتی شدیدی شده، بسیاری از شرکت‌ها با ارائه گزارشی تحت عنوان افشای اطلاعات با اهمیت سعی در بسته شدن نماد در بازار سرمایه داشته‌اند. بنابراین انتظار می‌رود سازمان بورس با ارائه راهکاری مناسب الزامات گزارش‌دهی را بیشتر مورد توجه قرار دهد و با ایجاد اتحادیه‌های حمایت از سهامداران، شرکت‌ها را به پاسخگویی به تمامی سهامداران در ارتباط با مقایسه بورس ایران و جهان صحت و سقم گزارش‌هایی که منتشر می‌کنند، وا دارد.
الزامات پذیرش شرکت‌ها در بورس استانبول
بورس استانبول از چهار بازار اصلی شامل بازار سهام، بازار اوراق بدهی، بازار مشتقه و بازار الماس و فلزات گرانبها تشکیل شده که هرکدام از این بازارها دارای چندین بازار به‌عنوان بازار زیرمجموعه هستند. بازار سهام استانبول از مجموع هفت بازار تشکیل شده که بازار ستارگان آن به‌عنوان بازار برتر بورس استانبول شناخته می‌شود و شرکت‌هایی که سهام شناور آزاد آنها برابر یا بیش از ۱۰۰ میلیون لیر ترکیه باشد، در این بازار جای می‌گیرند. البته سهام شناور آزاد شرکت‌های حاضر در بازار ستارگان به‌صورت هر ۶ ماه یک‌بار مورد بازبینی قرار می‌گیرد و اگر این نسبت کمتر باشد، شرکت به بازار اصلی نقل مکان می‌کند. نکته‌ای که سبب تمایز بورس استانبول با دیگر بورس‌ها می‌شود، ایجاد بازار متنوع برای عمق‌بخشی و مشارکت بیشر افراد و شرکت‌های بورسی در بازار بورس استانبول است، اما کارآیی بازار را فدای این تنوع‌بخشی نمی‌کنند و با نظارت پی‌درپی و مداوم سبب شفافیت اطلاعاتی و کارآیی بازار می‌شوند.
به‌عنوان مثال یک بازار تحت‌عنوان بازار سهام برای سرمایه‌گذاران حرفه‌ای ایجاد کرده‌اند که شامل شرکت‌هایی است که سهام آنها به‌طور مستقیم به سرمایه‌گذاران خاص و واجد شرایط عرضه می‌شود. همچنین سهام برخی از شرکت‌های عمومی که درنتیجه ارزیابی وضعیت مالی و ساختار مالکیت آنها توسط هیات بازار سرمایه ترکیه به‌عنوان نهاد ناظر، قابلیت معامله در بورس استانبول را ندارد، در صورت ثبت سهام این شرکت‌ها نزد هیات بازار سرمایه ترکیه می‌توانند در پلتفرم معاملاتی آزاد معامله شوند؛ که برای سرمایه‌گذاری دارای ریسک‌های بسیاری است. شاید بتوان گفت از لحاظ مجموعه قوانین و ایجاد بازارهای پی‌درپی، بازار بورس ایران بسیار شبیه بورس استانبول است و این بورس همانند بازار بورس ایران بیشترین توجه خود را منوط به مسائل حسابداری و سودسازی شرکت‌ها کرده است.
الزامات پذیرش شرکت‌ها در بورس وین
بورس اوراق بهادار وین از چهار بازار عمده مقایسه بورس ایران و جهان تحت عناوین برتر، استاندارد، مستقیم ممتاز و مستقیم تشکیل شده است. برای اولین‌بار در میان بورس‌های جهان، بورس وین سه‌نوع الزام یعنی الزامات کلی، الزامات پایه‌ای و الزامات گزارش‌دهی را برای پذیرش شرکت‌ها در بازار بورس انجام داد. علاوه‌بر این، چون بازار بورس وین تحت قوانین اتحادیه اروپاست، شرکت‌های عضو این بازار باید الزامات وضع‌شده توسط اتحادیه اروپا را نیز رعایت کنند. تحت این مجموعه قوانین بازار بورس وین با بیشترین الزامات شفافیت اطلاعاتی فعالیت می‌کند و تمامی شرکت‌های حاضر در این بازار ملزم به ارائه گزارش‌ها براساس استانداردهای حسابداری بین‌المللی به‌رسمیت شناخته‌شده و انتشار این گزارش‌ها به سه زبان انگلیسی، فرانسوی و آلمانی هستند.
علاوه‌بر این الزامات قانونی گفته‌شده نیز برای اولین‌بار در این بورس تمامی شرکت‌ها به یک سامانه الکترونیکی برای انتشار سریع اطلاعات متصل شدند که به مرور زمان این عامل به تمامی بورس‌های جهان راه یافت. همچنین در بورس وین، اگر شرکت اقدام به خرید یا فروش سهم خود کند یا مدیران شرکت معاملاتی انجام دهند، شرکت موظف است طی دو روز بعد نسبت‌به این مسائل شفاف‌سازی کند، وگرنه معاملات نماد شرکت با وقفه روبه‌رو خواهد شد. علاوه‌بر این در راستای جلوگیری از معاملات نهانی، شرکت باید طبق قوانین سوءاستفاده از بازار، فهرست افرادی را که در داخل شرکت از اطلاعات نهانی خبر دارند، تهیه و به اطلاع فعالان بورس وین برساند. مورد دیگری را که در بورس وین به‌عنوان یک ویژگی کاربردی و مهم می‌توان ذکر کرد، الزام شرکت‌ها به داشتن یک بازارگردان مورد تایید است؛ به‌نحوی که قبل از ورود شرکت به بازار بورس باید بازارگردان آن مشخص شود. این امر موجب قابلیت نقدشوندگی بهتر بورس وین در مقایسه با دیگر بازارهای بورس می‌شود.
الزامات پذیرش شرکت‌ها در بورس لندن
بورس اوراق بهادار لندن باتوجه به اندازه شرکت، رشد، اهداف و نیازهای تامین مالی شرکت‌ها در سه بازار برتر، بازار استاندارد و بازار استاندارد برای معاملات رسید سپرده جهانی تقسیم می‌شود. در بازار بورس لندن برای پذیرش شرکت‌های بورسی به‌جای الزامات قانونی به تعهدات مداومی که شرکت ملزم به انجام آنها است، توجه زیادی شده است. این امر موجب شفافیت اطلاعاتی بیشتر شرکت‌ها در بورس لندن می‌شود. این گزارش‌ها علاوه‌بر انتشار بیانیه موقت و بیانه‌های جوابگویی باید به‌صورت ۶ ماهه و سالانه طبق استانداردهای گزارش‌دهی مالی بین‌المللی تهیه و انتشار یابند. نکته جالبی که در بورس لندن می‌توان ذکر کرد این است که برای شرکت‌های بورسی این حق را قائل شده‌اند که در مجمع عمومی با تایید حداقل ۷۵ درصد از سهامداران می‌توانند پذیرش اوراق بهادار خود را لغو کنند که این عامل در دیگر بورس‌های جهان به‌ندرت دیده می‌شود.
نکته دیگری که در بورس لندن برای اولین‌بار شاهد آن بودیم این است که شرکت‌هایی که قصد پذیرش در بازار برتر بورس لندن را دارند، باید یک شرکت تامین سرمایه را به‌عنوان حامی خود به بورس معرفی کنند. درواقع این شرکت حامی، مناسب بودن شرکت برای عرضه اولیه عمومی را بررسی و ارزیابی می‌کند و درباره قوانین پذیرش و تاییدیه اساسنامه شرکت به شرکت متقاضی مشورت میدهد. آن چیزی که از مجموعه قوانین بورس لندن متوجه می‌شویم این است که شرکت‌ها به‌راحتی وارد بورس لندن می‌شوند، ولی برای فعال ماندن در این بورس باید قوانین سختی را رعایت و شفافیت اطلاعاتی را به میزان زیادی موردتوجه خود قرار دهند.
الزامات پذیرش شرکت‌ها در بورس توکیو
بورس سهام توکیو یکی از معتبرترین بورس‌های دنیاست، به‌طوری‌که ازلحاظ ارزش بازاری رتبه سوم دنیا و رتبه اول آسیا را به خود اختصاص داده است. بازار بورس توکیو در مجموع از ۶ بازار مختلف تشکیل شده که بازار بخش اول و بازار بخش دوم تابلوهای اصلی بورس سهام توکیو هستند و به‌ترتیب شرکت‌های ژاپنی و خارجی با اندازه بزرگ و متوسط در این بازارها پذیرفته می‌شوند. بازار بخش اول بورس سهام توکیو ازلحاظ اندازه و نقدشوندگی به‌عنوان یکی از بازارها با رتبه بالا در دنیا شناخته می‌شود، به‌طوری‌که که سرمایه‌گذاران خارجی بخش عمده‌ای از معاملات سهام خود را در این بازار انجام می‌دهند. در بورس توکیو شاهد قوانین سختگیرانه ارزش بازار سهام برای پذیرش شرکت‌های بورسی هستیم. این عامل درکنار شرط داشتن حداقلی تعداد سهامداران موجب تشکیل اتحادیه و هیات‌های سهامداران خرد در بورس توکیو شده که با نظارت‌های خود موجب شفافیت اطلاعاتی و مانع از انجام هرگونه تخلفی از سوی شرکت می‌شوند.
اساس کار بورس توکیو براساس روابط بین سهامداران خرد و شرکت بنا شده و به حقوق سهامداران خرد توجه بسیاری شده است، به‌نحوی‌که سازمان بورس اوراق بهادار ژاپن خود را ملزم به حفاظت از سرمایه سهامداران خود می‌داند و برای اولین‌بار در میان بورس‌های جهان، حقوق صاحبان سهام را به‌عنوان یکی از الزاماتی که شرکت‌های بورسی برای پذیرش باید اجرا کنند، در میان قوانین خود جای داد. این عامل موجب شده بورس توکیو نه‌تنها ازلحاظ ارزش بازار و مقایسه بورس ایران و جهان شفافیت اطلاعاتی جزء بورس‌های معتبر دنیا باشد، بلکه ازلحاظ مشارکت مردمی و تعداد سهامداران خرد نیز در میان رتبه‌های برتر بازارهای بورسی در سطح جهان است.
کارگزاری
بهترین کارگزاری بورس ایران کدام است؟ این سوالی است که چه تازه قصد ورود به بورس کرده باشید و چه سال‌ها در آن فعالیت کرده باشید، همیشه مطرح است. اینجا سعی کرده‌ایم لیست مهم‌ترین و مشهورترین کارگزاری‌های بورس ایران را جمع کنیم و -مثل همیشه- خلاصه و ساده، اطلاعات قابل مقایسه بورس ایران و جهان قیاس کارگزاری‌ها را جدول‌بندی و مرتب کنیم تا خودتان با مقایسه هر آیتم به این نتیجه برسید که بهترین کارگزاری بورس 1401 کدام‌یک است.
[توضیح پس از جدول را حتما بخوانید]
مقایسه
بهترین کارگزاری‌های بورس ایران
در حال حاضر تعداد کارگزاری‌های فعال در ایران به ۱۰۶ کارگزاری می‌رسد که همه آنها زیرنظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند. کارگزاری‌ها در واقع واسطه بین سهامداران و سازمان بورس و اوراق بهادار به حساب می‌آیند. به زبان ساده، هر شخص حقیقی یا حقوقی که کارش خریدوفروش انواع اوراق بهادار است، باید حساب کارگزاری داشته باشد و از طریق کارگزاری این کار را انجام بدهد.
صدور کد بورسی و کد معاملات آنلاین هم به عهده کارگزاری‌ها است که به‌صورت رایگان انجام می‌گیرد. (البته در روند دریافت کد بورسی، برای ثبت‌نام سجام و احراز هویت سجام باید مبلغی بپردازید که این مبلغ ربطی به کارگزاری ندارد). سهامداران هنگام خریدوفروش سهام باید کارمزد بورس مشخصی بپردازند که بخشی از این کارمزد سهم کارگزاری است و منبع اصلی درآمد کارگزاری‌ها از همین محل است.
نکاتی برای انتخاب بهترین کارگزاری در بورس
خدمات متنوع کارگزاری بورس
بازار سرمایه بازاری زنده و پویاست که به‌مرور بزرگ‌تر و پخته‌تر می‌شود. به عبارت دیگر، رفته‌رفته ابزارها و امکانات جدیدی به ابزارهای بازار سرمایه اضافه می‌شود. یک کارگزاری خوب باید بتواند با خدماتی که ارائه می‌کند این ابزارها را به‌خوبی به مشتریانش معرفی کند و در اختیارشان بگذارد. برای نمونه، ابزار مقایسه بورس ایران و جهان اختیار معامله که یکی از ابزارهای مشتقه به شمار می‌آید، یکی از ابزارهای جدیدی است که امکان دسترسی به آن را همه کارگزاری‌ها ارائه نمی‌کنند.
زیرساخت مناسب کارگزاری
این مورد به‌ویژه درمورد کارگزاری‌های پرمشتری صدق می‌کند. از ابتدای سال ۱۳۹۹ که با سیل ورود افراد جدید به بازار بورس مواجه شدیم، مشخص شد که بعضی از کارگزاری‌ها زیرساخت مناسب برای ارائه خدمات به مشتریان پرتعداد و جدیدشان را ندارند. مثلا امکان دارد در بعضی از روزهای پر ترافیک دسترسی به سامانه آنلاین این کارگزاری‌ها وجود نداشته باشد.
البته بخشی از مشکل به خاطر هسته معاملات خود بورس بود که به‌نظر می‌رسد تا حد زیادی رفع شده باشد. ولی بخشی هم به خاطر ضعف سیستم آنلاین کارگزاری‌ها بود و احتمالا در روزهایی که حجم معاملات افزایش قابل توجه دارد، بخشی از این مشکلات تکرار شود. پس بهتر است سراغ کارگزاری‌هایی بروید که از این نظر مشکلی نداشته باشند.
احراز هویت آسان
برای ایجاد حساب کاربری در یک کارگزاری، علاوه بر احراز هویت سجام (که مدتی است به‌صورت آنلاین هم می‌شود انجامش داد)، باید در کارگزاری هم احراز هویت شوید. بنابراین اگر فرصت مراجعه حضوری به شعبه کارگزاری را ندارید، سراغ کارگزاری‌هایی بروید که احراز هویت در محل یا احراز هویت آنلاین داشته باشند.
باشگاه مشتریان کارگزاری
بعضی از کارگزاری‌ها باشگاه مشتریان دارند که برخی از خدمات‌شان را در قالب این باشگاه ارائه می‌دهند. خدماتی از قبیل آموزش‌های آنلاین و حضوری، تخفیف کارمزد بورس، بسته‌های اعتباری و غیره. اگر چنین خدماتی برایتان در اولویت قرار دارد، باید دنبال کارگزاری‌هایی باشید که باشگاه مشتریان فعالی داشته باشند.
پشتیبانی تلفنی
اکثر کارگزاری‌های بزرگ بازار بورس مرکز تماس دارند و اگر سوال یا مشکلی درمورد خدمات کارگزاری داشته باشید، می‌توانید با مرکز تماس کارگزاری تماس بگیرید و سوال‌تان را مطرح کنید. اگر این مورد برایتان اهمیت ویژه دارد، سراغ کارگزاری‌های شلوغ نروید.
این روزها که بازار سرمایه به بحث داغ جامعه تبدیل شده، سر بعضی از کارگزاری‌ها بسیار شلوغ شده و ممکن است بعضی از روزها مدت زیادی پشت خط بمانید تا به سوال‌تان پاسخ داده شود.
عرضه اولیه اتوماتیک
یکی از جذابیت‌های بورس برای تازه‌واردها عرضه‌های اولیه است. برای خرید عرضه‌های اولیه، باید در روز و ساعت خاصی سفارش خرید را وارد سامانه کنید تا سهام شرکت تازه‌وارد به شما تعلق بگیرد. از آنجا که ممکن است در این زمان خاص به هر دلیلی به سامانه معاملات دسترسی نداشته باشید، بعضی از کارگزاری‌ها این امکان را فراهم کرده‌اند که عرضه‌های اولیه (در صورت کفایت وجه موجود در حساب) به صورت خودکار برایتان خرید شوند. هرچند توصیه ما این است که سفارش‌های عرضه اولیه را به‌صورت دستی وارد کنید تا از خطاهای احتمالی اجتناب شود، ولی اگر فکر می‌کنید که فرصت پیگیری دقیق عرضه‌های اولیه را ندارید، سراغ کارگزاری‌هایی بروید که امکان خرید اتوماتیک عرضه‌های اولیه را دارند.
امکان تغییر کارگزار ناظر در سامانه آنلاین
این قابلیت بیشتر برای کسانی اهمیت دارد که می‌خواهند سراغ یک کارگزاری جدید بروند. اگر به هر دلیلی از کارگزاری فعلی خودتان راضی نباشید و بخواهید در کارگزاری دیگری حساب باز کنید، باید سهام‌تان را هم به‌نوعی وارد آن کارگزاری کنید. برای این کار باید کارگزار ناظرتان را تغییر بدهید.
بعضی از کارگزاری‌ها برای راحتی کار در سامانه آنلاین‌شان گزینه‌ای برای تغییر کارگزار ناظر در نظر گرفته‌اند. برای تغییر کارگزار ناظر هم کافی است وارد این بخش از سامانه آنلاین بشوید و تصویر برگه سهام مورد نظرتان را در این قسمت بارگزاری کنید و منتظر بمانید تا کارگزاری به درخواست تغییر کارگزار ناظر رسیدگی کند.
اعتبار معاملاتی
کارگزاری‌ها می‌توانند با توجه به میزان خریدوفروش یا سطح دارایی‌های مشتری در کارگزاری، به مشتری اعتبار معاملاتی بدهند. مشتری می‌تواند با این اعتبار اقدام به خرید سهام کند و باید در سررسید مدت اعتبار (مثلا می‌تواند یک ماه یا بیشتر باشد) اعتبار دریافتی را تسویه کند. بدیهی است که اگر در این مدت سودی عاید مشتری شده باشد، این سود برای خود مشتری است. همچنین بعضی از کارگزاری‌ها تحت شرایطی برای خرید عرضه‌های اولیه اعتبار می‌دهند.
بنابراین اگر دنبال دریافت اعتبار هستید، بهتر است تحقیق کنید که شرایط اعطای اعتبار در کارگزاری مورد نظرتان دقیقا چگونه است.
سود رسوب پول
ممکن است در بعضی از مقاطع بازار ترجیح بدهید مقداری از دارایی‌تان را به صورت پول نقد نگه دارید و منتظر فرصت خرید مناسب بمانید. بعضی از کارگزاری‌ها این امکان را فراهم کرده‌اند که در صورت باقی ماندن پول نقد در حساب کارگزاری، به این پول سود تعلق بگیرد.
این مورد برای کسانی که مبلغ قابل توجهی در بورس دارند می‌تواند نکته مهمی باشد.
سوالات متداول درباره انتخاب بهترین کارگزاری بورس
چگونه بهترین کارگزاری بورس را انتخاب کنیم؟
برای انتخاب یک کارگزاری بورس مناسب می‌توان معیارهایی مانند احراز هویت آسان، داشتن باشگاه مشتریان، زیرساخت مناسب کارگزاری، پشتیبانی تلفنی، دارا بودن عرضه اولیه اتوماتیک، امکان تغییر کارگزار ناظر در سامانه آنلاین، اعطای اعتبار معاملاتی به مشتریان، سود رسوب پول و خدمات متنوع کارگزاری بورس را در نظر گرفت.
کدام یک از کارگزاری‌ها تاکنون خدمات بهتری ارائه داده است؟
با توجه به گزینه‌ها و خدمات هر کارگزاری که در جدول بالا آمده است، می توانید کارگزاری مطلوب خود را پیدا کنید.
منظور از اعطای اعتبار معاملاتی هر کارگزاری به مشتریان چیست؟
کارگزاری‌ها می‌توانند با توجه به میزان خریدوفروش یا سطح دارایی‌های مشتریان خود، به مشتری اعتبار معاملاتی بدهند. مشتری می‌تواند با این اعتبار اقدام به خرید سهام کند و باید در سررسید مدت اعتبار (مثلا می‌تواند یک ماه یا بیشتر باشد) اعتبار دریافتی را تسویه کند. اگر در این مدت سودی عاید مشتری شده باشد، این سود برای خود مشتری است. همچنین بعضی از کارگزاری‌ها تحت شرایطی برای خرید عرضه‌های اولیه اعتبار می‌دهند.
آیا احراز هویت خود کارگزاری به صورت غیرحضوری وجود دارد؟
بله، در چندین کارگزاری احراز هویت به صورت آنلاین یا احراز هویت در محل وجود دارد.
آیا به پول نقد باقیمانده در حساب کارگزاری سود تعلق می‌گیرد؟
یکی از موارد جذاب در انتخاب کارگزاری، سود رسوب پول است. ممکن است بعضی از افراد که اتفاقا مبلغ زیادی در بورس دارند، بخواهند مقداری از دارایی‌شان را به صورت نقد نگه دارند تا در فرصت مناسب خرید کنند. بعضی از کارگزاری‌ها این امکان را فراهم کرده‌اند که در صورت باقی ماندن پول نقد در حساب کارگزاری، به این پول سود تعلق بگیرد.
بورس های جهان بر مدار صعود
بلومبرگ، دفتر توسعه و تجارت سازمان ملل در گزارشی اعلام کرد در نیمه نخست سال جاری میلادی حجم سرمایه گذاری مستقیم خارجی در جهان به ۸۵۲ میلیارد دلار رسیده که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۷۸ درصد افزایش یافته است. کشورهای توسعه یافته با جذب ۴۲۴ میلیارد دلار از این سرمایه بیشترین سرمایه خارجی را جذب کرده اند. طی بازه زمانی فوق سرمایه گذاری مستقیم خارجی در آمریکا نسبت به نیمه نخست سال قبل به میزان قابل توجه ۹۰ درصد بیشتر شده است.
رشد اقتصادی بیشتر کشورهای جهان در حالش کاهش است و این مساله به نوبه خود کمی فعالان بازار بورس را نسبت به چشم انداز پیش روی اقتصاد جهان نگران کرده است. اقتصاد چین در سه ماهه سوم امسال رشد ۴.۹ درصدی را به ثبت رساند که در مقایسه با فصل قبل ۳.۰ درصد کمتر شده است. این رشد اقتصادی هم چنین ۰.۳ درصد کمتر از نرخ پیش بینی شده قبلی توسط کارشناسان است و بدترین رشد اقتصادی فصلی چین در طول دو فصل اخیر محسوب می شود.
صورت های سود و زیان منتشرشده بسیاری از شرکت های بزرگ بورسی امیدوارکننده تر از چیزی بوده است که پیشتر تصور می شد. میزان درآمد شرکت های بزرگ در سه ماهه سوم سال به ویژه در بخش خدمات مالی و بانکی افزایش قابل ملاحظه ای داشته که می تواند نویدگر افزایش حجم تجارت خارجی و سرمایه گذاری ها در ماه های پایانی سال باشد. از طرف دیگر بهبود نسبی وضعیت تراشه ها نیز می تواند در بخش صنعت به افزایش میزان تولیدات کارخانه ها کمک کند.
بازار کار بسیاری از کشورها تحت تاثیر پیامدهای کرونا باقی مانده است؛ داده های منتشرشده توسط وزارت کار آمریکا نشان می دهد تا پایان سپتامبر بیش از دو میلیون و ۷۰۰ هزار آمریکایی بیکاری طولانی مدت را تجربه کرده اند بدان معنا که از زمان بیکاری آن ها بیش از ۶ ماه می گذرد. این رقم بیش از یک سوم کل جمعیت بیکاران را تشکیل می دهد. بالا بودن نرخ بیکاری احتمالا کار بانک های مرکزی را برای بازگرداندن شرایط اقتصادی به حالت عادی دشوارتر خواهد کرد.
در حالی که بیشتر کارشناسان اقتصادی انتظار کاهش یا دست کم ثابت ماندن تورم آمریکا ر اداشتند، متوسط مقایسه بورس ایران و جهان نرخ تورم بزرگترین اقتصاد جهان در ۱۲ ماه منتهی به سپتامبر با ۰.۱ درصد افزایش نسبت به دوره مشابه منتهی به ماه قبل به ۵.۴ درصد رسید. این نرخ تورم که ۰.۲ درصد بیشتر از نرخ مورد انتظار قبلی و بالاترین سطح تورمی ثبت شده در آمریکا در ۱۳ سال اخیر بوده، بیش از همه تحت تاثیر افزایش قیمت بخش انرژی قرار گرفته؛ به گونه ای که تورم بنزین به ۲۴.۸ درصد رسیده است.
صندوق بین المللی پول در گزارش جدیدی اعلام کرد برآورد خود از متوسط رشد اقتصادی کشورهای جهان در سال ۲۰۲۱ را به ۵.۹ درصد کاهش داده که این رقم ۰.۱ درصد کمتر از برآورد قبلی این نهاد است. صندوق بین المللی پول همچنین انتظار دارد متوسط رشد اقتصادی جهان در سال آینده از رقم امسال نیز کمتر شده و به ۴.۹ درصد برسد. این نهاد با اشاره به اینکه اختلال های ایجاد شده ناشی از کرونا به ویژه در بخش تجارت خارجی ادامه خواهد داشت بار دیگر بر ضرورت واکسیناسیون تاکید کرد.
احتمال تصویب مالیات جهانی بر درآمد شرکت های بزرگ تا حد زیادی روی تمایل سرمایه گذاران برای خرید سهام آن ها تاثیر منفی گذاشته است. قرار است از سال آینده حداقل مالیات بر درآمد شرکت های بزرگ به ۱۵ درصد افزایش پیدا کند. علاوه بر نگرانی های مالیاتی، نگرانی هایی در خصوص امنیت سایبری شرکت ها و آسیب پذیری آن ها در برابر حملات هکری وجود دارد. ایلان ماسک نیز از انتقال مقر این شرکت به تگزاس پس از اختلاف با مقامات کالیفرنیا خبر داد.
نرخ بیکاری بزرگ ترین اقتصاد جهان تا پایان ماه سپتامبر باز هم کاهشی شد و رقم ۴.۸ درصد را ثبت کرد. این نرخ بیکاری که ۰.۴ درصد کمتر از ماه قبل بوده، کمترین نرخ بیکاری این کشور در طول ۱۸ ماه اخیر است. از آوریل پارسال که نرخ بیکاری آمریکا با رسیدن به ۱۴.۸ درصد رکوردشکنی کرد، روند نزولی نرخ بیکاری آمریکا ادامه داشته است. طی این مدت شمار جمعیت بیکاران با تغییری محسوس نسبت به ماه قبل به هشت میلیون و ۲۱۰ هزار نفر کاهش پیدا کرد.
تاکنون بیش از ۲۴۲ میلیون و ۱۷۹ هزار و ۱۷ مورد ابتلا به کرونا گزارش شده است که در این بین چهار میلیون و ۹۲۵ هزار و ۸۷ نفر جان خود را از دست داده‌اند. در بین کشورهای مختلف، بالاترین تلفات مربوط به آمریکا با ۷۴۶ هزار و ۵۸۴ نفر، برزیل با ۶۰۳ هزار و ۵۲۱ نفر، هند با ۴۵۲ هزار و ۶۷۹ نفر، مکزیک با ۲۸۴ هزار و ۴۷۷ نفر و روسیه با ۲۲۵ هزار و ۳۲۵ نفر بوده است.
کریس بوشامپ - تحلیلگر بازار سرمایه در موسسه تریدر آی جی - گفت: یک مساله آشکار در معاملات بازار این است که هنوز نگرانی های مختلف از شاخص های کلان اقتصادی مانع از سرازیر شدن بخش قابل توجهی از سرمایه های تازه به بازار می شود و این یعنی بازارها برای آغاز یک دوره صعودی پرقدرت با مشکل مواجه هستند. اینکه در نهایت بانک های مرکزی به ویژه فدرال رزرو تصمیم بگیرند تا سیاست های معکوس سیاست های فعلی را اجرایی کنند، تعیین کننده خواهد بود.
بورس آمریکا
در وال استریت همه شاخص ها صعودی بودند؛ تا جایی که هر سه شاخص اصلی بورسی در سطح بالاتری از روز قبل خود بسته شدند.
شاخص «داوجونز ایدانستریال اوریج» با ۰.۴ درصد صعود نسبت به روز قبل و در سطح ۳۵ هزار و ۳۹۹.۲۴ واحد بسته شد. شاخص «اس اند پی ۵۰۰» با ۰.۵۵ درصد صعود تا سطح ۴۵۱۰.۹۸ واحدی بالا رفت و دیگر شاخص مهم بورسی آمریکا یعنی «نزدک کامپوزیت» با ۰.۵۷ درصد افزایش در سطح ۱۵ هزار و ۱۰۷.۳۳ واحدی بسته شد.
بورس‌های اروپایی
در معاملات بازارهای بورس در اروپا، شاخص "فوتسی ۱۰۰" بورس لندن با ۰.۳۷ درصد افزایش نسبت به روز قبل و در سطح ۷۲۱۷.۵۳ واحد بسته شد.
شاخص "دکس ۳۰" بورس فرانکفورت در آلمان با صعود ۰.۱۹ درصدی و ایستادن در سطح ۱۵ هزار و ۵۱۵.۸۳ واحدی به کار خود خاتمه داد و شاخص "کک ۴۰" بورس پاریس با پیشروی ۶۶۶۹.۸۵ درصدی در سطح ۶۶۷۳.۱۰ واحد بسته شد. در مادرید شاخص "ایبکس ۳۵" ۰.۰۵ درصد پایین رفت و به ۸۹۹۶.۳۰ واحد رسید.
بورس‌های آسیایی
در معاملات بورس‌های آسیا، شاخص‌ها عملکرد خوبی داشتند؛ تا جایی که شاخص "نیک کی ۲۲۵" بورس توکیو ژاپن با افزایش ۰.۶۵ درصدی تا سطح ۲۹ هزار و ۲۱۵.۵۲ واحدی بالا رفت. شاخص "هانگ سنگ" بورس هنگ‌کنگ ۱.۴۹ درصد بالا رفت و در سطح ۲۵ هزار و ۷۸۷.۲۱ واحد بسته شد.
در چین شاخص "شانگهای کامپوزیت" افزایش ۰.۹۸ درصدی را تجربه کرد و در سطح ۴۹۲۲.۷۲ واحد بسته شد. در استرالیا شاخص "اس اند پی اس اند ایکس ۲۰۰" بورس سیدنی با ۰.۰۸ درصد کاهش و ایستادن در سطح ۷۳۷۴.۸۵ واحدی به کار خود خاتمه داد.
در بین دیگر شاخص‌های مهم آسیایی، شاخص " تاپیکس" ژاپن صعودی بود. (معیار محاسبه تغییرات قیمتی، ساعت پایانی معاملات روزانه بورس نیویورک بوده است.)
در بازار طلای سیاه روند قیمت‌ها صعودی بود. هر بشکه نفت "وست تگزاس اینتر مدیت" با ۰.۴۴ درصد افزایش به ۸۲.۸۳ دلار رسید و نفت خام برنت دریای شمال با صعود ۱.۳۸ درصدی به ازای ۸۴.۷۹ دلار در هر بشکه مبادله شد.
طلا و نقره
همچنین در بازار فلزات گرانبها، بهای هر اونس طلا با افزایش ۰.۳۲ درصدی نسبت به روز قبل در سطح ۱۷۷۰.۴۶ دلار معامله شد. هر اونس نقره با افزایش ۱.۵۴ درصدی به ازای ۲۳.۷۵ دلار مبادله شد.
دیدگاه شما