بازارسرمایه و ابزارهای آن

اهمیت ایجاد ابزارهای مالی جدید در توسعه بازار سرمایه و چند متغیر دیگر

تحلیلگر بازارهای مالی با اعلام اینکه بازار سرمایه در حال مواجه با عرصه وسیع‌‌‌تر نقش‌‌‌آفرینی‌ها خواهد بود ، خواهان ایجاد ابزارهای مالی جدید، کارسازی و تسهیل و تسریع در امور شد.

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، موسی احمدی با بیان مطلبی تحت عنوان "معضل انتخاب مدیران" به دنیای اقتصاد اعلام کرد: بازار سرمایه در حال حاضر تنها بخشی از نقدینگی جامعه را نمایندگی و مدیریت می‌‌‌کند. در این راستا نیاز به ابزارهای مالی جدید چه در حوزه جذب منابع مازاد اشخاص حقیقی و حقوقی و چه در زمینه سرمایه‌گذاری این منابع در زمینه‌‌‌های مختلف به‌ خصوص در این برهه زمانی بسیار خودنمایی می‌‌‌کند. به عبارت دقیق‌تر یکی از نیازهای اساسی بازارهای سرمایه‌گذاری به‌ویژه بازار سرمایه، ورود ابزارهای جدید مالی به این بازار در جهت رشد و توسعه اقتصادی است.

بر اساس این گزارش به عنوان مثال در سال‌‌‌های اخیر رشد زیست‌‌‌بوم نوآفرینی و کسب و کارهای فناورانه مشاهده‌شد که زمزمه ورود آنها به بورس و بازار سهام نیز به گوش می‌‌‌رسد. این به آن معنا است که بازار سرمایه ایران همچون بازارهای دنیا می‌تواند حیطه گسترده‌‌‌‌‌‌تری را در بر بگیرد و به‌خصوص در حوزه تامین مالی کسب و کارهای فناورانه و ایجاد اشتغال و توسعه کارآفرینی نیز می‌تواند نقش بزرگی را ایفا کند.

از سوی دیگر جهت‌‌‌گیری‌‌‌های سال‌‌‌های اخیر به سمت اقتصاد دیجیتال و همین‌طور تشکیل کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال در بالاترین سطح و تصویب مفاد قوانین جهش تولید دانش‌بنیان در حمایت از صندوق‌های پژوهش و فناوری نیز از جمله مواردی است که بیانگر تغییر نگاه به سمت زیست‌‌‌بوم دانش‌بنیان و فناورانه است.

در این راستا باید تاکید کرد در صورت اجرای کارآمد این موارد می‌توان زمینه رشد و توسعه قابل‌‌‌توجه این کسب و کارها را فراهم آورد و این موارد نشان‌‌‌دهنده ایجاد فضایی جدید از سرمایه‌گذاری جسورانه بوده و نیاز به ابزارهای جدید، زیرساخت‌‌‌های قانونی لازم و حمایت‌‌‌ها و موانع‌‌‌زدایی از این حوزه را بیش از پیش نمایان می‌‌‌سازد.

در این میان ظهور و بروز ابزارهای جدید همچون صندوق‌های جسورانه، صندوق‌های اختصاصی، صندوق پروژه، فراصندوق، تامین مالی جمعی و. از جمله این ابزارهای جدید هستند. البته در حال حاضر تعدادی از این ابزارها در بازار سرمایه معرفی شده‌‌‌اند و آرام آرام جای خود را در میان ابزارهای مالی دیگر باز می‌‌‌کنند اما سرعت این موضوع کافی نیست و از مشکلاتی در توسعه سریع برخوردار هستند.

یکی از مشکلاتی که از سوی متولیان سرمایه‌گذاری جسورانه از جمله صندوق‌های پژوهش و فناوری مطرح می‌شود این است که مطابق رویه‌‌‌های موجود در بازار سرمایه برای راه‌‌‌اندازی صندوق‌های جسورانه بورسی که تقاضای زیادی از سوی این نهادها برای آن‌‌‌ وجود دارد، لازم است حتما یکی از نهادهای مالی دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان مدیر صندوق تعیین شود.

این درحالی است که در صورتی‌‌‌که نهادهای مالی مورد تایید سایر مراجع از جمله صندوق‌های پژوهش و فناوری مورد تایید دبیرخانه کارگروه معاونت علمی ریاست جمهوری نیز به عنوان رکن مدیر صندوق پذیرفته شوند، می‌توان شاهد بروز و ظهور تعدادی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه در بازار سرمایه بود. به عبارت دقیق‌تر در این صورت توسعه این بازار به طرز قابل‌توجهی افزایش خواهد یافت.

یکی دیگر از ابزارهای مالی جدید، تامین مالی جمعی است. جذب منابع خرد اشخاص حقیقی و حقوقی از سوی ابزارهای تامین مالی جمعی برای پروژه‌‌‌های خاص نیز از جمله دیگر ابزارهای جدیدی بوده که در حال طی مسیر رشد و توسعه در بازار سرمایه است. در این راستا در صورتی که از تمامی شقوق آنها به تدریج در بازار استفاده شود، می‌توان شاهد نقش‌‌‌آفرینی آن در بازار سرمایه بود.

مبحث دیگر احیای واحدهای اقتصادی راکد دارای قابلیت رشد است که می‌تواند از طریق تاسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری اختصاصی محقق شود. در خصوص پروژه‌‌‌ها نیز صندوق‌‌‌ پروژه و شرکت‌های سهامی عام پروژه‌‌‌محور از جمله دیگر ابزارهای موجود است که در خصوص پروژه برند مپنا و همچنین نماد تجلی جرقه استفاده از این موضوع زده شده و در صورت هموارکردن مسیر آن می‌توانیم شاهد توسعه این ابزار در بازار سرمایه باشیم.

از سوی دیگر لایحه مشارکت عمومی- خصوصی نیز در مورد واگذاری پروژه‌‌‌های بخش عمومی به بخش خصوصی حاوی بندهایی در خصوص استفاده از ابزارها، نهادها و ظرفیت‌‌‌های بازارهای سرمایه از جمله شرکت‌های تامین سرمایه، انواع اوراق و صکوک، موسسات رتبه‌‌‌بندی و سایر ابزارها است که با تصویب آن‌‌‌ می توان شاهد ایجاد نیاز زیادی برای استفاده از این ابزارها بود.

با توجه به این موارد به نظر می‌رسد بازار سرمایه در حال مواجه شدن با عرصه وسیع‌‌‌تری از نقش‌‌‌آفرینی‌ها خواهد بود و لازم است زیرساخت‌‌‌های این امر مهم برای آن‌‌‌ فراهم شود. ایجاد ابزارهای مالی جدید یک موضوع است و کارسازی و فراگیری و تسهیل و تسریع در کاربرد آن در بازار سرمایه موضوع دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد.

بازار سرمایه

تعریف بازار سرمایه چیست؟

بازار سرمایه بازاری برای خریدوفروش اوراق مالکیت و اوراق بدهی است. بازار سرمایه بین تأمین‌کنندگان سرمایه مثل سرمایه گذران حقیقی (خرد) و سرمایه گذاران حقوقی (نهادی) و متقاضیان سرمایه مثل شرکت ها، دولت یا اشخاص، کانالی ارتباطی ایجاد می‌کند. بازار سرمایه برای عملکرد اقتصاد حیاتی است، چراکه سرمایه جزئی ضروری برای تولید خروجی در اقتصاد است. بازار سرمایه شامل بازار اولیه، بازار ثانویه و بازار اوراق مشارکت می‌شود.

توضیحات مدیر مالی در مورد بازار سرمایه

بازار سرمایه شاخه وسیعی از بازار است که فرآیند خریدوفروش ابزارهای مالی را تسهیل می‌کند. به‌طور خاص دو شاخه از ابزارهای مالی وجود دارد که سرمایه در آن‌ها دخیل است. اوراق مالکیت که اغلب با عنوان سهام و اوراق بدهی که اغلب با نام اوراق مشارکت (قرضه) شناخته می‌شود. بازار سرمایه محلی برای انتشار و فروش سهام و اوراق مشارکت برای زمان‌هایی عموماً بیشتر از یک سال است.

بازار سرمـایه توسط سازمان بورس و اوراق بهادر و دیگر قانون گذاران مالی نظارت می‌شود. گرچه بازار سرمایه که عموماً با نام بورس اوراق بهادار تهران شناخته می‌شود، در خیابان حافظ مستقر است؛ اما امروزه بیشتر معاملات بازار سرمایه از طریق سیستم الکترونیک کامپیوتری و اینترنتی صورت می‌گیرد.

غیر از تفاوت بین اوراق مالکیت و بدهی، بازار سرمایه به دو دسته از بازارها تقسیم می‌شود. نخستین دسته، بازار اولیه است. در بازار اولیه، سهام و اوراق مشارکت به‌صورت مستقیم از شرکت ها به سرمایه گذاران و سایر شرکت ها و نهادها و اغلب تحت عنوان عرضه عمومی اولیه توزیع می‌شود. بازار اولیه این امکان را فراهم می‌کند تا شرکت ها بدون گرفتن وام از بانک، با عرضه سهام خود به عموم مردم، منابع مالی موردنیاز برای اجرای بازارسرمایه و ابزارهای آن فعالیت‌های خود را تأمین کنند.

بعد از عرضه عمومی اولیه در بازار اولیه، نوبت به بازار ثانویه می‌رسد تا سهام شرکت ها در این بازار دادوستد شود و سهامداران بتوانند با فروش سهام خود به پول نقد دست یابند و علاقه‌مندان هم با خرید سهام، مالک بخشی از شرکت شوند.

بازار سرمایه شرکت‌کنندگان متعددی دارند ازجمله سرمایه گذاران حقیقی، سرمایه گذاران حقوقی یا نهادی همچون بیمه ها و صندوق های سرمایه گذاری مشترک، شرکت ها، سازمان ها، بانک ها و مؤسسات مالی.

دولت و شهرداری‌ها اغلب برای تأمین مالی طرح‌های خود اوراق مشارکت منتشر می‌کنند.

تأمین‌کنندگان سرمایه عموماً می‌خواهند بیشترین بازده احتمالی را با کمترین ریسک ممکن داشته باشند، درحالی‌که شرکت های متقاضی سرمایه مایل‌اند سرمایه خود را با کمترین هزینه ممکن افزایش دهند.

اندازه بازار سرمایه یک کشور به‌صورت مستقیم به اندازه اقتصاد آن بستگی دارد. ایالات متحده آمریکا به‌عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد جهان، بزرگ‌ترین و عمیق‌ترین بازارهای سرمایه جهان را در اختیار دارد. چون بازار سرمایه پول را از مردم که صاحبشان هستند به سازمان ها که برای سودآوری به آن نیاز دارند انتقال می‌دهند و برای یک عملکرد خوب در اقتصاد مدرن حیاتی هستند.

از طرف دیگر، چون بازار سـرمایه به‌صورت گسترده به اقتصاد جهانی پیوند خورده است، می‌بینیم که نوسانی در یک گوشه جهان می‌تواند منجر به امواج عظیمی در گوشه‌ای دیگر شود. نقص این پیوستگی در بحران مالی جهانی طی سال‌های ۲۰۰۷ نا ۲۰۰۹ به بهترین نحو قابل‌نمایش است. دوره‌ای که آغاز آن با سقوط بازارهای مالی ایالات متحده آمریکا آغاز شد و اثرات این بحران به‌صورت جهانی در بازار سرمایه همه کشورها دیده شد.

تفکیک بازار سرمایه از بازار پول

مردم اغلب بازار سـرمایه را با بازار پول اشتباه می‌گیرند یا هر دو آن‌ها را با هم تلفیق می‌کنند. این دو بازار از هم بسیار متمایز بوده و از چند منظر مهم با هم تفاوت دارند. بازار سرمایه از بازار پول از این نظر متمایز است که به‌صورت منحصربه‌فرد برای سرمایه گذاری های میان‌مدت و بلندمدت یک‌ساله یا بیشتر مورداستفاده قرار می‌گیرد. از طرف دیگر بازار پول اغلب به خریدوفروش ابزارهای مالی با سررسید کمتر از یک سال محدود می‌شود. بازار پول همچنین از ابزارهای مالی متفاوتی نسبت به بازار سرمایه بهره می‌جوید. درحالی‌که بازار سرمایه از اوراق بهادار سهام و اوراق مشارکت استفاده می‌کند، بازار پول از سپرده ها، وام با وثیقه، حواله و برات بهره می‌جوید.

به خاطر تفاوت آشکار بین این دو نوع بازار، آن‌ها اغلب بهروش‌های متفاوتی مورداستفاده قرار می‌گیرند. بسته افق سرمایه گذاری، بازار سرمایه اغلب برای خرید دارایی هایی استفاده می‌شود که شرکت خریدار یا سرمایه گذار امیدوار است تا ارزش آن دارایی طی زمان افزایش یابد. همچنین برای فروش آن دسته از دارایی هایی به کار می‌رود که شرکت یا سرمایه گذار به‌محض اینکه فکر کند زمان درست آن فرارسیده است. شرکت ها اغلب از بازار سرمایه برای رشد دارایی های خود در بلندمدت بهره می‌گیرند.

از سوی دیگر بازار پول، اغلب برای مقادیر کوچک سرمایه یا به‌عنوان محل اندوخته موقت سرمایه شرکت استفاده می‌شود. از طریق ارتباط منظم با بازار پول، شرکت ها و دولت‌ها قادر هستند تا سطح مطلوبی از نقد شوندگی را به‌طور منظم تأمین کنند. علاوه بر این، به خاطر طبیعت کوتاه‌مدت بازارهای پول، این بازار اغلب به‌عنوان محل سرمایه گذاری امن‌تری نسبت به سرمایه گذاری در بازار سهام به شمار می‌آید. نظر به این حقیقت که افق زمانی طولانی‌تر عموماً به سرمایه گذاری در بازار سرمایه مربوط است، زمان بیشتری نیاز است تا سرمایه گذاران شاهد عملکرد مثبت یا منفی بازار سهام باشند. همین‌طور، اوراق مشارکت و سهام عموماً سرمایه گذاری های پر ریسک تری نسبت به ابزاری که در بازار پول معامله می‌شوند، هستند.

معادل‌ انگلیسی بازار سرمایه عبارت است از:

Capital Market

اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش پرسش و پاسخ سوالات مالی مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این نوشته در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.

نگاهی به ابزارهای متنوع بازار سرمایه

اخبار پولی مالی- در سال گذشته ۲۲۰۰ هزار میلیارد تومان ارزش تامین مالی از بازار پول و بازار سرمایه بود که ۸۴ درصد از طریق بازار پول (بامحوریت بانک‌ها) و تنها ۱۶ درصد در از طریق بازار سرمایه بوده است.

به گزارش اخبار پولی مالی ، اولین نشست تخصصی واحدهای اقتصادی استان کرمان با نهادهای مالی بازار سرمایه در حالی روز چهارشنبه گذشته در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان برگزار شد که در این نشست مدیرعامل تامین سرمایه بانک ملت به تشریح انواع ابزارهای تامین مالی پروژه‌ها پرداخت و اظهار امیدواری کرد که بتوان از پتانسیل بازار سرمایه در تامین مالی پروژه‌های استان کرمان، بهره‌برداری بیشتری داشت.

بر اساس گزارش روابط عمومی تامین سرمایه بانک ملت، نشست تخصصصی «واحدهای اقتصادی با نهادهای مالی بازار سرمایه» روز چهارشنبه ۲۴ آذرماه ۱۴۰۰ با حضور مدیرعامل تامین سرمایه بازارسرمایه و ابزارهای آن بانک ملت و جمعی از مدیران و فعالان اقتصادی استان کرمان در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان برگزار شد. در این نشست مدیرعامل تامین سرمایه بانک ملت به تشریح انواع روش‌ها و ابزارهای تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی از بستر بازار سرمایه پرداخت و فعالان اقتصادی استان کرمان که در این جلسه حضور داشتند نیز پرسش‌ها و مسائل خود را در جهت تشریح و تعریف مسائل و چالش‌های تامین مالی پروژه‌های استانی و شرایط انطباق مدل های تامین مالی آن‌ها با ابزار های بازار سرمایه مطرح کردند. در پایان نیز مقرر شد امکان تامین مالی این پروژه‌ها از بازار سرمایه توسط کمیسیون سرمایه‌گذاری بررسی و نتایج آن اعلام شود.
در این جلسه سیدمهدی طبیب‌زاده، رئیس اتاق کرمان با اظهار این مطلب که در حال حاضر تامین منابع مالی تمامی پروژه های کرمان با محوریت بانک ها صورت می گیرد، گفت: در این زمینه منابع مالی بازار سرمایه چندان راهگشا نبوده است. هر چند استان کرمان سهم خوبی در بازار سرمایه دارد اما نتوانسته از فرصت و منابع این بازار سهمی داشته باشد و به همین دلیل ارائه راهکارهای استفاده از بازار سرمایه در دستور کار قرار دارد.
وی در ادامه افزود: یکی از پاشنه های آشیل کشور سیستم بانکی است، اما اتاق کرمان با کمک مشاوران خبره و روش‌های مختلف، چگونگی استفاده از ظرفیت بازار سرمایه را بررسی خواهد کرد.
مغفول ماندن ظرفیت بازار سرمایه
در ادامه این نشست علی نقوی، رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و امورزیربنایی اتاق کرمان، با اظهار این مطلب که ظرفیت مهم بازار سرمایه برای تامین مالی پروژه‌های زیربنایی مغفول مانده است، گفت: اتاق کرمان در دوره نهم فعالیت هیئت نمایندگان سعی دارد با مشارکت فعال بخش خصوصی و همکاری نهادهای مالی، با تعریف مدلهای متنوع تامین مالی، زمینه را برای توسعه سرمایه‌گذاری در استان فراهم کند.
نقوی در ادامه تاکید کرد: نقش بازار سرمایه در پیشبرد، اجرا و عملیاتی کردن پروژه‌ها بسیار حیاتی و مهم است.
وی در ادامه به همایش پیش روی استان کرمان در سال آینده اشاره کرد و افزود: در اردیبهشت‌ماه سال آینده همایش فرصت‌های سرمایه‌گذاری با محوریت معرفی پروژه‌ها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری دارای توجیه فنی و اقتصادی استان برگزار خواهد شد که نقش بازار سرمایه در پیشبرد عملیاتی کردن این پروژه‌ها بسیار مهم است.

نگاهی به ابزارهای متنوع بازار سرمایه
در ادامه این نشست، سید روح‌اله حسینی مقدم مدیرعامل تامین سرمایه بانک ملت گفت: بررسی اقتصاد جهان نشان از دوران بسیار سخت اقتصاد در کل دنیا طی سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ دارد. به طوریکه پاندمی کرونا سبب شد تا شرایط سختی برای کسب و کارهای بزرگ و کوچک ایجاد شود و همین امر دگرگونی در فعالیت ها را سبب شد.
وی در ادامه با اظهار این مطلب که مهمترین موضوع در حال حاضر روند اقتصادی در سال های بعد به ویژه سال ۲۰۲۲ است، گفت: تحلیل‌ها در دنیا نشان می دهد اقتصاد جهانی تا سال ۲۰۲۳ مسیر رو به رشد را طی خواهد کرد که این موضوع برای کشور ما که صادرات محور و کامودیتی محور است، نقشی مهم دارد.
حسینی مقدم با تاکید بر اینکه چشم انداز بعد از رکود کرونا روند رو به رشدی را به اقتصاد کشور خواهد داد، گفت: باید با استفاده از این توسعه اقتصادی، برای بسیاری از چالش های موجود راه حل مناسب را پیدا کرد.
مدیرعامل «تملت» تشکیل سرمایه ثابت در کشور را به عنوان عامل توسعه اقتصادی بسیار کم دانست و تصریح کرد: اگرچه تسهیلات زیادی پرداخت شده و تامین مالی‌ها صورت گرفته اما، بخش عمده این موارد از نظر اقتصادی سرمایه‌گذاری محسوب نمی شود بلکه تغییر سرمایه اموال بوده است.
حسینی مقدم با بیان اینکه متغیرهایی مانند تحریم و رکود، موانع توسعه هستند، تصریح کرد: در سال گذشته ۲۲۰۰ هزار میلیارد تومان ارزش تامین مالی از بازار پول و بازار سرمایه بود که ۸۴ درصد از طریق بازار پول (بامحوریت بانک‌ها) و تنها ۱۶ درصد در از طریق بازار سرمایه بوده است.
به گفته وی، هر چند روند رو به رشدی در تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی از بستر بازار سرمایه تشکیل شده اما بررسی‌ها نشان از آن دارد که ابزارهای موجود در بازار سرمایه برای تامین نقدینگی کسب و کارهای کوچک کافی نبوده و باید راهکار مناسب برای رشد این امر درنظر بگیریم.
وی در بازارسرمایه و ابزارهای آن بازارسرمایه و ابزارهای آن ادامه به تشریح انواع ابزارهای تامین مالی پروژه ها پرداخت و استفاده از ابزارهای بازار سرمایه در راستای تامین مالی پروژه‌های را حول دو محور تامین مالی مبتنی بر سرمایه و بدهی بیان کرد و افزود: تشکیل صندوق های سرمایه‌گذاری خصوصی، عرضه سهام و مشارکت های عمومی-خصوصی از مهمترین ابزارهای مبتنی بر سرمایه است.
حسینی مقدم در ادامه افزود: همچنین ابزارهایی مانند شرکت‌های سهامی عام پروژه و همچنین انواع اوراق بدهی از جمله اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق مرابحه، اوراق منفعت، اوراق رهنی، اوراق خرید دین و اوراق سلف موازی استاندارد از انواع اوراق مبتنی بر بدهی هستند.
مدیرعامل تامین سرمایه بانک ملت در ادامه به تشریح سازوکار هر کدام از اوراق مزبور پرداخت و تاکید کرد: می‌بایست با طراحی ابزارهای گوناگون، مسیر تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی را از سمت بازار سرمایه قرار دهیم تا نه تنها نگاه به پتانسیل‌های بازار سرمایه تقویت شود، بلکه هزینه تامین مالی بنگاه‌ها نیز کاهش یابد.

تببین مدل‌های تامین مالی خاص منطبق بر شرایط ویژه
در ادامه این نشست سعید شعرباف شهردار کرمان با بیان اینکه در شهرداری‌ها مهم‌ترین دارایی زمین، پروانه، املاک و مستغلات است، گفت: به نظر می‌رسد الگوی موفق یا نیمه موفقی در تامین مالی پروژه‌های شهری با استفاده از بازار سرمایه که ساختار مشخص با مخاطبان انبوه داشته باشد، وجود ندارد.
وی ادامه داد: تاکنون صندوق‌های مستغلات موفقی را نداشته‌ایم و اکثر فعالیت‌ها در بازار سرمایه در حوزه اوراق مشارکت به دو موضوع حمل و نقل و بافت‌فرسوده محدود شده است.
شهردار کرمان در ادامه تاکید کرد: برای بازگشایی معابر وسیع مانند بلوار شهید سلیمانی که ۱۰ کیلومتر آن از بافت گران قیمت عبور می کند و آزادسازی آن شرایط متفاوتی دارد، بایستی مدل‌های تامین مالی منطبق بر شرایط ویژه این پروژه‌ها تبیین شود.

ریپو؛ ابزاری اطمینان بخش در بازار سرمایه

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، علیرضا تاج‌بر، کارشناس بازار سرمایه درباره اظهار نظر رییس سازمان بورس مبنی بر ورود قرارداد ریپو به بورس، در تعریف این قراردادها اظهار کرد: ریپو مخفف Repurchase Agreement به معنی توافق باز خرید است. بر مبنای این قرارداد، قراردادی بین طرفین بسته می‌شود که در آن با هم توافق می‌کنند تا در زمان حال سهامی را مبادله کنند و در زمان آینده، این سهام به فروشنده ابتدای کار باز پس داده شود. یعنی نسبت به باز خرید همان مقدار سهم مبادله شده در آینده توافقی صورت می‌گیرد.

وی در ادامه اظهار کرد: این توافق اگر براساس آپشن باشد؛ یعنی نقل و انتقال آن به صورت اختیاری باشد، به سهامدار این اطمینان خاطر را می‌دهد که یک بازدهی حداقلی را در صورت نگهداری در سهام خود خواهد داشت. به عنوان مثال، در حال حاضر دو نفر با هم توافق می‌کنند که یک سهم را که قیمت آن ۱۰۰ تومان است، یک سال بعد در همین تاریخ به قیمت ۱۲۰ تومان مبادله کنند.

تاج‌بر بیان کرد: کسی که این سهام را دارد، اطلاع دارد که اگر این سهام را تا یک سال بعد نگه دارد، حداقل ۲۰درصد سود بدست می‌آورد. حتی اگر قیمت سهم از ۱۰۰ تومان پایین‌تر بیاید؛ بنابراین یک اطمینان خاطری به او می‌دهد که حداقل بازدهی را خواهد داشت. البته در روز سررسید، این یک اختیار فروش است. یعنی می‌تواند به قیمت ۱۲۰ تومان سهم خود را به فروش برساند و یا اگر قیمت آن بالاتر بود، سهم خود را نگه دارد و نفروشد. اما در کل یک بیمه و یک اطمینان خاطری برایش ایجاد می‌شود که سهام او حداقل بازدهی را خواهد داشت.

ابزارهای مالی نوین، لازمه بازار سرمایه کارا است

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به نقشی که این دست از ابزارها در بازار ایفا می‌کنند، اظهار کرد: بازار سرمایه را ابزارهای آن تشکیل می‌دهند. یک بازار سرمایه کارا، باید تمام ابزارهای مالی نظیر اختیار خرید و فروش و قراردادهای آتی در آن مورد استفاده قرار بگیرد. وجود ابزارهای مالی شرط لازم برای یک بازار سرمایه توسعه یافته است. هر یک از این ابزارها محاسنی را برای طرفین قرارداد ایجاد می‌کنند که یا ریسک را کاهش می‌دهند و یا یک اطمینان خاطر یک سویه ایجاد می‌کنند.

تاج‌بر در ادامه بیان کرد: در مجموع در تمام بازارهای مالی در کشورهای پیشرفته این ابزارها کاملا جا افتاده و رواج دارد. حالا در ایران به بهانه این اتفاقات اخیر، اجرای این ابزارها تسریع شده که برای بازار مفید خواهد بود.

تمامی ابزارهای مالی اسلامی در بازار سرمایه ایران وجود دارد

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به بعضی از ابزارهای تامین مالی موجود در بازار سرمایه گفت: در حال حاضر تمامی ابزارهای مالی اسلامی که در هر کشور اسلامی و یا حتی غیر اسلامی مانند انگلستان با بانکداری اسلامی وجود دارد، در ایران نیز وجود دارد.

به گزارش خبرنگار ایمنا، شاپور محمدی در همایش " روش‌ها و ابزارهای تامین مالی شرکت‌ها" که امروز در محل اتاق بازرگانی برگزار شد با بیان اینکه اصفهان در بسیاری از موارد از جمله بازار سرمایه، هنر و صنعت جزو برترین‌های کشور قرار دارد اظهار کرد: این استان در بازار سرمایه حضور پر رنگی دارد.

وی افزود: تامین مالی در بازار سرمایه با تامین مالی از طریق بانک‌ها متفاوت است؛ در نظام بانکی، بانک مرکزی به عنوان خالق پول می‌تواند به شرکت‌ها از طریق بانک‌های تجاری تسهیلات اعطا کند در حالی که در بازار سرمایه سازمان بورس و نهادهای مرتبط، منابع را از سوی اشخاص جمع‌آوری و به تولیدکننده انتقال می‌دهند و طبیعتا مردم نیز انتظار دارند در سررسید اوراق بتوانند پول خود را دریافت کنند که این یکی از مسائل مهم در این حوزه است.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: سازمان بورس برای صدور مجوز تامین سرمایه، ضمانت معتبر طلب می‌کند، البته این مراقبت در بعضی موارد به سخت‌گیری تعبیر می‌شود؛ این ضمانت می‌تواند ضمانت بانکی، سهام بورسی، ضمانت دولتی، ضمانت شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هولدینگ‌های مرتبط و در آخر رتبه‌بندی و ریتینگ باشد که البته مورد آخر تاحدودی می‌تواند به عنوان ضمانت مورد قبول واقع شود.

محمدی گفت: مسئله بعدی در حوزه تامین مالی شرکت‌ها، نهادها و فرهنگ‌سازی مربوط به آن است، نخستین اوراق بدهی که در بازار سرمایه منتشر شد، صکوک اجاره شرکت هواپیمایی ماهان بود که با معرفی هواپیماهای خود به عنوان ضمانت بازپرداخت، اقدام به انتشار اوراق بدهی در بازار سرمایه کرد؛ بنابراین شرکت‌ها نیز می‌توانند اوراق بدهی منتشر کنند.

وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر اوراق اجاره، اوراق مشارکت، اوراق وکالت، اوراق منفعت، مرابحه، خرید دین و در واقع تمامی ابزارهای مالی اسلامی که در هر کشور اسلامی و یا حتی غیر اسلامی مانند انگلستان با بانکداری اسلامی وجود دارد، در ایران نیز وجود دارد؛ یکی از نتایج این نشست نیز این خواهد بود که مجوز لازم برای فعالیت شرکت‌های تامین سرمایه در اصفهان در کوتاه‌ترین زمان ممکن صادر شود.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار کرد: طراحی ابزارهای ساختار یافته مسئله دیگری است که پرداخت بازده‌های متفاوت به شرط تحقق شرایط مختلف را امکان پذیر می‌کند؛ ابزارهای هیبریدی از جمله این ابزارها است که سازمان بورس و اوراق بهادار برای اجرای آن آماده است؛ سلف موازی استاندارد نیز یکی دیگر از روش‌های تامین مالی در شرکت‌های تولیدکننده محصول با کیفیت است که نیازی به ضمانت از طریق شرکت منتشرکننده اوراق نداشته و در واقع کالا خود ضمانت این قرارداد محسوب می‌شود.

محمدی اضافه کرد: مورد دیگر در ادامه روش‌های تامین مالی شرکت‌ها، تامین مالی برای شرکت‌ها از طریق ورود به بازار سرمایه و عرضه بخشی از سهام خود در این بازار است که در این مورد قیمت سهامی که برای نخستین بار در بورس یا فرابورس عرضه می‌شود (عرضه اولیه) باید به گونه‌ای تعیین شود که از جذابیت لازم برخوردار باشد؛ بنابراین رویکرد کلی در تعیین قیمت سهام در عرضه اولیه باید به گونه‌ای باشد که سود خوبی را نصیب سهامداران کند و به عبارتی عرضه اولیه موفق باشد؛ در صورتی که یک یا دو مورد از عرضه‌های اولیه ناموفق باشد، استقبال از سایر عرضه‌های اولیه نیز با مشکل روبه‌رو می‌شود.

وی ادامه داد: شرکت‌های موجود در بازار سرمایه نیز از طریق افزایش سرمایه و تجدید ارزیابی در حال تنظیم خود با شرایط حاضر هستند. اگرچه تجدید ارزیابی، سرمایه تازه‌ای وارد شرکت و بازار بورس نمی‌کند، اما به دلیل وجود تورم بالا در کشور تجدید ارزیابی به شفاف‌تر شدن دارایی‌ها کمک می‌کند و بنابراین سهام سهامداران نیز به قیمت واقعی خود میل می‌کند.

مالیات بر عایدی در بازار سرمایه وضع نخواهد شد

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: با همکاری سران سه‌قوه در سال گذشته معافیت مالیاتی از محل سود تقسیم نشده، محقق شد؛ در همین سال نیز افزایش سرمایه شرکت‌ها به ۶۰ هزار میلیارد تومان رسید در حالی که این مقدار در سال ۹۴، حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان بوده است؛ در سال آینده نیز با قول وزیر اقتصاد مالیات بر عایدی بازار سرمایه وجود ندارد، همچنین در حال بازارسرمایه و ابزارهای آن حاضر حدود دو هزار میلیارد تومان سرمایه توسط سرمایه‌گذاران خارجی در بازار سرمایه وجود دارد، با این وجود انتقال پول مانع اصلی این سرمایه‌گذاری است.

محمدی گفت: تامین مالی از روش کراد فاندینگ (Crowdfunding) یا جذب سرمایه جمعی نیز از دیگر روش‌های تامین مالی از طریق بازارسرمایه و ابزارهای آن بازار سرمایه است که دستورالعمل آن تهیه شده و موجود است؛ همچنین "صندوق پروژه" نیز یکی دیگر از این ابزارهای تامین مالی البته در مقیاس بزرگ ( بزرگ مقیاس) است، در جایی که شخصی نمی‌خواهد یک شرکت سهامی عام تاسیس کند، در عوض این فرد با استفاده از این ابزار مالی می‌تواند پروژه خود را عملیاتی کند؛ موارد ذکر شده راه‌هایی است که بازار سرمایه ایران در اختیار اشخاص قرار داده است تا سرمایه مورد نیاز برای اجرای پروژه‌های خود را تامین کنند.

وی با اشاره به کلیت بازار سرمایه، گفت: این بازار در چند سال اخیر فرصت‌های سرمایه‌گذاری خوبی را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار داده است و سودهای مناسبی را نیز عاید سهامداران کرده است؛ برای نمونه اگر هر مقطع ۱۰ ساله کشور را در نظر بگیریم، بازدهی بازار سهام بر اساس شاخص کل از بازدهی بازارهایی مانند مسکن، طلا، ارز و سپرده بانکی بیشتر بوده است، البته بازار سرمایه، بازاری بلندمدت است که نباید در آن از طریق سرمایه اصلی سرمایه‌گذاری کرد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار همچین در توصیه به سرمایه‌گذاران گفت: برای موفقیت در بازار سرمایه با تهیه سبد سهام متنوع و با تحلیل سهام خریداری کنید، به شایعات توجه نکنید، بلندمدت سرمایه‌گذاری کنید، در صورتی که زمان برای تحلیل ندارید از صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده کنید و حتما دانش خود را از طریق آموزش افزایش دهید.

محمدی با بیان اینکه رونق بازار سرمایه به ایجاد اشتغال پایدار و رونق اقتصادی کشور منجر می‌شود، گفت: این مزایای بازار سرمایه به هیچ عنوان قابل مقایسه با بازارهایی نظیر طلا و ارز نیست، اگرچه در هر بازده ۱۰ ساله در کشور، بازدهی بازار سهام از بازهایی مانند مسکن، طلا و ارز بالاتر بوده است.

وی گفت: با اینکه باید روند پذیرش شرکت‌ها در بازار بورس باید تسریع شود، اما متضرر نشدن سهامداران عامل بسیار مهمی برای سازمان بورس محسوب می‌شود، بنابرین ممکن روند پذیرش شرکت در بازار سرمایه به دلیل نبود شفافیت لازم در صورت‌های مالی یا مسائلی بازارسرمایه و ابزارهای آن مانند پرونده‌های موجود در سیستم قضایی، به طول انجامد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: زمانی که شرکت‌های جدید به بازار بورس وارد می‌شوند ممکن است با تاثیر بر حجم نقدینگی موجود در شرکت‌های موجود باعث بروز مشکل در این شرکت‌ها شوند؛ تمامی این موارد باید در کنار یکدیگر دیده شود.

وی اظهار کرد: در حال حاضر در بورس کالا محصولاتی مانند زعفران، زیره، خرما، کشمش و در بورس انرژی نیز بنزین، نفت خام و فرآورده‌های نفتی معامله می‌شود به گونه‌ای که ارزش روز معاملات چهار بورس انرژی، اوراق بازارسرمایه و ابزارهای آن بهادار تهران، فرابورس و بورس کالا به بیش از ۶۰۰ هزار میلیارد تومان شده و تا پایان سال جاری این رقم از ۷۰۰ هزار میلیارد تومان فراتر خواهد رفت؛ این میزان در پایان سال ۹۴، ۹۵ هزار میلیارد تومان بوده است.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: ارزش اوراق در سال ۹۴ برابر با ۱۴ هزار میلیارد تومان بوده است که در حال حاضر برابر با ۱۲۰ هزار میلیارد تومان است؛ این رشد ارتباطی به قمیت ارز ندارد و حاکی از رشد بازار سرمایه است؛ این صحبت از مشارکت ۹۳۸ هزار کد معاملاتی در آخرین عرضه اولیه انجام شده نیز مشخص است؛ رکوردی که در ۵۲ سال گذشته سابقه نداشته است.

محمدی با اشاره به اهمیت شفافیت اطلاعات در بازار سرمایه اظهار کرد: در سال ۹۵ تنها ۴۳ درصد از اطلاعات به موقع افشا می‌شد، ۲۳ درصد با تاخیر و ۳۴ اطلاعات نیز افشا نمی‌شد، اما در حال حاضر با پیگیری‌های سازمان بورس، ۹۱ درصد اطلاعات به موقع افشا می‌شوند، هشت درصد با تاخیر و تنها یک درصد از آن‌ها افشا نمی‌شود که به علت جرم بودن، خاطیان به دادگاه معرفی می‌شوند.