نقد شوندگی چیست؟

«بازار کارا بازاری است که از هزاران خریدار، فروشنده و سوداگر حرفه‌ای تشکیل شده است و کوچک‌ترین اطلاعات در آن به هدر نمی‌رود»

تعریف نقدینگی و نقد شوندگی و تاثیر آن بر انتخاب سهام

نقدینگی یا نقد شوندگی به کارایی یا سهولتی اطلاق می شود که یک دارایی نقد شوندگی چیست؟ یا اوراق بهادار را می توان به وجه نقد آماده تبدیل کرد بدون اینکه بر قیمت بازار آن تأثیر بگذارد. نقدشونده ترین دارایی در واقع همان پول نقد است!

به عبارت دیگر، نقد شوندگی میزان سرعت خرید یا فروش یک دارایی در بازار را با قیمتی که ارزش ذاتی آن را منعکس می کند، توصیف می کند. وجه نقد به طور جهانی نقدشونده ترین دارایی در نظر گرفته می شود زیرا می تواند به سرعت و به آسانی به دارایی های دیگر تبدیل شود. دارایی های مشهود، مانند املاک، هنرهای زیبا و کلکسیونی، همگی نسبتاً غیر نقدی هستند. سایر دارایی‌های مالی، از سهام گرفته تا واحدهای مشارکتی، در مکان‌های مختلفی در طیف نقدینگی قرار دارند.

ذکر یک مثال

به عنوان مثال، اگر شخصی یک یخچال 1000 دلاری بخواهد، پول نقد دارایی است که به راحتی می توان از آن برای تهیه آن استفاده کرد. اگر آن شخص پول نقد نداشته باشد اما یک مجموعه کتاب کمیاب داشته باشد که 1000 دلار ارزیابی شده است، بعید است کسی را پیدا کند که بخواهد یخچال را با مجموعه اش عوض کند. در عوض، او باید مجموعه را بفروشد و از پول نقد برای خرید یخچال استفاده کند. اگر فرد بتواند ماه ها یا سال ها برای خرید صبر کند، ممکن است خوب باشد؛ اما اگر فرد فقط چند روز فرصت داشته باشد، ممکن است باعث ایجاد مشکل شود. او ممکن است مجبور شود کتاب ها را با تخفیف بفروشد، به جای اینکه منتظر خریداری باشد که مایل به پرداخت تمام ارزش باشد. در این مثال کتاب های کمیاب نمونه ای از یک دارایی غیر نقد شونده یا سخت نقد شونده می باشد.

دو واحد اصلی نقدینگی وجود دارد: نقدینگی بازار و نقدینگی حسابداری:

نقدینگی بازار

نقدینگی بازار به میزانی اشاره دارد که یک بازار، مانند بازار سهام یک کشور یا بازار املاک و مستغلات یک شهر، امکان خرید و فروش دارایی ها را با قیمت های ثابت و شفاف فراهم می کند. در مثال بالا، بازار یخچال در ازای کتاب‌های کمیاب، تقریبا درجه ی نقد شوندگی برابر با صفر دارد.

از سوی دیگر، بازار سهام با نقدینگی بازار بالاتر شناخته می شود. اگر حجم معاملات بالا باشد، قیمتی که خریدار به ازای هر سهم ارائه می دهد و قیمتی که فروشنده مایل به پذیرش آن است، نسبتاً نزدیک به یکدیگر خواهند بود. بنابراین، سرمایه گذاران مجبور نخواهند بود از سودهای تحقق نیافته برای فروش سریع چشم پوشی کنند. زمانی که اختلاف بین قیمت‌های پیشنهادی و درخواستی رشد می‌کند، درجه ی نقد شوندگی بازار کم می‌شود. بازارهای املاک و مستغلات معمولاً نقدشوندگی بسیار کمتری نسبت به بازارهای سهام دارند. نقدشوندگی بازار برای سایر دارایی‌ها، مانند مشتقات، قراردادها، ارزها یا کالاها، اغلب به اندازه آنها و تعداد اماکنی که این دارایی ها در آن معامله می شوند، بستگی دارد.

نقدینگی حسابداری

نقدینگی حسابداری سهولتی را که یک فرد یا شرکت می‌تواند تعهدات مالی خود را با دارایی‌های نقدی در دسترس خود انجام دهد ویا به عبارتی توانایی پرداخت بدهی‌ها در زمان سررسید را اندازه‌گیری می‌کند. در مثال بالا، دارایی‌های مجموعه‌دار کتاب های کمیاب نسبتاً غیر نقدی هستند و احتمالا اگر فرد در تنگنا قرار گیرد، ارزش 1000 دلاری آنها کاهش می یابد. از نظر سرمایه گذاری، ارزیابی نقدینگی حسابداری به معنای مقایسه دارایی های نقدی با بدهی های جاری یا تعهدات مالی است که ظرف یک سال سررسید می شوند. این موارد معمولا در ترازنامه ی شرکت ثبت می شوند.

تعدادی از نسبت‌ها وجود دارند که نقدینگی حسابداری را اندازه‌گیری می‌کنند که در تعریف دقیق «دارایی‌های نقد» متفاوت هستند. تحلیلگران و سرمایه گذاران از این موارد برای شناسایی شرکت هایی با نقدینگی قوی استفاده می کنند.

اندازه گیری نقدینگی

تحلیلگران مالی به توانایی یک شرکت در استفاده از دارایی های نقدی برای پوشش تعهدات کوتاه مدت خود نگاه می کنند. به طور کلی، هنگام استفاده از این فرمول ها، مقدار بیشتر از 1 مطلوب است.

Current Ratio

Current Ratio یا "نسبت جاری" ساده ترین نسبت است که دارایی های جاری ( آنهایی که می توانند به طور منطقی در یک سال به پول نقد تبدیل شوند) را در برابر بدهی های جاری اندازه گیری می کند. فرمول آن مطابق زیر است:

نسبت جاری = دارایی های جاری/بدهی های جاری

Quick Ratio

Quick Ratio یا "نسبت سریع" کمی سخت‌تر است و موجودی‌ها و سایر دارایی‌های جاری را که به اندازه پول نقد و معادل‌های آن، حساب‌های دریافتنی و سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت نقد شوندگی ندارند، شامل نمی‌شود. بنابراین فرمول آن مطابق زیر است:

نسبت سریع = (پول نقد و معادل های آن + حساب های دریافتنی + سرمایه گذاری های کوتاه مدت)/بدهی های جاری

Cash Ratio

Cash Ratio یا نسبت پول نقد دقیق ترین نسبت نقدینگی است و با حذف حساب‌های دریافتنی و همچنین موجودی‌ها و سایر دارایی‌های جاری، دارایی‌های نقدی را دقیقاً به عنوان وجه نقد یا معادل آن تعریف می‌کند.

بیش از نسبت جاری یا نسبت سریع، نسبت پول نقد توانایی یک واحد تجاری را برای پرداخت قرض ها در مواقع اضطراری - بدترین سناریو - بر این اساس ارزیابی می کند که حتی شرکت های بسیار سودآور نیز در صورت نداشتن نقدینگی لازم برای واکنش به رویدادهای پیش بینی نشده ممکن است با مشکل مواجه شوند. فرمول آن، به این شکل است:

نسبت پول نقد = پول نقد + معادل های پول نقد/بدهی های جاری

مثال نقد شوندگی

از نظر سرمایه گذاری، سهام جزو نقدشونده ترین دارایی ها هستند. اما همه سهام نقد شوندگی یکسانی ندارند. برخی از سهام در بورس اوراق بهادار فعال تر از بقیه معامله می شوند، به این معنی که بازار بیشتری برای آنها وجود دارد. به عبارت دیگر، آنها علاقه بیشتر و ثابت تری را از سوی معامله گران و سرمایه گذاران جذب می کنند. این سهام معمولاً با حجم روزانه قابل شناسایی هستند که مقدار آن می تواند به اندازه ی میلیون ها یا حتی صدها میلیون سهم باشد.

به عنوان مثال، در 26 آوریل 2019، 8.4 میلیون سهم Amazon.com (AMZN) در نزدک معامله شد. اگرچه این مقدار ممکن است نقدینگی خوبی به نظر برسد، اما هنوز نقدینگی بسیار کمتری نسبت به مثلاً اینتل (INTC) دارد که در آن روز نزدک را با حجم 72 میلیون سهم رهبری کرد - یا فورد موتور (F) که رهبری بورس نیویورک (NYSE) را با حجم 156 میلیون سهم به عهده داشت و عنوان نقدشونده ترین سهام ایالات متحده در آن روز را به خود اختصاص داد.

چرا نقد شوندگی اهمیت دارد؟

اگر بازارها نقدشونده نباشند، فروش یا تبدیل دارایی ها یا اوراق بهادار به پول نقد دشوار می شود. به عنوان مثال، شما ممکن است یک میراث خانوادگی بسیار کمیاب و ارزشمند داشته باشید که ارزش آن 150000 دلار ارزیابی می شود. با این حال، اگر بازاری برای کالای شما وجود نداشته باشد، ارزش بالای آن بی‌اهمیت است، زیرا در زمانی زود، هیچ کس قیمتی نزدیک به ارزش تخمینی آن را پرداخت نمی‌کند و پیدا کردن چنین خریداری بسیار زمان می برد. حتی ممکن است نیاز به استخدام یک خانه ی حراج باشد تا به عنوان یک دلال عمل کند و افراد بالقوه ذینفع را ردیابی کند که زمان زیادی می برد و هزینه هایی را به همراه خواهد داشت.

با این حال، دارایی های نقد شونده را می توان به راحتی و به سرعت با ارزش کامل و با هزینه کم فروخت. شرکت‌ها همچنین باید دارایی‌های نقدی کافی برای پوشش تعهدات کوتاه‌مدت خود مانند صورت‌حساب یا حقوق و دستمزد داشته باشند، در غیر این صورت با بحران نقدینگی مواجه می‌شوند که می‌تواند منجر به ورشکستگی شود.

نقد شونده ترین دارایی ها

پول نقد نقدشونده‌ترین دارایی است و پس از آن معادل‌های نقدی، که چیزهایی مانند چک یا سپرده‌های مدت‌دار نقد شوندگی چیست؟ هستند، قرار می‌گیرند. اوراق بهادار قابل فروش مانند سهام و اوراق قرضه فهرست شده در بورس اغلب بسیار نقد شونده هستند و می توانند به سرعت از طریق یک کارگزار فروخته شوند. سکه‌های طلا و یا برخی مجموعه‌های خاص نیز ممکن است به راحتی به صورت نقدی فروخته شوند.

دارایی های با نقد شوندگی پایین

برخی از کالاها در یک زمان خاص ممکن است از نقد شوندگی بسیار پایینی برخودار باشند. همینطور دارایی هایی مثل خانه و خودرو نیز تا حدی نقدشونده نیستند، زیرا ممکن است چندین هفته تا ماه ها طول بکشد تا خریداری برای آنها پیدا شود و چندین هفته دیگر نیز برای نهایی کردن معامله و دریافت پول طول بکشد. علاوه بر این، هزینه های دلال خودرو یا مشاور املاک نیز می تواند بسیار بالا باشد.

چرا برخی سهام از سایرین نقد شونده تر هستند؟

نقدشونده ترین سهام، سهامی هستند که عموم مردم به آنها علاقه داشته نقد شوندگی چیست؟ و نام آنها را زیاد شنیده اند. این سهام حجم معاملات روزانه زیادی دارند و همچنین تعداد بیشتری از بازارسازان را جذب می کنند که بازار دو طرفه فشرده تری را حفظ می کنند. در سهام غیر نقدشونده، اختلاف بین قیمت درخواستی وقیمت پیشنهادی زیاد است و در نتیجه این سهام عمق بازار کمتری دارند. نام این سهام کمتر شناخته شده هستند و حجم معاملات کمتری دارند و اغلب دارای ارزش بازار کمتری می باشند. بنابراین، به عنوان مثال در بورس ایران، سهام شرکتی مانند ایران خودرو یا فولاد مبارکه که شرکت هایی معروف در میان عموم مردم و با ارزش بازار بالا هستند، از شرکت های کوچک تری مثل محصولات کاغذی لطیف یا حمل و نقل توکا نقد شوندگی بسیار بیشتری دارند.

جمع بندی

در این مطلب با مفهوم نقدینگی و نقد شوندگی آشنا شدیم و دانستیم که نقد شوندگی یک دارایی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و اگر یک دارایی نقد شوندگی پایینی داشته باشد، حتی اگر ارزشی که به آن نسبت داده می شود، بالا باشد، عملا بی فایده خواهد بود چرا که عده بسیار کمی حاضر به پرداخت مبلغی نزدیک به آن ارزش هستند. همچنین با مفهوم نقدینگی در حسابداری و نسبت های مهم آن آشنا شدیم. در واقع در نقدینگی حسابداری هدف این است که دارایی های نقدی یک شرکت به حدی باشد که شرکت در مواقع اضطراری بتواند کلیه ی بدهی های جاری خود را صاف کند و اگر نقدینگی شرکت پایین باشد، شرکت ها در چنین مواردی ممکن است در معرض حتی ورشکستگی نیز قرار گیرند.

تاثیر نقدشوندگی بر بازارهای مالی

یکی از مهم‌ترین مولفه‌های بازار بورس، نقدشوندگی دارایی‌هاست. هرچه میزان نقد شدن دارایی‌ها بیشتر باشد، رونق یک کسب و کار بیشتر خواهد بود. در واقع نقدشوندگی به معنای میزانِ سرعت نقد شدن یک سرمایه‌گذاری یا همان دارایی به وجه نقد است. وجه نقدی که در کم‌ترین زمان ممکن و با پایین‌ترین هزینه‌ها به دست می‌آید. یکی از نشانه‌های بالا بودن سرعت نقدشوندگی، مورد استقبال قرار گرفتن معاملات اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار است. در یک سرمایه گذاری، نقد شوندگی بالا از اهمیت بسیاری برخوردار است. زمانی که نقد شوندگی یک سهم یا به طور کلی یک دارایی بالا باشد، سرمایه‌گذاران می‌توانند در مواقع لزوم و اضطرار به سرعت دارایی خود را به بهترین قیمت ممکن به فروش برسانند و اصطلاحا دارایی خود را نقد کنند.

به همین جهت میزان سرعت نقدشوندگی یک دارایی، نکته مثبت و جذابی برای سرمایه‌گذارن خواهد بود. به بیان دیگر، فقدان نقدشوندگی مساوی است با ریسک نقدشوندگی و تاثیر منفی بر ارزش سهام. نقدشوندگی و ریسک نقد شدن یکی از خصیصه‌های اصلی و فاکتورهای مهم ساختار بازار است و سرمایه افراد را تهدید می‌کند. به همین علت نقدشوندگی نقش قابل توجهی در تصمیم گیری سرمایه‌دارن دارد و اگر نقدشوندگی خوبی نداشته باشد.

ریسک بزرگی در کار سرمایه‌دار به وجود خواهد آمد. بنابراین هر چه سهمی قابلیت نقدشوندگی کمتری داشته باشد، جذابیت کمتری برای سرمایه‌گذاری دارد.

با توجه به رابطه مهم و تنگاتنگی که در میان ریسک نقدشوندگی و ارزش سهام عدالت وجود دارد؛ در ادامه به بررسی تاثیر ریسک نقدشوندگی، موارد ریسکی، ارزش دفتری به ارزش سهام و همچنین وسعت شرکت خواهیم پرداخت. برای این که بدانید کدام یک از این موارد بر موضوع نقدشوندگی سهام بیشتر دخیل هستند و کدام یک کمتر، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.

چه زمانی نقدشوندگی کاهش می‌یابد؟

زمانی که نقدشوندگی پایدار است، قابلیت پیش بینی قیمت و بازده وجود خواهد داشت، اما زمانی که قیمت سهام به راحتی با حجم کمی از معاملات دستخوش تغییرات زیادی می‌شود، کاهش یا عدم نقدشوندگی رخ خواهد داد. کاهش نقدشوندگی ممکن است اثر منفی زیادی بر ارزش سهام بگذارد.

خسارات کاهش نقدشوندگی در سراسر دنیا

اگر نگاهی به تحقیقات مختلف، در بازارهای دنیا بیندازیم، متوجه میزان حساس و اساسی بود ریسک نقدشوندگی خواهیم شد. بسیاری از بحران‌های شکل گرفته در اروپا و وجود ورشکستگی‌های متعدد، به خاطر بحران نقدشوندگی است. در سال 1993 بزرگ‌ترین صندوق هجینگ، به خاطر کاهش نقدشوندگی ورشکست کرد و شرکت بزرگ مشاوران سرمایه‌گذاری امرنز در سال 2006. علاوه بر این کاهش نقد شوندگی مسبب بحران‌های 2007 و 2008 در اغلب بانک‌های جهان بود. با این حال، هنوز که هنوزه نقش نقدشوندگی و ریسک نقدشوندگی در بازارهای مالی به اندازه کافی جدی گرفته نمی‌شود و کمتر در تحقیقات آکادمیک مورد مطالعه و توجه قرار می‌گیرد.

ویژگی‌های نقدشوندگی بالا

1. سهولت تسویه پذیری
2. نقدشوندگی بدون ضرر و افت ارزش
3. تبدیل دارایی به پول نقد در حداقل زمان ممکن

بازارها با توجه به متغییر‌هایی مثل حجم سرمایه موجود در آن‌ها، نوع معامله‌گران که می‌توانند حرفه‌ای یا تازه‌کار باشند، شفافیت اطلاعات و همچنین ساختار خرد بازار، کارا یا ناکارا به حساب می‌آیند. بازار کارا و ناکارا از معدود موضوعاتی است که در مورد آن اختلاف نظرات فراوانی وجود دارد. معمولا سرمایه‌گذارانی که از تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند و دنبال سودهای بیشتری هستند، اعتقاد چندانی به باورِ بازار کارا ندارند. عده دیگری هم که روی پژوهش‌های نظری تمرکز دارند، روی آن‌هایی که از این روش استفاده می‌کنند، برچسب شارلاتان می‌چسبانند. نقدشوندگی بازار تنها در همین مفاهیم ساده خلاصه نمی‌شود و با در کنار هم قرار گرفتن ویژگی‌های متفاوتی از معاملات به وجود می‌آید.

این ویژگی‌ها شامل مواردی چون قدرت بازار در جذب تعداد زیادی بر روی قیمت و پس از آن سرعت برگشت به حد تعادل بعد از انجام یک معامله بزرگ است و همچنین هزینه‌های معاملات. مورد بعدی، نقدشوندگی از سرعت معامله بین خریدار و فروشنده حکایت دارد. اختلاف قیمت پیشنهادی خریدار و فروشنده هم از مهم‌ترین این ویژگی‌هاست. اگر بخواهیم به صورت کلی، تمام تحقیقات در رابطه با نقدشوندگی بازار بورس، به ویژه اوراق بهادار را تفکیک و مشخص کنیم، دو دسته اصلی خواهیم داشت:

1. پژوهش‌هایی که تاثیر ایده‌های اجرایی جدید، تحول در بازار مالی و انواع روش‌های انجام معاملات در قابلیت نقد شوندگی و حجم معاملات را مورد بررسی قرار می‌دهد.
2. پژوهش‌هایی که روند تحول معاملات در نقدشوندگی بازار و همچنین عامل‌های توجیهی در محدوده‌های زمانی کوتاه و بلند را مورد بررسی قرار می‌دهد.

رابطه نقدشوندگی و بازار کارا و ناکارا

تمام بازارهای دنیا نسبت به رخ دادن اتفاقات و انتشار اخبار مختلف، واکنش نشان می‌دهند. زمانی که یک بازار نسبت به این پیشامدها فورا عکس‌العمل نشان می‌دهد، بازار کارا خواهد بود. در این بازار، هیچ گونه فرصتی برای سو استفاده سفته بازان وجود نداشته و کسی نمی‌تواند با استفاده از اطلاعات خرید یا فروشی به نفع خود و به ضرر بازار انجام دهد. در بازارهای ناکارا نشت اطلاعاتی وجود دارد و عکس‌العمل بازار نسبت به پیشامدها کند و ضعیف است. این گونه بازارها عرصه را به روی سفته بازان و سو استفاده‌گران باز می‌گذارد تا آن‌ها بتوانند به راحتی به اطلاعات درز کرده دست یافته، سریعا اقدام به خرید کرده و در زمان مناسب با قیمتی فرای ارزش دارایی خود را به فروش بگذارند.

موضوع نقدشوندگی که در این مقاله نقطه محوری توجه ماست، یکی از مهم‌ترین عوامل کارا بودن یا نبودن بازارهای مالی است. زمانی که نقدشوندگی پایین می‌آید، حتی اگر اخبار منتشر شده مثبت ارزیابی شده باشند، بازار توان عکس‌العمل سریع و به موقع را نداشته و منفی عمل خواهد کرد. در کنار نقدشوندگی، دامنه نوسان وسیع‌تر و عمق بازار از شرایط کارا شدن یک بازار هستند. در واقع نقدشوندگی خود به عنوان یک فاکتور اساسی در تحلیل بنیادی در نظر گرفته می‌شود و سرمایه گذاران با بالا بودن این عامل، نسبت p/e را برای هر سهم بیشتر در نظر خواهند گرفت.

نظریه بازار کارا چیست؟

اصطلاح بازار کارا برای اولین بار توسط «فاما» به وجود آمد. در دهه 60، با کشف تز «باشیلیه» توسط «ساموئلسون» یکی از برندگان جایزه نوبل، این مفهوم جان تازه‌ای گرفت. در خلاصه این نظریه چنین آمده است که:

«بازار کارا بازاری است که از هزاران خریدار، فروشنده و سوداگر حرفه‌ای تشکیل شده است و کوچک‌ترین اطلاعات در آن به هدر نمی‌رود»

از این مفهوم می‌توان نتیجه گرفت، هر گونه اطلاعاتی که از طریق تحلیل اطلاعات و پیش بینی، در مورد آینده یک دارایی به دست بیاید، در همان لحظه روی قیمت دارای اثر گذاشته و اجازه تحلیل به سرمایه‌گذاران نخواهد داد. درواقع نظریه بازار کارا ادعایی قدرتمند در مقابل آن‌هایی است که مدعی هستند می‌شود با روش‌های تکنیکال، بازار آینده سهام نقد شوندگی چیست؟ را به سهولت پیش بینی و تعیین سود کرد.

مثال:

ممکن است یک معامله‌گر سهام بر اساس پیش بینی آینده یا روند قیمتی، نتیجه بگیرد که قیمت فلان سهم در ماه آینده تا فلان عدد افزایش خواهد یافت. در نتیجه تصمیم می‌گیرد آن سهم را خریداری کرده و تا زمان رسیدن به زمان پیش بینی‌ شده آن را حفظ کند. نظریه بازار کارا تنها اندیشیدنِ این چنینی به یک سهم، قیمت را به سمت افزایش سوق خواهد داد؛ چرا که تحلیل‌گران بسیار دیگری هم با همین تحلیل پروژه خرید خود را آغاز خواهند کرد.

نحوه تشخیص میزان نقدشوندگی سهام

همان‌طور که گفتیم نقدشوندگی یکی از اساسی‌ترین موضوعات در تصمیم‌گیری برای خرید سهام است؛ اما از چه طریق و چگونه تشخیص دهیم سهام مورد نظر تا چه میزان از خاصیت نقدشوندگی برخوردار است؟ آیا می‌توانیم در مواقعی که به شدت نیازمند وجه نقد هستیم، دارایی خود را به پول نقد تبدیل کنیم؟ می‌توانیم در زمان لزوم به سهولت برای سهام خود فروشنده پیدا کرده و از سهم خارج شویم؟

منظور از نقدشوندگی در بورس چیست؟

منظور از نقدشوندگی در بورس این است که یک سهام و یا دارایی را می‌توان با چه سرعتی به فروش رساند. می‌توان گفت هرچه معاملات مربوط به یک سهم بیشتر باشد و افراد بیشتر اقدام به خرید و فروش آن سهم کنند، نقدشوندگی آن سهم و یا دارایی بیشتر است. در یک تعریف کلی اگر بتوانیم با سرعت زیادی یک دارایی را به پول نقد تبدیل نماییم در این صورت گفته می‌شود که این دارایی قابلیت عرضه بالایی در بازار داشته و نقدشوندگی آن بیشتر است. در حقیقت اگر رتبه نقد شوندگی سهام یک شرکت بیشتر باشد، نشان می‌دهد که روزانه میزان خرید وفروش بیشتری از سهام آن انجام می‌شود و حجم معاملات مربوط به آن نیز بیشتر است.

دارایی‌های گوناگونی وجود دارد که قابلیت نقد شوندگی بالایی دارند. از جمله این دارایی‌ها می‌توان به مواردی چون ارز، طلا، اوراق مشارکت و سهام شرکت‌های بورسی اشاره کرد. البته برخی از افراد تصور می‌کنند که دارایی‌هایی چون زمین، ملک و ماشین نیز قابلیت نقدشوندگی در بورس را دارند که باید متذکر شد این‌چنین نیست و امکان دارد شما مجبور شوید دارایی‌های این‌چنینی خود را با قیمت کمتر بفروشید و متضرر شوید.

در واقع نقد شوندگی افراد را آگاه می‌کند که چه سهمی بخرند که بتوانند بدون نگرانی آن را در آینده بفروشند. از میان دارایی‌ها می‌توان گفت پول نقد بیشترین مقدار و دارایی‌هایی مثل خوردرو، خانه، فرش و … کمترین میزان نقدشوندگی را دارند. جالب است بدانید هیچ گونه فرمولی برای نقدشوندگی وجود ندارد. نقد شوندگی در محاسبات و علوم بسیاری کاربرد دارد از بورس گرفته تا مدیریت و حسابداری. در این مقاله قصد داریم شما را با مفهوم نقدشوندگی در بورس و مزایای آن آشنا سازیم. پس اگر به این موضوع و همچنین آموزش بورس از صفرعلاقه‌مند هستید در ادامه با ما همراه باشید.

منظور از نقدشوندگی در بورس چیست؟

منظور از Liquidity یا نقد شوندگی در بورس این است که یک دارایی در چه زمانی و با چه سرعتی به پول نقد تبدیل می‌گردد. در واقع هرچه نقدینگی بیشتر باشد زمان کمتری لازم است تا یک سهم را به پول نقد تبدیل نمود و این کار به سادگی انجام می‌گیرد. هنگامی که شخصی می‌خواهد سهمی بخرد ابتدا لازم است به نقدشوندگی آن دقت کند تا در آینده به مشکلی در فروش آن دارایی برخورد نکند. اگر می‌خواهید دارایی را انتخاب کنید که نقد شوندگی بهتری داشته باشد و با آن‌ها قصد معامله دارید، دارایی‌هایی نظیر اوراق مشارکت، طلا و ارز و همچنین سهام بورس اشاره نمود.

محاسبه نقد شوندگی سهام

بعد از پاسخ به سوال نقد شوندگی سهام چیست شاید برای شما سوال پیش آید که چگونه می‌توان نقدشوندگی در بورس را محاسبه کرد که باید گفت برای چنین کاری فرمول مخصوصی وجود دارد. البته این نکته را نیز باید در نظر بگیرید که عوامل گوناگونی بر محاسبات تاثیر می‌گذارند که می‌توان به ارزش روز، دفعات معامله، تعداد خریدار و … اشاره کرد. برای محاسبه نقد شوندگی سهام شما باید حجم پول و شبه پول را با یکدیگر جمع کنید. توجه داشته باشید که حجم پول نیز از جمع اسکناس و مسکوکات در دست مردم با سپرده‏‌های دیداری به دست می‌آید.

نقدشوندگی املاک و اوراق بهادار

پیش از این نیز اشاره کردیم که نقدشوندگی ملک و زمین نسبت به پول کمتر است و هنگامی که بازار دچار رکود می‌شود فروش مسکن و زمین به سختی ممکن است اگرچه قیمت افزایش یابد. همچنین هنگام خرید سهام بورس اوراق بهادار نیز باید توجه کنیم از نوع نقد شونده آن خریداری کنیم، زیرا افراد بسیار زیادی در این زمینه فعالیت می‌کنند و باید اطلاعات کافی داشته باشیم که بهترین نوع بورس از نظر نقدینگی را خریداری کنیم. با در نظر گرفتن ارزش معاملات یک سهم در کوتاه مدت و یا بلندمدت می‌توانید به میزان نقد شوندگی آن سهم پی ببرید.

مزایای نقدشوندگی در بورس چیست؟

نقدشوندگی می‌تواند به شما کمک کند که بدون این که در سهم خود ضرر کنید سهم خود را با کسب سود و یا قبل از این که سهم شما افت کند بتوانید سهم خود را بفروشید. همچنین مطالعه سابقه سهمی که قصد خرید آن را دارید از نظر نقدشوندگی به شما کمک می‌کند بتوانید با درایت و روشن بینی بیشتری سهام خود را خریداری کنید. در کل با مطالعه نقدینگی می‌توانید به این مساله پی ببرید که فروش سهم می‌تواند به چه مدت زمانی انجام شود. گاهی ممکن است بنا بر شرایط شما در موقعیتی قرار بگیرید که به پول احتیاج پیدا کنید در این صورت چنانچه سهم شما نقد شوندگی خوبی داشته باشد می توانید سریع آن را فروخته و از طریق آن نیاز خود را برطرف کنید. این در حالی است که یک خانه یا ماشین را نمی‌توان با چنین سرعتی به فروش رساند.

تشخیص میزان نقد شوندگی سهام

آیا می‌دانید با داشتن چه اطلاعاتی می توان دریافت که چه سهمی چه میزان نقدشوندگی دارد؟ برای این کار لازم است یک سری اطلاعات در مورد سهام خود داشته باشید تا بتوانید میزان نقدشوندگی آن را دریابید.

1. سهامی که به طور میانگین ارزش معاملاتی بالای صد میلیارد دارد نقدشوندگی آن بالا است.
2. سهامی که ارزش معاملاتی ان بین چهل تا صد میلیارد است نقدینگی متوسطی دارد.
3. همچنین می‌توان گفت سهامی که ارزش معاملاتی آن پایین‌تر از چهل میلیارد است نقدشوندگی پایینی دارد.

بنابراین یکی از معیارهای مهم برای دریافت نقدینگی یک سهم میزان ارزش معاملاتی آن است. پس تعیین نقدشوندگی یک سهام خیلی هم سخت نیست و باید سهامی که میزان نقدشوندگی آن‌ها بالاتر است را در اولویت قرار دهیم.

ریسک نقد شوندگی چیست؟

Liquidity Risk یا ریسک نقد شوندگی در حقیقت به ریسکی گفته می‌شود که در زمان پایین آمدن تمایل افراد به خرید و فروش سهام یا پایین آمدن سطح معاملات به وجود می‌آید. به زبان ساده‌تر می‌توان گفت صاحب‌سهم یا اوراق بهادار گاهی اوقات توانایی فروش سریع دارایی خود را برای جبران ضرر و زیان ندارد که در چنین شرایطی می‌توان گفت ریسک نقدشوندگی وجود دارد. این موضوع بیشتر زمانی اتفاق می‌افتد که بین قیمت پیشنهادی برای خریدوفروش سهام شکاف بزرگی ایجاد شود. البته گاهی اوقات نوسان شدید قیمت، به‌ویژه زمانی که قیمت با کاهش مواجه می‌شود، ریسک نقدشوندگی در بورس را افزایش می‌دهد.

ضمانت نقد شوندگی چیست؟

ضمانت نقد شوندگی یک ویژگی و امتیاز به شمار می‌آید و می‌تواند خیال فردی که تصمیم دارد دارایی خود را به وجه نقد تبدیل سازد، راحت کند. در حقیقت ضمانت نقد شوندگی نوعی توافق است که بر اساس آن طرف مسئول پرداخت وجه، اطمینان ایجاد می‌کند که پرداخت وجه حتی در صورت ابطال، انجام می‌شود و برای طرف دیگر در زمینه تامین وجه نقد مشکلی به وجود نخواهد آمد.

سخن پایانی

نقد شوندگی یک از مسائل بسیار مهمی است که باید در هنگام خرید سهام به آن توجه کنیم. امکان دارد که شما در شرایطی قرار بگیرید که نیاز ضروری به پول نقد داشته باشید در این صورت لازم است تا دارایی خود را بفروشید. پس لازم است این کار را به راحت ترین شکل ممکن و در زمان کم انجام دهید. در این مقاله تلاش کردیم به شما مفهوم نقد شوندگی را آموزش دهیم و راه‌های تشخیص میزان نقد شوندگی سهام بورسی را برای شما توضیح دهیم. در کل می‌توان نتیجه گرفت که نقدشوندگی یکی از مباحث مهم در بورس است که باید قبل از خرید سهام در مورد آن اطلاعات کافی داشته باشید و در هنگام خرید به آن توجه نمایید. ​

نقدشوندگی

نقدشوندگی بازار (قابلیت تبدیل به پول) یا به اصطلاح نقدینگی (به انگلیسی: Market liquidity)، اصطلاحی در علم اقتصاد و سرمایه گذاری است که به توانایی و میزان آمادگی تبدیل به وجه نقد شدن یک دارایی اطلاق می شود. آن دارایی که از نقدشوندگی بالایی برخوردار است به آسانی می توان آن را در بازار فعال، معامله کرد و بر اساس قیمت های رایج، آن را به پول نقد یا پول نقد را به آن تبدیل کرد. نقدشوندگی رابطهٔ سرعت فروش با قیمت است.
ارزش گذاری اوراق قرضه
مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای
دارایی در خطر
تحلیل بنیادین بازار سرمایه
تحلیل تکنیکی
در یک بازار کارا امکان نقدشوندگی همه انواع دارایی در کوتاه ترین زمان ممکن وجود دارد. مهمترین ابزارهایی که نقدشوندگی از آن طریق صورت میگیرد به قرار زیر است:

پیشنهاد کاربران

نقدشوندگی ( Liquidity ) :[ اصطلاح ارز دیجیتال] در ارزهای دیجیتال به راحتی خرید یا فروش ارز دیجیتال بدون تاثیرگذاری در کل بازار اشاره دارد.

نقدشوندگی

تعریف نقدشوندگی چیست؟

نقدشوندگی به این موضوع اشاره دارد که با چه سرعتی می‌توان یک دارایی یا سهام را به قیمت واقعی در بازار فروخت. هرقدر میزان معاملات یک سهم در بازار بیشتر باشد و خریداران و فروشندگان بیشتری آن سهم را معامله کنند، نقدشوندگی آن بیشتر است. به‌عبارت‌دیگر اگر بتوان یک دارایی را با سرعت بالایی و بدون دردسر به وجه نقد تبدیل کرد، نقد شوندگی آن دارایی و قابلیت عرضه و فروش آن در بازار (marketability) بیشتر است.

نقدشوندگی این امکان را فراهم می‌کند که دارندگان برخی دارایی ها نظیر سهام، بدون نگرانی از وجود خریدار برای دارایی خود، آن را بخرند، نگهدارند و در زمان مناسب بفروشند. پول نقد، نقد شونده ترین دارایی است، درحالی‌که برخی دارایی های دیگر نظیر املاک مسکونی، خودرو، تابلو فرش‌های نفیس و کلکسیون‌های کمیاب نقدشوندگی نسبتاً کمتری دارند.

باید توجه داشت که هیچ فرمول به خصوصی برای اندازه‌گیری نقدشوندگی وجود ندارد. بااین‌حال سرمایه گذاران معمولاً از نسبت‌های نقد شوندگی برای مقایسه نقدشوندگی دو سهم استفاده می‌کنند.

در حسابداری، نقد شوندگی میزان سهولتی که شخص یا شرکت می‌تواند با دارایی های نقد شونده موجود تعهدات مالی خود را برآورده کند اندازه‌گیری می‌نماید. نسبت های متعددی وجود دارند که نقد شوندگی را در حسابداری نشان می‌دهند.نقد شوندگی چیست؟

توضیحات مدیر مالی در مورد نقدشوندگی

پول نقد به‌عنوان استاندارد نقدشوندگی در نظر گرفته می‌شود زیرا می‌تواند به‌سرعت و به‌راحتی به دارایی های دیگر تبدیل شود. اگر شخصی یک یخچال ۳ میلیون تومانی بخواهد بخرد، پول نقد دارایی است که می‌تواند به‌راحتی برای خرید آن مورداستفاده قرار بگیرد. اگر آن شخص هیچ پول نقدی نداشته و در عوض یک کلکسیون از کتاب‌های کمیاب در اختیار داشته باشد که تخمین زده شده ۳ میلیون تومان قیمت دارند، بعید است کسی پیدا شود تا مایل باشد آن را با یخچال معامله کند؛ بنابراین آن‌ها باید کلکسیون را بفروشند و از پول نقد آن برای خرید یخچال استفاده کنند. این کار زمانی که شخص می‌تواند ماه‌ها و سال‌ها برای خرید وقت صرف کند ممکن است خوب باشد، ولی اگر شخص فقط چند روز پیش روی خود داشته باشد، می‌تواند مشکل‌ساز شود. آن‌ها ممکن است مجبور شوند به‌جای صبر کردن برای خریداری که مایل باشد همه پول را بپردازد، کلکسیون کتاب‌ها را با قیمت کمتری بفروشند. پس کتاب‌های کمیاب دارایی نقدشونده ای نیستند.

نقدشوندگی بازار

در مثال بالا، بازار برای یخچال در عوض کتاب‌های کمیاب آن‌قدر نقدشوندگی پایینی دارد که شاید چنین بازاری اصلاً وجود خارجی نداشته باشد. از طرفی، بازار سهام با نقد شوندگی بالا توصیف می‌شود. اگر خریدوفروش سهام در بازار از حجم بالایی برخوردار باشد به‌طوری‌که معاملات سهام در بازار تحت سلطه فروشنده نباشد، قیمتی که فروشنده به ازای هر سهم پیشنهاد می‌دهد (قیمت پیشنهادی) یا قیمتی که فروشنده مایل به قبول آن است (قیمت درخواستی) تقریباً به هم نزدیک خواهند بود. پس سرمایه گذاران مجبور نخواهند بود تا برای فروش سریع قید مقداری از پول خود را بزنند. وقتی اختلاف بین قیمت های پیشنهادی و درخواستی زیاد می‌شود، نقدشوندگی بازار از بین می‌رود. بازار املاک به‌صورت ذاتی نسبت به بازار سهام نقدشوندگی پایینی دارد.

نقدشوندگی در حسابداری

در حسابداری برای یک نهاد، مثل شخص یا یک شرکت، نقد شوندگی معیاری از توانایی آن‌ها در پرداخت بدهی ها با نزدیک شدن موعدشان است و این یعنی دسترسی به پول آن‌ها وقتی نیاز باشد. در مثال بالا، دارایی های کلکسیونر کتاب‌های کمیاب تقریباً نقدشونده نیست و احتمالاً به اندازه ارزش کامل ۳ میلیون تومان نخواهد بود. ازنظر فنی، ارزیابی نقدشوندگی در حسابداری یعنی مقایسه دارایی های نقدشونده با بدهی های کنونی یا تعهدات مالی که در عرض یک سال موعدشان فرا می‌رسد. تعداد زیادی از نسبت ها وجود دارد که نقد شوندگی در حسابداری را اندازه‌گیری می‌کند و از لحاظ نوع تعریف با “دارایی های نقدشونده” متفاوت است.

معادل‌ انگلیسی نقدشوندگی عبارت است از:

Liquidity

اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش پرسش و پاسخ سوالات مالی مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این نوشته در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.