تحلیل اندازه بازار

مشتری هدف کیست؟

اصول تعیین حجم معاملات در بازار سهام

در مطالب پیشین از سری مقالات مدیریت سرمایه بلاگ آسان بورس، به اهمیت مدیریت دارایی در معاملات بازار سهام و مفاهیم اصلی این مبحث یعنی ریسک، بازده و ارتباط آن‌ها با یکدیگر اشاره نمودیم.در این مقاله، به شرح اصول تعیین حجم معاملات بر اساس ریسک، خواهیم پرداخت.

حجم معامله عبارت است از؛ تعداد واحدهایی از یک دارایی که با پرداخت معادل قیمتی، می‌توانیم مالکیت آن را بدست آوریم. واحد شمارش دارایی‌ در انواع بازارهای سرمایه گذاری متفاوت است. برای مثال؛ شمش‌های طلا را بر اساس گرم، ارزها را بر اساس اسکناس با عدد مشخص و سهام شرکت‎ها را بر اساس برگه سهم معامله می‌کنند. به بیان ساده‌تر حجم معاملات در بازار مالی، از تقسیم مقدار سرمایه بر قیمت هر واحد دارایی، محاسبه می‌شود. مثلاً اگر شما ۱۰۰ میلیون تومان سرمایه در اختیار داشته و قیمت هر برگه سهم شرکت ملی صنایع مس ایران معادل ۲۰۰ تومان باشد؛ حداکثر می‌توانید ۵۰۰ هزار برگه سهم از این شرکت را خریداری کنید.

از بررسی محاسبات فوق، در نگاه اول این‌گونه استنباط می‌شود که با مفهوم بسیار ساده‌ای مواجه هستیم و به راحتی هر کس می‌تواند پیش از ورود به معامله، عدد نهایی حجم را محاسبه نموده و سپس اقدام به خرید سهام نماید! اما منظور از تعیین حجم معاملات، گزینش حجم بهینه متناسب با ریسک احتمالی موقعیت معاملاتی است که در ادامه به نحوه انجام محاسبات آن می‌پردازیم.

علت اصلی اهمیت تعیین حجم معاملات در بازارهای مالی، توجه به ریسک معامله و رعایت مدیریت سرمایه است. زیرا ریسک ناشی از یک موقعیت معاملاتی، کاملاً با حجم سرمایه گذاری مرتبط است.

حجم بالاتر، سود بیشتر!؟

زمانی که با حجم بالایی وارد معامله شویم، ریسک بالاتر و بالطبع بازدهی بیشتری نیز در انتظارمان خواهد بود؛ زیرا در هر دو حالت صحیح یا غلط بودن پیش‌بینی ما نسبت به وضعیت آتی بازار، به دلیل اینکه تعداد بیشتری از آن دارایی را در اختیار داریم، به همان نسبت سود و زیان بیشتری هم خواهیم داشت. سرمایه گذاری صحیح و منطقی بدین معنی است که، هیچ‌گاه تمام سرمایه خود را درگیر یک موقعیت معاملاتی خاص نکنیم و همیشه با توجه به حداکثر ریسک قابل تحمل، حجم معامله مد نظر خود را تعیین نماییم. در واقع باید با بخشی از سرمایه خود وارد بازار شده و نقاط خروج مشخصی داشته باشیم تا، قسمت کوچکی از دارایی خود را در معرض خطر قرار داده و به بقای بلند مدت ما در بازار، آسیبی وارد نشود.به منظور تبیین تأثیر حجم در ریسک و بازده ناشی از سرمایه گذاری، یک موقعیت معاملاتی زیان‌ده را با دو معامله‌گر دارای رویکرد مدیریت سرمایه‌ای متفاوت، شبیه سازی و قیاس می‌کنیم.

با بررسی جزئیات جدول فوق متوجه می‌شویم که، سرمایه گذار «الف» هیچ‌گونه استراتژی کنترل ریسکی نداشته و با تمام موجودی حساب خود وارد این موقعیت معاملاتی شده و در نهایت به دلیل عدم رعایت مدیریت سرمایه، حدوداً یک سوم از دارایی خود را تنها در یک معامله از دست داده است! اما در طرف مقابل، سرمایه گذار «ب» بر اساس استراتژی مدیریت ریسک شخصی، با بخش کوچکی از کل سرمایه خود وارد بازار شده و در نتیجه زیان کمتری متحمل شده است.

جبران ضرر و افزایش حجم معاملات

هنگامی که درصد ریسک و حجم یک معامله را مشخص می‌کنیم، بهتر است به فکر جبران ضرر احتمالی نیز باشیم؛ زیرا وقوع خطا در پیش‌بینی‌ها کاملاً امکان پذیر بوده و ما به عنوان یک معامله‌گر، باید پس از وقوع ضرر نیز توان ادامه فعالیت و جبران زیان‌های قبلی را داشته باشیم. در مورد معامله‌گر «الف» کاملا روشن است که برای جبران یک ضرر ۳۰ درصدی حتی با صرف نظر از مشکلات روحی و روانی پس از وقوع زیان‌های سنگین، طبق محاسبات ریاضی و مبحث افت سرمایه که در مقاله قبلی به آن اشاره شد؛ باید ۴۳ درصد سود کند تا به نقطه سر به سر برسد. اما به دست آوردن چنین سودی در بازار سهام، اصلاً کار آسانی نیست! کما این‌که بسیاری از معامله‌گران پس از وقوع چنین وضعیتی، نوعی حالت تهاجمی نسبت به بازار گرفته و گمان می‌کنند؛ باید با معاملات متوالی و افزایش حجم، اقدام به جبران افت سرمایه خود نمایند. چنین رویکردی، قطعاً منجر به نابودی کل دارایی این افراد خواهد شد. بنابراین عدم رعایت مدیریت ریسک، وصف حال معامله‌گران بازنده و غیرمنطقی است که، بعید به نظر می‌رسد حضور بلند مدتی در بازار مالی داشته باشند! اگر در مثال فوق نتیجه معامله سودده باشد؛ سود هنگفتی نصیب سرمایه گذار «الف» خواهد شد اما، همان‌طور که قبلاً گفتیم؛ نباید صرف بدست آوردن سود بیشتر، سرمایه خود را به خطر بیندازیم. در ادامه می‌خواهیم، یک مثال معاملاتی با جزئیات کامل و رعایت چهارچوب‌های کلی مدیریت سرمایه را، برای شما ذکر کنیم.

معامله‌گری بر اساس تحلیل تکنیکال کلاسیک در بورس تهران به داد و ستد سهام می‌پردازد. با مشاهده یک سیگنال خرید مطمئن در نمودار قیمتی شرکت فولاد مبارکه اصفهان، این شخص وارد موقعیت خرید می‌شود.

همان‌گونه که در نمودار بالا مشاهده می‌کنید؛ قیمت با شکست نقطه تلاقی سطح مقاومتی و خط روند نزولی که، یکی از بهترین سیگنال‌های خرید در تحلیل نموداری می‌باشد؛ روند صعودی خود را تأیید کرده و یک موج افزایشی قدرتمند در حال شکل ‌گیری است.این فرد افق سرمایه گذاری کوتاه مدتی داشته و بازه زمانی معاملات وی، حداکثر یک‌ ماهه است. به همین دلیل در محاسبات تحلیل اندازه بازار بازده مورد انتظار، مواردی نظیر سود نقدی، حق تقدم سهام و… را در نظر نمی‌گیرد. جدول زیر، جزئیات این موقعیت معاملاتی را نشان می‌دهد.

پس از مشخص شدن جزئیات ورود و خروج از معامله طبق نمودار سهم، حداکثر مقدار ریسک را طبق استراتژی مدیریت سرمایه معین نموده و به منظور تعیین حجم موقعیت معاملاتی مذکور، باید مقدار ریالی ضرر احتمالی را بر حاصل تفریق نقطه ورود تا حد ضرر تقسیم نماییم.

۹۲۳۰ = (۴۹۰-۴۲۵) ÷ ۰۰۰/۶۰۰

سپس بر اساس مقدار حجم بدست آمده، بازده و بقیه جزئیات معامله مشخص خواهند شد.در نتیجه مشاهده می‌کنیم که، با مدیریت حجم معاملات و تعیین نقاطه خروج بهینه، به سادگی می‌توان ریسک را کنترل نموده و از بروز شرایط بحرانی در فرآیند معامله‌گری خود، پیش گیری کنیم.در مقالات بعدی، به تشریح کامل مفاهیم حد سود و زیان و بهترین روش‌های انتخاب نقاط خروج از بازار خواهیم پرداخت.

نسبت P/NAV در بورس چیست؟

بارها و بارها گفتیم که یکی از اصلی ترین شرط ها برای موفق شدن در بازار سرمایه، آموختن و شناخت دقیق مفاهیم و اصطلاحات آن است. اگر جزء فعالان بازار سرمایه هستید، با شناخت و تسلط بر اصطلاحات و مفاهیم موجود در بورس و با بکارگیری آن ها در جهت درست، تبدیل به یکی از برندگان این بازار خواهید شد. در حالت کلی در بازار سرمایه سه نوع تحلیل داریم:

۱. تحلیل بنیادی
۲. تحلیل تکنیکال
۳. تحلیل از روش تابلوخوانی

در مقاله های قبل به واژه NAV و نسبت های P/B و P/S و P/E پرداختیم که در تحلیل بنیادی کاربردهای زیادی دارد. محاسبه ی NAV شرکت ها اساس و روش اصلی تحلیل بنیادی است؛ اما یکی از اصطلاحات و مفاهیم رایج در بازار سرمایه نسبت P/NAV است که در تحلیل بنیادی کاربرد دارد. در این مقاله سعی داریم به نسبت P/NAV و کاربردهای آن بپردازیم. پس با ما همراه باشید.

مفهوم نسبت P/NAV چیست؟

نسبت P/NAV از دو واژه Price به معنای قیمت یا ارزش بازار و NAV یا Net Asset Value به معنای خالص ارزش دارایی یا ارزش واقعی تشکیل شده است؛ در واقع نسبت P/NAV نشان دهنده نسبت قیمت هر سهم به خالص ارزش دارایی یا ارزش واقعی هر سهم میباشد.

مختصر و مفید با NAV

یکی از مهمترین مباحث در تحلیل بنیادی شرکت ها و نمادهای بورسی، بحث ارزش گذاری و ارزش ذاتی آن ها است. هدف اصلی تحلیل گران از تحلیل بنیادی کشف ارزش ذاتی و واقعی سهم است که بتوان این عدد کشف شده را با قیمت فعلی سهم مقایسه نمود و مورد بررسی قرار داد و در نتیجه، با توجه به این مقایسه، سرمایه گذار می تواند برای خرید یا فروش سهم تصمیمات لازم را اتخاذ کند. پس مفهوم NAV شرکت ها را میتوان این طور تعریف کرد که به خالص ارزش دارایی شرکت ها یا ارزش واقعی آن ها، NAV گفته میشود.

نکته ای مهم در رابطه با NAV

باید به این نکته ی مهم توجه داشت که در ارزش گذاری شرکت ها، برای شرکت هایی مانند فولاد مبارکه اصفهان و یا ایران خودرو و شرکت های پتروشیمی که فعالیت های تولیدی و یا خدماتی دارند، از اصطلاح ارزش ذاتی سهام استفاده میشود اما برای ارزش گذاری شرکت ها و یا صندوق هایی که اساس فعالیت آنها مبتنی و منطبق بر سرمایه گذاری است، اصطلاح NAV و یا خالص ارزش دارایی مطرح می باشد.

نسبت P/NAV

همانطور که گفته شد، نسبت P/NAV نسبتی کاربردی در تحلیل بنیادی است. این نسبت که اغلب به صورت درصد ارائه میشود، درصد تفاوت ارزش ذاتی یا خالص ارزش دارایی با قیمت بازار یا قیمت پایانی هر سهم را نشان میدهد. لازم به ذکر است که میتوانید قیمت پایانی یا قیمت بازار مربوط به هر سهم را از تابلوی معامله سهم مورد نظر از سایت Tsetmc.com دریافت کنید. همچنین داده ها و اطلاعات لازم برای محاسبه NAV شرکتها را از سایت شرکت مربوطه و یا از سامانه کدال به نشانی Codal.ir دریافت نمائید.

نسبت P/NAV

سه حالت بین ارزش ذاتی و قیمت بازار هر سهم وجود دارد:

۱. اگر P/NAV هر شرکت معادل %۱۰۰ باشد، یعنی ارزش ذاتی با قیمت بازار آن سهم برابر است.
۲. اگر P/NAV هر شرکت کمتر از %۱۰۰ باشد، یعنی ارزش ذاتی بیشتر از قیمت بازار یا قیمت پایانی آن سهم است.
۳. اگر P/NAV هر شرکت بیشتر از %۱۰۰ باشد، یعنی ارزش ذاتی کمتر از قیمت بازار یا قیمت پایانی آن سهم است.

در حالت کلی از دید بنیادی، هر چه درصد P/NAV شرکتی بیشتر باشد، سهام آن شرکت پر تحلیل اندازه بازار ریسک تر بوده و به طبع سرمایه گذاری در چنین شرکتی ریسک بالائی دارد. همچنین از دید بنیادی، هر چه درصد P/NAV شرکتی کمتر باشد، سهام آن شرکت کم ریسک تر بوده و به طبع سرمایه گذاری در چنین شرکتی ریسک کمتر و نتیجه مطلوب تری دارد.

برای مثال سهام شرکت بانک آینده با نماد وآیند را بررسی میکنیم. طبق اطلاعات به روز شده از این شرکت، با محاسبه NAV آن به عدد ۸۰۰۰ تومان رسیدیم؛ به عبارتی دیگر، ارزش ذاتی و واقعی هر سهم از این شرکت در حال حاضر ۸۰۰۰ تومان است. در حالی که هم اکنون در تابلوی معاملات با قیمتی نزدیک به ۳۰۰۰ تومان در حال معامله می باشد. پس نسبت P/NAV این شرکت برابر با ۳/۸ یا %۳۷.۵ است که نسبتی خوب و معقول جهت سرمایه گذاری است.

در رابطه با سیو سود چیزی نمیدونی؟ » سیو سود در بورس چیست؟

نتیجه گیری

خب دوستان، باز هم سعی کردیم تا مطلب جدید از سری مفاهیم و اصطلاحات رایج در بازار سرمایه و تحلیل بنیادی بیاموزیم. امیدواریم که این مطلب هم مورد توجه شما عزیزان قرار گرفته باشد. همچنین خوشحال میشویم که دیدگاه تان را درمورد مقاله های آموزشی و سایر محتوای سایت با ما به اشتراک بگذارید. آموختن و یادگیری اصطلاحات، مفاهیم و تکنیک های بازار سرمایه پیشنهاد ما به شماست. همواره موفق و پر سود باشید.

سوالات متداول در رابطه با نسبت P/NAV

این نسبت که اغلب به صورت درصد ارائه میشود، درصد تفاوت ارزش ذاتی یا خالص ارزش دارایی با قیمت بازار یا قیمت پایانی هر سهم را نشان میدهد.

برای ارزش‌گذاری شرکت‌ها و صندوق هایی که اساس فعالیت اونها سرمایه گذاریه، از اصطلاح NAV و یا خالص ارزش دارایی استفاده میشود.

برای اینکه سرمایه‌گذاری کم ریسک با بازده نسبتا خوب داشته باشید، شرکتهایی با نسبت P/NAV زیر %۱۰۰ مناسب است.

گزارش سرآوا؛ مقایسه حجم بازار خرده‌فروشی آنلاین ایران و ترکیه

پاندمی ناشی از بیماری کرونا منجر به رشد شتابان سرویس‌های آنلاین و به ویژه تجارت الکترونیک در اقصی نقاط دنیا شد. یکی از زیرمجموعه‌های مهم در مبحث تجارت الکترونیک، ایکامرس یا خرده‌فروشی آنلاین است که حجم گسترده‌ای از گردش مالی این بخش را به خود اختصاص داده و بازیگران آن در کشورهای مختلف برای گرفتن سهم بازار بیشتر در این عرصه با هم رقابت می‌کنند.

برای آن که درک بهتری از وضعیت خرده‌فروشی آنلاین در ایران به دست بیاوریم، بد نیست نگاهی به کشورهای منطقه و همسایه ایران بیندازیم. برای مثال کشور ترکیه توانسته موفقیت‌های چشمگیری را در عرصه ایکامرس و استارتاپی از آن خود کند.

چند روز پیش سایت فرارو براساس تحلیل گزارش جدید «استارتاپ بلینک» که وضعیت اکوسیستم استارتاپی کشورها را بررسی و مقایسه می‌کند، نوشت استارتاپ «Getir» در ترکیه که حالا در بریتانیا، هلند و فرانسه هم فعال شده، یکی از استارتاپ‌های بزرگ و موفق ترکیه است که تخمین زده می‌شود حدود ۷.۵ میلیارد دلار ارزش داشته باشد. به نوشته این سایت استارتاپ «Trendyol» حتی ارزش بازار به مراتب بالاتری هم دارد و با ۱۶.۵ میلیارد دلار، اکنون یکی از با ارزش‌ترین شرکت‌ها در ترکیه است. این شرکت، در واقع بزرگ‌ترین فروشگاه اینترنتی در ترکیه است که ۵ سال دیرتر از نمونه ایرانی‌اش (دیجی‌کالا) راه اندازی شده، اما حالا چندین برابرِ رقیب ایرانی خود ارزش دارد.

از سویی استارتاپ‌های ایکامرس و تاکسی آنلاین در کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز به سرعت در حال پیشرفت هستند و با جذب سرمایه از صندوق‌های سرمایه‌گذاری محلی و بین‌المللی در حال افزایش دایره قلمروی خود در کشورهای منطقه خاورمیانه هستند.

براساس گزارشی که اخیر شرکت سرآوا منتشر کرده حجم بازار خرده‌فروشی آنلاین در ایران ۲.۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود. این در حالیست که همین رقم برای بازار ترکیه چهار برابر ایران و ۱۱ میلیارد دلار است. بر مبنای گزارش سال ۱۳۹۹ دیجی‌کالا تنها رقم ۳.۲ درصد از بازار خرده‌فروشی ایران آنلاین است و در دل همین سهم کوچک، دیجی‌کالا و در حدود ۵۰ هزار فروشگاه آنلاین و نیز ده‌ها هزار فروشگاه تلگرامی و اینستاگرامی هم مشغول فعالیت هستند. گزارش سرآوا نشان می‌دهد نسبت بازار آنلاین به کل خرده‌فروشی در کشور همسایه ایران یعنی ترکیه ۸.۸ درصد است که نشان می‌دهد این بازار تا چه اندازه جای رشد و فرصت وجود دارد. براساس گزارش دیجی‌کالا نسبت خرده‌فروشی آنلاین در چین در حدود ۴۵ درصد است که تقریبا نیمی از بازار آن کشور را در بر می‌گیرد.

مقایسه وضعیت بازار خرده‌فروشی آنلاین ایران و ترکیه. برگرفته از گزارش سرآوا

برخی گزارش‌های جهانی با اندازه‌گیری‌های خود معتقدند اندازه بازار ایکامرس تا ۴ سال آینده در منطقه خاورمیانه چند برابر می‌شود و به چند ده میلیارد دلار می‌رسد. حال با توجه به وجود رقبای منطقه‌ای و سرمایه‌گذاران قدرتمند آنها، باید دید سهم ایران در این میان چه میزان خواهد بود. آیا استارتاپ‌های بزرگ ایرانی قادر خواهند بود به اندازه رقبای خود در ترکیه نزدیک شوند یا کماکان مسائلی چون ورود به بازار سرمایه، ارزش‌گذاری و جذب سرمایه توان استارتاپ‌ها را برای رقابت‌های منطقه‌ای تضعیف خواهد کرد؟

تحقیقات بازار چیست؟ 6 مرحله دقیق تحقیقات بازار و موفقیت در آن

تحقیقات بازار به فرایند جمع آوری، تحلیل، محصول و تحلیل اندازه بازار خدمات جهت فروش در مورد مشتریان گذشته و حال گفته می شود. تحقیقات بازار دارای مراحل مختلف است.

4 تیر 1401 - 7:59 - آخرین ویرایش توسط سینا عسکری

تحقیقات بازار به فرآیند جمع آوری، تحلیل و تفسیر در مورد بازار، محصول و خدمات برای فروش و همچنین در مورد مشتریان بالقوه گذشته وحال است. به عبارتی دیگر تحقیقات بازار عبارت است از تحقیق و بررسی ویژگی ها، عادت و علایق ها، موقعیت و نیازهای بازارهدف شما به همراه بررسی رقیب می باشد.

اطلاعات دقیق و درست، پایه هر کسب وکار موفقی است زیرا هر کسب و کار برای موفق تر شدن در بازار، نیازمند اطلاعات دقیق در مورد مشتریان، رقبا و صنعتی که در آن فعالیت می کند، دارد. این مساله به مدیران کمک می کند تا در خصوص شروع فعالیت خود در بازار یا انجام تغییرات در روند کاری خود بهتر تصمیم گیری کنند.

با استفاده ازتحقیقات بازار می توان داده های مناسبی را جمع آوری کرد که باعث کمک به حل مشکلات و چالش های سیستم بازاریابی آن ها می شود. در واقع استراتژی هایی مانند تقسیم کردن ( یعنی تعیین گروه های خاص درون بازار) و تمایز محصولات (ایجاد یک مزیت برای محصولات که شما را نسبت به بقیه رقبا متمایز می کند) بدون انجام تحقیقات بازار غیر ممکن است. برای خواندن ادامه این مطلب با سئوکار باشید.

انواع داده در تحقیقات بازار

داده ها در تحقیقات بازار به دو دسته تقسیم می شوند:

اطلاعات اولیه: اطلاعاتی که شرکت خود بدست می آورد یا یک نفر را به عنوان مسئول این کار استخدام می کند.

اطلاعات ثانویه: این نوع اطلاعات تقریبا (از قبل) توسط خود شرکت مورد سازماندهی می شود. برای مثال اطلاعاتی است که توسط ارگان های دولتی انجام می شود.

هنگام بدست آوردن اطلاعات اولیه، شما می توانید دو نوع اطلاعات را بدست بیاورید: اکتشافی و خاص. تحقیقات اکتشافی بی انتها است و به شما کمک می کند تا بتوانید مشکلات خاص و موارد با ساختار نامرتبط را تعیین کنید و تحقیقات خاص از سوی دیگر در یک دامنه تحقیقاتی است و برای حل مشکلی که در تحقیقات اکتشافی بدست تعیین شده است، می پردازد.

هنگام انجام تحقیقات اولیه، نخست باید تصمیم بگیرید که چگونه تحقیقات بازار خود را از نسبت به گروه مورد نظر خود انجام بدهید: ایمیل، تلفن یا مصاحبه شخصی و مستقیم.

اگر از ایمیل استفاده می کنید، نکات زیرا بهتر است رعایت کنید:

• سوالات باید کوتاه و مستقیما هدف اصلی را مورد پرسش قرار دهند.
• سوالات بهتر است که شخصی سازی شده باشند.
• نباید بیشتر از دو صفحه باشند.
• هدف خود را از سوالات بیان کنید.
• برای تکمیل سوالات به صورت دقیق، جایزه یا تخفیفی در نظر بگیرید.

البته تحقیقات بازار به صورت ایمیل خیلی بازدهی مناسبی ندارد زیرا ممکن است همه افراد ایمیل خود را باز نکنند یا ایمیل ها را اسپم کنند. اما انجام تحقیقات به صورت تلفنی که مقرون به صرفه استکه نکات زیر را بهتر است رعایت کنید:

• سوالات مانند یک ربات برای شنوندگان خود نخوانید.
• نام شخص را در همان اول بیان کنید و سریعا وارد بحث سوالات نشوید.
• از هرگونه توقف در حین مکالمه بپرهیزید.
• اگر تمایلی ندارد، اصرار نکنید.
• بحث نکنید.تحلیل اندازه بازار

دیگر مزیت روش تلفنی، سرعت در بدست آوردن اطلاعات است. یک کارشناس آماتور می تواند در یک ساعت با 4 یا 5 نفر مصاحبه کند ولی یک کارشناس حرفه ای، با تعداد افراد بیشتری می تواند مصاحبه انجام دهد. در مصاحبه تلفنی برای تحقیقات بازار می توان طیف گسترده از جغرافیایی را تحت پوشش قرار داد. همچنین هزینه های آن به مراتب کمتر است و بازخورد سریعتری نسبت به بقیه دارد.

اما یکی دیگر از روش ها، مصاحبه حضوری است که سه نوع حالت را شامل می شود:

بررسی گروهی: بیشتر توسط کسب وکارهای بزرگ تحلیل اندازه بازار تحلیل اندازه بازار برای بدست آوردن ایده جدید از میان دسته از افراد خاص استفاده می شود.

مصاحبه رودررو: این مصاحبه با انتخاب سوالات خاص از یک موضوع معین، به صورت تک به تک پرسیده می شود.

اطلاعات ثانویه: از اطلاعات بیرونی که توسط ارگان های دولتی، سازمان ها، رسانه و غیره بدست آمده است، استفاده می کند. نتایج آن عموما در مقاله، روزنامه ها، مجلات و غیره منتشر می شود. منابع این اطلاعات از تحقیقات بازار شامل موارد زیر است:

منبع عمومی: این منابع اغلب رایگان هستند و اطلاعات مفید را در حوزه تخصصی خود ارائه می دهند و شامل ادارات دولتی، دپارتمان های کسب وکار، کتابخانه ها و غیره است.

منابع تجاری: این ها منابع با ارزشی هستند اما معمولا داری هزینه های اشتراک می باشند. منابع تجاری شامل تحقیق موسسات تجاری، موسسات مالی بانک ها و غیره است.

منابع آموزشی: این منابع را مکررا به عنوان یک منبع ارزشمند به آن نگاه می شود حتی بیشتر از تحقیقاتی که در دانشگاه ها و موسسات انجام می شود.

6 مرحله برای انجام کامل و موفق تحقیقات بازار

برای اینکه تحقیقات بازار خود را به درستی انجام دهید، باید 6 مرحله زیر را انجام دهید.

1. هدف تحقیقات بازار و مشکلات موجود خود را قبل از شروع به کار تعیین کنید.

2. یک طرح تحقیقاتی برای خود انجام دهید، یعنی چه نوع روشی را استفاده کنید، در کجا تحقیق کنید، چه سرمایه ای قرار دهید

3. ابزارهای تحقیقاتی لازم را تعیین و آماده نمایید.

4. داده های بدست آمده را دقیقا جمع آوری نمایید و در یک پایگاه داده ذخیره نمایید.

5. داده ها را تحلیل و بررسی نمایید.

6. نتایج بدست آمده از تحلیل را با نتایج و روش های قبلی خود مقایسه نمایید.

مزیت های تحقیقات تحلیل اندازه بازار بازار چیست؟

• تحقیقات بازار باعث تقویت موقعیت کسب وکار شما می شود.
• می توانید نقاط قوت و ضعف رقیب های خود را پیدا کنید.
• نقاط قوت و ضعف کسب وکار خود را پیدا کنید و تحلیل نمایید.
• نیازها و تقاضاهای مشتریان را پیدا کرده و برای حل آن ها برنامه ریزی نمایید.
• موفقیت فعالیت خود را اندازه گیری نمایید.
• در هنگام ارائه یک محصول جدید، به راحتی می توانید نظر مشتریان و مخاطبان خود در مورد آن بدست آورید.
• صرفه جویی در هزینه ها برای جلوگیری از انجام تبلیغاتی که برای شما هیچ سودی ندارد.
• باعث افزایش سرعت رشد کسب وکار می شود.

معایب و محدودیت های تحقیقات بازار چیست؟

1. نبود یک روش علمی دقیق و تعریف شده که باعث انجام کارهای بیهوده در انجام آن می شوند. بسیاری از افرادی و متخصصان به دلیل آشنا نبودن با متدها و روش های به روز تحقیقات بازار، منجر به هزینه های اضافی و دریافت اطلاعات اشتباه می شود.

2. تبلیغات و بازاریابی نیازمند پرداخت هزینه است. اگر تحقیقات بازار به درستی و دقیق انجام نشود، باعث هدر رفتن هزینه و بودجه شرکت می شود زیرا ممکن است در از روش های نادرستی برای انجام این کار استفاده شود. البته هزینه اضافی دیگر بیشتر مدیران مجبور به پرداخت آن می شود، هزینه حقوق کارمند مسئول این کار و تحقیقات آن می باشد، ولی اگر همانطور که گفتیم این پروژه به درستی انجام شود، این هزینه بعدا برگشت پذیر خواهد بود.

3. نیازمند زمان زیاد برای انجام دقیق می باشد.

4. بررسی فضای رقیب ها همیشه راحت نیست.

5. تمامی افراد در طرح بررسی و نظرسنجی شما شرکت نخواهند کرد و بعضی اوقات شما نمی توانید اطلاعات دقیقی از کیفیت وخدمات محصولات بدست بیاورید.

چرا باید تحقیقات بازار را انجام داد؟

حتما با خواندن این مقاله، متوجه دلیل انجام این مساله برای رشد هر کسب وکاری شده اید، اما اگر بخواهیم که به صورت نتیجه گیری این مساله را بیان کنیم، می توانیم بگوییم که تحقیقات بازار فرآیندی است که باعث جمع آوری داده هایی می شود که به شما کمک می کند تا بتوانید متوجه شوید که آیا معرفی محصول یا خدمات جدید نیاز کاربران را رفع خواهد کرد. با انجام تحقیقات بازار دقیق و اصولی، به راحتی می توانید به اطلاعات دقیق و ارزشمندی در خصوص بازار خود، رقبایتان و روند تغییرات کسب و کار نیز بدست بیاورید.

سوالات متداول

معنای تحقیقات بازار چیست؟

تحقیقات بازار فرآیند تعیین قابلیت دوام یک خدمت یا محصول جدید از طریق تحقیقاتی است که مستقیماً با مشتریان بالقوه انجام می شود. تحقیقات بازار به شرکت اجازه می دهد تا بازار هدف را کشف کند و نظرات و سایر بازخوردهای مصرف کنندگان را در مورد علاقه آنها به محصول یا خدمات دریافت کند.

4 نوع از تحقیقات بازار چیست؟

4 روش رایج تحقیق بازار روش‌های مختلفی برای انجام تحقیقات بازار و جمع‌آوری داده‌های مشتری وجود دارد، اما لازم نیست خود را تنها به یک روش تحقیق محدود کنید. چهار نوع متداول تکنیک های تحقیقات بازار شامل نظرسنجی، مصاحبه، گروه های متمرکز و مشاهده مشتری است

تحقیقات بازار با مثال چیست؟

کسب ‌وکارها معمولاً زمانی از این شکل از تحقیقات بازار استفاده می‌کنند که بودجه کمتری دارند یا زمانی که تحقیقات بازار کافی در مورد یک موضوع خاص انجام شده است. نمونه ای از تحقیقات بازار، انجام جستجوی آنلاین در مورد یک موضوع خاص و یادداشت برداری از جدیدترین داده های منتشر شده در مورد آن موضوع است.

حجم بازار چیست و چگونه می‌‌توان آن را اندازه گرفت؟

همیشه در زمان راه‌اندازی یک کسب‌وکار علاوه بر ساختن یک محصول یا خدمت ارزشمند و یا شکل دادن به یک تیم کاری هم‌نوا و استثنایی انجام فعالیتی که از آن به عنوان تحقیق بازار یاد می‌شود، بسیار کلیدی و پراهمیت است. از سوی دیگر یکی از اجزای مهم از همین فعالیت تعیین اندازه یا حجم بازار است.

بر اساس تعریف، حجم بازار سنجه‌ای برای تعیین ارزش کل یک بازار مشخص است. این ارزش بازار برای یک دوره زمانی مشخص (عموما یک سال) و بر اساس تعداد و یا ارزش ریالی بیان می‌شود. اهمیت تعیین حجم بازار از آن‌جا ناشی می‌شود که اگر شما حجم بازار خود را نشناسید ممکن است وارد بازاری شوید که به دلیل کم بودن ارزش (یا همان حجم بازار) زحمات شما منجر به کسب سود مناسب نشود.

حجم بازار چیست؟

در حقیقت تلاش برای اندازه‌گیری اندازه بازار علاوه بر یاری رساندن در تعیین حجم ظرفیت موجود و برنامه‌ریزی برای تصاحب سهم بیشتر از این فرصت، تصویری شفاف‌تر از روندهای موجود در بازار را نیز در اختیار شما خواهد گذاشت. برای روشن‌تر شدن مطلب اخیر اجازه بدهید تا بحث را با مثالی ادامه دهیم.

اگر از علاقمندان عکاسی باشید نام کداک (KODAK) برای شما بسیار آشناست. حتی در ایران خودمان مشابه به بسیاری دیگر از نقاط دنیا برند کداک آنقدر گسترده شده بود که بعضا با خود عکاسی هم مترادف شده بود. در اواخر دهه ۹۰ میلادی تقریبا تمامی عکس‌های دنیا بر روی فیلم‌های کداک گرفته می‌شد. اما انقلاب دیجیتال ورق را برگرداند به طوری که تعداد دوربین‌های دیجیتال از ۴٫۵ میلیون در سال ۲۰۰۰ به ۲۸٫۳ در سال ۲۰۰۷ رسید. اگر چه اندکی واقع‌بینی و دیدگاه استراتژیک می‌توانست این تغییر روند در بازار را پیش‌بینی کرده و از آن استفاده نماید اما خودبینی بیش از حد در عدم توجه یا جدی نگرفتن تغییر در حجم بازار، موجب شکستی بزرگ برای این برند بزرگ شد.

روش تعیین حجم بازار

حال پس از این مقدمه درباره معرفی مفهوم حجم بازار و بحث در زمینه اهمیت آن، بد نیست تا روش تعیین اندازه بازار نیز معرفی گردد. به طور مشخص در ادامه این نوشتار یکی از روش‌های اصولی در زمینه تعیین حجم بازار به طور مختصر تشریح شده‌ که دارای ۵ گام اصلی است.

گام اول: تعیین مشتری هدف

هر کسب‌وکار قبل از هر چیز باید مشتری هدف خود را به طور واضح و مشخص تعیین نماید. وقتی صحبت از مشتری هدف می‌شود می‌بایست به این نکته توجه داشت که مشتریان هدف در یک کسب‌وکار افراد یا شرکت‌هایی هستند که این کسب‌وکار با ارایه محصول یا خدمت خود مشکلی معین را از آن‌ها رفع می‌نماید. البته دوستانی که با مباحث مربوط به طراحی بازار هدف (و معروف‌ترین ابزار آن یعنی بوم مدل کسب‌وکار) آشنا هستند می‌دانند که اساسا تعیین مشتری هدف اولین گام از طراحی مدل کسب‌وکار نیز هست.

مشتری هدف کیست؟

در انتهای این گام می‌بایست پروفایلی حاوی مشخصات مشتری (یا گروه‌هایی از مشتریان) که کسب‌وکار شما با حل مشکلی معین آن‌ها را هدف قرار داده طراحی شده تحلیل اندازه بازار باشد.

از آن‌جا که تعیین دقیق مشتری هدف به عنوان خروجی این گام اهمیت بسیار بالایی در موفقیت فعالیت‌های بازاریابی دارد ضروری است تا با اختصاص زمان کافی مشتریان هدف کسب‌وکار به طور دقیق تعریف شوند.

گام دوم: تخمین تعداد مشتریان هدف

در گام دوم می‌بایست تعداد افراد یا شرکت‌های موجود در بازار که با مشخصات برشمرده شده در پروفایل مشتریان هدف شما تطابق دارند را تخمین بزنید.

برای رسیدن به این تخمین می‌توانید از منابع دست اول (اندازه‌گیری مستقیم با استفاده از نمونه‌گیری و تکنیک‌های آماری) یا منابع دست دوم (مراجعه به اندازه‌گیری‌های انجام شده توسط سایر مراجع معتبر نظیر بانک جهانی، مرکز آمار، بانک‌ مرکزی، وزارت‌خانه‌های دولتی و نظایر آن) مراجعه نمایید.

گام سوم: تعیین نرخ نفوذ

مفهوم نرخ نفوذ در مورد هر کسب‌وکار، به میزان حیاتی بودن نیازی که آن کسب‌وکار از مشتریان هدفش رفع می‌کند بستگی دارد. هر چقدر که محصول ارایه شده دارای جنس مهم‌تر و حیاتی‌تری باشد نرخ نفوذ بالاتر و هرچقدر محصول یا خدمت ارایه شده کم اهمیت‌تر باشد نرخ نفوذ آن پایین‌تر خواهد بود.

به عنوان مثال محصولات یا خدماتی نظیر کامپیوتر، نرم‌افزارهای حسابداری یا اینترنت در شرکت‌های امروزی آنقدر ضروری هستند که نرخ نفوذی نزدیک به ۱۰۰ درصد می‌توان برای آن‌ها در نظر گرفت.

از سوی دیگر به سیستم‌هایی نظیر هوش تجاری یا BI در خصوص بسیاری از شرکت‌ها هنوز به صورت یک الزام رقابتی در نیامده‌اند و بنابراین نرخ نفوذ آن‌ها بسیار کمتر خواهد بود.

البته می‌بایست به این نکته مهم توجه داشت که نرخ نفوذ پایین الزاما به معنای کسب‌وکار نامناسب نیست. بلکه در نظر گرفتن نرخ نفوذ با هدف واقعی‌سازی تخمین از حجم بازار در نظر گرفته می‌شود.

گام چهارم: محاسبه حجم بازار بر حسب مقدار و ارزش

در این مرحله می بایست بر اساس فرمول مناسبی متشکل از تعداد مشتریان، نرخ نفوذ و متوسط سرانه خرید در دوره زمانی مشخص مقدار و ارزش بازار را در آن بازه زمانی (عموما سالانه) محاسبه نمود. به عنوان مثال اگر دوره مصرف محصول شما فصلی است، ضریب سالانه آن ۴ خواهد بود و یا اگر دوره مصرف آن ۴ سال یکبار است، ضریب سالانه آن ۰٫۲۵ خواهد بود.

برای تخمین ارزش ریالی هم باید حجم بازار تعدادی را در متوسط قیمت محصول یا خدمت خودتان ضرب کنید.

گام پنجم: پایش و اصلاح

عدد محاسبه شده برای حجم بازار یک عدد تخمینی است بنابراین می‌توان آن را با سناریوهای بدبینانه، خوشبینانه مورد محاسبه مجدد قرار داد. همچنین استفاده از فرمول‌های مختلف در محاسبه و مقایسه نتایج آن می‌تواند مبنایی برای آزمودن دقت تخمین‌ها باشد.

علاوه بر آن با توجه به آنکه با گذشت زمان اطلاعات و داده‌های بیشتری از بازار به دست می‌آید می‌توان دقت محاسبات را افزایش داد.