دارایی پایه چیست؟

قرارداد آینده و Forward چیست؟

بازارهای مالی پر است از واژه ها و کلماتی که اگر درباره آنها اطلاعاتی نداشته باشیم، به احتمال زیاد گمراه شده و متضرر خواهیم شد. اگر شما هم در بازارهای مالی فعالیت می کنید و درباره قراردادهای مالی، انواع آنها، تفاوت ها و شباهت هایشان اطلاعات اندکی دارید، خواندن این مقاله را به شما توصیه می کنیم.

قراردادهای آینده و فوروارد، نوعی از قراردادهای مشتقه هستند. قراردادهای مشتقه، قراردادهایی می باشند که از خودشان ارزشی ندارند و وابسته به چیز دیگری هستند. در ادامه این مقاله، قرار است شما را با دو نوع از انواع قراردادهای مشتقه، آشنا کنیم. نکاتی را که قرار است با شما در این مقاله آموزشی به اشتراک بگذاریم، به شرح زیر است.

قرارداد فوروارد چیست؟ مبانی قراردادهای آینده چیست؟ تفاوت و شباهت قرارداد فوروارد و آینده، بررسی تفاوت اوراق سلف و دیگر اوراق‌ها، انواع پیمان آتی، مزایا و معایب پیمان‌های آتی، نحوه تحویل و تسویه پیمان آتی و جمع بندی.

قرارداد فوروارد چیست؟

قرارداد فوروارد مخفف کلمه Forward Exchange Contract یا (FEC) است. قرارداد فوروارد نوعی خاص از معاملات ارزهای خارجی فرابورس یا همان OTC است. این نوع قرارداد، به منظور مبادله ارزهایی که اغلب در بازار فارکس معامله نمی شوند، منعقد می شود.

این، شامل جفت ارزهای فرعی و بلوکه شده یا همان ارزهایی که اجازه معامله در فارکس را ندارند نیز، می شود. به طور کلی، قراردادهای آتی، قراردادهای توافقی بین دو طرف برای مبادله یک جفت ارز در یک زمان خاص در آینده هستند.

این معاملات معمولاً در تاریخی پس از تاریخ تسویه قرارداد نقدی انجام می شوند که در حقیقت برای محافظت از خریدار در برابر نوسانات قیمت ارز استفاده می شود. در واقع قرارداد فوروارد، به عنوان پوشش یا محافظت از خطرات احتمالی و غیر منتظره مثل برگشت قیمت بر خلاف انتظارات سرمایه گذاران، برای هر دو طرف می باشد.

مبانی قراردادهای آینده چیست؟

قرارداد آتی یا آینده، یک توافق قانونی برای خرید یا فروش یک دارایی مثل کالایی خاص، یا اوراق بهادار با قیمت از پیش تعیین شده در زمان مشخصی در آینده است. قراردادهای آتی از نظر کیفیت و کمیت استاندارد شده اند تا تجارت در بورس آتی تسهیل شود.

در قرارداد آتی، خریدار قرارداد، متعهد به خرید و دریافت دارایی پایه در زمان انقضای قرارداد آتی می باشد. فروشنده قرارداد آتی نیز متعهد می شود که دارایی پایه را در تاریخ انقضا تهیه و تحویل دهد.

معاملات آتی نیز اغلب برای محافظت از حرکت قیمت دارایی پایه برای کمک به جلوگیری از زیان ناشی از تغییرات نامطلوب قیمت استفاده می شود. قرارداد آتی به سرمایه گذاران اجازه استفاده از اهرم یا لوریج، هم برای خرید و هم برای فروش را می دهد.

تفاوت و شباهت قرارداد فوروارد و آینده

قرارداد فوروارد و آینده یا همان آتی از خیلی جهات، شبیه یکدیگر هستند. هر دو شامل توافق خرید و فروش دارایی ها در آینده هستند و هر دو دارای قیمت هایی هستند که از برخی دارایی های اساسی مشتق می شوند.

با این حال، قرارداد فوروارد، ترتیبی است که در خارج از بورس (OTC) بین طرفین مقابل با شرایط دقیق دارایی پایه چیست؟ قرارداد مذاکره می کنند و به آن می رسند. این شرایط دقیق، شامل: تاریخ انقضای آن، تعداد واحدهای دارایی پایه در قرارداد، و اینکه دقیقاً چه دارایی پایه باید تحویل داده شود، می شوند.

در قرارداد فوروارد روال به این شکل است که فقط یکبارو در پایان قرارداد، تسویه می کنند. از سوی دیگر، قراردادهای آتی، قراردادهای استاندارد شده با تاریخ سررسید ثابت و پایه یکسان هستند. قرارداد آتی اما، در بورس معامله می شوند و به صورت روزانه تسویه می شوند.

بررسی تفاوت اوراق سلف و دیگر اوراق‌ها

اجازه دهید تعریفی از اوراق سلف داشته باشیم. قرارداد سلف یا اوراق سلف، قراردادی است که در آن فروشنده در ازای مبلغی نقد، مقداری از دارایی پایه را به فروش می رساند. در واقع سروکله این نوع اوراق برای اولین بار در سال 2001 از کشور بحرین، پیدا شد.

بزرگترین تفاوت اوراق سلف با دیگر اوراق مثل اوراق مشارکت و سهام، در این است که خریدار این اوراق، در مالکیت و مدیریت این بنگاه، شریک نمی باشد.

انواع پیمان آتی

همان طور که پیشتر ذکر کردیم، از قراردادهای آتی برای محافظت از انواع خطرات احتمالی در بازارهای مالی استفاده می شود. انواع مختلفی از معاملات آتی، هم در بخش مالی و هم در بخش کالایی وجود دارند.

اگر بخواهیم به چند مثال در بخش مالی بسنده کنیم می توانیم به بازار سهام، شاخص ها، فارکس و نرخهای بهره آتی، اشاره کنیم. حال به چند مثال از انواع قراردادها در بخش کالا، می پردازیم.

مثال قراردادهای آتی در بخش کالا نیز؛ بخش کشاورزی، طلا، نفت، کتان، دانه های روغن و غیره می باشد.

مزایا و معایب پیمان‌های آتی

مثل هر چیز دیگری، قراردادهای آتی، هم مفید هستند و هم ایرادهایی دارند. در این قسمت، شما را ابتدا با مزایای آنها، آشنا خواهیم کرد.

مزایای قراردادهای آتی

اولین مزیت آنها این است که پوشش دهنده و محافظ ریسکهای احتمالی سرمایه گذاران است. به علت اینکه این قرارداد در آینده اجرا می شود در نتیجه، در برابر نوسانات بازار از سرمایه شما محافظت می کند.

دومین مزیت این نوع قرارداد، استفاده از اهرم است. در حقیقت سرمایه گذاران به جای پرداخت مبلغی از قبل به عنوان پیش پرداخت، می توانند از اهرم یا لورج استفاده کنند.

معایب پیمان های آتی

اولین عیب آنها این است که اگر قیمت در جهتی که سرمایه گذاران پیش بینی کرده اند حرکت نکند، آنها متضرر می شوند.

دومین عیب آنها همانطور که در مقاله اهرم چیست ذکر کردیم این است که، درست است که اهرم می تواند در معاملات به شما سود برساند، اما اگر معامله ای مطابق میل شما پیش نرود، می تواند به شما ضررهای زیادی نیز وارد کند.

نحوه تحویل و تسویه پیمان آتی

تسویه و تحویل پیمان های آتی در ایران به این شکل است که بورس کالا بعد از ساعت 15:45 اقدام به تسفیه و تحویل کالا می نماید. پیش شرط این مسئله هم این است که هم خریدار و هم فروشنده بایستی موارد لازم جهت ورود به مرحله تحویل را انجام داده باشند.

در این صورت فرآیند این کار به صورت اتوماتیک انجام خواهد شد. نحوه کار هم به این شکل است که خود اتاق پایاپای، مبلغ قرارداد را از حساب خریدار برداشته و به حساب فروشنده، انتقال می دهد.

ولی در کل نحوه تسویه آنها به دو صورت می باشد: 1- خریدار، قیمتی را که با فروشنده در زمان خرید توافق کرده، می پردازد و فروشنده هم به همین منوال، کالایی که تعهد کرده را تحویل می دهد.

2- در روش دوم، خریدار و فروشنده این فرصت را دارند تا تسویه حسابهای خود را در زمان تحویل، انجام دهند.

جمع بندی

خوب، این هم مقاله دیگری از سری مقالات وبسایت دنیای ترید در بخش قراردادها بود. اگر شما معامله گر بازارهای مالی و مخصوصا قسمت قراردادهای آتی و فوروارد هستید، می توانید این مقاله را یکبار دیگر و با دقت مطالعه کنید.

همانطور که در مقاله خواندید، قرارداد آتی و فوروارد یکی از انواع قراردادهای مشتقه می باشند. فراموش نکنید استفاده از این ابزارها نیازمند دانش کافی و آگاهی لازم می باشند.

قرارداد cfd چیست و چطور از آن بهره ببریم ؟

سی اف دی یا قرارداد ما به التفاوت (CFD – Contract For Difference) یک ابزار مهم مالی است که امکان سودآوری از نوسانات قیمت دارایی پایه را به معامله گران می دهد. قرارداد مابه التفاوت مانند کپی از دارایی پایه است.

سی دارایی پایه چیست؟ اف دی ها جزو ابزار مشتقه محسوب می شوند یعنی سرمایه گذار در دارایی پایه سرمایه گذاری نمی کند بلکه تنها برتفاوت قیمت آن تمرکز دارد. برای انجام معاملات CFD لازم است تا توافقی بین دو طرف معامله، خریدار و فروشنده منعقد گردد تا براساس آن، خریدار اختلاف ارزش دارایی امروز را (قیمتی که معامله با آن بسته می شود) با ارزش دارایی در زمان باز کردن معاملات را به فروشنده پرداخت کند.

این معاملات بر اساس ضریب اهرمی معامله می شوند یعنی لازم نیست که معامله گر مبلغ کامل قرارداد داشته باشد. Cfd ها بازار بورس ندارد و در جای خاصی متمرکز نیست.

ﻣﺰﺍﯾﺎﯼ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ CFD

• این نوع قراردادﻫﺎ ﺑﺎ اعتبار اهرمی ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﯿﺪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻣﻌﺎﻣﻼﺗﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﺪﺍﻛﺜﺮ ﺑﺮﺳﺎﻧﯿﺪ.
• ﺩﺭ ﺷﺮﺍﯾﻂ ﺻﻌﻮﺩ ﯾﺎ ﺳﻘﻮﻁ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﯿﺪ ﺑﺎ ﺟﻬﺖﮔﯿﺮﯼ ﺧﺮﺩﻣﻨﺪﺍﻧﻪ ﺳﻮﺩ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﯾﺪ.
• ﺑﺎ ﯾﻚ ﺣﺴﺎﺏ ﻣﻌﺎﻣﻼﺗﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﯿﺪ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﯼ ﻣﺎﻟﯽ فعالیت ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ.
• ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺗﻮﻗﻒ ﻭ ﯾﺎ ﻣﺤﺪﻭﺩﺳﺎﺯﯼ ﺿﺮﺭ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﯿﺪ ﺭﯾﺴﻚ ﻣﻌﺎﻣﻼﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻭ ﻛﺎﻫﺶ ﺩﻫﯿﺪ.
• یکی از بهترین مزایای استفاده از CFD در برابر پلتفرم های سنتی را می توان به توانایی عملکرد بالای آن در بازارهای با پوزیشن خرید و فروش نسبت به خرید و فروش به صورت سنتی دانست. در هنگام خرید و فروش معاملات، تنها با بالا رفتن قیمت ها می توانید به سود برسید.

در بازارهای سنتی زمانی که معامله گران حس کنند ارزش دارایی آنها نزولی شده است دست به فروش می زنند و سپس بعد از پایین آمدن قیمت ، دوباره آن را می خرند. اما در اقدام برای خرید یا فروش پوزیشن ها، معامله گران می توانند از هر دو بازار صعودی و نزولی سود خود را بدست بیاورند چنین معامله گرانی در واقع برای موقعیت های مختلف بازار همیشه آماده هستند

از پوزیشن های خرید و فروش ، می توان به طور همزمان و با قیمت های مختلف و اهداف متفاوت استفاده کرد. می توان این کار را برای پوزیشن های تحت پوشش ریسک همراه با استفاده از استراتژی های پیشرفته معاملاتی انجام داد.

• لوریج های بالا: بروکرها به طور معمول CFD هایی را که دارای لوریج بالاتری از سایر ابزارهای مالی سنتی هستند، ارائه می دهند.

ویژگی های معاملات CFD

اهرم : در سرمایه گذاری سی اف دی شما لازم نیست تمام مبلغ یک سهام را پرداخت کنید.
سود از روند نزولی بازار: در سی اف دی شما می توانید از کاهش قیمت نیز سود بدست آورید و در دو جهت صعودی و نزولی فعالیت کنید.

عدم نیاز به مالیات : در معاملات سی اف دی شما مالک سهام نیستید پس از مالیات معاف می شوید البته این نکته را در نظر داشته باشید که حق رای مربوط به سهام نیز ندارید.

عدم وجود تاریخ سر رسید : در حساب های CFD تاریخ انقضا برای یک قرار داد وجود ندارد و شما می توانید تا زمانی که تمایل دارید، حساب خود را باز نگهدارید.

کمیسیون بسیار پایین : کارگزارن سی اف دی کمیسیون بسیار پایینی، در حدود 0.1 حجم معامله از تریدر ها دریافت می کنند و این یکی از جذاب ترین ویژگی های معاملات CFD است.

محاسبه سوآپ در معاملات شاخص سهام CFD

فرمول محاسبه Swap به شرح زیر خواهد بود:
سواپ = ((تفاوت نرخ بهره ÷ 100) ÷360) × قیمت بسته شدن معامله × حجم معامله Lots) × حجم یک لات)
نرخ بهره شبانه = 3-
قیمت بسته شدن معامله = 5815.5
حجم معامله = 10
حجم یک لات = 0.5
با استفاده از اطلاعات بالا می توان میزان سواپ در معاملات CFD با شاخص ASX200 را محاسبه کرد :

سواپ = 3- ÷ 100 ÷360 × 5815.5 × 0.5 × 10 = 2.42 دلار استرالیا

محاسبه سوآپ در معاملات کالای CFD

فرمول محاسبه سوآپ به شرح زیر خواهد بود:
سواپ = میزان سواپ در پیپ × ارزش یک پیپ به دلار آمریکا × حجم معامله
میزان سواپ در پیپ = 0.260 –
ارزش یک پیپ به دلار آمریکا = 1
حجم معامله = 10
به عبارت دیگر :

سوآپ = (0.260 -) × 1 × 10 = 2.60 دلار آمریکا

نرخ بهره شبانه معاملات فولاد نیز همانند نرخ بهره شبانه جفت ارزها محاسبه می شود.

بازارهای CFD

CFD کالاها
• نفت برنت انگلستان (اسپات)
• نفت خام ایالات متحده (اسپات)
• گاز طبیعی آمریکا (اسپات)
CFD شاخصها
• GDAX (Dax 30)
• AUS200 (Australia 200)
• ND100m (US Tech 100 – Mini)
• UK100 (UK100)
• SP500m (US SPX 500 – Mini)
CFD سهام
• آمازون
• علی بابا
• اپل
• مایکروسافت
• آمریکن اکسپرس
CFD ارزهای دیجیتالی
• Bitcoin
• Ethereum
• Litecoin
• Ripple

شرط تنصیف دارایی چیست ؟

یکی از این شروط شرط تنصیف دارایی است که مردم به صورت عامیانه به آن شرط نصف دارایی هم می گویند. به موجب این شرط مرد متعهد می‌شود تا نصف اموال خود را به تملک همسر خود در آورد. اما تملک، شرایط و نکاتی دارد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.

شرط تنصیف دارایی چیست؟

زن و شوهر در زمان عقد رسمی سند در دفترخانه صفحات متعدد قباله ازدواج را به سرعت امضا می کنند و کمتر کسی است که آن‌ها را به طور کامل مطالعه کند یا اطلاعات کاملی از شروط مندرج در قباله ازدواج داشته باشد.

هرچند که سردفتران ازدواج موظف شده اند که این شروط را به طور کامل برای طرفین توضیح دهند اما این تکلیف عملا نادیده گرفته می شود و طرفین بدون اطلاع آن‌ها را امضاء می کنند.

یکی از این شروط شرط تنصیف دارایی است که مردم به صورت عامیانه به آن شرط نصف دارایی هم می گویند. به موجب این شرط مرد متعهد می‌شود تا نصف اموال خود را به تملک همسر خود در آورد. اما تملک، شرایط و نکاتی دارد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.

ماهیت شرط تنصیف دارایی

شرط را می‌توان التزام و تعهدی تبعی و ضمن عقد دانست که در مانحن فیه اولا بدلیل لزوم توفق زوجین بر آن، دارای ماهیتی قراردادی است و ثانیا از نوع شرط فعل حقوقی موضوع بند۳ ماده ۲۳۴ قانون مدنی است که موضوع آن «تعهد انتقال و تملیک بلاعوض تا نصف دارایی تحصیل شده زوج در زمان زوجیت، به زوجه» است.

به لحاظ حقوقی بر شرط مذکور ایراداتی همچون مجهول بودن مقدار مالی که هنگام طلاق از سوی زوج به زوجه منتقل می‌گردد در زمان توافق زوجین بر شرط مزبور، به واسطه عبارت «تا نیمی از دارایی» در متن آن، و نیز عدم وجود دارایی موضوع شرط حین عقد نکاح وارد شده است.

برخی معتقدند نظر به اینکه شروط باطل و مبطل عقد در مواد ۲۳۲ و ۲۳۳ قانون مدنی اشاره شده است و در میان آن‌ها شرط مجهول وجود ندارد و تنها، شرط مجهولی که موجب جهل به عوضین شود (بند۲ ماده ۲۳۳) مبطل عقد است لذا سایر دارایی پایه چیست؟ شروط، هرچند مجهول باشند، به لحاظ فرعی بودن و عدم ضرورت علم تفصیلی مذکور در ماده۲۱۶ قانون مدنی برای اعتبار شروط، باطل و مبطل نیستند برخی وکیل پایه یک دیگر نیز شرط مجهول را تنها در عقود معاوضی، به دلیل سرایت جهل به عوضین، باطل و مبطل عقد دانسته و دارایی پایه چیست؟ در عقود غیر معاوضی (همچون نکاح موضوع بحث) صحیحی و غیرمبطل می‌دانند.

اما گروهی دیگر بر این باورند که هرچند شرط، جنبه فرعی و تبعی نسبت به عقد دارد، اما همانند عقد باید تمام شرایط اساسی صحت عقد موضوع ماده۱۹۰ قانونی مدنی را دارا باشد، در غیر این صورت فاقد اعتبار قانونی است.

پس شرط مجهول مانند عقد مجهول باطل است و از این جهت بین عقد و شرط ضمن عقد تفاوتی نیست. به گونه‌ای که صراحتا شرط تنصیف را «ماده نزاعی در خانواده‌ها» معرفی کرده‌اند. با عنایت به موارد فوق وکیل پایه یک دادگستری می‌توان نظر گروه نخست را ارجح شمرد؛ زیرا:

• اولا علت باطل و مبطل بودن شرط مجهول، سرایت جهل به عقد و ایجاد غرر است در حالیکه چنین ملاکی در نکاح بدلیل غیرمعاوضی بودن آن وجود ندارد و مجهول بودن شرط در عقود مبتنی بر مسامحه و غیرمعاوضی موجب غرری شدن معامله نمی‌گردد
• ثانیا بطلان عقد نکاح در قانون مدنی امری استثنایی و محدود به موارد خاص است،
• ثالثاً دارایی موجود زوج در زمان طلاق، و در واقع زمان جمع‌ شرایط تحقق و اجرای شرط مزبور، قابل تشخیص است و مقدار دارایی قابل انتقال نیز، توسط دادگاه معلوم می‌گردد. در نتیجه، شرط مزبور، اساسا مجهول نیست لذا آن را باید شرطی صحیح و واجد آثار دانست.

شرایط شرط تنصیف دارایی

۱.وقوع طلاق

تحقق این شرط منوط به طلاق است. به عبارت دیگر این شرط بر خلاف شروط دیگری که ضمن عقد ازدواج وجود دارد منوط به وقوع طلاق و جدایی طرفین است یعنی زن علی الاصول نمی تواند بدون طلاق از همسر خود درخواست اجرای این شرط را نماید و الزام شوهر قبل از طلاق به اجرای شرط تنصیف دارایی امکان پذیر نیست.

۲٫زوج خواهان طلاق باشد

اجرای شرط نصف شدن دارایی صرفا زمانی می تواند درخواست شود که طلاق به درخواست زوج (مرد) باشد و اگر زن خواهان طلاق و جدایی باشد نمی تواند از این شرط استفاده کند. همچنین در صورتی که طلاق مستند به تخلف زن از وظایف زناشویی یا به دلیل سوء رفتار یا سوء اخلاق زن باشد با وجود اینکه این طلاق به درخواست مرد است بازهم زن امکان درخواست اجرای شرط تنصیف دارایی را نخواهد داشت.

مثلا زمانی که نشوز و عدم تمکین زن در دادگاه اثبات و رای قطعی برآن صادر شود زن امکان استفاده از این شرط را از دست خواهد داد.

۳.ملاک شرط تا نصف اموال

در این شرط عبارت “تا نصف دارایی” درج شده است. لذا دادگاه می تواند از کمترین میزان تا نصف دارایی را موضوع حکم قرارداده و مرد را ملزم به تملیک آن میزان از دارایی خود به زن یا پرداخت معادل آن نماید ولی به هیچ وجه نمی تواند به بیشتر از آن حکم کند به عبارت دیگر عبارت “تا نصف دارایی” به قاضی دادگاه این اختیار را می دهد که به هر میزانی از اموال مرد را که صلاح می داند به تملک زن درآورد البته این میزان نباید از نصف دارایی مرد تجاوز کند.

۴٫اموال حاصل زندگی مشترک باشد

این شرط از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به موجب این شرط کلیه اموالی که مرد بعداز ازدواج به دست می آورد در صورتی که حاصل زندگی مشترک باشد مشمول تنصیف دارایی می شود پس اموالی که قبل از ازدواج در تملک مرد بوده یا اموالی که به دست آوردن آن‌ها حاصل زندگی مشترک و زناشویی نیست مثل اموالی که به مرد ارث رسیده باشد مشمول شرط تنصیف دارایی نیست.

۵.دارایی در زمان طلاق موجود باشد

موجود بودن اموال حین طلاق شرط لازم برای اجرای این ‌شرط است. بنابراین شامل اموال از بین رفته اعم از تلف یا مفقود شده، نمی‌شود. همچنین آنچه موضوع شرط است، دارایی زوج است، لذا به نطر باید دیون زوج نیز مدنظر قرار گیرد.

به عنوان مثال اگر زوج نسبت به مهر زوجه‌ای که می‌خواهد او را طلاق دهد یا زوجه دیگرش مشغول‌الذمه باشد، پرداخت مهریه زوجه مذکور یا زوجه دیگر از دارایی زوج، نسبت به اعمال شرط تنصیف دارایی مقدم است و حتی بنا بر نظری اجرای این شرط نسبت به مستثنیات دین هم ممنوع بوده و تعهد به انتقال تا نصف مال زوج نیز نمی‌تواند از این قاعده کلی مستثنی باشد.

نکته ای که در اینجا لازم است ذکر کنیم این است که ادعای اعسار از سوی مرد در دعوای اجرای شرط تنصیف دارایی پذیرفته نیست زیرا با وجود بودن عین مال ادعای اعسار بلاوجه است و ادعای اعسار صرفا نسبت به دین قابل پذیرش است نه عین.

در اکثر موارد شرط انتقال تا نصف دارایی به دلایل زیر اجرا نمی شود :

۱ – عدم مطالبه زنان

۲ – مشکلات اجرائی شرط انتقال تا نصف د ارایی

۳ – عدم اطلاع از دارایی زوج

۴ – انصراف مردان از دعوای طلاق در صورت مطالبه اجرای شرط انتقال تا نصف دارایی از ناحیه زوجه

میزان تعهد مرد

صرفا دارایی حاصل از زندگی زناشویی مشمول شرط تنصیف است بنابراین صرفا نقش زن بعد از شروع زندگی مشترک در مفاد رایج شرط آمده است.

شایان ذکر است مفاد شرط تنصیف، مرد را متعهد به انتقال اموال خویش می کند که در ادبیات حقوقی به آن «شرط فعل» اطلاق می شود.

برخی از استادان حقوق با عنایت به اینکه میزان تعهد زوج در این شرط، فاقد حداقل و مجهول است، این شرط را باطل قلمداد می کنند که می تواند سبب بطلان عقد نیز شود، لکن در ارزیابی نظرات حقوقدانان، می توان به این نتیجه رسید که با توجه به مشخص شدن میزان در زمان وقوع طلاق و همچنین عدم سرایت جهل به عوضین معامله به واسطه غیر معوض بودن عقد نکاح، این شرط در چهارچوب ماده ۱۰ قانون مدنی و ماده ۱۱۱۹ این قانون صحیح است.

در خصوص تعیین میزان تعهد زوج دادگاه با لحاظ شرایط و اوضاع و احوال از قبیل نقش زن در حصول دارایی، سنوات زندگی مشترک و وضعیت اقتصادی زوج، میزان تعهد زوج را تعیین می کند.

بدیهی است در صورت توافق طرفین نسبت به میزان اموال موضوع انتقال، بر اساس توافق طرفین عمل خواهد شد.

در صورت طلاق، زوج مکلف نیست به طور قطع نصف اموال خویش را به زوجه منتقل کند، بلکه آنچه در این شرط مورد لحاظ قرار می گیرد، تا نصف اموال است، نه نصف اموال به طور مطلق. همچنین اجرای این شرط که چه مقدار از اموال زوج به زوجه منتقل می شود، به نظر دادگاه بستگی دارد که حسب مورد ممکن است حکم به یک پنجم یا یک چهارم اموال وی صادر کند.

ابزار مشتقه چیست؟

مشتق یا ابزار مشتقه، عبارت است از قراردادها یا اوراقی که ارزش آن ها وابسته به اوراق بهادار اصلی ماست و دارای ارزش مستقل نیستند. همچنین عملکرد قیمت آن ها، به تغییرات قیمت کالای مربوطه وابسته است. متداول‌ترین دارایی‌های مورد استفاده برای مشتقات سهام، اوراق قرضه، کالاها، ارزها، پول و انرژی هستند. این دارایی‌ها معمولا از طریق کارگزاری‌ها خریداری می‌شوند. ما در دانشکده بورس، قصد داریم تا دارایی پایه چیست؟ با بررسی بازار مشتقات بورس، جوانب مختلف استفاده از این ابزارها را بررسی کنیم.

مشتقات می‌توانند خارج از بازار بورس (OTC) یا از طریق صرافی معامله شوند. البته مشتقات فرابورس سهم بیشتری از بازار مشتقات را تشکیل می‌دهند. مشتقات معامله شده خارج از بورس به‌طورکلی احتمال بیشتری برای ریسک طرف مقابل دارند. ریسک طرف مقابل، خطری است که یکی از طرف‌های درگیر در معامله ممکن است با آن روبه‌رو شود. مشتقات معامله شده در بورس، استاندارد هستند و با شدت بیشتری تنظیم می‌شوند.

ابزار مشتقه به زبان ساده

از مشتقات می‌توان برای محافظت از موقعیت، حدس و گمان در مورد جهت حرکت دارایی‌های اساسی (حرکت به سمت سود یا زیان) و یا دادن اهرم به دارایی‌ها، استفاده کرد. همان‌طور که گفتیم، ارزش ابزار مشتقه، از نوسانات ارزش آن دارایی خاص، حاصل می‌شود. برای نمونه، اگر شما یک نوع ارز خاص را به‌عنوان ابزار مشتقه در نظر گرفته‌اید، سود شما وابسته به میزان ارزش آن ارز است.

در ابتدای امر، از مشتقات برای اطمینان از متعادل بودن نرخ ارز کالاهای مورد معامله، در سطح بین‌المللی استفاده می‌شد. اما با به‌وجود آمدن اختلافات بسیار مابین ارزشمندی ارزهای ملی، بازرگانان بین‌المللی به یک سیستم برای پاسخگویی به اختلافات احتیاج داشتند. امروزه، مشتقات بر اساس طیف گسترده‌ای از معاملات انجام می‌شوند و کاربردهای بیشتری نسبت به قبل دارند.

به‌عنوان مثال، یک سرمایه‌گذار را تصور کنید که حساب‌های سرمایه‌گذاری وی، به تومان (یا ریال) تبدیل شده است. این سرمایه‌گذار سهام یک شرکت آمریکایی را از طریق صرافی ایالات متحده با استفاده از دلار آمریکا (USD) خریداری می‌کند. اگر ارزش دلار افزایش یابد، هر سودی که سرمایه‌گذار از فروش سهام به دست آورد، با تبدیل به تومان، از ارزش بالاتری برخوردار می‌شود.

همچنین، این سرمایه‌گذار برای جلوگیری از ریسک‌ های احتمالی، می‌تواند یک مشتق ارزی خریداری کند تا نرخ ارز خاصی را به اصطلاح، قفل کند. مشتقاتي كه مي‌توانند براي دارایی پایه چیست؟ پوشش دادن اين نوع ريسك مورد استفاده قرار گيرند، شامل معاملات آتي ارز خواهند شد. به بیان دیگر، هنگام استفاده از مشتقات برای گمانه‌زنی در مورد حرکت قیمت یک دارایی، سرمایه‌گذار نیازی به در اختیار داشتن آن دارایی ندارد. این مسئله را در ادامه توضیح خواهیم داد.

مشتقات مالی و بازار مشتقه بورس کالا

مشتقات مالی و بازار مشتقه بورس کالا، دو اصطلاح دیگری هستند که ما به جای ابزار مشتقه از آن ها استفاده می‌کنیم. همان‌طور که می‌دانیم، خریدار در قرارداد مشتقات، حق مبادله کالا را با قیمت مشخص در آینده خریداری می‌کند. ممکن است آن زمان، خریدار کالا را خریداری کند یا حتی بفروشد.

اشکال رایج ابزار مشتقه

انواع مختلفی از مشتقات وجود دارد که می‌توانند برای مدیریت ریسک، سرمایه‌گذاری مناسب و استفاده از موقعیت‌سنجی در بورس، استفاده شوند. مشتقات یک بازار روبه‌رشد است و محصولی را ارائه می‌دهد که تقریبا متناسب با هرگونه نیاز یا تحمل ریسک باشد.

قراردادهای آتی

به‌عنوان معاملات آتی نیز شناخته می‌شوند، توافقی بین دو طرف برای خرید و تحویل دارایی با قیمت توافق شده، در آینده است. معاملات آتی در بورس انجام شده و قراردادهای آن استاندارد می‌شوند. معامله‌گران برای جلوگیری از ریسک خود و یا حدس و گمان در مورد قیمت یک دارایی، از قرارداد آتی استفاده خواهند کرد. طرفین درگیر در قراردادهای آتی، موظف به انجام تعهد خرید یا فروش دارایی اساسی هستند.

قراردادهای فوروارد

آنها را با نام فوروارد نیز می‌شناسیم. مشابه قراردادهای آتی هستند، اما در بورس خرید و فروش نمی‌شوند. فقط در فرابورس مورد توجه قرار خواهند گرفت. هنگامی‌ که یک قرارداد فوروارد ایجاد می‌شود، خریدار و فروشنده ممکن است شرایط، اندازه و روند تسویه‌حساب برای ابزار مشتقه را سفارشی کرده باشند. به‌عنوان محصولات فرابورس، قراردادهای فوروارد، درجه بالاتری از خطر طرف مقابل را برای خریداران و فروشندگان به همراه دارند.

مبادله یا سوآپ (Swaps)

سوآپ، نوع رایج دیگری از ابزار مشتقه است که اغلب برای یک نوع جریان وجه نقد استفاده می‌شود. این‌ نوع از قراردادها، شامل تاریخ پرداخت و نحوه محاسبه عواید (یا جریان‌های نقدی مورد معامله) می‌شوند.

قرارداد اختیاری یا آپشن (Options)

قرارداد اختیاری مانند قرارداد آتی است. از این‌ جهت که توافقنامه‌ای بین دو طرف، برای خرید یا فروش دارایی در آینده از پیش تعیین‌شده با قیمت مناسب، مشخص شده است. تفاوت اصلی بین قراردادهای اختیاری و معاملات آتی این است که با داشتن یک قرارداد اختیاری، خریدار موظف به اجرای توافق خود برای خرید یا فروش نیست. این فقط یک فرصت است، نه یک تعهد. اما قراردادهای آتی شامل تعهداتی هستند که باید رعایت شوند. در قرارداد اختیاری (همانند قراردادهای آتی) ممکن است از گزینه‌های انتخاب شده، برای حدس و گمان در مورد قیمت دارایی، استفاده شود.

مزایای ابزار مشتقه

همان‌طور که توضیحات بالا نشان می‌دهد، ابزار مشتقه می‌تواند ابزاری مفید برای مشاغل و سرمایه‌گذاران باشد. آن ها راهی برای قفل دارایی پایه چیست؟ کردن قیمت‌ها، جلوگیری از حرکات نامطلوب نرخ‌ها و کاهش خطرات ـ اغلب با هزینه محدود ـ فراهم می‌کنند. علاوه بر این، مشتقات را اغلب می‌توان با حاشیه ـ یعنی با وجوه قرض گرفته شده ـ خریداری کرد که این امر حتی هزینه آن ها را کمتر می‌کند.

معایب ابزار مشتقه

از طرفی، ارزش‌گذاری مشتقات دشوار است زیرا بر اساس قیمت دارایی‌های دیگر، تعیین می‌شود. خطرات مشتقات فرابورس شامل ریسک‌های طرف مقابل است که پیش‌بینی یا ارزش‌گذاری آن ها نیز دشوار است. در اکثر موارد، ابزار مشتقه به تغییر در مقدار زمان انقضا، هزینه نگهداری دارایی اساسی و نرخ بهره، حساس است. این متغیرها تطابق کامل ارزش یک مشتق با دارایی اساسی را دشوار می‌کنند.

بازار مشتقات در ایران

همان‌طور که اشاره کردیم، یکی از این دارایی‌های مهم که می‌تواند پایه ابزار مشتقه به‌حساب آید، ارز است. در ایران نیز، با توجه‌ به نوسانات قیمت ارز، نیاز به راه‌اندازی بازار ابزارهای مشتقه از سال 1384 مورد توجه قرار گرفت و قانون بازار سرمایه مصوب، به این موضوع اشاره کرد که بازار مشتقات در ایران از جمله موارد مهم برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری با اختلافات ارزی است.

مشتقات بورس تهران

یکی از انواع بازارهای بورس کالا در تهران، بازار مشتقه است که در دو نوع قراردادهای آتی و قرارداد اختیاری جریان دارد. این قراردادها بر روی یک دارایی پایه، تنظیم می‌شوند. این دارایی پایه شامل محصولات کشاورزی، فلزات و حتی انواع فراورده‌های نفتی خواهد بود. البته در ابتدای کار بازار مشتقات ایران، کالاهایی مانند زعفران، سکه و محصولات کشاورزی به‌عنوان پایه دارایی مورد پذیرش تجار بودند. اما بعدها محصولاتی مانند پسته و زیره هم به این دسته اضافه شدند. امروزه شما می‌توانید با تکیه بر تجربیات افراد متخصص، با خرید و فروش این ابزارها، راه مناسبی در سرمایه‌گذاری خود پیش بگیرید.

در مجموع، ابزار مشتقه، نوع جدیدی از بازار سرمایه‌گذاری است. این بازار با توجه ‌به نیازهای بازار بورس، کالاهای پایه را برای عقد قراردادهای مربوطه (بیشتر در دو نوع آتی و اختیاری) در اولویت قرار می‌دهد. برای سرمایه‌گذاری موفق در این بازار لازم است که تمام وجوه آن را به‌خوبی بشناسید. ما در دانشکده بورس تلاش کردیم تا در این مقاله، جنبه‌های کلی ابزار مشتقه را به شما معرفی کنیم.

دارایی پایه چیست؟

021-88536880 (512)
با ما تماس بگیرید

• دوره‌های آموزشی
• سنجش آنلاین سواد مالی
• آموزش سواد مالی

• راهنمای ثبت نام
• برگزاری آزمون
• دریافت گواهینامه
• سؤالات متداول

• تماس با ما
• شبکه‌های اجتماعی
• درخواست همکاری

تفاوت قرارداد آتی و پیمان آتی

در مطالب قبلی، در مورد قراردادهای آتی، ویژگی‌ها و انواع این نوع قراردادها توضیح داده شد. در این مطلب، ساز و کار پیمان‌های آتی و تفاوت قرارداد آتی و پیمان آتی توضیح داده می‌شود.

در زمان انقضای پیمان آتی، به دو طریق می‌توان برای تسویۀ معامله و ایفای تعهدات عمل کرد:

- تسویۀ فیزیکی: در این روش، خریدار پیمان آتی قیمتی که قبلاً در زمان عقد توافق شده را به فروشنده پرداخت می‌نماید و در مقابل فروشنده، دارایی موضوع قرارداد را مطابق شرایط تعیین شده در متن پیمان تحویل می‌دهد؛

- تسویۀ نقدی: در این روش خریدار و فروشنده پیمان امکان دارند تا ارزش نقدی خالص موقعیت را در تاریخ تحویل بپردازد. از تسویۀ نقدی معاملات بیشتر در مواردی استفاده می‌شود که امکان تحویل فیزیکی دارایی پایه غیر عملی باشد.

مثال: در صورتی که طرفین معامله در پیمان آتی توافق کرده باشند که اوراق قرضۀ بدون کوپن با قیمت اسمی 100 دلار را در قیمت 98 دلار تحویل دهند و در تاریخ انقضاء پیمان، اوراق قرضۀ موضوع قرارداد در قیمت 98.25 دلار به فروش رسد، فروشندۀ پیمان در تسویۀ نقدی باید مبلغ 0.25 دلار را به خریدار بپردازد. در صورتی که اوراق قرضۀ موضوع قرارداد در قیمت 97.5 دلار به فروش رسد، خریدار پیمان موظف است 0.5 دلار به فروشنده بپردازد.

تفاوت قرارداد آتی و پیمان آتی
پیمان‌های آتی از این جهت که توافقنامه‌ای برای خرید و فروش دارایی پایه در زمان معین در آینده و با قیمت مشخص هستند، به قراردادهای آتی شباهت دارند. اما

- قراردادهای آتی در بورس معامله می‌شوند در حالی که پیمان‌های آتی در بازار خارج از بورس معامله می‌شوند.
- پیمان‌های آتی در واقع عقد خصوصی بین دو طرف معامله است و لذا با استانداردهای بورسی خاصی مطابقت ندارند در حالی که قراردادهای آتی قراردادهایی استاندارد هستند.
- تاریخ تحویل در پیمان‌های آتی می‌تواند طبق توافق طرفین تعیین شود و محدود به ماه‌های خاصی نیست؛ خصوصاً اینکه در پیمان‌های آتی یک تاریخ تحویل مشخص و ساده وجود در حالی که در قراردادهای آتی چند ماه که امکان تحویل در آن‌ها وجود دارد مشخص می‌شوند.
- پرداخت در پیمان آتی معمولاً یک بار و در زمان تحویل انجام می‌شود. در حالی که بر اساس ساز و کار «تسویۀ حساب روزانه» در قرارداد آتی، پرداخت به صورت روزانه انجام می‌گیرد.
- قراردادهای آتی معمولاً قبل از زمان تحویل با یک معاملۀ معکوس بسته می‌شوند، ولی بیشتر پیمان‌های آتی یا به تحویل فیزیکی کالا یا به تسویۀ نهایی، به صورت نقدی می‌انجامد.