شکل گیری بازار سهام

بررسی چگونگی شکل گیری حباب قیمتی در بازار بورس تهران با استفاده از روش فیلتر کالمن

اولین همایش بین المللی اقتصاد سنجی، روشها و کاربردها

خرید و دانلود فایل مقاله

با استفاده از پرداخت اینترنتی بسیار سریع و ساده می توانید اصل این مقاله را که دارای 24 صفحه است به صورت فایل PDF در اختیار داشته باشید.

مشخصات نویسندگان مقاله بررسی چگونگی شکل گیری حباب قیمتی در بازار بورس تهران با استفاده از روش فیلتر کالمن

چکیده مقاله :

یکی از عوامل مخرب در بازار سرمایه تشکیل حباب های قیمتی سهام می باشد که منجر به عدم ارایی در بازار سهامی می شود. نظر به اهمیت بازار سرمایه در اقتصاد یک کشور یکی از مقولات نظری مهم در ادبیات ا قتصاد مالی تشخیص و ارزیابی وجود حباب های قیمتی در بورس اوراق بهادار است. در این پژوهش حباب به صورتی یک متغیر مشاهده نشده در قالب فرم فضای حالت با استفاده از فیلتر کالمن از قیمت جاری در طی دوره (90-1383) استخراج شد و سپس با تعریف متغیر کیفی، نقش دولت در شکل گیری حباب در بورس و تأثیر پذیری حباب از این مسئله مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش در طی دوره مورد نظر در بازار بورس اوراق بهادار تهران حباب قیمتی وجود داشته و این حباب قیمت در بورس اوراق بهادار طی دوره (90-1386) تحت تأثیر عملکرد دولت در بازار بورس قرار داشته است.

کلیدواژه ها:

کد مقاله /لینک ثابت به این مقاله

کد یکتای اختصاصی (COI) این مقاله در پایگاه سیویلیکا ECONOMETRICS01_199 میباشد و برای لینک دهی به این مقاله می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است و به عنوان سند ثبت مقاله در مرجع سیویلیکا مورد استفاده قرار میگیرد:

نحوه استناد به مقاله :

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:

نقدی، یزدان و اصغرزاد، ایمان و کاکویی، نصیبه،1391،بررسی چگونگی شکل گیری حباب قیمتی در بازار بورس تهران با استفاده از روش فیلتر کالمن،اولین همایش بین المللی اقتصاد سنجی، روشها و کاربردها،سنندج،https://civilica.com/doc/176328

در داخل متن نیز هر جا که به عبارت و یا دستاوردی از این مقاله اشاره شود پس از ذکر مطلب، در داخل پارانتز، مشخصات زیر نوشته می شود.
برای بار اول: ( 1391، نقدی، یزدان؛ ایمان اصغرزاد و نصیبه کاکویی )
برای بار دوم به بعد: ( 1391، نقدی؛ اصغرزاد و کاکویی )
برای آشنایی کامل با نحوه مرجع نویسی لطفا بخش راهنمای سیویلیکا (مرجع دهی) را ملاحظه نمایید.

مراجع و منابع شکل گیری بازار سهام این مقاله :

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :

• اصغرزاد، ایمان (1391)، بررسی چگونگی شکل گیری حباب قیمتی در .
• بابایی سمیرمی، محمد رضا (1384)، بررسی وجود حباب های تورمی .
• زاهدی، داوود (1386)، بررسی آزمون های حباب قیمتی و کاربست .
• سازمان بورس اوراق بهادار تهران. .
• معدلت، کوروش (1381)، بررسی وجود حباب قیمتی در بورس شکل گیری بازار سهام اوراق .
• یحیی زاده فر، محمود، تقی نژاد عمران، وحید، علیپور، سیاوش .
• Adam, M.C, Szafarz, A.S, (1992), Speculative bubble and financial markets, .
• Blanchard, O.J, Watson, M.W (1982), Bubbles, Rational expectation and financial .
• Binswanger, M (2008), how important are fundamentals? Evidence from a .شکل گیری بازار سهام
• Bohl, M.T, Sikolos, P.L (2010, the present value model of .
• Diba, B & Groossman, H (1988), the theory of rational .
• Glindro, E.T, Delloro, V.K (2010), Identifying and measuring asset price .
• Gordon, T & Morgan-witte, M (1979), the day the bubble .
• Hamilton, J.D (1986), on testing for self-fulfiling speculative price bubbles, .
• _ le lhelll _ _ _ anl _ _ _ .
• Nasseh A, Strauss J (2010), Stock prices and the dividend .
• Qunando, J, Gil-alana, L.A, Prez de, G (2009), a test .
• Zou, H (2006), rational bubble, no rational bubble and corresponding .
• Zhiyun, S (2007), is there speculative bubble in Chinese stock .
• Based on the results of this study, the speculative bubble .

مدیریت اطلاعات پژوهشی

اطلاعات استنادی این مقاله را به نرم افزارهای مدیریت اطلاعات علمی و استنادی ارسال نمایید و در تحقیقات خود از آن استفاده نمایید.

تاریخچه پیدایش بورس اوراق بهادار در دنيا

این سوال ممکن است برای بعضی از مردم پیش بیاید که بورس به چه معنا است و چرا این واژه را به کار می‌برند!؟ بنابراین بهتر است تا نظری به تاریخچه بورس و پیدایش این واژه بیندازیم.

سالها پیش در اروپا، بازرگانانی بودند که در فعالیت‌هاي تجاري خود دچار زيان مي‌شدند و بنابراين تصميم گرفتند تا جلوي زيان خود را در حد ممكن بگيرند. آنها در فعاليت‌هاي خود با تاجران ديگر شريك شدند. البته قرار شد تا سود و زيان خود را با همديگر شکل گیری بازار سهام تقسيم كنند و نتيجه بسيار خوب پيش رفت.

كم كم اين تجربه موفقيت آميز شكلي قانوني به خود گرفت تا جايي كه در روسيه شركت هاي سهامي به وجود آمدند. در سال 1353 بود كه تصميم بر آن شد تا كالاهايي از اروپا به شرق آسيا منتقل شود و احتمال خطر زياد بود. تعدادي از تاجران سرشناس سرمايه مورد نياز را تهيه كردند و به نسبت سرمايه‌ اي كه گذاشته بودند، در سود و زيان كار سهيم شدند و اين روند گسترش يافت.

كار به جايي رسيد كه مراكزي براي اين سرمايه‌ گذاري ايجاد گشت. عده اي سرمايه گذار شدند و عده اي دیگر نيز، اين سرمايه ها را پذيرفتند. اين مراكز ايجاد شده نيز بورس ناميده شدند. اولين بورس جهان در آمستردام هلند تاسيس شد.

تاریخچه بورس و بازارهاي سرمايه در دنیا

گفتيم كه در زمان‌ هاي قديم تاجران با سهيم كردن شركاي تجاري سود و زيانشان را به نسبت سرمايه اي كه داشتند، تقسيم مي‌ كردند. بعدها سهام عمومی به وجود آمد. اين سهام به مردم فروخته مي شد و شركت سرمايه گذاري كار خود را از طريق سرمايه هاي مردم انجام مي داد. اولين شركت سرمايه گذاري عام كه در دنيا به ثبت رسيده است، كمپاني هند شرقي مي باشد.

پس از آن در سرتاسر جهان بازارهاي سرمايه شكل گرفتند. بورس اوراق بهادار در سال 1460 ميلادي در آنورس بلژیک ايجاد شد و در اوايل قرن هفدهم نيز در آمستردام به وجود آمد. بورس آمستردام از جمله مهم ترين منابع تامين شکل گیری بازار سهام سرمايه در سطح جهان است. بورس لندن در سال 1801 تاسيس گشت و پس از آن بورس نيوريورك، زوريخ و ديگر شهرهاي بزرگ دنيا نيز متولد شد.

تاریخچه بورس اوراق بهادار در تهران

تاریخچه بورس در ایران به سال 1315 شمسي بر میگردد. به درخواست دولت، شخصي خارجي به نام آقاي لوترفولد در ايران تحقيقاتي انجام داد. او طرح تاسيس و اساس نامه قانوني را نيز تهيه نمود. در آن زمان، بانك ملي ايران نيز پژوهش هايي در اين رابطه انجام داد. به دليل جنگ جهاني و پيامدهاي نامساعد آن اين طرح به سرانجامي نرسيد.

در 1333 شمسي وظيفه تاسيس بازار بورس اوراق بهادار به نهادهاي بانك مركزي، وزارت بازرگاني و اتاق بازرگانی و صنایع و معادن واگذار شد و پس از 12 شکل گیری بازار سهام سال تحقيق و بررسي، سرانجام قانون تشکیل بورس اوراق بهادار تهران در سال 1345 شمسي به مجلس ارائه شد و در ارديبهشت ماه به تصويب رسيد. بورس تهران در تاريخ 15/11/1346 با عرضه سهام بانك صنعت و معدن و نفت پارس شروع به فعاليت نمود.

دوره ‌هاي فعاليت بورس اوراق بهادار در ايران

• دوره نخستين از سال ۱۳۴۶ تا سال ۱۳۵۷ و پيروزي انقلاب اسلامي
• دوره دوم از سال ۱۳۵۸ تا سال ۱۳۶۷ شکل گیری بازار سهام و پايان جنگ تحميلي
• دوره سوم از سال ۱۳۶۸ تا سال۱۳۸۳
• دوره چهارم از سال ۱۳۸۴ تاکنون

دوره نخستين، از سال 1346 تا پيروزي انقلاب اسلامي

آغاز كار بورس با سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی و انجام چند معامله بر روي اين سهام صورت گرفت. پس از آن اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه، شرکت نفت پارس، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی و اوراق قرضه عباس‌آباد نيز به بورس تهران پيوستند. گسترش فعاليت بورس تهران در گروي قوانين دولتي بود.

با تصويب قانون گسترش مالکیت سهام واحدهای تولیدی، موسسات دولتي موظف گشتند 94 درصد و مؤسسات خصوصی نيز شکل گیری بازار سهام ۴۹ درصد سهام خود را در بورس عرضه كنند. همچنين، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار در سال 1354 مشمول قانون معافیت‌های مالیاتی شدند. در طي 11 سال، تعداد شرکت‌ها، بانک‌ها و بیمه‌هاي پذیرفته شده از 6 بنگاه اقتصادی با 6.2 میلیارد ریال سرمایه در سال 1346 به 105 بنگاه با بیش از 230 میلیارد ریال در سال 1357 رسيد.

دوره دوم از انقلاب اسلامي ايران در سال 1358 تا سال 1367

در اوايل انقلاب و تا قبل از نخستین برنامه پنج ساله توسعه اقتصادی، اقتصاد ملی دچار دگرگوني‌هايي گشت كه اثرات آن به بورس اوراق بهادار تهران هم رسيد. در 17/3/1358 با تصویب لایحه قانون اداره امور بانک‌ها توسط شورای انقلاب، بانک‌های خصوصي کشور در چارچوب ۹ بانک كه شامل ۶ بانک تجاری و ۳ بانک تخصصی بود، يكپارچه و ملی شدند. پس از اين قانون، شرکت‌های بیمه‌اي نيز ادغام شدند و به مالکیت دولت درآمدند.

با تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران، شماري از بنگاه‌های اقتصادی پذیرفته شده در بورس، خارج شدند. طوري كه شمار 105 شركت به 56 شركت دراواخر سال 1367 رسيد و حجم معاملات نيز كاهش چشم‌گيري داشت. تا جايي كه میانگین نسبت حجم معاملات سهام به GDP به حداقل اندازه‌خود رسيد. علت اين امر، جنگ تحميلي و شرايط نامشخص اقتصاد كشور بود.

دوره سوم از سال 1368 تا سال 1383

پس از جنگ تحميلي، فعالیت بازار بورس اوراق بهادار تهران در چارچوب برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت و طرح سياست‌هاي خصوصی‌سازی اجرايي گشت. حتي انتظار انتقال مقاديري از وظايف دولتي به بخش‌هاي خصوصي به منظور شرايط نقدينگي و جذب بهتر منابع در نظر گرفته شد. شمار شركت‌هاي بورسي افزايش يافت و حجم فعالیت بورس تهران نيز به طور چشم‌گيری زياد شد.

طبق تبصره ۳۵ قانون بودجه در سال 1378، شرکت‌های دولتی مي‌توانستند با ادغام، واگذاری و فروش سهام به بخش‌های خصوصی و تعاونی تبديل شوند. مطابق ماده 94 قانون برنامه سوم توسعه كه بين سالهاي ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳ ارائه شد، شوراي بورس به تجهيز يك زيرساخت شبكه‌اي و مجازي موظف شد. اين امر سبب مي‌شد تا معاملات مجازي اوراق بهادار، در سطوح ملي و بين‌الملل انجام شوند. طبق ماده ۹۵ برنامه سوم توسعه، شورای بورس مي‌توانست راهكارهاي لازم در سطح كشور را فراهم سازد تا ابزارهاي مالي ديگري نيز در بورس اوراق بهادار خريد و فروش شوند. در سال 1383 مقدار واحد بهاي سهام، رشد قابل ملاحظه‌ اي داشت.

دوره چهارم از سال ۱۳۸۴ تا حال حاضر

فعالیت بورس اوراق بهادار در نيمه سال 1383 تحت تأثیر رویدادهای مختلف داخلی و خارجی قرار داشت. اضافه شدن شاخص ها در سال هاي قبل روندي كاهشي به دنبال داشت و تنها طي دوره كوتاهي كه در آذر 1384 تا پايان سال بود، روند كاهشي اين گونه بود. پس از اجراي سیاست هاي جديد در سال 1385، شاخص و حجم معاملات به تعادل رسيد. ارزش معاملات و حق تقدم افزايش يافت و تعداد شركت هاي بورسي كمي بيشتر شد. در آذر 1384 طبق قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، سازمان بورس و اوراق بهادار تهران (شرکت سهامی عام) متولد شد.

جمع بندی

در این مقاله با تاریخچه بورس در دنیا و به طور خاص، ایران آشنا شدیم. همانطور که خواندیم، اولین بورس جهان در آمستردام تاسیس شده است. در مورد بورس ایران نیز دانستیم که بورس ایران دارای چهار دوره تاریخی بوده است و از سال 1384، به شکل کلی که اکنون میشناسیم، بوده است.

شکل گیری بازار سهام: بازار سهام چگونه شکل گرفت؟

تاریخ بانک ها به هزاران سال قبل و تمدن بین‌النهرین باز می‌گردد؛ اما تاریخ شکل گیری بازار سهام و شرکت ها تنها به چند صدسال پیش باز می‌گردد. آیا مردمان بین‌النهرین هیچ‌گاه به فکر تأسیس بازارهای سهام و ایجاد شرکت های مختلف نیفتاده شکل گیری بازار سهام بودند؟

پاسخ آن به نظر منفی است.

در هیچ‌یک از الواح به‌دست‌آمده از ایران باستان هیچ نامی از شرکت ها و برندهای ایرانی مثل ارج، ایران‌خودرو یا چیت سازی نیامده است!

علت این امر آن است که اقتصاد تمدن‌های باستان بسیار کوچک بوده است. ایجاد شرکت نیازمند سرمایه است و در آن زمان سرمایه در گردش کافی نبوده است.

تأسیس یک شرکت تا زمان رنسانس به طول انجامید و مبادلات در مقیاس‌های کلان سرعت شکل گیری شرکت ها و رشد آن‌ها را بیشتر کردند. اولین شرکت های سهامی، شرکت های تجاری همچون شرکت British East India و شرکت Dutch East India بودند. حقوق انحصاری مبادله با هندی‌ها از طرف دولت‌هایشان به این شرکت ها داده شده بود و آن‌ها سهام شرکت‌هایشان را به سرمایه گذارانشان می‌فروختند.

آن‌ها به‌این‌علت سهامشان را منتشر کرده بودند که تجارت در خارج از مرزها و قاره‌ها بسیار سرمایه‌بر بود. برای ساختن کشتی‌های غول‌پیکر، به‌کارگیری نیروی کار فراوان، تهیه تجهیزات سفر و شروع آن به سمت آن‌سوی جهان نیازمند پول بسیار زیادی بود.

و مهم‌تر از همه، برای این کار ریسک وجود داشت

همیشه این خطر وجود دارد که یک کشتی غرق شود یا هیچ‌گاه بازنگردد. پس سهام راهکاری بسیار مؤثر برای کاهش این ریسک است. درنهایت، اگر شما تنها ملک ۱۰ درصد از یک کشتی باشید، از دست دادن آن کشتی به علت طوفان یا شکل گیری بازار سهام حمله دزدان دریایی آن‌قدر به شما ضرر نخواهد زد. کارآفرینان با همکاری دیگر سهامداران می‌توانند ریسک های موجود را به حداقل برسانند.

درزمانی که منتظر بازگشت کشتی خود هستید، یک فنجان قهوه بنوشید…

اکنون‌که روز به روز شرکت های بیشتر با نقاط مختلف جهان مبادله می‌کنند، روز به روز کالاهای شکل گیری بازار سهام بیشتر وارد بازارهای اروپایی می‌شوند، یک ایده عالی در ذهن یک نفر وجود دارد…

نه‌تنها شما می‌توانید سهام این شرکت ها را خریداری کنید؛ بلکه می‌توانید این سهم ها را معامله کنید؛ و برای این کار چه جایی بهتر از یک قهوه‌خانه (به معنای قدیمی آن و نه مکان‌های امروزی). درنهایت قهوه یکی از این کالاهای جدید و عجیب‌وغریب است که مبادلات بسیاری را به وجود آورده است.

خب… این‌گونه بود که اولین کارگزاران کار خریدوفروش سهام را از قهوه‌خانه‌های لندن آغاز کردند. مهم‌ترین این قهوه‌خانه‌ها، قهوه‌خانه جاناتان بود. این قهوه‌خانه اطلاعات کلیه شرکت ها، سهام آن‌ها و دارایی‌های مختلف را در یک لیست، زیر هم تهیه کرد، اتفاقی که در سال ۱۶۹۸ رخ داد. به لحاظ تاریخی این قهوه‌خانه اولین مکان رسمی بورس اوراق بهادار لندن به حساب می‌آید.

اما این بازار جدید به قوانین و مقرراتی هم نیاز داشت که ما در درس بعدی به آن خواهیم پرداخت.

(پایان درس دوم دوره آموزشی آشنایی با تاریخچه بازار سهام)

اگر سؤال یا نظری درباره شکل گیری بازار سهام دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این مقاله در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.