تفاوت سهام و اوراق قرضه

انتشار سهام بی نام در ایران ممنوع است

تفاوت سهام و اوراق قرضه

بنا به تعریف قانون تجارت، سهم قطعه‌ای از سرمایه شرکت است. سرمایه ی شرکت های سهامی خاص یا سهامی عام، به قسمت‌های مساوی تقسیم می‌شود که به هریک از این قسمت‌ها یک ( سهم یا سهام ) گفته می‌شود. اساسی‌ترین فرق بین یک شرکت سهامی خاص با سهامی عام، این است که همه می‌توانند سهم شرکت‌های عام را خرید و فروش کنند ولی مالکیت شرکت‌های سهامی خاص در مالکیت عده‌ای خاص است. شرکت‌ها برای جذب سرمایه برای پیشبرد و توسعه فعالیت‌ها و تعریف پروژه‌های جدید، سهام‌شان را عرضه می‌کنند.
با خرید هر سهم از یک شرکت، فرد به سهامدار آن شرکت تبدیل و در سود و زیان آن شرکت شریک می‌شود. سهامدار براساس حقی که در ازای خرید هر برگه سهم به او اعطا می‌شود، می‌تواند در مجمع عمومی شرکت که هر سال برای تصمیم‌گیری‌های کلی شرکت برگزار می‌شود، رای دهد و هر سهم یک حق رای را دارا می باشد.
اگر سرمایه شرکت‌های سهامی را به قسمت‌های برابر و مساوی تقسیم کنیم، هر قسمت برابر با یک سهم می‌شود. براساس ماده 29 قانون تجارت، ارزش اسمی هر سهم در شرکت‌های سهامی عام، 1000 ریال است. کاربرد ارزش اسمی سهم، برای به دست‌آوردن تعداد سهام شرکت‌ها است. اگر سرمایه شرکت‌های سهامی عام را بر عدد 1000 ریال تقسیم کنیم، تعداد سهام آن شرکت بدست می‌آید. مثلا اگر سرمایه یک شرکت 20.000.000 ریال (معادل دو میلیون تومان) باشد، تعداد سهام شرکت برابر است با:

عدد سهم 20000=20000000/1000

اوراق حقوق صاحبان سهام یکی از انواع اوراق بهادار موجود در بازارهای مالی است که می‌توان آن را به موارد سهام عادی، ممتاز، حق تقدم، جایزه، بی‌نام، با نام، نقدی و یا غیرنقدی تقسیم بندی کرد. به کلیت این مجموعه اوراق صاحبان سهام یا به اختصار سهام گفته می‌شود که در ادامه این مقاله به بررسی این موارد می‌پردازیم.

انواع سهام در بازار بورس ایران

سهام را می‌توان از جهات مختلفی تقسیم کرد. از نظر حقوق دارنده به دو دسته عادی و ممتاز تقسیم می شود.

سهام عادی و ممتاز

در دنیای بازارهای مالی، سهم از نظر حقوق دارنده سهام، به دو دسته ممتاز و عادی دسته‌بندی می‌شود. سهم عادی که در بورس تهران فقط از این نوع سهم معامله می‌شود، قسمتی از مالکیت شرکت است و تمام ریسک موجود در فعالیت اقتصادی شرکت را به میزان سهامی که سهامدار در اختیار دارد، شامل میشود. سهام ممتاز که در بازار مالی ایران و بورس تهران وجود ندارد نوعی سهم است که برخی ویژگی‌های اوراق قرضه و سهام عادی دارد. پیش از اینکه سود سهام عادی پرداخت شود، باید سود سهام ممتاز پرداخت شود. سود این نوع از سهم به طور ثابت پرداخت می‌شود و در مواردی که شرکت‌ قادر به پرداخت سود سهام نباشد، سود اینگونه سهم به صورت انباشته در سال‌های بعد پرداخت می‌شود.
اگر در سال‌های پر رونق سود سهامداران عادی افزایش یابد، سود سهامداران ممتاز که قبلا گفتیم دارای نرخ سود ثابت هستند، تغییری نخواهد کرد. در زمان ورشکستگی یا انحلال شرکت، ابتدا بدهی‌های شرکت تسویه می‌شود و سپس باید حقوق صاحبان سهام ممتاز پرداخت شود. باقیمانده‌ی دارایی‌ها به سهام‌داران عادی تعلق خواهد گرفت.

سهام حق تقدم

سهام حق تقدم در واقع حاصل از افزایش سرمایه شرکت از طریق آورده نقدی سهامداران است.. (برای اطلاع بیشتر اینجا کلیک کنید)

سهام جایزه

سهام جایزه حاصل از افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها و یا سود انباشته است. به نسبت تعداد سهم تحت مالکیت سهامدار و درصد افزایش سرمایه شرکت، تعدادی سهام جایزه به فرد تعلق می‌گیرد و به همان نسبت از قیمت سهم کاسته می شود یعنی بعد از افزایش سرمایه کل دارایی سهامدار درآن سهم تغییری نمی کند. ( برای اطلاع بیشتر اینجا کلیک کنید)

سهام کنترلی یا مدیریتی

سهام کنترلی، به سهامی گفته می‌شود که دارنده آن حق رای کافی برای اعمال مدیریت در یک شرکت را داشته باشد، وی می‌تواند یک یا چند عضو هیئت مدیره را تعیین کند. حداقل میزان سهام کنترلی لازم بسته به تعداد هیئت مدیره هر شرکت و تعداد سهم هر شرکت دارد.

سهام نقدی و سهام غیرنقدی

سهام نقدی به سهامی اطلاق می‌شود که مبلغ آن به شکل نقدی پرداخت شده باشد و سهام غیرنقدی نیز سهامی است که قیمت آن در قالب آورده غیرنقدی شامل ساختمان، خودرو، ماشین آلات، لوازم اداری، مواد اولیه و نظایر آن تامین شده باشد. به عنوان مثال هرگاه برخی از موسسین در ابتدای تشکیل شرکت، آورده غیرنقدی همانند زمین، امتیاز یا کارخانه و… داشته باشند باید قبل از تشکیل مجمع عمومی موسسین سهام غیرنقدی به وسیله کارشناس رسمی وزارت دادگستری ارزیابی شده و نظریه کتبی آن کارشناس به مجمع عمومی ارائه شود. مجمع عمومی نمی‌تواند سهام غیر نقدی را بیش از آنکه گزارش کارشناس رسمی دادگستری ارزیابی نشده، قبول کند.

سهام با نام و سهام بی‌ نام

سهم از نظر صاحب سهام به دو نوع با نام و بی‌نام تقسیم می‌شود. اگر در برگه سهم نام کسی به عنوان صاحب سهام درج نشده باشد و یا این برگه در دفتر سهم شرکت به نام کسی ثبت نشده باشد، این سهم یک سهام بی‌نام است. اینگونه سهام در قانون تجارت، تابع قوانین در وجه اسناد حامل است. در واقع برای انتقال اعتبار این برگه سهم به فردی دیگر، سهامدار نیازی به انجام هیچ‌گونه تشریفات و قراردادی ندارد و ارزش سهام متعلق به کسی است که ورقه سهام را در اختیار دارد.
سهام با نام، سهامی است که نام مالک آن در برگه سهم یا در دفتر سهم شرکت ثبت شده باشد. انتقال این نوع از سهام باید طبق ماده 40 لایحه قانونی مصوب، در دفتر ثبت سهم شرکت به ثبت برسد و انتقال دهنده یا وکیل یا نماینده قانونی او باید انتقال را در دفتر مزبور امضا کند.

انتشار سهام بی نام در ایران ممنوع است

ارزش گذاری سهام

اساسا پنج نوع ارزش در بازار سرمایه و سهام وجود دارد.

ارزش اسمی:

ارزشی است که در زمان تاسیس شرکت برای اوراق سهام منتشر شده تعیین می‌شود. این ارزش، ارزش واقعی نبوده و قیمتی است که در اساسنامه شرکت درج می‌شود. در بورس تهران ارزش اسمی هر برگه سهم عادی، 1000 ریال یا 100 تومان است. ارزش اسمی هر سهم شرکت از تقسیم سرمایه آن شرکت بر تعداد سهم آن بدست می‌آید.

ارزش دفتری:

برای هردارایی شرکت در ترازنامه شرکت، عددی به عنوان ارزش آن دارایی ثبت شده است. این عدد ارزش دفتری دارایی است. اساس تعیین ارزش دفتری سهم یک شرکت، ارزش دفتری دارایی‌های آن شرکت پس از کسر بدهی‌های آن شرکت است. به زبان دیگر، پس از کسر بدهی‌ها از دارایی‌های سهم حقوق صاحبان سهام بدست می آید که بعد از تقسیم حقوق صاحبان سهام بر تعداد سهام شرکت، ارزش دفتری سهم بدست می‌آید. در زمان تاسیس شرکت، عموما ارزش دفتری و اسمی باهم برابر هستند. ارزش دفتری هر سهم برپایه ارزش دارایی‌های ثبتی در ترازنامه است ولی ارزش بازار سهم بر اساس ارزیابی سرمایه‌گذاران از نحوه فعالیت شرکت است.

ارزش بازار:

قیمتی که بر اساس اصل عرضه و تقاضا در بازار برای هر سهم مشخص می‌شود را گویند. این ارزش همان قیمتی است که سهامداران در روزهای معاملاتی اقدام به خرید و فروش سهم بر اساس آن می‌کنند.

ارزش جایگزینی:

ارزش جایگزینی، ارزش یک سهم شرکت است با فرض اینکه یک شرکت دقیقا مانند همان شرکت در تاریخ محاسبه، ایجاد شود. اگر شرکت قصد فروش دارایی‌های خود را نداشته باشد، از ما به تفاوت ارزش جایگزینی با بهای تمام شده تاریخی، عایدی نداشته و سودی کسب نمی‌کند. اما تفاوت سهام و اوراق قرضه چنانچه قصد فروش دارایی را داشته باشد، یک سود غیرعملیاتی کسب خواهد کرد. این سود به روند کلی و اصلی فعالیت شرکت ارتباط ندارد. براساس این روش، تمام هزینه‌های تاسیس و راه‌اندازی مجدد شرکت تا شرایط کنونی آن، برآورده شده و بر تعداد سهم منتشر شده تقسیم می‌شود.

ارزش ذاتی:

ارزش ذاتی سهم ارزش واقعی شرکت است که بر اساس خالص ارزش روز دارایی های شرکت و سود ها و جریان های نقدی که احتمال می رود در آینده بدست بیاورد محاسبه می شود.

• 
  
  1. خالص ارزش روز دارایی ها:
     این ارزش با استفاده از فرمول زیر محاسبه می‌شود:

1. جریان های نقدی احتمالی
2. نرخ رشد آتی احتمالی
3. سود های آتی احتمالی

بهترین سهام ها

استراتژی‌های مختلفی برای انتخاب و یافتن بهترین سهم پیش‌روی سرمایه‌گذاران قرار دارد. برآیند سه تکنیک تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال و تابلوخوانی به همراه تحلیل روانشناسی بازار می‌تواند به انتخاب بهترین سهم (ها) در بازار منتهی شود. به صورت کلی، می‌توان یک سهم خوب را از طریق تحلیل بنیادی آن سهم انتخاب کرد و از طریق تابلوخوانی و تحلیل تکنیکال در زمان مناسب اقدام به خرید آن سهم کرد. می‌توان گفت یک شرکت، باید شرایط زیر را داشته باشد تا بتوان گفت سهم آن شرکت برای خرید ارزنده است:

• حجم معاملات و نقدشوندگی خوبی داشته باشد.
• سود باکیفیت داشته باشد و سود آن از محل فعالیت اصلی شرکت باشد.
• زیان انباشته نداشته باشد یا زیان آن رو به کاهش باشد.
• قیمت سهم پایین تر از ارزش ذاتی خودش باشد.
• نسبت P/E متعادلی داشته باشد.
• هزینه‌های مالی و عملیاتی معقولی نسبت به سود عملیاتی و درآمد عملیاتی‌اش دارد.
• طرح‌های توسعه‌ای خوبی برای آینده دارد.
• وابستگی کمی به واردات از خارج از کشور دارد.
• صادرات قابل توجهی دارد.
• بازار فروش متنوعی دارد.

حقوق صاحبان سهام

با خرید هربرگه سهم از یک شرکت، سهامدار در فعالیت‌ها، سود و زیان شرکت سهیم می‌شود. سهامدار اجازه ندارد که به واسطه سرمایه‌گذاری که در شرکت کرده و تعداد برگه سهمی که در مالکیت خود دارد، هرکاری که دلش خواست با یک شرکت یا دارایی‌های آن انجام دهد. بنابراین اگر شخص مالک 33 درصد از سهم شرکت باشد نمی‌تواند ادعا کند که مالک یک سوم آن شرکت است بلکه می‌تواند ادعا کند که یک سوم از سهم شرکت را در اختیار دارد . به همین ترتیب شخص نمی‌تواند با ادعای مالکیت درصدی از سهم شرکت، دارایی از شرکت را از آن خود کند. بعنی مثلا نمی‌تواند یکی از صندلی‌های شرکت را بردارد چراکه این صندلی متعلق به شرکت است نه سهامدار آن. این امر به طور کلی تحت عنوان “جدایی مالکیت و کنترل” شناخته می‌شود.
مالکیت سهم یک شرکت به سهامدار، حق رای در جلسات مجمع را می‌دهد و در صورت توزیع سود، می‌تواند آن را تفاوت سهام و اوراق قرضه دریافت کند. همچنین این حق به سهامدار یک شرکت داده می‌شود که به موجب مالکیت برگه سهام، بتواند آن را بفروشد یا از طریق خرید برگه سهام دیگران سرمایه خود را در شرکت افزایش دهد. هرچه تعداد سهم تحت مالکیت یک سهامدار بیشتر باشد، قدرت رای او در در مجمع عمومی شرکت (که وظیفه تصمیم‌گیری‌های کلی شرکت از جمله انتخاب هیئت مدیره را دارد) بیشتر می‌شود. به گونه‌ای که دارنده اکثریت سهم یک شرکت با تعیین هیئت مدیره می‌تواند تصمیمات خود در شرکت پیاده کند.

تفاوت اوراق حقوق صاحبان سهام و اوراق قرضه (بدهی)

اوراق قرضه اساسا از چند جهت با سهام متفاوت است، سهام توسط شرکت‌ها عرضه می‌شود تا شرکت‌ها بتوانند کسب و کار خود را توسعه داده یا پروژه‌های جدید را پیش ببرند. اوراق قرضه نوعی از سرمایه‌گذاری است که شخص به یک نهاد پول قرض می‌دهد و طرف مقابل که پول را قرض کرده متعهد می‌شود تا وجه یا اعتبار مورد نظر را در بازه‌ی زمانی مشخص و با پرداخت سود دوره‌ای ثابت پرداخت نماید. اوراق قرضه یا اوراق بادرآمد ثابت، به منظور تامین مالی پروژه‌ها و فعالیت‌‌های دولتی و شهری انتشار می‌یابند. در واقع صاحبان اوراق قرضه طلبکار شرکت هستند و حق دریافت سرمایه اصلی خود را دارند.
در صورت ورشکستگی شرکت، طلبکاران نسبت به سایر ذینفعان اولویت قانونی دارند و در صورتی که شرکت مجبور به فروش دارایی‌های خود شود، اولویت پرداخت مطالبات با دارندگان اوراق قرضه است و در مقابل سهامداران در ردیف آخر پرداخت قرار دارند و غالبا در این موارد پولی دریافت نمی‌کنند. این یعنی سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه، کم‌ریسک‌تر از خرید سهام شرکت است.

چگونه می‌توان سهم یک شرکت را خرید

برای خرید سهم و ورود به بازار اوراق بهادار تهران (بورس) باید در ابتدا در سامانه سجام به آدرس ( اینجا کلیک کنید) و سپس در یکی از کارگزاری‌های موجود در بازار ثبت نام کنید. بعد از اینکه کد 10 رقمی از طرف سامانه سجام برای شما ارسال شد به مراکز مجاز احراز هویت، مراجعه کرده و یا بصورت غیر حضوری از طریق اپلیکیشن های معرفی شده در سایت سجام احراز هویت شوند و کد بورسی برای آن ها صادر شود. سپس در یکی از کارگزاری بورس ثبت نام کنند و اقدام به دریافت یوزر پسورد انلاین کنند که بتوانند در سامانه کارگزاری آنلاین سهام مورد نظر خود را خریداریی کنند.

اوراق قرضه

افراد زیادی هستند که بدون اخذ وام قادر به خرید برخی وسایل ضروری مانند ملک، خودرو و ببا حتی تحصیل ندارند. همان طور که مردم برای کسب منفعتی، وام می گیرند، کسب و کار ها نیز برای توسعه خود نیاز به وام دارند.

کسب و کار ها معمولا جهت رفع نیاز فعالیت هایشان و همچنین به منظور تامین مالی و حضور قوی در بازار به وام نیاز دارند که مقدار وام درخواستی آنان معمولا از توان بانک خارج می باشد. در این جور مواقع روش دیگری برای شرکت ها وجود دارد که با استفاده از آن به تامین مالی می پردازند که این روش به اوراق قرضه معروف می باشد.

اوراق قرضه:

اوراق قرضه یا Bonds به سرمایه گذاری گفته می شود که بر اساس آن، سرمایه گذار به شخص حقوقی یا یک شرکت پولی را قرض می دهد و شرکت سرمایه پذیر (اعتبار گیرنده) تعهد می کند که در بازه رمانی مشخصی وجه یا اعتبار مورد نظر را همراه با پرداخت سود دوره ای ثابت آن باز پرداخت نماید.

اوراق قرضه دارای یک سری ویژگی های مفید می باشد که به نفع طرفین معامله هستند که در ادامه به برخی از مهم ترین آنها اشاره می شود.

موعد سررسید (Maturity):

هر نوع اوراقی دارای مدت زمان و عمری می باشد ه با توجه به نوع اوراق قرضه، این طول عمر در بازه 1 ماه تا 50 سال متغیر است.

فراخوانی (Callability):

فراخوانی یعنی شرکت و یا آژانس صادر کننده اوراق مورد نظر می تواند هر لحظه ای که بخواهد، اقدام به فراخوانی اوراق قرضه نماید. در واقع می توان گفت شرکت مورد نظر قبل از زمان سررسید می تواند اقدام به بازخرید اوراق نماید.

ممکن است استفاده از این ویژگی زمانی صورت گیرد که نرخ بهره در حال کاهش باشد که می تواند در این صورت اوراق قرضه بیشتری را عرضه نماید تا بتواند پول بیشتری را حفظ نماید.

علی رغم این که این کار به نفع شرکت عرضه کننده می باشد، می تواند برای خریدار هم مفید باشد زیرا باعث می شود که بهره بیشتری به او تعلق گیرد.

امکان فروش (Put Provision):

برخی از اوراق دارای شرایط بازخرید قبل از موعد سررسید هستند که به خریدار این امکان را می دهند که اوراق مورد نظر خود را قبل از زمان سررسید و با ارزش اصلی به فروشنده بفروشند. این عمل را نمی توان در هر زمان و به دلخواه انجام داد و لازم است که فروشنده از قبل برای آن زمانی را در نظر بگیرد.

در برخی مواقع مالکان اوراق زمانی که نرخ بهره افزایش می یابد آن را فروخته و پول به دست آمده را برای کسب درآمد مجدد سرمایه گذاری می نمایند.

اوراق قرضه قابل تبدیل (Convertible Bonds):

اوراق قرضه قابل تبدیل یعنی تفاوت سهام و اوراق قرضه این که در برخی موارد می توان اوراق مورد نظر را به سهام شرکت تبدیل نمود. زمانی که این گونه اوراق صادر می شوند، زمان و قیمت تبدیل آنها به سهام به طور دقیق مشخص می گردد.

به طور معمول در این نوع از اوراق قرضه ابتدا عرضه با نرخ بهره پایین صورت می گیرد اما سهام عادی بالقوه بیشتری را کسب می کنند.

اوراق قرضه تضمین شده (Secured Bonds):

اوراق قرضه تضمین شده عبارت است از اوراق قرضه ای که به وسیله یک وثیقه تضمین می شوند. یعنی شرکت صادر کننده اوراق ضمانت کند که دارایی کافی برای پوشش ارزش اوراقی که صادر می کند را دارد و اگر شرکت مورد نظر ورشکست گردد، دارایی های آن به صاحبان سهام تعلق می گیرد.

اوراق قرضه تضمین نشده (Unsecured Bonds):

به اوراقی گفته می شود که هیچ تضمینی برای آنها صورت نمی گیرد و تنها می توان به اعتبار شرکت صادر کننده اوراق قرضه اکتفا نمود. از این نوع اوراق می توان به اوراق دولتی اشاره نمود که دارای اعتبار کافی می باشند.

موسسه مشاوران مطالعه مقاله افزایش و کاهش سرمایه را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.

اوراق قرضه قابل تبدیل

دسته بندی اوراق بهادار:

• اوراق مبتنی بر بدهی: اوراق قرضه، اوراق مشارکت، صکوک
• اوراق حقوق صاحبان سهام: سهام شرکت ها
• ابزار های مشتقه: قرارداد های آتی، اختیار معامله

انواع اوراق قرضه:

اوراق قرضه دارای انواع زیر می باشد:

اوراق قرضه دولتی:

در واقع این اوراق به منظور تامین مالی برنامه ها و پرداخت لیست حقوق صادر می گردند که می توانند برای پرداخت صورت حساب ها نیز مورد استفاده قرار گیرند.

کشور هایی مانند آمریکا که اقتصاد آنها دارای ثبات می باشد، از امن ترین سرمایه گذاری ها در اوراق قرضه دولتی به شمار می روند و همچنین بر خلاف این امر، این نوع سرمایه گذاری دارای ریسک بالایی در کشور های در حال توسعه می باشند.

نکته: دولت آمریکا اوراق قرضه دولتی را از طریق خزانه داری کشور و همچنین از طریق چندین نهاد دولتی مختلف صادر می ‌نماید.

اوراق قرضه شهرداری:

اوراق قرضه شهرداری به وسیله ایالت ها، کشور ها، شهر ها و همچنین سایر مناطق صادر می شوند که به منظور تامین مالی پروژه ها و عملیات صورت می گیرد.

اوراق قرضه شهرداری شامل موارد زیر است:

• هزینه های ساخت بیمارستان
• هزینه های ساخت مدرسه
• هزینه های ساخت نیروگاه
• هزینه های ساخت خیابان
• هزینه های ساخت دفاتر اداری
• هزینه های ساخت فرودگاه
• هزینه های ساخت پل و غیره

معمولا زمانی شهرداری ها اقدام به صدور اوراق قرضه می کنند که به منبع مالی بیشتر از درآمد حاصل از جمع آوری مالیات ها احتیاج داشته باشند. که یکی از مهم ترین ویژگی های مثبت این اوراق این است که سود به دست آمده از آنها معاف از مالیات می باشد.

اوراق قرضه شرکتی:

این نوع از اوراق توسط یک شرکت یا یک کسب و کار صادر می گردد که به منظور تامین مالی و جبران هزینه های آنها صورت می گیرد. ریسک این نوع از اوراق از ریسک اوراق قرضه دولتی بیشتر می باشد اما دارای سود بیشتری است.

نکته جالب توجه دیگر در این گونه از اوراق، تنوع بالای آنها می باشد که تعداد گزینه های بیشتری برای تفاوت سهام و اوراق قرضه خرید وجود دارد اما از عیوب آن می توان به مالیاتی که به آنها تعلق می گیرد اشاره نمود.

ویژگی های اوراق قرضه:

• دارنده این اوراق بستانکار شرکت محسوب می گردد که حق دریافت اصل مبلغ اسمی و بهره آن را دارد و حقوق وی در سند قرارداد تعیین می گردد.
• دارنده این اوراق حق هیچ نوع مالکیتی در شرکت را ندارد و سود سهمی که به سهامداران پرداخت می شود، به وی تعلق نمی گیرد.
• این اوراق دارای سر رسید مشخص هستند که برخی از آنها در یک مقطع معین زمانی سررسید می شوند و برخی دیگر نیز به تدریج.
• این اوراق معمولا دارای ارزش اسمی مشخصی هستند.
• اگر ناشر این نوع از اوراق ورشکست شود، دارندگان اوراق حق تقدم نسبت به صاحبان سهام برای دریافت اصل و فرع سرمایه خود دارند.
• بعضی از شرکت ها با هدف ایجاد جذابیت و انگیزه بیشتر در سرمایه گذاران اقدام به انتشار اوراق قرضه همراه با وثیقه می نمایند.
• دارندگان این اوراق حق رای ندارند مگر در مواردی مانند انتشار اوراقی دیگر و یا ادغام شرکت با سایر شرکت ها.
• اگر این اوراق عرضه خصوصی شوند، فقط ناشر و خریدار حق فروش دارند.

تفاوت اوراق قرضه با سهام:

اوراق قرضه نیز همانند سهام جز انواع سرمایه گذاری محسوب می شود با این تفاوت که سهام جز وام محسوب نمی شوند و یک نوع مالکیت هستند و بازدهی آن بر اساس میزان سود شرکت مورد نظر تعیین می گردد.

این موضوع، دلیل محکمی براس پر ریسک بودن سهام نسبت به اوراق قرضه که دارای نرخ ثابتی است، می باشد. همچنین برخی از اوراق قرضه دارای نرخ شناور هستند یعنی نرخ بهره آنها با توجه به شرایط بازار تعیین می شود.

موسسه مشاوران مطالعه مقاله اوراق مالی اسلامی را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.

اوراق قرضه تضمین شده

اوراق مشارکت:

اوراق مشارکت (Participation Papers)، به اوراق بهاداری می گویند که بیانگر مشارکت دارنده‌ اوراق در یک طرح مشخص است.

در واقع این شخص، سرمایه خود را در اختیار شرکت، کارخانه ها و … قرار داده است تا آن سازمان بتواند توسعه یابد و سود سرمایه گذار را به وی پرداخت نماید.

ویژگی های اوراق مشارکت:

• قابلیت خرید و فروش در بازار ثانویه را دارد
• بازده بدون ریسک برای سرمایه گذاران دارد
• مالکیت بدون حق رای برای دارندگان اوراق دارد
• دارای معافیت مالیاتی برای سرمایه گذاری در اوراق مشارکت می باشد
• دارای تضمین سود و اصل مبلغ سرمایه گذاری برای دارندگان اوراق است
• پرداخت سود دوره های معین با کوپن های ماهانه، سه ماهه یا سالانه صورت می گیرد
• پرداخت سود به صورت علی الحساب و سود قطعی در سررسید می باشد
• سود ۱۸ تا ۲۲ درصد برای اوراق مشارکت تعیین شده است که ممکن است درصد های دیگری نیز پیشنهاد گردد

تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت:

اوراق مشارکت یک نوع اوراق بدهی محسوب می شود که در کشور ایران به وسیله دولت، شهرداری و همچنین شرکت های دولتی یا خصوصی به منظور تامین نیاز مالی برای اجرای طرح های عمرانی، تولیدی و خدماتی انتشار می یابند که وظیفه طرح دستور العمل و مقررات انتشار آنها به عهده بانک مرکزی می باشد.

به بیان واضح می توان گفت که اوراق مشارکت، دارای تفاوت سهام و اوراق قرضه تفاوت زیادی با اوراق قرضه نمی باشند.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله ثبت انواع شرکت را به شما پیشنهاد می کنیم.

بررسی مفاهیم اولیه اوراق قرضه و همبستگی آن در بازار رمزارزها

در این مقاله سعی داریم نگاهی کلی به مفاهیم اولیه اوراق قرضه و انواع اوراق خزانه‌داری آمریکا کنیم و همبستگی آن را با احساس سرمایه‌گذاران، بازارهای سهام، رمزارزها و بخصوص بیت‌کوین بررسی کنیم.

اوراق خزانه‌داری

اوراق خزانه‌داری 10 ساله اوراق قرضه‌ای است که سود را به علاوه بازپرداخت پول قرض گرفته شده در یک دهه تضمین می‌کند. اوراق خزانه‌داری 10 ساله تنها یکی از معدود اوراق بهاداری است که توسط دولت ایالات متحده منتشر شده است. موارد دیگر عبارتند از:

اسناد خزانه، که به عنوان " T-bills" نیز شناخته می‌شوند، اوراق بهادار کوتاه مدت هستند و سررسید آنها از چند روز تا 52 هفته متغیر است. اسناد خزانه با تخفیف به ارزش اسمی آنها فروخته می شود، به این معنی که با بازپرداخت کامل و بدون تخفیف، بازدهی را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند.

سند بهادار خزانه ، که به " T-notes" نیز معروف است، با سررسید دو، سه، پنج، هفت و 10 ساله منتشر می شود. دولت هر شش ماه بهره پرداخت می‌کند و ارزش اسمی خود را در سررسید باز می‌گرداند.

اوراق خزانه ، که به " T-bonds" نیز معروف است، طولانی‌ترین اوراق بهادار دولتی هستند که به مدت 20 و 30 سال منتشر می‌شوند. دولت هر شش ماه بهره پرداخت می‌کند و ارزش اسمی خود را در سررسید باز می‌گرداند.

بازده (سود) اوراق قرضه

بازده اوراق 10 ساله نرخ فعلی است که اگر خزانه‌داری امروز آنها را خریداری می‌کرد، به خریداران پرداخت می‌شود.

تغییرات در بازده 10 ساله خزانه‌داری اطلاعات زیادی در مورد چشم‌انداز اقتصادی و احساسات بازار جهانی به ما می‌دهد، سرمایه‌گذاران حرفه ای الگوهای بازده خزانه‌داری 10 ساله را تجزیه و تحلیل کرده و پیش‌بینی‌هایی در مورد نحوه حرکت بازدهی در طول زمان ارایه می دهند. کاهش در بازده خزانه‌داری 10 ساله عموما نشان دهنده احتیاط در مورد شرایط اقتصادی جهانی است.

اجازه دهید نگاهی دقیق‌تر به بازده خزانه‌داری 10 ساله در سال 2016 بیندازیم. 5 ژوئیه 2016، پس از پایان همه‌پرسی که در آن شهروندان بریتانیا به خروج از اتحادیه اروپا رای دادند. این زلزله سیاسی بازارهای سراسر جهان را لرزاند، به همین دلیل بازده 10 ساله کاهش یافت.

توجه داشته باشید که بازده خزانه‌داری 10 ساله برای سال‌ها بسیار بالاتر از پایین‌ترین سطح خود در ژوییه 2016 باقی ماند تا زمانی که همه‌گیری کووید-19 در سال 2020 آغاز شد. در 9 مارس 2020، بازده خزانه‌داری 10 ساله به پایین‌ترین سطح خود تا 0.54% رسید. سرمایه‌گذاران وحشت‌زده شدند و بازارهای جهانی با شیوع همه گیری دچار هرج و مرج شد.

چرا سود اوراق خزانه 10 ساله مهم است؟

بازده 10 ساله اوراق خزانه‌داری به عنوان یک معیار اقتصادی حیاتی عمل می‌کند و بر بسیاری دیگر از نرخ‌های بهره تأثیر می‌گذارد. وقتی بازده 10 ساله افزایش یابد، نرخ وام مسکن و سایر نرخ‌های استقراض نیز افزایش می‌یابد. هنگامی که بازده ده ساله کاهش می‌یابد و نرخ وام مسکن کاهش یافت، بازار مسکن تقویت می‌شود که به نوبه خود بر رشد اقتصادی و اقتصاد تاثیر مثبت می‌گذارد.

رابطه بازده خزانه‌داری با سهام‌ها

رشد ناگهانی در اوراق 10 ساله از زیر 1 درصد در پایان سال 2020 به بالاترین سطح 1.77 درصد در پایان ماه مارس بازار سهام را متزلزل کرد. سرمایه‌گذاران می‌ترسیدند که نرخ بهره همچنان بالا برود و دلارهای سرمایه‌گذاری را در سهام بی‌ارزش کند.

از آنجا که اوراق بهادار خزانه‌داری امریکا توسط دولت ایالات متحده پشتیبانی می‌شود، نسبت به سهام به عنوان سرمایه‌گذاری مطمئن‌تری در شرایط آشفته اقتصادی تلقی می‌شود.

این اوراق همچنین نشان دهنده اعتماد سرمایه‌گذاران است. خزانه‌داری ایالات متحده اوراق قرضه را از طریق حراج می‌فروشد و بازدهی آن طی یک فرآیند مناقصه تعیین می‌شود. وقتی اعتماد به نفس بالا باشد، قیمت‌های 10 ساله کاهش و بازدهی افزایش می‌یابد. این امر به این دلیل است که سرمایه‌گذاران احساس می‌کنند که می‌توانند سرمایه‌گذاری‌های با بازدهی بیشتر را در جاهای دیگر پیدا کنند و احساس نمی‌کنند که نیاز به انجام این کار امن دارند.

اما وقتی اعتماد پایین است، قیمت اوراق قرضه افزایش و بازدهی کاهش می‌یابد، زیرا تقاضای بیشتری برای این سرمایه‌گذاری مطمئن وجود دارد. این عامل اطمینان در خارج از ایالات متحده نیز احساس می‌شود. شرایط ژئوپلیتیک سایر کشورها می‌تواند بر قیمت اوراق قرضه دولت ایالات متحده تأثیر بگذارد، زیرا ایالات متحده به عنوان پناهگاه امن سرمایه شناخته می‌شود. این موارد می تواند قیمت اوراق قرضه دولتی ایالات متحده را با افزایش تقاضا، افزایش دهد و در نتیجه بازدهی (سود) را کاهش دهد.

بررسی همبستگی اوراق قرضه و بازار رمزارزها

بیت کوین و سایررمزارزها در سال های اخیر برای فرار از تورم مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته است. این بازار در زمان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران جذاب خواهد بود. در حال حاضر با مقایسه بازدهی اوراق دو ساله و ده ساله می توان به این نتیجه رسید که سیاست دولت آمریکا، گسترش فضای کسب و کارها و رونق اقتصادی است (که می تواند منجر به تورم هم شود). با توجه به احتمال تصویب لایحه زیرساخت (تزریق حداقل 1 تریلیون دلار) پیش‌بینی احتمال افزایش تورم در ماه‌های آتی بالاست همچنین گسترش واکسیناسیون ترس اقتصادی را کاهش داده است در نتیجه سرمایه‌گذاران ریسک پذیر می‌توانند سری به بازار رمزارزها بزنند!

همانطور که در چارت مقایسه هفتگی بیت کوین و نرخ اوراق قرضه 10 ساله (خط آبی روشن) مشاهده می‌کنیم، با افزایش قیمت اوراق (ترس در بازارهای جهانی و پناه به سرمایه‌گذاری با ریسک کم) قیمت بیت کوین با کاهش مواجه شده است و بالعکس. اوج این همبستگی منفی را می توان در اعلام پاندمی جهانی کرونا دید، جایی که قیمت اوراق قرضه رکورد قیمتی جدیدی زد و قیمت بیت‌کوین به زیر 4 هزار دلار رسید!

در این بازه ترس در همه بازارهای جهانی مشهود و اوج خرید اوراق قرضه بود. با کاهش ترس سرمایه‌گذاران از عواقب بیماری کرونا و کار بر روی واکسن‌ها، نرخ اوراق به مرور کمتر شد و بازارها رونق گرفتند که بیت‌کوین در همین بازه رشد بی‌نظیر خود را شروع کرد.

در ماه می 2021 اعلام رسمی گونه جدید موسوم به دلتا مجدد ترس را در بازارهای جهانی افزایش داد، در همین بازه بیت‌کوین که مستعد اصلاح قیمتی هم بود از قیمت 60 هزار دلار تا 29 هزار با کاهش 50 درصدی مواجه شد! داستان مجدد تکرار شد و بعد از امکان موفقیت‌آمیز بودن واکسن‌ها در برابر این گونه جهش یافته مجدد نرخ اوراق قرضه هم کاهش پیدا کرد و سرمایه‌گذاری ریسک پذیر افزایش یافت و بیت‌کوین از 30 هزار دلار تا 52 هزار دلار رسید.

می‌توان نتیجه‌گیری کرد که یک همبستگی معکوس بین بازارهای سهام و رمزارزها با اوراق قرضه بلند مدت وجود دارد. پس توجه شما به اخبار مرتبط با سیاست های اقتصادی کشورها به خصوص آمریکا می تواند به شما نشانه هایی از روند فکری سرمایه‌گذاران کلان بدهد.

برای پیش بینی از آینده بازارها باید شاخص های کلان اقتصادی و روانی سرمایه‌گذاران را بررسی کرد و اینکار صرفا تفاوت سهام و اوراق قرضه با کشیدن خط ترند، موج شماری و. میسر نیست!

برای تمرین این موضوع، بررسی تصمیمات دولت و خزانه‌داری امریکا نسبت به تعیین بازده اوراق، نحوه برخورد با نقدینگی در بازار و تورم در ماه های آتی می‌تواند جذاب باشد!

منابع:

برای خواندن مطالب بیشتر از این نویسنده: توییتر / سینا

سهام چیست؟

سهام یا stock، اوراق بهاداری است که مالکیت بخشی از یک شرکت را نشان می دهد و به صاحب سهام حق دریافت بخشی از دارایی‌ها و سود شرکت را می‌دهد و این سود برابر با مقدار سهامی است که فرد دارد. سهام ازواحدهای به نام “سهم” تشکیل شده است.

سهام عمدتاً در بازارهای بورس‌ خریدوفروش می‌شود (اگرچه می‌تواند فروش خصوصی نیز وجود داشته باشد) و پایه و اساس پرتفوی بسیاری از سرمایه‌گذاران فردی است. این معاملات باید با مقررات دولتی که به‌منظور محافظت از سرمایه‌گذاران در برابر کلاه برداری هستند مطابقت داشته باشد. از لحاظ تاریخی، سهام در درازمدت از اکثر سرمایه‌گذاری‌های دیگر بهتر عمل کرده است. این سرمایه‌گذاری‌ها را می‌توان از اکثر کارگزاری‌های سهام آنلاین خریداری کرد.

نکات کلیدی در مورد سهام

• سهام نوعی اوراق بهادار است که نشان می‌دهد دارنده آن مالکیت بخشی از شرکت صادرکننده سهام را دارد.
• شرکت‌ها برای جمع‌آوری سرمایه برای اداره کسب‌وکار خود سهام منتشر می‌کنند (می‌فروشند). دو نوع سهام اصلی وجود دارد: معمولی و ترجیحی.
• سهام عمدتاً در بورس اوراق بهادار خریدوفروش می‌شود، گرچه فروش خصوصی تفاوت سهام و اوراق قرضه نیز وجود دارد. سهام تقریباً اساس هر پرتفویی است.
• از نظر تاریخی، سهام در درازمدت از اکثر سرمایه‌گذاری‌های دیگر بهتر عمل کرده است.

معنی و مفهوم سهام

شرکت‌ها برای جمع‌آوری سرمایه برای اداره کسب‌وکار خود سهام منتشر می‌کنند (می‌فروشند). دارنده سهام (سهام‌دار) بخشی از یک شرکت را خریداری می‌کند و بسته به نوع سهامی که در اختیار دارد، ممکن است نسبت به بخشی از دارایی‌ها و درآمدهای آن شرکت ادعایی داشته باشد. به‌عبارت‌دیگر، سهام‌دار اکنون یکی از مالکین شرکت صادرکننده ی سهام است. مالکیت بر اساس نسبت تعداد سهامی که شخص در اختیار دارد به تعداد سهام موجود تعیین می‌شود. به‌عنوان‌مثال، اگر یک شرکت دارای 1000 سهام باشد و یک نفر مالک 100 سهم باشد، آن شخص مالک 10 درصد از دارایی و سود شرکت خواهد بود .

سهام‌داران صاحب شرکت نیستند. آنها صاحب سهام منتشر شده توسط شرکت‌ها هستند. اما شرکت‌ها نوع خاصی از سازمان‌ها هستند، زیرا قانون با آنها تفاوت سهام و اوراق قرضه به‌عنوان اشخاص حقوقی رفتار می‌کند. به‌عبارت‌دیگر، شرکت‌ها مالیات ثبت می‌کنند، می‌توانند وام بگیرند، می‌توانند دارایی داشته باشند، می‌توانند مورد شکایت قرار گیرند، و غیره. این مفهوم که یک شرکت یک «شخص» است به این معنی است که شرکت مالک دارایی‌های خود است. دفتر شرکت پر از میز و صندلی‌های متعلق به شرکت است، نه به سهام‌داران.

این تمایز مهمی است، زیرا دارایی‌های شرکت به طور قانونی از دارایی سهام‌داران جدا شده است و این مسئولیت شرکت و سهام‌دار را محدود می‌کند. اگر شرکت ورشکسته شود، قاضی ممکن است دستور فروش تمام دارایی‌های آن را صادر کند، اما دارایی‌های شخصی شما در خطر نیست. دادگاه حتی نمی‌تواند شما را مجبور به فروش سهام خود کند، اگرچه ارزش سهام شما به‌شدت کاهش‌یافته می‌یابد. به همین ترتیب، اگر یک سهام‌دار عمده ورشکست شود، نمی‌تواند دارایی‌های شرکت را بفروشد تا بدهی‌های خود را بپردازد.

سهام‌داران و مالکیت سهام

آنچه سهام‌داران در واقع مالک آن هستند، سهامی است که توسط شرکت منتشر شده است، و شرکت مالک دارایی‌های نگهداری شده توسط خود است؛ بنابراین اگر شما مالک 33 درصد از سهام یک شرکت هستید، این ادعا که شما مالک یک‌سوم آن شرکت هستید، نادرست است. بلکه درست است بگوییم شما مالک 100% از یک‌سوم سهام شرکت هستید. سهام‌داران نمی‌توانند هرطور که می‌خواهند با یک شرکت یا دارایی‌های آن رفتار کنند. یک سهام‌دار نمی‌تواند با یک صندلی بیرون برود، زیرا شرکت مالک آن صندلی است، نه سهام‌دار. این مفهوم به‌عنوان “جدایی مالکیت و کنترل” شناخته می‌شود.

مالکیت سهام به شما این حق را می‌دهد تا در مجمع سهام‌داران رأی دهید، سود سهام (که سود شرکت است) دریافت کنید و همچنین به شما این حق را می‌دهد که سهام خود را به شخص دیگری بفروشید.

اگر شما مالک اکثریت سهام هستید، قدرت رأی شما افزایش می‌یابد، به‌طوری‌که می‌توانید به طور غیرمستقیم مسیر شرکت را با تعیین هیئت‌مدیره آن کنترل کنید. این امر زمانی بهتر آشکار می‌شود که یک شرکت شرکتی دیگر را خریداری کند: شرکت خریداری کننده، ساختمان، صندلی‌ها و کارمندان را نمی‌خرد بلکه تمام سهام را می‌خرد. هیئت‌مدیره مسئول افزایش ارزش شرکت است و اغلب این کار را با استخدام مدیران حرفه‌ای مانند رئیس هیئت‌مدیره انجام می‌دهد.

برای اکثر سهام‌داران عادی، ناتوانی در مدیریت شرکت چندان مسئله بزرگی نیست. اهمیت سهام‌دار بودن در این است که شما صاحب بخشی از سود شرکت هستید، و همان‌طور که خواهیم دید، پایه و اساس ارزش سهام همین است. هرچه سهام بیشتری داشته باشید، سهم بیشتری از سود دریافت می‌کنید. بااین‌حال، برای بسیاری از سهام ها، سود پرداخت نمی‌شود و در عوض، دوباره برای رشد شرکت، سرمایه‌گذاری می‌شود. بااین‌حال، این سودهای انباشته همچنان در ارزش سهام منعکس می‌شوند.

تفاوت سهام مشترک و سهام ممتاز

دو نوع سهام اصلی وجود دارد: معمولی و ترجیحی. سهام عادی معمولاً به مالک حق رأی دادن در مجامع سهام‌داران تفاوت سهام و اوراق قرضه و دریافت هرگونه سود سهام پرداخت شده توسط شرکت را می‌دهد. سهام‌داران ممتاز عموماً حق رأی ندارند، اگرچه نسبت به سهام‌داران عادی ادعای بیشتری نسبت به دارایی‌ها و درآمد دارند. برای مثال، صاحبان سهام ممتاز، سود سهام را قبل از سهام‌داران عادی دریافت می‌کنند و در صورت ورشکستگی و انحلال شرکت، اولویت دارند.

شرکت‌ها می‌توانند هر زمان که نیاز به جمع‌آوری وجوه نقد اضافی باشد، سهام جدید منتشر کنند. این فرایند مالکیت و حقوق سهام‌داران تفاوت سهام و اوراق قرضه موجود را کاهش می‌دهد (اگر هیچ یک از پیشنهادهای جدید را خریداری نکنند). شرکت‌ها همچنین می‌توانند در بازخرید سهام شرکت کنند که به نفع سهام‌داران فعلی است، زیرا باعث افزایش ارزش سهام آنها می‌شود.

اوراق قرضه چیست؟

اوراق قرضه ابزاری برای درآمد ثابت بوده و نشان دهنده وامی است که سرمایه گذار به وام گیرنده (معمولاً شرکتی یا دولتی) داده است. اوراق قرضه توسط شرکت ها، شهرداری ها، ایالت ها و دولت های مستقل برای تامین مالی پروژه ها و عملیات استفاده می شود. صاحبان اوراق قرضه طلبکاران ناشر هستند.

جزئیات اوراق قرضه شامل تاریخ سررسیدی است که اصل وام باید به صاحب اوراق پرداخت شود و معمولاً شامل شرایط پرداخت سود متغیر یا ثابت است که توسط وام گیرنده انجام می شود.

ناشران اوراق قرضه چه کسانی هستند؟

دولت ها (در همه سطوح) و شرکت ها معمولاً از اوراق قرضه برای استقراض پول استفاده می کنند. دولت ها باید راه ها، مدارس، سدها یا زیرساخت های دیگر را تامین مالی کنند. هزینه های ناگهانی جنگ نیز ممکن است نیاز به جمع آوری بودجه را ایجاب کند.

به طور مشابه، شرکت‌ها اغلب برای توسعه کسب‌وکار خود، خرید ملک و تجهیزات، انجام پروژه‌های سودآور، برای تحقیق و توسعه، یا استخدام کارمندان وام می‌گیرند. مشکلی که سازمان‌های بزرگ با آن مواجه می‌شوند این است که معمولاً به پولی بسیار بیشتر از آنچه که یک بانک ​​می‌تواند وام دهد نیاز دارند.

اوراق قرضه به بسیاری از سرمایه گذاران فردی این امکان را می دهد که نقش وام دهنده را به عهده بگیرند. در واقع، بازارهای بدهی عمومی به هزاران سرمایه گذار اجازه می دهد هر کدام بخشی از سرمایه مورد نیاز را قرض دهند. علاوه بر این، بازارها به وام دهندگان این امکان را می دهند که اوراق قرضه خود را مدت ها پس از افزایش سرمایه سازمان صادرکننده اصلی به سرمایه گذاران دیگر بفروشند یا اوراق قرضه را از افراد دیگر بخرند.

اوراق قرضه چگونه کار می کنند؟

اوراق قرضه معمولاً به عنوان اوراق بهادار با درآمد ثابت نامیده می شود و یکی از انواع اصلی دارایی هستند که در کنار سهام سرمایه گذاران فردی معمولاً با آن ها آشنا هستند.

بسیاری از اوراق قرضه شرکتی و دولتی به صورت عمومی معامله می شوند. بقیه فقط در خارج از بورس (OTC) یا به صورت خصوصی بین وام گیرنده و وام دهنده معامله می شوند.

هنگامی که شرکت ها یا سایر نهادها نیاز به جمع آوری پول برای تامین مالی پروژه های جدید، حفظ عملیات جاری یا تامین مالی مجدد بدهی های موجود دارند، ممکن است اوراق قرضه را مستقیماً منتشر کنند. وام گیرنده (ناشر) اوراق قرضه ای صادر می کند که شامل شرایط وام، سود پرداختی و زمان بازپرداخت اصل پول (تاریخ سررسید) است. پرداخت سود (کوپن) بخشی از بازدهی است که دارندگان اوراق به دلیل قرض دادن وجوه خود به ناشر به دست می آورند. نرخ بهره ای که تعیین می شود، نرخ کوپن نامیده می شود.

قیمت اولیه اکثر اوراق معمولاً برابر با ارزش اسمی یا 1000 دلار برای هر اوراق قرضه تعیین می شود. قیمت واقعی اوراق قرضه در بازار به عوامل مختلفی بستگی دارد: کیفیت اعتباری صادرکننده، مدت زمان تا انقضا، و نرخ کوپن در مقایسه با نرخ بهره عمومی محیط در آن زمان. ارزش اسمی اوراق قرضه همان چیزی است که پس از سررسید اوراق قرضه به وام گیرنده بازپرداخت می شود

اکثر اوراق قرضه را دارنده اولیه آن می تواند پس از انتشار به سایر سرمایه گذاران بفروشد. به عبارت دیگر، سرمایه گذار اوراق قرضه مجبور نیست که اوراق قرضه را تا سررسید آن نگه دارد. همچنین در صورت کاهش نرخ بهره یا بهبود اعتبار وام گیرنده، خرید مجدد اوراق توسط وام گیرنده معمول است و می تواند اوراق جدید را با هزینه کمتر مجدداً منتشر کند.

تفاوت سهام و اوراق قرضه

سهام توسط شرکت‌ها برای افزایش سرمایه و به‌منظور رشد تجارت یا انجام پروژه‌های جدید منتشر می‌شود. تمایزات مهمی بین این که آیا کسی سهام را در زمان انتشار مستقیماً از شرکت خریداری می‌کند (در بازار اولیه) یا از سهام‌دار دیگری (در بازار ثانویه) وجود دارد. وقتی شرکت سهام منتشر می‌کند، در ازای پول این کار را انجام می‌دهد.

اوراق قرضه از چند جهت با سهام تفاوت اساسی دارد. اولاً، دارندگان اوراق قرضه طلبکار شرکت هستند و حق دریافت بهره و همچنین بازپرداخت اصل سرمایه را دارند. در صورت ورشکستگی شرکت، بستانکاران نسبت به سایر ذی‌نفعان اولویت قانونی دارند و اگر شرکتی مجبور به فروش دارایی‌ها برای بازپرداخت شود، ابتدا باید پول دارندگان اوراق قرضه را بازپرداخت کند. از سوی دیگر، سهام‌داران در اولویت آخر هستند و اغلب در صورت ورشکستگی، چیز زیادی دریافت نمی‌کنند. این بدان معناست که سهام ذاتاً سرمایه‌گذاری پرریسک‌تری نسبت به اوراق قرضه است.

سؤالات متداول

مهم ترین سوالات رایج در مورد مفهوم سهام وسهام داری در پایین آورده شده است.

انواع مختلف سهام چه هستند؟

به‌طورکلی، دو نوع اصلی سهام وجود دارد، مشترک و ممتاز. سهام‌داران عادی حق دریافت سود سهام و رأی در مجامع سهام‌داران را دارند، درحالی‌که سهام‌داران ممتاز دارای حق رأی محدود بوده یا بدون حق رأی هستند. سهام‌داران ممتاز معمولاً سود سهام بیشتری دریافت می‌کنند و در صورت انحلال، نسبت به سهام‌داران عادی ادعای بیشتری بر دارایی‌ها دارند.

چگونه باید سهام خرید؟

اغلب، سهام در بورس‌ها خریدوفروش می‌شوند. پس از اینکه یک شرکت از طریق یک عرضه اولیه عمومی (IPO)، عمومی شد، سهام آن برای خریدوفروش در بورس در دسترس سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد. به طور معمول، سرمایه‌گذاران از یک حساب کارگزاری برای خرید سهام در بورس استفاده می‌کنند که قیمت خرید و قیمت فروش را فهرست می‌کند. قیمت سهام تحت‌تأثیر عوامل عرضه و تقاضا در بازار و دیگر عوامل است.

سهام و اوراق قرضه چه فرقی دارند؟

هنگامی که یک شرکت با انتشار سهام افزایش سرمایه می‌دهد، به دارنده آن سهام حق داشتن سهمی از مالکیت در شرکت را می‌دهد. در مقابل، زمانی که یک شرکت با فروش اوراق قرضه، وجوهی را برای کسب‌وکار جمع‌آوری می‌کند، این اوراق وام‌هایی از دارندگان اوراق به شرکت هستند. اوراق قرضه دارای شرایطی هستند که شرکت را ملزم می‌کنند در ازای این وام، اصل سرمایه را همراه با نرخ بهره بازپرداخت کند. علاوه بر این، در صورت ورشکستگی، به دارندگان اوراق قرضه نسبت به سهام‌داران اولویت داده می‌شود، درحالی‌که سهام‌داران معمولاً در اولویت آخر قرار می‌گیرند.

چرا شرکت‌ها سهام می‌فروشند؟

شرکت‌ها، برای افزایش سرمایه جهت گسترش عملیات تجاری خود یا انجام پروژه‌های جدید، سهام منتشر می‌کنند. انتشار سهام در بازارهای عمومی همچنین به سرمایه‌گذاران اولیه این فرصت را می‌دهد تا پول بیشتری کسب کنند و از موقعیت خود در این سرمایه‌گذاری سود ببرند.

آنچه در مورد سهام آموختیم

سهام، نشان‌دهنده مالکیت بخشی از دارایی در یک سازمان است. این با اوراق قرضه که بیشتر شبیه وامی است که توسط طلبکاران به شرکت در ازای پرداخت‌های دوره‌ای داده می‌شود، متفاوت است. یک شرکت سهام خود را برای جذب سرمایه از سرمایه‌گذاران برای پروژه‌های جدید یا گسترش عملیات تجاری خود منتشر می‌کند. دو نوع سهام وجود دارد: سهام عادی و سهام ممتاز. صاحبان سهام بسته به نوع سهامی که دارند، از حقوق خاصی برخوردار هستند. یک سهام‌دار عادی می‌تواند در مجامع سهام‌داران رأی دهد و از سود شرکت، سود سهام دریافت کند، درحالی‌که یک سهام‌دار ممتاز برای دریافت سود سهام و در ورشکستگی شرکت، در اولویت است.

صکوک چیست و چه تفاوتهایی با اوراق قرضه دارد؟

اصطلاح صکوک برگرفته از واژه عربی " صک " به معنای چک، نوشته بدهکار، سفته و قبض بدهی است و به طور معمول، به عنوان اوراق قرضه اسلامی تعریف می شود. تمایزی که میان این دو تعریف از صکوک وجود دارد، اساسی و مهم است، چرا که با تاکید بر این تفاوت، هدف از بکارگیری " صکوک " به عنوان ابزاری جدید در بانکداری اسلامی، تقلید از " اوراق قرضه مبتنی بر بهره " در بانکداری معمول نیست.

" صکوک " ابزاری ابتکاری منطبق بر قوانین شریعت اسلام است و به عنوان اوراق بهادار با پشتوانه مالی تعریف می شود که باید خود دارای ارزش باشد و نمی تواند براساس فعالیت های سفته بازی و سوداگرانه (در واقع فعالیت هایی که بدون خلق ارزش و کار صورت می گیرند) سودآوری داشته باشد.

انواع صکوک:

استفاده از لفظ " صکوک " جهت ابزارهای مالی اسلامی برای نخستین بار در سال 2002 در جلسه فقهی بانک توسعه اسلامی پیشنهاد شد. بعد از آن سازمان حسابداری و حسابرسی نهادهای مالی اسلامی اقدام به معرفی انواع صکوک نمود که عبارتند از:
- صکوک مالکیت داراییهایی که در آینده ساخته می شود
- صکوک مالکیت منافع داراییهای موجود
- صکوک مالکیت منافع داراییهایی که در آینده ساخته می شود
- صکوک صلم
- صکوک استصناع
- صکوک مرابحه
- صکوک مشارکت
- صکوک مضاربه
- صکوک نماینده سرمایه گذاری
- صکوک مزارعه
- صکوک مساقات
- صکوک ارائه خدمات
- صکوک حق الامتیاز

شایان ذکر است از بین صکوک بالا تنها استفاده از صکوک اجاره، سلم و استصناع و تا حدی صکوک مرابحه، مشارکت، و مضاربه معمول است.

در یک تقسیم بندی دیگر می توان صکوک را به دو گروه زیر تقسیم نمود:
1- ابزار حقوق صاحبان سهام (شامل: صکوک مشارکت و مضاربه)
2- ابزار بدهی (شامل: صکوک اجاره، سلم، استصناع و مرابحه)

*** یکی از مهمترین انواع صکوک معرفی شده " صکوک اجاره " می باشد. صکوک اجاره در حقیقت اوراق بهاداری است که دارنده آن به صورت مشاع، مالک بخشی از دارایی است که منافع آن بر اساس قرارداد اجاره به مصرف کننده یا بانی واگذار شده است.

نهادهای مالی ضروری برای انتشار اوراق صکوک اجاره:
جهت انتشار اوراق اجاره وجود حداقل سه نهاد مالی که عبارتند از "بانی"، "واسط" و "امین" ضروری می باشد.

- بانی: شخصی حقوقی است که صکوک اجاره با هدف تامین مالی، آن را منتشر می کند و می تواند اقدام به اجاره نمودن دارایی مبنای انتشار صکوک اجاره از واسط به نمایندگی از سرمایه گذاران نماید.
- واسط: نهاد مالی است که صرفا به منظور نقل و انتقال دارایی به وکالت از دارندگان صکوک اجاره و انتشار صکوک اجاره تشکیل می شود.
- امین: نیز شخص حقوقی است که به نمایندگی از سرمایه گذاران و به منظور حفظ منافع آنان در چارچوب ضوابط اجرایی انتشار صکوک اجاره، مسئولیت نظارت برکل فرآیند عملیاتی صکوک اجاره را بر عهده دارد.

ریسک ها و مزایای اوراق صکوک:
ریسکهای اوراق صکوک:
1- ریسک از بین رفتن داراییها
2- ریسک نرخ سود
3- ریسک کاهش قیمت دارایی

مزایای اوراق صکوک:
1- صکوک، نقدینگی بانی را افزایش می دهد
2- داراییهایی که نقدینگی پایینی دارند و یا غیرنقد هستند از ترازنامه خارج شده و وجوه نقد جایگزین آن می شود.
3- با اینکه قسمتی از داراییها از شرکت بانی جدا می شود اما با این حال باز هم بانی می تواند از داراییها استفاده کند.
4- از آنجا که صکوک با پشتوانه دارایی منتشر می شود، لذا دارای ریسک کمتر است و هزینه تامین مالی را نیز کاهش می دهد. یک راه دیگر کاهش هزینه تامین مالی استفاده از افزایش اعتبار است.
5- صکوک با فراهم کردن امکان تبدیل داراییها به اوراق بهادار به توسعه " بازار سرمایه " کمک می کند.
6- چنانچه برای داد و ستد اوراق صکوک یک بازار ثانویه فراهم شود، آنگاه قابلیت نقد شوندگی این اوراق هم افزایش می یابد.

تفاوت اساسی صکوک با اوراق قرضه مرسوم در بازارهای مالی:
1- "صکوک" بیانگر مالکیت یک دارایی مشخص است، در حالی که "اوراق قرضه" فقط حاکی از تعهد بدهی هستند. یعنی رابطه بین صادرکننده و خریدار اوراق قرضه رابطه وام دهنده و وام گیرنده است که نرخ بهره وام هم ثابت است و این موجب ربا می شود.
2- دارایی موضوع اوراق صکوک از نظر شرعی باید مجاز و صحیح باشد، در حالی که در اوراق قرضه داراییهایی که از نظر اسلام پذیرفته نیست نیز می تواند پشتوانه اوراق قرار بگیرد.
3- اعتبار اوراق قرضه به اعتبار صادرکننده یا ناشر آن وابسته است و با آن سنجیده می شود، در حالی که اعتبار صکوک به ناشر بستگی ندارد بلکه به ارزش دارایی پشتوانه بستگی دارد.
4- فروش صکوک در بازار ثانویه، فروش مالکیت یک دارایی است؛ اما فروش اوراق قرضه فروش بدهی است.
5- در صکوک امکان افزایش اصل دارایی و در نتیجه ارزش خود ورقه صکوک وجود دارد در حالی که اصل بدهی در اوراق قرضه قابلیت افزایش ندارد.