جریان نقدینگی چیست؟ (همراه با نمونهای از گزارش جریان نقدینگی)
جریان نقدینگی یکی از بخشهای مهم در سرپا نگه داشتن هر کسبوکاری است. حسابداران و سایر کارشناسان اقتصادی باید نظارت دقیقی بر گردش پول داشتهباشند تا منافع شرکت حفظ شود. یادگیری درمورد جریان نقدینگی به شما کمک خواهد کرد تا درک بهتری از عملکرد کسبوکار داشتهباشید. در این مطلب، توضیح خواهیم داد که جریان نقدینگی چیست، انواع مختلف آن را شرح میدهیم و مثالی از گزارش جریان نقدینگی ارائه میکنیم.
جدیدترین فرصتهای شغلی شرکتهای معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
جریان نقدینگی چیست؟
جریان نقدینگی به معنای وارد کردن یا خارج کردن پول به کسبوکار است. سازمانها از جریان نقدینگی برای تحلیل موقعیت مالی خود و آمادگی برای آینده استفاده میکنند؛ به طور کل، میتوان گفت که نوعی برقراری تعادل است.
سپردهای دارید یا پولی به حساب شما واریز شدهاست، همچنین برداشتهایی از حساب داشتهاید یا پولی از حسابتان خارج شدهاست. برای افراد و شرکتها جریان نقدینگی مثبت به این معناست که بدون اینکه نیازی به برداشت اضافه از حساب خود داشتهباشند، برای پوشش هزینهها یا پرداخت وامها پول کافی دارند.
چرا جریان نقدینگی مهم است؟
جریان نقدینگی نهتنها شرکت را سرپا نگاه میدارد، بلکه کمک میکند که سازمان برای هزینهها و تغییرات موقعیتهای اقتصادی آماده باشد. گزارش جریان نقدینگی در تصمیمگیری فعالیتهای آینده، مانند خرید کسبوکار دیگر، استخدام کارمند یا مزایای اضافی برای شرکت، به سازمان کمک میکند.
انواع جریان نقدینگی
جریان نقدینگی بخشی از گزارش مالی شرکت است.
در ادامه، انواع جریان نقدینگی مشاهدهشده در گزارش مالی را خواهیم دید:
- ارزش فعلی خالص: ارزش یک کسبوکار با استفاده از تنزیل جریان نقدی (discounted cash flow).
- نقدینگی فعلی: برای تعیین وضعیت شرکت در پرداخت تعهدات مالی خود است.
- جریان نقدینگیدر هر سهام: درآمد شما پس از کسر مالیات، تقسیم بر سهام موجود میشود.
- نرخ بازار نیازمند نقدینگی است تبدیل پول نقد: این مورد فاصله زمانی پرداخت هزینهی اقلام توسط شرکت و دریافت آن از مشتری را مشخص میکند.
- جریان نقدینگیفعالیتهای اجرایی: هزینهی بهدستآمده از فعالیتهای اصلی شرکت است و شامل درآمد سرمایهگذاری نمیشود.
- کسری بودجه: مقداری را مشخص میکند که شرکت برای جبران کسری نیاز دارد.
- پرداخت سود سهام: نوعی از جریان نقدینگی که برای پرداخت سود سهام به سرمایهداران استفاده میشود.
- هزینههای سرمایهگذاری: گردش مالی موردنیاز برای سرمایهگذاری مجدد روی کسبوکار خود را مشخص میکند.
- جریان نقدینگیمستقل سرمایهداری: تفاوت گردش مالی فعالیتهای اجرایی و هزینههای سرمایهگذاری است.
- جریان نقدینگی مستقل شرکت: این پارامتر فرض میکند شرکت هیچ وامی ندارد و برای ارزشگذاری شرکت استفاده میشود.
- تغییرات نقدینگی خالص: تفاوت گردش مالی در یک دورهی حسابداری و دورهی دیگر را تعیین میکند.
نمونهای از گزارش جریان نقدینگی
در زیر نمونهای از گزارش جریان نقدینگی و همچنین چگونگی استفاده از آن برای گزارش مالی کلی را بیان کردهایم:
شرح | هزینه (دلار) |
جریان نقدی حاصل از فعالیتها | ۷۰۰ |
فروش | ۱۰۰۰ |
مالیات | (۳۰۰) |
جمع کل | |
جریان نقدی حاصل از سرمایهگذاریها | (۲۰۰) |
سرمایهی خریداریشده | (۲۰۰) |
جریان نقدینگی کارهای مالی | ۱۵۰۰ |
وام (خروجی) | (۵۰۰) |
وام (ورودی) | (۲۰۰۰) |
کل | ۲۰۰۰ |
در ادامه، توضیحات اضافیِ مربوط به گزارش جریان نقدینگی که در ۳ بخش خلاصه میشود را آوردیم:
۱. توضیحات گزارش جریان نقدینگی: فعالیتهای اجرایی
این نوع فعالیتها هستهی اصلی فعالیتهای کسبوکار هستند؛ برای مثال، اگر شما محصولی را میفروشید، تولید، فروش و تحویل محصول به عنوان فعالیتهای اجرایی در نظر گرفته میشوند؛ همچنین، شامل پرداخت مشتری، خرید اقلام، حسابهای پرداختی و صورتپرداخت شرکت نیز میشود. سایر موارد شامل استهلاک تجهیزات یا داراییهای مشهود دیگر، استهلاک داراییهای نامشهود و مالیات معوقه هستند.
۲. توضیحات گزارش جریان نقدینگی: فعالیتهای سرمایهگذاری
این نوع از جریان نقدینگی شامل خرید و فروش سرمایههایی مانند زمین، ساختمان، تجهیزات یا اوراق بهادار قابلفروش است؛ همچنین، میتواند مواردی مانند وام به تأمینکنندگان یا دریافتی از مشتریان و پرداختی ادغامشدهها یا تملکات را نیز شامل شود.
۳. توضیحات گزارش جریان نقدینگی: فعالیتهای مالی
شامل وجه نقد سرمایهگذاران و وجه نقد سهامداران به صورت سود سهام است؛ همچنین، میتواند فعالیتهایی مانند فروش یا خرید مجدد سهام شرکت را شامل شود که بر بدهیها و حقوق صاحبان سهام بلندمدت یک سازمان تأثیر بگذارد.
سؤالات متداول درمورد جریان نقدینگی
بعضی از سؤالاتی که به طور مکرر بیان میشوند:
- تفاوت بین جریان نقدینگی و درآمد خالص چیست؟
- فرمول تبدیل سود به جریان نقدینگی چیست؟
- چه راههایی برای حفظ جریان نقدینگی وجود دارند؟
- آیا لازم است بدانم جریان نقدینگی آیندهام چقدر است؟
- جریان نقدینگی مثبت و منفی چیست؟
- مثالی از نمونههای معادل نقدی بزنید.
تفاوت بین جریان نقدینگی و درآمد خالص چیست؟
درآمد خالص، کسر هزینههای یک دورهی حسابداری از درآمد ناخالص است. جریان نقدینگی به تفاوت بین موجودی نقدی از این بازه تا بازهی بعدی اشاره دارد.
فرمول تبدیل سود به جریان نقدینگی چیست؟
سود خالص + استهلاک - حسابهای دریافتی - افزایش موجودی کالا + حسابهای دریافتی - کاهش وامهای بانکی/ مالی = نقدینگی خالص
چه راههایی برای بازار نیازمند نقدینگی است حفظ جریان نقدینگی وجود دارند؟
این موارد بهترین نکاتی هستند که برای حفظ نقدینگی وجود دارند:
- بیشتر از آنچه خرج کردهاید، محصول یا سرویس بفروشید.
- اطمینان حاصل کنید که تعادل را برقرار کردهاید.
- راههایی را برای صرفهجویی در هزینهها از طریق خردهفروشی، فروش تجهیزات منسوخ و دیگر داراییها پیدا کنید تا بتوانید ذخیره کنید.
آیا لازم است بدانم جریان نقدینگی آیندهام چقدر است؟
دانستن جریان نقدینگی آیندهتان به شما کمک میکند که از سودمندی کسبوکار خود اطمینان حاصل کنید. با تعیین هزینهها و درآمدهای آتی میتوانید بفهمید که فعالیتهای آیندهتان چقدر ماندگار هستند یا برای افراط نکردن چه هزینههایی را باید بپردازید.
تحلیلگران مالی از این ۴ گام برای تحلیل جریان نقدینگی استفاده میکنند:
۱. فرضیاتی را مانند افزایش قیمت برای کسبوکارها و همچنین فروشندگان و تأمینکنندگان محاسبه میکنند. آنها فروشهای آینده، چرخههای فروش، افزایش پرداختی و دیگر هزینههای عمومی را نیز پیشبینی میکنند.
۲. فروشهای آینده را با نگاهی به فروش سالهای گذشته و ترند پیشبینیشده در صنعت تعیین میکنند.
۳. هزینههای آتی شامل پرداختیها، هزینهی انجام کسبوکار و سرمایهگذاریهای مالی را مشخص میکنند.
۴. اطلاعات را تحلیل میکنند تا متوجه شوند که کجا به کاهش هزینه یا سرمایهگذاریهای جدید نیاز دارند تا از رشد کسبوکار خود مطمئن شوند.
جریان نقدینگی مثبت و منفی چیست؟
جریان نقدینگی مثبت به معنای این است که کسبوکار برای ادامهی انجام فعالیت و پرداخت وامها پول کافی دارد. جریان نقدینگی منفی به معنی این است که شما بیش از فروش خرج میکنید و حتی ممکن است برای پرداخت وام خود نیاز داشتهباشید که قرض کنید.
مثالی از معادل نقد بزنید
معادلِ نقد سرمایهگذاریهای کوتاهمدتی هستند که نقدینگی بالایی دارند و از زمان خرید سررسید سهماهه یا کمتر دارند. برخی از این نمونهها شامل سند خزانهی کوتاهمدت ایالات متحده، حساب سپردههای سودآور، اوراق تجاری یا اوراق قرضه کوتاهمدت دولت است.
در این مطلب سعی کردیم تا مفهوم جریان نقدینگی را بهخوبی توضیح دهیم و زوایای مختلف آن را بررسی کنیم. لطفا شما هم اگر پیشنهادی برای تکمیل این مطلب دارید با ما بهاشتراک بگذارید.
سیگنال سفر رئیسی به بازار ارز/ هیجانات افزایشی دلار فرو نشست
سفر رییس جمهور کشور ابراهیم رئیسی با همراهی سرپرست تیم مذاکره کننده ایران به نیویورک همزمان با برخورد دلار به مقاومت سرسخت محدوده ۳۱ هزار و ۷۰۰ تومان شد و دلار به عقب برگشت. قیمت دلار تهران پس از نوسان در بالای محدوده حمایتی ۳۱ هزار و ۲۰۰ تومان در پایان روز دوشنبه در محدوده ۳۱ هزار و ۶۰۰ تومان آرام گرفت.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، روز قبل تمامی بازارها منفی بود، سکه امامی با برخورد با مقاومت خود به سمت حمایت روانی اش عقب نشینی کرد دلار تهران کاهش کمتری را نسبت به سکه و درهم ثبت کرد و معاملات بازار سرمایه در انتظار نقدینگی مناسب عقب نشست.
اکوایران در دیدبان هر روز صبح به مرور رویدادهای بازارهای معاملاتی می پردازد، عملکرد گذشته بازار سرمایه و معاملات بازار سکه و ارز را بررسی می کند. در دیده بان اخبار موثر بر بازارها مدنظر قرار می گیرد و هدف توصیف عوامل اثر گذار بر سمت و سوی بازارها است.
روند صعودی حباب سکه
قیمت سکه امامی دیروز به حمایت ۱۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی رسید و ربع سکه پنج میلیون تومان شد.
بررسی های اکوایران نشان می دهد که ارزش ذاتی سکه امامی در بازه روزانه در مقایسه با میانگین هفته قبل و ماه قبل روند نزولی گرفته ولی در همین مدت حباب سکه در جهت خلاف ارزش ذاتی حرکت کرده است. برخی تحلیلگران این رویداد را نشان دهنده افزایش ریسک در بازار سکه می دانند ولی برخی دیگر می گویند خریداران سکه بازدهی خود را با دلار مقایسه می کنند و به همین دلیل در برابر کاهش ارزش اونس طلا در زمان افزایش قیمت دلار مقاومت می کنند در این وضعیت حباب سکه امامی افزایش پیدا می کند. سکه امامی روی محدوده حمایتی ۱۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی است که با توجه به میزان بالای حباب آن، اگر دلار کاهشی شود می تواند به دنبال دلار ریزش کند ولی با توجه به کاهش ارزش اونس طلا احتمال بازدهی بیشتر از دلار، برای سکه در شرایط کنونی کم است.
سفری که دلار را به عقب راند
سفر رییس جمهور کشور ابراهیم رئیسی با همراهی سرپرست تیم مذاکره کننده ایران به نیویورک همزمان با برخورد دلار به مقاومت سرسخت محدوده ۳۱ هزار و ۷۰۰ تومان شد و دلار به عقب برگشت. قیمت دلار تهران پس از نوسان در بالای محدوده حمایتی ۳۱ هزار و ۲۰۰ تومان در پایان روز دوشنبه در محدوده ۳۱ هزار و ۶۰۰ تومان آرام گرفت.
حباب درهم هم مطابق پیش بینی روز قبل با کاهش درهم وارد کانال ۳۰۰ تومانی شد. رییس سازمان انرژی اتمی روز قبل از پاسخ آژانس مبنی بر بستن پرونده هسته ای خبر داد اتفاقی که اگر به وقوع بپیوندد اختلافات جدی میان ایران و آژانس حل میشود و راه برای حصول توافق باز خواهد شد.
ولی بازار فعلا زمان حصول توافق را پایان انتخابات نمایندگان آمریکا می داند به همین دلیل بازار ارز واکنش کاهشی به سخنان رییس سازمان انرژی اتمی نداشت.
هیجانات افزایشی فرو نشست
اکوایران قیمت پایانی دلار در بازارهای مختلف را در هر روز محاسبه میکند و در نموداری اولین، کمترین،بالاترین و آخرین قیمت هفته منتهی به آن روز را قرار می دهد.
بررسی ها نشان می دهد که نمودار دوشنبه، برخلاف روزهای قبل است نمودار روزهای قبل نشان دهنده روند مطلق صعودی و بالا بودن هیجانات افزایشی در بازار بود ولی نمودار مورد بررسی روز دوشنبه نشان می دهد که هیجانات افزایشی نسبت به روز قبل کاهش پیدا کرده است، دلار تهران در این هفته یک مقاومت در محدوده ۳۱ هزار و ۷۰۰ تومان داشته است و پس از برخورد با آن در روز یکشنبه به عقب برگشته است. کاهش بیشتر نرخ دلاری درهم نسبت به نرخ دلار آزاد نیز تاییدکننده کاهش هیجانات افزایشی در بازار ارز است.
راه نجات بازار سرمایه
پس از آنکه شاخص کل نتوانست حمایت محدوده یک میلیون و ۴۲۳ هزار واحدی را حفظ کند حمایت روانی محدوده یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحدی و حمایت محدوده یک میلیون و ۳۷۸ هزار واحدی را یکی پس از دیگری از دست داد و اکنون مهم ترین حمایت محدوده حمایتی نزدیک یک میلیون و ۳۶۰ هزار واحد است که انتظار افزایش تقاضا در این محدوده وجود دارد.
بررسی های تکنیکالی نوید موقعیت های جذاب خرید در سهام لیدر بسیاری از گروه ها را می دهد ولی الگوهای معاملاتی بدون حجم مناسب معاملات تایید نمی شوند به همین دلیل بازار نیمه جان بورس برای زنده شدن نیازمند نقدینگی است.
بحران نقدینگی در بورس/پیش بینی بازار سهام 12 مهر
اقتصادنیوز: شاخص کل بورس دیروز 3300 واحد افت کرد اما ارزش معاملات به اندازه ای پایین آمد که دوباره این موضوع به دغدغه فعالان بازار تبدیل شده است.
به گزارش اقتصادنیوز ، بورس تهران مجددا با شوک کاهش ارزش معاملات خرد مواجه شد. وضعیت بورس طوری است که نه تنها قیمت سهام افت می کند، بلکه در همین قیمت های پایین هم خریدار وجود ندارد و ارزش معاملات خرد کاهش می یابد.
دیروز ارزش معاملات خرد با کاهش حدود 15 درصدی نسبت به روز یکشنبه، به محدوده 1800 میلیارد تومان رسید که رقمی بسیار کوچک برای بازار 6 هزار هزار میلیارد تومانی محسوب می شود.
کاهش ارزش معاملات، نشان دهنده ادامه رکود معاملات در بازار سهام است. بورس برای بالا رفتن نیاز به عوامل متعددی دارد که تمام این عوامل در نهایت، نیازمند رشد ارزش معاملات هستند. چنانچه رشدی در ارزش معاملات مشاهده نشود، هر حرکت رو به بالایی شکست خواهد خورد و دوباره روند نزولی شکل می گیرد.
ارزش معاملات باید 10 برابر شود!
بورس در چنین شرایطی قرار دارد و با این حساب فعلا نمی توان انتظار یک رشد خوب را از بازار داشت. گرچه بازار نیازمند نقدینگی است که به دلیل طولانی شدن دوره نزولی بازار، احتمالا به زودی یک روند صعودی کوتاه مدت شکل می گیرد. اما این روند را نمی توان یک روند پرقدرت دانست که اهداف دو میلیون واحدی شاخص کل را محقق کند.
اعداد بالای شاخص تنها در صورتی مجددا مشاهده خواهد شد که ارزش معاملات نسبت به ارقام فعلی، حدودا 10 برابر رشد کند. زمانی که شاخص در حدود دو میلیون واحد بود، ارزش معاملات بیش از 20 هزار میلیارد تومان بود و حالا هم شاخص کل برای رسیدن به دو میلیون واحد، نیازمند این است که ارزش معاملات خرد به مرور به رقم 20 هزار میلیارد تومان برسد. ناگفته نماند که با شرایط فعلی، بعید است که به این زودی ها ارزش معاملات تا این سطوح رشد کند.
خروج پول از بورس شدت گرفت
دیروز همچنین حدود 350 میلیارد تومان پول توسط سهامداران حقیقی از بازار خارج شد. این طی یک هفته گذشته، بارها ارقام بالای 300 میلیارد تومان از بازار خارج شده که این نشان می دهد خروج پول حقیقی ها از بازار شدت گرفته است.
البته این نکته هم باید در نظر گرفته شود که فعلا تب خارج کردن پول از بازار جهت سرمایه گذاری در بازارهای موازی داغ شده و چنانچه این تب فروکش کند، بازار به تعادل خواهد رسید. برای امروز هم می توان بازاری منفی اما با نوسانات محدود را متصور شد و چنانچه رشدی هم در بازار اتفاق بیفتد، رشد چشمگیری نخواهد بود.
در 3سال اخیر دوسوم معاملات مسکن توسط دلالان انجام شد/نقدینگی بازار مسکن در راه بورس
کد خبر 373311 ۱۳۹۸/۰۵/۲۲ - ۱۵:۲۶ عضو کمیسیون عمران مجلس مطرح کرد؛ یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی بیان کرد: افزایش قیمت مسکن منجر شده تا مردم برای کسب سود بیشتر به دنبال انتقال سرمایه خود به بازارهای دیگر از جمله بورس باشند. به گزارش. کد خبر 373311 ۱۳۹۸/۰۵/۲۲ - ۱۵:۲۶ عضو کمیسیون عمران مجلس مطرح کرد؛ یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی بیان کرد: افزایش قیمت مسکن منجر شده تا مردم برای کسب سود بیشتر به دنبال انتقال سرمایه خود به بازارهای دیگر از جمله بورس باشند. به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از خانه ملت، مجید کیانپور، عضو کمیسیون عمران مجلس با انتقاد از فعالیت دلالان و سوداگران در بازار مسکن، گفت: بر اساس گزارشهای ارائه شده، در سه سال اخیر حدود دو سوم معاملات مسکن توسط دلالان و افرادی که به دنبال سرمایهگذاری بازار نیازمند نقدینگی است بوده اند، صورت گرفته و تنها حدود یک سوم توسط مصرف کنندگان واقعی انجام شده است. هجوم سرمایهگذاران به بازار خرید و فروش مسکن در سایه خلا قانون مالیات بر عایدی سرمایه نماینده مردم دورود و ازنا در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: متأسفانه در سالهای قبل به دلیل نبود سیاستهای نظارتی در بازار مسکن، مردم برای حفظ سرمایه خود، اقدام به سرمایه گذاری در این بازار و خرید مساکن متعدد می کردند، که این مسئله موجب شد، عملا میزان تقاضا برای خرید افزایش یافته و در پی آن به دلیل کمبود عرضه، قیمتها افزایش یابد. احتمال خروج سرمایههای مازاد از بازار معاملات مسکن و انتقال به بورس وی گفت: در شرایط کنونی به نظر می رسد با افزایش حداکثری قیمت و کاهش جذابیت بازار مسکن برای سرمایه گذاری، افراد برای سود بیشتر به دنبال انتقال سرمایه خود به بازارهای دیگر از جمله بورس هستند. ضرورت تصویب و اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه این نماینده مردم در مجلس دهم، بر ضرورت تصویب و اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه تأکید کرد و گفت: قطعا اگر قانونی برای نظارت مالیاتی بر معاملات مسکن وجود داشت، ما شاهد افزایش چندبرابری قیمت مسکن نبودیم. ثبات کنونی بازار مسکن موقتی است/ بازار نیازمند نظارت مالیاتی است عضو کمیسیون عمران مجلس ادامه داد: به نظر من ثبات کنونی بازار مسکن موقتی است و دولت و مجلس باید با اعمال نظارت های مالیاتی، راه را برای فعالیت سوداگران مسدود کند تا در آینده شاهد افزایش چند برابری قیمت ها نباشیم.
سونامی نقدینگی به کدام بازار میرود؟
کارشناسان اقتصادی با اشاره به عبور حجم نقدینگی از مرز هزار هزار میلیارد تومان در سال ۹۴، هشدار دادند که اگر بمب ساعتی نقدینگی فعال شود، برای اقتصاد ایران فاجعه آفرین خواهد شد.
به گزارش بلاغ، جدیدترین گزارشات بانک مرکزی از رسیدن نقدینگی به مرز هزار هزار میلیارد تومان در پایان بهمن ماه سال گذشته حکایت دارد. برآوردهای اقتصادی بانک مرکزی از وضعیت نقدینگی در بهمن سال گذشته حاکی از رسیدن نقدینگی به عدد ۹۷۵ هزار میلیارد تومان است.
برهمین اساس، نقدینگی در بهمن ۹۴ نسبت به بهمن ۹۳ معادل ۲۸.۷ درصد و نسبت به اسفند ۹۳ معادل ۲۴.۷ درصد رشد داشته است. طی ۱۱ ماه منتهی به بهمن ۹۴ معادل ۱۹۳ هزار میلیارد تومان به نقدینگی اضافه شده است.
گزارش بانک مرکزی نشان می دهد که نقدینگی در پایان دی ماه ۹۴ به حدود ۹ تریلیون و ۵۰۰ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به دی ماه سال ۹۳ معادل ۲۷.۲ درصد و نسبت به اسفندماه ۲۱.۳ درصد رشد داشت.
کارشناسان اقتصادی می گویند که با روندی که بانک مرکزی اعلام کرده است، حجم نقدینگی از مرز هزار هزار میلیارد تومان در پایان اسفندماه عبور کرده است. گرچه این نقدینگی به خودی خود نامطلوب نیست اما اگر در جهت تولید نباشد، خطرآفرین است. آنها هشدار می دهند که باید مراقب بود که این نقدینگی به سمت بازارهای غیر مولد حرکت و اقتصاد ایران را دچار آسیب و خطر نکند.
اخیرا نیز مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور درباره نقدینگی گفته است: در حال حاضر اقتصاد ایران روی دو بمب ساعتی بزرگ قرار گرفته است. یك بمب ساعتی حجم بالای جمعیت غیر فعال نسبت به جمعیت فعال است كه نسبت بسیار بالایی است.
وی، بمب دوم را بمب نقدینگی عنوان می کند و می گوید که این دو بمب ساعتی هنوز فعال نشدهاند و زمان انفجار را نشان نمیدهند. نقدینگی كه بمب دوم است، اگر فعال شود، فاجعه درست میكند و نیازمند اتخاذ سیاستهای بلندمدتتر است.
نقدینگی پایان ۹۴ بیش از هزار هزار میلیارد تومان
حیدر مستخدمین حسینی درباره رسیدن نقدینگی به مرز هزار هزار میلیارد تومان در پایان بهمن ماه ۹۴ بر اساس جدیدترین آمارهای بانک مرکزی گفت: سال گذشته نسبت به اینکه نقدینگی در پایان بهمن ماه ۹۴ به رقم هزار هزار میلیارد تومان می رسد هشدار داده و این موضوع را پیش بینی کرده بودم، اما در همان زمان مسئولان مربوطه در بانک مرکزی نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند و آن را تکذیب و اعلام کردند که به هیچ عنوان اینگونه نیست و این موضوع صحت ندارد.
معاون اسبق بانک مرکزی و وزارت اقتصاد افزود: آمارها در حالی نقدینگی در پایان بهمن ماه سال ۹۴ را هزار هزار میلیارد تومان نشان می دهد که بدون شک ماه پس از آن یعنی اسفندماه هم با حجم زیادی از نقدینگی مواجه هستیم. تولید نقدینگی در دو ماه پایانی هر سال یعنی بهمن و اسفندماه افزایش می یابد، بنابراین رقم نقدینگی در پایان سال ۹۴ قطعا بیش از هزار هزار میلیارد تومان خواهد بود.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی و بانکی با بیان اینکه در حال حاضر ۵۰ درصد نقدینگی هزار هزار میلیارد تومانی در نظام بانکی قفل است و در گردش نیست، تصریح کرد: بخشی از این نقدینگی به تسهیلات اعطایی به انبوه سازان، ساختمان و مستغلات اختصاص یافته اما هنوز املاک ساخته شده از طریق این وامها بفروش نرفته و بنابراین دریافت کنندگان این وامها هنوز بازپرداختی به بانکها نداشته اند.
وی اضافه کرد: بخشی از این ۵۰ درصد، مطالبات معوق و بدهی های پرداخت نشده دولت به بانک مرکزی و بانکها را شامل می شود. بخشی نیز به مطالبات معوق تولیدکنندگان باز می گردد، تولدیکنندگانی که به دلیل رکود حاکم بر تولید و اقتصاد کشور، نتوانستند تولیدات خود را بفروش برسانند و بدهی های خود را به نظام بانکی بازگردانند و بنابراین هنوز از این جهت تاثیری بر روی اقتصاد و تورم مشاهده نمی شود.
۵۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی قفل است
مستخدمین حسینی با اشاره به قفل شدن ۵۰۰ هزار میلیارد تومان از رقم کل نقدینگی هزار هزار میلیارد تومانی، عنوان کرد: بنابراین هنوز نقدینگی مذکور اثری بر روی تورم نگذاشته است. واژه بمب ساعتی نقدینگی به این معنا است که اگر نقدینگی به سمت و سوی تولید نرود و خروج از رکود شکل نگیرد، آسیب های جدی در سال ۹۵ از این حیث متوجه اقتصاد کشور خواهد شد.
وی ادامه داد: حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان از نقدینگی مذکور به صورت کالاهای تولیدی در انبارها است که تولیدکنندگان آن، از طریق وام بانکی آنها را تولید کرده اند و هنوز بازپرداختی به جهت عدم فروش کالاهایشان به بانکها نداشته اند. حدود ۳ میلیون تن فولاد در انبارها دپو شده و ۴۰ هزار مترمربع کاشی و سرامیک درانبارها خوابیده است. ۱۵۰ هزار میلیارد تومان هم میزان بدهی دولت به بانکها و بانک مرکزی است که پرداخت نشده است.
این اقتصاددان درباره تبعات آزادسازی نقدینگی هزار هزار میلیارد تومانی عنوان کرد: اگر این رقم در خدمت تولید باشد، کمترین اثر تورمی و مشکل زا را خواهد داشت، اما اگر در خدمت واردات و یا خدمات باشد، به طور قطع آثار منفی دارد.
وی درباره پیش بینی نقدینگی سه ماه ابتدای امسال هم اظهارداشت: معمولا پس از آغاز سال و در ماه های فروردین و اردیبهشت، مردم از سفرها باز می گردند و فشار روی نقدینگی کمتر است و بخشی از نقدینگی به صورت سپرده به بانک ها باز می گردد، اما به هر حال همه چیز به سیاست های دولت بستگی دارد. به عنوان مثال اگر قرار باشد که از سپرده های بانکی مالیات اخذ شود، به طور حتم آثار زیانبار و مخربی خواهد داشت و نقدینگی را به حرکت درخواهد آورد.
معاون اسبق بانک مرکزی و وزارت اقتصاد خاطرنشان کرد: اما به هر حال نقدینگی در دو ماه اول هر سال تحت کنترل است. زیرا بازار تولید، سرمایه و غیره فعال نشده اند و سرمایه ها به بازارهای پول و سرمایه باز می گردد و بازار با یک آورده مواجه است، بنابراین طی این دو سه ماه ابتدای سال نباید منتظر افزایش چشمگیر حجم و رشد نقدینگی در کشور باشیم.
نقدینگی در حال حاضر در کجاست؟
ابوالقاسم حکیمی پور استاد دانشگاه و اقتصاددان درباره روند افزایش نقدینگی به هزار هزار میلیارد تومان در پایان بهمن ماه که بانک مرکزی آن را اعلام کرده است، اظهارداشت: کارشناسان و اقتصاددانان پیش بینی کرده بودند که نقدینگی در پایان بمن ماه سال ۹۴ به رقم مذکور خواهد رسید و بر این اساس به نظر می رسد که تا پایان سال جاری حجم نقدینگی از مرز هزار هزار میلیارد تومان عبور کرده باشد.
وی با اشاره به اینکه وزراء و دولتمردان نیز علاوه بر اقتصاددانان نسبت به این موضوع اذعان می کردند، تصریح کرد: در دولت یازدهم حجم نقدینگی از رقم ۴۳۰ هزار میلیارد تومان به رقم هزار هزار میلیارد تومان رسیده است، این در حالی است که یکی از شاخص های تورم، رشد نقدینگی محسوب می شود.
حکیمی پور با ذکر این مطلب که نقدینگی فی نفسه بد نیست و در اقتصاد خرد، نقدینگی مثبت تلقی می شود اما به شرط اینکه در جهت تولید و حمایت از بخش تولید کشور باشد نه اینکه حرکت آن لجام گسیخته باشد، افزود: رشد نقدینگی در حد ۲۰ درصد در سال مطلوب ارزیابی می شود و باعث بهبود فضای کسب و کار، بهبود وضعیت تقاضا در جامعه و کاهش نرخ بیکاری می شود.
وی با اشاره به نگرانی هایی که نسبت به افزایش حجم و رشد نقدینگی در کشور وجود دارد و برخی ها آن را به بمب ساعتی تشبیه می کنند، عنوان کرد: اگر رشد نقدینگی به صورت لجام گسیخته به سمت بخش های غیر مولد حرکت کند می تواند به یک بمب ساعتی تبدیل شود و بسیار خطرناک خواهد بود.
به گفته این اقتصاددان، در حال حاضر آمارها نشان می دهد رشد صنایع مختلف منفی بوده و فقط اندکی رشد در بخش کشاورزی حاصل شده است، همچنین آمارها می گویند که با رشد تولید ناخالص داخلی به دلیل فروش نفت خام مواجه بوده ایم.
حکیمی پور با طرح این سوال که باید بررسی شود نقدینگی در حال حاضر در کجاست؟ گفت: یکی از مشکلات اساسی اقتصاد کشور به بانک ها باز می گردد، سیستم بانکی نیازمند بازنگری و یک انقلاب اساسی است. منابع بانک ها در حال حاضر در راستای تولید نیست و لازم است که منابع باید در جهت بازار نیازمند نقدینگی است تولید حرکت کند.
منابع بانکها «فریز» شد
به گفته وی، سیستم بانکی بدهی سرسام آوری به بانک مرکزی دارد و بانک ها حتی به هم پول قرض می دهد و اوضاع آنها بسیار آشفته است و در واقع بانکها ورشکسته هستند. در کنار آن هم سیاست های انقباضی دولت و بانک مرکزی به آنها فشار می آورد که مجبور به فریز کردن بخشی از منابع خود می شوند و بنابراین تسهیلات پرداختیشان کاهش می یابد.
این کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی بر انجام یک حسابرسی دقیق از صورت های مالی بانکها برای مشخص شدن وضعیت بدهی های سرسام آور و وضعیت ورشکستگی آنها تاکید و بیان کرد: در طول این سالها هنوز نتوانسته ایم سیستم بانکی مان را متحول کنیم، زیرا مدیران بانکی و اعضای هیئت مدیره آنها هیچ راهکاری برای تحول نظام بانکی ندارند.
وی افزود: بانکها در حال حاضر با وجود اینکه بخشی از منابعشان فریز شده است، به دنبال بخش هایی که تولید محور نیست، حرکت می کنند. شاید بر این تصور هستند که قیمت تمام شده خود را کاهش دهند و به سمت سرمایه گذاری هایی بروند که بازگشت پولشان را تضمیین کند. بانک مرکزی باید یک نظارت اساسی و دقیق نسبت به این وضعیت انجام دهد.
حکیمی پور خاطرنشان کرد: اما هنوز خط مشیء مشخصی برای سیستم بانکی وجود ندارد و دولت همواره به بانک ها به چشم یک قلک نگاه می کند. تا جائیکه بدهی سنگین دولت به نظام بانکی به ۱۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. اگر دولت بخواهد این بدهی را تسویه کند باید فقط در جهت تزریق به بخش های مولد باشد./آ
دیدگاه شما