ماتریس شخصی SWOT چیست و چگونه انجام می شود؟
ماتریس SWOT شخصی یا SWOT o SWOT (مخفف اختصاری آن به انگلیسی) یک روش برنامه ریزی تجاری است که در حوزه شخصی اعمال می شود. در این روش ، D (نقاط ضعف) ، O (فرصت ها) ، F (نقاط قوت) و A (تهدیدات) افراد در مسیر دستیابی به اهداف فردی آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.
ماتریس SWOT می تواند برای استفاده افراد خاص ، به ویژه برای کارگران یا افرادی که می خواهند به صورت شخصی یا حرفه ای پیشرفت کنند ، اعمال شود. این هدف مشابهی دارد ، یعنی به افراد امکان می دهد واقعیت خود را بهتر درک کنند تا بتوانند استراتژی هایی را برای کمک به آنها در دستیابی به اهداف شخصی خود انجام دهند.
در حوزه کسب و کار ، ماتریس SWOT ابزاری است که امکان شناسایی جنبه های مهم سازمان ها و محیط آنها را فراهم می کند. تصمیم گیری در مورد زنده بودن یک تجارت ضروری است. به طور خاص ، تهدیداتی که در حال حاضر یا در آینده وجود دارد ، نقاط قوت تجارت ، نقاط ضعف و فرصت هایی که از آنها استفاده نشده است ، مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند.
به لطف این ماتریس ، می توان وضعیت شرکت ها را شناخت و با توجه به این دانش تصمیمات و استراتژی های مناسب را پیاده سازی کرد.
اجزای ماتریس SWOT شخصی
ماتریس SWOT مبتنی بر کاوش در چهار م componentsلفه است که به نوبه خود به دو گروه تقسیم می شوند: م analysisلفه های تحلیل داخلی و م analysisلفه های تحلیل خارجی.
تحلیل داخلی
تجزیه و تحلیل درونی به خصوصیات شخصی اشاره دارد که موفقیت یک فرد را تعیین می کند. این شامل جنبه های منفی ارائه شده در نقاط ضعف و جنبه های مثبت نشان داده شده در نقاط قوت است.
تحلیل خارجی
تجزیه و تحلیل خارجی به موارد بیرونی می پردازد که می توانند در موفقیت یا شکست فرد تأثیر بگذارند.
این جنبه های منفی نشان داده شده در تهدیدها و جنبه های مثبت نمایان شده در فرصت ها را بیان می کند.
مثال
ما می توانیم با استفاده از یک دانش آموز دبیرستانی که می خواهد امتحان نهایی خود را در تاریخ فلسفه بگذراند ، این را به طور خلاصه نشان دهیم.
در تحلیل داخلی دانش آموز ، حافظه آنها را به عنوان قدرت ، اما به عنوان ضعف ، انگیزه کم آنها را برای مطالعه این موضوع می یابیم.
در مورد تجزیه و تحلیل خارجی ، مشخص شده است که فرصت اصلی این است که چند گزینه ای است ، بنابراین با استفاده از حافظه خود گزینه های بیشتری برای عبور دارید ، اما به عنوان تهدیدی که از آنجا که مفاهیم بسیار مبهمی است ، تفسیر برخی س questionsالات بسیار دشوار است. .
چگونه ماتریس شخصی SWOT را تهیه کنیم؟
اولین قدم در توسعه ماتریس SWOT شخصی تعیین هدف خاصی است. در غیر این صورت ، خروجی ماتریس می تواند کاملاً عمومی باشد و به تصمیم گیری کمک نمی کند.
پس از مشخص شدن هدف شخصی ، گام بعدی تجزیه و تحلیل چهار م componentsلفه ماتریس است:
- نقاط ضعف
تجزیه و تحلیل نقاط ضعف بر تمام آن خصوصیات درونی متمرکز است که فرد را از رسیدن به اهدافش بازمی دارد. خطاها ، ترس ها و دانش یا مهارت هایی که فرد باید در آنها ایجاد کند باید در نظر گرفته شود.
مطابق با این تجزیه و تحلیل ، هر فرد قادر خواهد بود اقدامات و استراتژی هایی را پیشنهاد دهد که هدف آنها تبدیل نقاط ضعف آنها به سود اهدافشان باشد.
این شامل کار روی موضوعات صمیمی مانند تنبلی یا کمبود سازمان و همچنین مسائل فکری مانند آموزش در یک رشته خاص است.
به عنوان مثال ، جوانی که آرزو دارد وارد شغل دانشگاهی شود باید نقاط ضعف خود را به عنوان بخشی از مراحل انتخاب حرفه خود بداند. در این حالت ، دانستن ایرادات به شما کمک می کند گزینه ها را رد کنید یا روی اقدامات اصلاحی تمرکز کنید.
این تجزیه و تحلیل باید شامل اشکالات شخصی مانند کمرویی و کمبود مهارت های تحصیلی ، مانند علاقه محدود به مطالعه باشد. این به شما این امکان را می دهد که مثلاً حرفه روزنامه نگاری را رد کنید.
- نقاط قوت
تجزیه و تحلیل نقاط قوت بر ویژگی های داخلی متمرکز است که می تواند به دستیابی به اهداف پیشنهادی کمک کند. در این حالت ، ویژگی های شخصیتی و همچنین دانش و مهارت های فنی مورد توجه قرار می گیرند.
با تشکر از این تجزیه و تحلیل ، این امکان وجود دارد که فرد بتواند با توجه به توانایی ها و ترجیحات خود ، روی اهداف متمرکز شود. این شامل شناسایی خصوصیات شخصی مانند استقامت یا تحمل ، و همچنین استعدادهای فنی و دانش خاص است.
این دانش امنیت لازم را برای توسعه پروژه های شما فراهم می کند و به شما امکان می دهد ریسک های کنترل شده ای را بپذیرید. یعنی در فعالیت هایی که می دانید به راحتی موفق خواهید شد ، ریسک کنید.
به عنوان مثال ، جوانی که شغل خود را انتخاب می کند ، باید نقاط قوت خود را انتخاب کند تا راهی را که باید دنبال کند انتخاب کند.
این تجزیه و تحلیل به شما امکان می دهد ویژگی های شخصی مانند خلاقیت و همچنین اجزای تحلیل SWOT مهارت ها و دانش مانند استدلال ریاضی را تشخیص دهید. در این حالت ، این دانشجو باید متمایل به شغلی مانند معماری یا طراحی گرافیک باشد.
- تهدیدها
تجزیه و تحلیل تهدید بر ویژگی های بیرونی متمرکز است که می تواند بر دستیابی به اهداف شخصی تأثیر منفی بگذارد. در این حالت ، کلیه شرایط بیرونی باید در نظر گرفته شود ، از جمله مسائل اجتماعی ، سیاسی و خانوادگی که پیرامون آن وجود دارد.
این تجزیه و تحلیل به فرد اجازه می دهد تا در موقعیت های مختلفی که اهداف آنها را تهدید می کند نفوذ کند و اقدامات مشخصی را ایجاد کند که به آنها امکان می دهد به بهترین شکل با آنها روبرو شوند.
با ادامه مثال از این مرد جوان ، از جمله تهدیدات می توان به این واقعیت پی برد که در شهر وی هیچ دانشگاهی وجود ندارد که مدرک تحصیلی مورد نظر وی را ارائه دهد.
در مواجهه با این وضعیت ، تلاش آنها باید به جستجوی گزینه های دیگر باشد: یا از طریق حرفه یا از دانشگاه های دیگر.
- فرصت ها
تجزیه و تحلیل فرصت ها بر موضوعات خارجی متمرکز است که دستیابی به اهداف پیشنهادی را پشتیبانی می کند.
در این حالت ، هم مزایای خاص دریافتی از یک وضعیت معین و هم مزایای کلی ناشی از آن در حوزه عمومی اجتماعی باید در نظر گرفته شود.
به لطف شناخت عوامل مثبت خارجی ، می توان اقداماتی را انجام داد که از شرایط بیرونی بهره می برند. به عنوان مثال ، اگر متقاضی شغل دانشگاهی از حمایت مالی خانواده خود برخوردار باشد ، می تواند با توجه به این فرصت تصمیم گیری كند.
در این صورت می دانید که ممکن است دانشگاه خصوصی را انتخاب کنید یا حتی آرزوی تحصیل در کشور دیگری را داشته باشید.
مزایای ماتریس SWOT شخصی
ماتریس شخصی SWOT دارای مزایای متعددی برای رشد فردی انسان است. این مزایا عمدتاً به امکان سیستم سازی تحلیل فردی مربوط می شود.
همه مردم به طور کلی نقایص و ویژگی های خود و همچنین تهدیدها و فرصت هایی را که محیط برای آنها ایجاد می کند ، می دانند. با این حال ، آنها معمولاً تحلیل کاملی از این اطلاعات انجام نمی دهند.
با بیان این دانش به صورت گرافیکی از طریق ماتریس SWOT ، می توان واقعیت را بهتر درک اجزای تحلیل SWOT کرد.
نقاط ضعف را می توان در برابر نقاط قوت اندازه گیری کرد و می توان فهمید که کدام یک از این ایرادات مشکل سازتر هستند و بنابراین نیاز به توجه بیشتری دارند.
به همین ترتیب می توان فرصت ها را با تهدیدها مقایسه کرد. این تجزیه و تحلیل می تواند به شما کمک کند دریابید که چه موقعیت هایی می تواند به شما کمک کند تا از شرایط منفی محیطی عبور کنید.
در نتیجه ، این تجزیه و تحلیل منظم و بصری به افراد امکان می دهد سطح بالاتری از دانش خود و محیطشان را پرورش دهند. که سرانجام به تصمیم گیری متناسب با نیازها و انتظارات هر شخص کمک می کند.
آنالیز SWOT یا ماتریس SWOT
تأثیر آنالیز SWOT در کسبوکار
آنالیز SWOT چیست و چه تأثیری در کسبوکار میتواند داشته باشد؟ اگر به مباحث مدیریتی علاقه داشته باشید و یا اتفاقی گذرتان به کتابها یا مقالات مدیریت و خصوصاً حوزه مدیریت استراتژیک افتاده باشد، احتمالاً نام آنالیز SWOT یا ماتریس SWOT برایتان چندان ناآشنا نیست. در اینجا به معرفی آنالیز SWOT پرداخته و تأثیر حیاتی آن در کسبوکار را مورد بررسی قرار میدهیم.
ماتریس SWOT
SWOT اساساً یک ماتریس است که از چهار مؤلفه اصلی تشکیل شده است. در واقع هر یک از حروفِ این عبارت، نمایندهی نخستین حرفِ عوامل چهارگانه آن است. در اینجا S ، W ، O و T به ترتیب مُعرفِ نقاط قوت ( Strengths )، نقاط ضعف ( Weaknesses )، فرصتها ( Opportunities ) و تهدیدها ( Threats ) هستند. اما فلسفه این نامگذاری چیست و اساساً چرا آنالیز ماتریس SWOT در کسبوکار اهمیت زیادی دارد؟
میدانیم که عملکرد یک سازمان به عوامل مختلفی بستگی دارد. در محیط متلاطم امروز هر سازمان ناگزیر است که پیش از برنامهریزی جهت اخذ تصمیمات استراتژیک، اِشرافی همهجانبه بر عواملی داشته باشد که بر عملکرد آن تأثیر میگذارند. در ماتریس SWOT ، این عوامل به دو بخش یعنی عوامل درونی و عوامل بیرونی تقسیم شدهاند. عوامل درونی همان نقاط ضعف و قوت سازمان هستند. ماهیت این عوامل بهگونهای است که سازمان میتواند مستقیماً بر آنها اثرگذار باشد. به عبارتی تحت کنترل سازمان قرار دارند و از ماهیت خودِ سازمان نشأت میگیرند که میتوان با اجرای یک آنالیز همهجانبه و شناسایی آنها، در صدد تقویت نقاط قوت و رفع نقاط ضعف برآمد. برای این منظور بهعنوان مدیر یک سازمان باید در صدد یافتن پاسخ برای دو پرسش اساسی باشد:
- چه کاری را بهتر از رقبا میتوانید انجام دهید؟ یا واجد چه ویژگیها یا داراییهای ارزشمندی نسبت به آنها هستید؟
- برای رسیدن به سطح رقبا در زمینههایی که در آن ضعف دارید، چه کارهایی باید انجام شود؟
اما عوامل دسته دوم در ماتریس SWOT ، یعنی فرصتها و تهدیدها، دلیل خارجی داشته و منشأ بروز آنها همان محیطی است که سازمان در آن فعالیت میکند. با افزایش پیچیدگی فضای کسبوکار و مشخصاً محیطِ رقابت، سازمانها دائماً با شرایطی مواجه میشوند که میتوانند بهطور بالقوه مثبت یا منفی تلقی شوند. در واقع در این حالت، سازمان کنترل مستقیمی بر آنها نداشته و صرفاً باید با اتخاذ رویکرد مناسب، عملکردی از خود ارائه دهد که بتواند در عین استفاده حداکثری از فرصتها، از عوامل تهدید اجتناب کند و آسیبپذیریاش را در قبال آنها به حداقل برساند. برای این منظور باید عوامل اساسی محیطی یعنی عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فناوری، محیطی و قانونی را مورد رصد و پایش دائمی قرار دهیم. زیرا با بروز حتی یک تغییر عمده در هر یک از عوامل مذکور، ممکن است یک فرصت جذاب یا یک تهدید دهشتناک مقابلتان قد علم کند!
مزایای آنالیز SWOT در کسبوکار
آنالیز SWOT به دلیل مزایای زیادی که دارد در حوزه تجارت و کسبوکار از اهمیت ویژهای برخوردار است. برخی از مهمترین مزایای آنالیز SWOT عبارتاند از:
- یک رویکرد عملی بوده و اِعمال آن نسبتاً آسان است.
- واضح و قابلدرک است.
- بر آن دسته از عوامل درونی و بیرونی و در عین حال کلیدی تمرکز میکند که سازمان را تحت تأثیر قرار میدهند.
- در شناسایی اهداف آتی به سازمان کمک مینماید.
- رویکرد تحلیلی را در سازمان تقویت میکند.
یک نکته مهم!
همانطور که گفته شد آنالیز SWOT از طریق تحلیل عوامل چهارگانه میتواند در اخذ تصمیمات مهم و استراتژیک یاریرسان باشد. البته اهمیت آنالیز SWOT صرفاً محدود به مباحث مدیریتی و سازمانی نیست بلکه هر کسی مثل صاحب یک کسبوکار کوچک نیز میتواند از این ابزار برای پیشرفت و رونق تجاری خود استفاده مؤثری داشته باشد. نکته مهمی که در این بین نباید مغفول واقع شود این است که بررسی هر یک از عوامل ماتریس SWOT نباید بهطور مجزا صورت بگیرد. آنالیز SWOT یک آنالیز پویا و تعاملی است که در اتخاذ آن هر عامل باید با توجه به رابطهاش با کل ماتریس و اجزای دیگر آن تعیین شود. این امر کمک میکند که بهجای ایجاد یک فهرست بلندبالا و احتمالاً غیرکاربردی به یک فهرست مختصر، مفید و کاربردی دست پیدا کنید. در این صورت ماتریسِ حاصل، عزم، دلبستگی و تعهدتان را برمیانگیزد و هرگز از بررسی یک فهرست شلوغ، فکر فرار به سرتان نمیزند!
و اما.
در آنالیز SWOT ، تولید محتوا یکی از اساسیترین نقاط قوت کسبوکارهای امروزی محسوب میشود و شاید اغراق نباشد اگر بگوییم که تولید محتوا، قلب تپنده کسبوکارهای الکترونیک در فضای وب است. تیم متخصص و مجرب شتاب مارکتینگ آمادگی کامل دارد که در زمینه تقویت همهجانبه این مؤلفه حیاتی کسبوکارتان، خدماتی برتر را در حوزه سئو به شما وبمسترهای گرامی ارائه نماید.
0 تا 100 تدوین طرح راهبردی برای خیریه ها
تدوین یک طرح راهبردی (استراتژیک) برای خیریه یکی از مؤثرترین راهها برای تحقق بیانیه مأموریت آن است. طرح راهبردی، مأموریت خیریه را به پروژهها و اهداف قابل اندازهگیری با ردیابی آسان پیوند میدهد.
این طرح مشخص میکند که سازمان به چه سمتی حرکت میکند و چگونه میخواهد به نقطه مورد نظر برسد. با تغییر عوامل مختلف در طول این مسیر، طرح راهبردی نیز باید مورد مشورت یا جرح و تعدیل قرار گیرد تا به یک راهنمای ارزشمند برای عملیات خیریه تبدیل شود.
در ابتدا باید بدانید که چه مواردی را در برنامه خود بگنجانید. در این مطلب، یک نقشه کلی برای کمک به تدوین یک طرح راهبردی و کاربردی ارائه میشود.
مفاد طرح راهبردی
به طور کلی طرح راهبردی خیریه باید حاوی موارد زیر باشد:
- مأموریت، چشمانداز و ارزشهای خیریه
- اهداف خیریه و نحوه دستیابی به آنها از طریق انجام فعالیتها
- ارزیابی منابع جاری
- تجزیه و تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای سازمان (SWOT)
هر یک از اجزای فوق میتواند کوتاه یا بلند باشد. همچنین میتوانید بخشهایی در خصوص گزارشهای مالی، بودجههای عملیاتی، طرحهای ارتباطی یا یک خلاصه عملیاتی را در طرح راهبردی خود بگنجانید.
حال بررسی میکنیم که هر یک از این بخشها چگونه تدوین میشوند.
تدوین مأموریت، چشمانداز و ارزشهای خیریه
این بخش از طرح راهبردی توصیف میکند که دلیل وجودی خیریه چیست، چه کاری انجام میدهد و برای رسیدن به هدفی تلاش خواهد کرد.
بیانیه مأموریت
بیانیه مأموریت به این سؤال پاسخ میدهد که: "خیریه چه کاری انجام میدهد؟"
پاسخ شما باید ماهیت خدمات یا کالاهای خیریه و همچنین مخاطبانتان را دربرگیرد. از زبان ساده استفاده کنید. بهترین بیانیههای مأموریت به طرزی ساده و قانعکننده توضیح میدهند که چرا خیریه وجود دارد (دلیل وجودی خیریه چیست؟).
بیانیه چشمانداز و ارزشها
بیانیه چشمانداز به این سؤال پاسخ میدهد که: "شما چه امیدی به خیریه خود و جامعهای که بر آن تأثیر میگذارد، دارید؟" این بیانیه مشابه با بیانیه مأموریت است و با تمرکز بر تأثیرات عمیقتر خیریه، آن را تکمیل میکند. همچنین میتوانید ارزشهای خیریه خود را در بیانیه چشماندازتان بگنجانید.
برای مثال مؤسسه TED (مخفف فناوری، سرگرمی و طراحی) یک نمونه عالی از بیانیه مأموریت و چشمانداز را ارائه میدهد. مأموریت آن ساده است: نشر ایدهها از طریق سخنرانیهای کوتاه و تأثیرگذار با عنوان «TED Talks». چشمانداز این ایده را شرح میدهد: "ما شدیداً به قدرت ایدهها برای تغییر نگرشها، زندگیها و در نهایت جهان باور داریم."
تعریف اهداف، مقاصد و فعالیتهای خیریه
پس از تدوین چشمانداز آینده خیریه، اهداف مشخصی را تعریف کنید که در راستای مأموریت شما باشند. برای مثال اگر هدف خیریه بهبود جوامع از طریق تهیه مسکن و خانههای بهتر است، اهدافی را تعریف کنید که از این مأموریت پشتیبانی کنند. اهداف باید خاص و دقیق باشند مانند کلنگزنی برای احداث مسکن در یک جامعه جدید. از سوی دیگر این اهداف شاید در سطح کل سازمان باشند، نظیر استخدام پرسنل بیشتر یا گسترش تیم بازاریابی.
وقتی اهداف کلی (goals) خیریه خود را تعریف کردید، آنگاه آنها را به مقاصد (objectives) و فعالیتهای (activities) خاص و جزئی تجزیه کنید. برای مثال اگر یکی از اهداف کلی شما ساخت خانه برای افراد آسیبپذیر در یک جامعه جدید است، مقصد میتواند ساخت تعداد معینی خانه جدید در یک دوره زمانی مشخص باشد. در این مثال مجموعه فعالیتها را میتوان شامل جلب حمایت مقامات محلی، جمعآوری منابع و استخدام داوطلبان ماهر تعریف کرد.
ارزیابی منابع و محیط
به منابع در دسترس خیریه خود توجه کنید. این منابع شاید شامل موارد زیر باشند:
- پشتیبانی داخلی: ستاد کارکنان و اعضای هیئت مدیره
- پشتیبانی بیرونی: داوطلبان و خیّران
- سایر پشتیبانیها: شبکهها، مردم، دوستان و خانواده
- پول و درآمد
- امکانات، تجهیزات، محصولات
- آموزش
این بخش از طرح راهبردی نباید شامل جزئیات تلاشهای مربوط به جذب کمکهای مالی باشد. در مقابل، داراییهایی که در اختیار دارید و به شما در رسیدن به اهدافتان کمک میکند را مشخص مینمایید.
انجام تجزیه و تحلیل SWOT
تجزیه و تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای (SWOT) خیریه میتواند به شما کمک کند درباره نحوه استفاده مؤثر از منابع خود تصمیم بگیرید. نقاط قوت و ضعف جزو عناصر داخلی خیریه هستند، در حالی که فرصتها و تهدیدها نیروهای بیرونی محسوب میشوند.
نقاط ضعف و قوت
وجود امکانات کافی در مکانهای مناسب ممکن است از جمله نقاط قوت خیریه باشد. کارکنان و داوطلبان، خوشحال و راضی، دارای تعلق خاطر و پرشور و اشتیاق هستند. منابع انسانی و فیزیکی نیز از جمله نقاط قوت هستند. از سوی دیگر ممکن است گاهی اوقات برای یافتن بودجه دچار مشکل شوید یا فرصتهای سرمایهگذاری کمیاب و نادر باشد. منابع مالی نیز است نقطه ضعف دیگر شما باشد.
فرصتها و تهدیدها
نیروهای بیرونی خارج از خیریه بر سازمان تأثیرگذار خواهند بود، چه مستقیماً با مأموریت آن در ارتباط باشند و چه ارتباطی به این مأموریت نداشته باشند. این فرصتها و تهدیدها از کنترل خیریه خارج هستند. تغییرات در بازار، روندهای اقتصادی و جمعیتشناسی و مقررات دولتی میتواند بر خیریه شما تأثیر بگذارد.
برای مثال تغییر قوانین منطقهبندی ممکن است یکی از تهدیدات وارده به یک خیریه ساخت مسکن باشد. در نقطه مقابل فرصت میتواند شرایط آب و هوایی در یک منطقه جدید باشد که به خیریه اجازه میدهد از انرژی خورشیدی یا نیروی باد برای ساخت خانههای جدید بهره گیرد.
جزئیات و مرور نهایی
حال که اجزای اصلی برنامه راهبری خود را تدوین کردهاید، میتوانید بخشها یا ضمایم دیگری را در صورت صلاحدید به آن اضافه کنید. خلاصه و چکیده عملیاتی (executive summary) در آغاز طرح باید حاوی شرح مختصری از اطلاعات بعدی باشد.
میتوانید جداول زمانی اهداف خود، بودجههای عملیاتی و مالی با تفصیل بیشتر یا نحوه برنامهریزی برای نظارت و ارزیابی پیشرفت به سمت اهداف را در طرح راهبردی بگنجانید.
پس از تکمیل طرح راهبردی، حداقل یک روز آن را قبل از مرور نهایی رها کنید. در این مدت شما و تیمتان میتوانید با نگاهی نو به آن بنگرید. در مرحله مرور نهایی زمان کافی را برای ویرایش، اضافه کردن منابع بیشتر یا شفافسازی نکات اختصاص دهید اما با تعیین یک ضربالاجل مطمئن شوید که مرور پیشنویس بیش از حد طولانی نخواهد شد.
پس از اتمام بررسی و مرور نهایی، طرح شما به پایان رسیده و آماده اجراست. گام بعدی شامل ایجاد یک نسخه عمومی و شسته رفته برای شرکای اصلی و تأمینکنندگان مالی و همچنین به اشتراک گذاشتن آن با جامعه و ذینفعان به ویژه افرادی است که در طول برنامهریزی دخالت داشتند. با سازماندهی خوب برنامه و توجه به جزئیات، طرح راهبردی میتواند مسیر پیشرفت را ترسیم کرده و به شما در رسیدن به اهدافتان کمک کند.
مدیریت استراتژیک ، تعریف و اجزا
فرایند مدیریت استراتژیک به معنای تعیین استراتژی سازمان است. مدیران توسط این فرآیند مجموعهای از استراتژیهای سازمان را تعریف میکنند تا دستیابی به عملکرد بهتری را فراهم کنند.
فرایند مدیریت استراتژیک :
فرایند مدیریت استراتژیک به معنای تعیین استراتژی سازمان است. مدیران توسط این فرآیند مجموعهای از استراتژیهای سازمان را تعریف میکنند تا دستیابی به عملکرد بهتری را فراهم کنند.
مدیریت استراتژیک فرایندی مداوم است که به تخمین تجارت و صنایع سازمان میپردازد. رقیبهای سازمان را ارزیابی میکند و اهداف را جهت تعیین رقیبهای فعلی و آینده تعیین میکند و در مرحله بعد هر کدام از استراتژیها را مجدد ارزیابی میکند.
فرایند مدیریت استراتژیک دارای چهار مرحله به شرح زیر است:
1. بررسی محیطی - بررسی محیطی به فرایند جمعآوری، بررسی دقیق و ارائه اطلاعات برای اهداف استراتژیک اشاره دارد. این فرایند، عوامل داخلی و خارجی تاثیرگذار بر یک سازمان را تجزیهوتحلیل میکند. پس از اجرای فرایند تجزیهوتحلیل محیطی، مدیریت باید آن را به طور مداوم ارزیابی کند و در جهت بهبود آن تلاش کند.
2. تعیین استراتژي - فرمولاسيون استراتژي فرايند تصميمگيري درباره بهترين عملكرد جهت دستیابی به اهداف سازماني است. پس از بررسی محیطی، مديران راهبردهاي شرکتي، تجارتی و عملکردی را تعیین میکنند.
3. پیادهسازی استراتژی – پیادهسازی استراتژی به معنای بهکارگیری استراتژی موردنظر یا اجرای استراتژی انتخابی سازمان است. پیادهسازی استراتژی شامل طراحی ساختار سازمان، توزیع منابع، توسعه فرایند تصمیمگیری و مدیریت منابع انسانی است.
4. ارزیابی استراتژی- ارزیابی استراتژی مرحله نهایی فرایند مدیریت استراتژی است. فعالیتهای کلیدی ارزیابی استراتژی عبارتاند از: ارزیابی عوامل داخلی و خارجی که در واقع، ریشههای استراتژیهای فعلی، عملکرد اندازهگیری و اقدامات اصلاحی هستند. ارزیابی اطمینان میدهد که استراتژی سازمانی و نیز اجرای آن با اهداف سازمانی مطابقت دارد.
این اجزاء، مراحلی هستند که در ترتیب زمانی هنگام ایجاد یک طرح مدیریت استراتژیک جدید، انجام میشوند. در حال حاضر کسب و کارهایی با یک طرح مدیریت استراتژیک، به نسبت شرایط لازم به این مراحل رجوع میکنند و تغییرات ضروری را ایجاد میکنند.
مدیریت استراتژیک یک فرایند مداوم است. بنابراین، باید این موضوع را در نظر گرفت که هر جزء با اجزای دیگر ارتباط برقرار میکند و این تعامل اغلب به صورت هماهنگ اتفاق میافتد.
شش گام برای مدیریت فرآیند کسبوکار استراتژیک
مدیریت فرآیند کسبوکار استراتژیک مفهومی است که توسط افراد زیادی مطالعه شده و توسعه یافتهاست.بحث بر روی این موضوع را با نقل قولی از یکی از بهترین متخصصان بازاریابی آغاز میکنیم. این عبارت، یکی از مهمترین گامهای تصمیمگیری در مورد مدیریت فرآیند کسبوکار استراتژیک برای یک شرکت را بیان میکند: برنامهریزی استراتژیک.
برنامهریزی استراتژیک یک روش مدیریتی جهت تعیین مسیر برای سازمانی است که به دنبال رسیدن به درجه بالاتری از ارتباط با محیط است.
پس از استفاده از برنامهریزی استراتژیک و کشف مسیر کسبوکار نیاز به بررسی چگونگی نوآوری در فرآیندهای کسبوکار جهت رسیدن طی این مسیر است. این بررسی به فهم این موضوع میپردازد که چگونه هر فرآیند ارزش مورد نظر سازمان در زنجیره ارزش را به مشتری یا کاربر اجزای تحلیل SWOT نهایی تحویل میدهد. این ارزش میتواند در قالب خدمت یا محصول باشد.
در این زمینه، نیاز به بهبود یا ایجاد فرآیندهای جدید است. این نیاز ما را به سمت استفاده از ابزارهای مدیریت فرآیند کسبوکار هدایت میکند. ابزارهایی که پیادهسازی بسیاری از مراحل مهم مدیریت فرآیند کسب و کار استراتژیک را تسهیل میکند. جهت فهم واضح این نکته که ابزارهای مدیریت فرآیند کسبوکار چگونه باعث ایجاد تغییر در زمینه پیادهسازی طرح BPM استراتژیک میشود، نشان میدهیم که استفاده از این ابزارها تا چه حد با مراحل فرآیند پیادهسازی طرح مرتبط است.
فهمیدن استراتژی
کسی که نمیداند به کجا میرود، هیچوقت به آنجا نخواهد رسید.
مرحله ابتدایی برنامه استراتژیک معمولا با تحلیل محیط داخلی و خارجی برای فهم نقاط ضعف و قوت کسبوکار درگیر است. سپس به این میپردازد که چگونه از این مشخصهها استفاده کرده یا حتی آنها را تغییر دهیم. استفاده از نمودار SWOT میتواند به این تحلیل کمک بسیار کند.
مولفههای ارزشمندی که برای این تحلیل در دست است اینگونهاند: قابل اطمینان، امن، اطلاعات از پیش آماده. و با یک سیستم مدیریت فرآیند کسبوکار که از پیش در کسبوکار پیادهسازی شده است، در مورد این موارد مشاوره داده میشود. این مشاوره با گزارشها و اشکال شهودی و قابل فهم داده میشود.
آگاهکردن تمام مدیران از استراتژی
با استفاده از دادههای واضح، گزارشهای قابل اطمینان و اطلاعات شفاف، اطلاعرسانی تصمیمات مدیران بالایی به مدیران پایینی سادهتر میشود. لذا تیم مدیریت بر اساس دادههای و واقعیتهای شفاف آگاه میشود. نرمافزارهای مدیریت فرآیندهای کسبوکار در این زمینه کمک بسیاری میکنند. نرمافزارهای مدیریت فرآیند کسبوکار باعث افزایش قابلیت اطمینان تصمیمات شده و باعث مشارکت افراد در تیم مدیریت میشود.
تعریف واضح اهداف در دیگر سطوح سازمان
پس از تهیه اهداف مدیریت فرآیند کسب و کار استراتژیک، مدیریت استراتژیک خوب نیاز به تعیین اهداف برای دیگر سطوح سازمان دارد. (سطح تاکتیکی و سطح عملیاتی) در اینجا هم مدیریت فرآیند کسبوکار مطرح میشود. مدیریت فرآیند کسبوکار نه تنها به تعریف نحوه راهاندازی فرآیند که به بهبود و بازطراحی فرآیند جهت تناسب با اهداف استراتژیک کمک میکند.
پایش مداوم مدیریت فرآیند استراتژیک
با توجه به مراحل پیشین، اینکه کسب و کار قرار است به کجا برود و چگونه به آن برسد مشخص شد. اما آیا کسب و کار درست پیش میرود؟ چطور قرار است رسیدن به شاخصهای کلیدی عملکرد پایش شود؟
سیستمهای کارای مدیریت فرآیند کسب و کار نه تنها نتایج را به سرعت و کارآمدی پایش میکنند، بلکه طوری طراحی شدهاند که به سادگی این دادهها را به سیستمهای اطلاعرسانی انتقال میدهند. این انتقال باعث دسترسی کسانی که باید متوجه آنها باشند میشود.
تصمیمگیریهای سریع
مدیریت، تفکر منفعل و سازگارشونده نیست. مدیریت فعالیت در جهت ایجاد نتایج دلخواه است.
با امکان پایش پیوسته نتایج، تحلیل صحیح از اطلاعات تهیهشده توسط سیستم مدیریت فرآیند کسبوکار، به گرفتن تصمیمهای سریع و محکم میانجامد. این تصمیمات در جهت رسیدن به کارایی و اثربخشی در فرآیند است.
مرور و بازبینی استراتژی
بر اساس تحلیلهای محیط خارجی، شرکتها به مرور طرحهای استراتژیکشان میپردازند تا در کسب ارزشهایشان بهبود یابند. به علاوه این کار باعث درک ارزش موجود در محصولات و خدمات برای مشتریان میشود. طی این زمان، داشتن ابزار مدیریت فرآیند کسبوکار جهت تهیه دادههای تاریخی، نمودارها، نقشهها، جدولها، ماتریسها و دیگر اطلاعات مفیدی که برای بازتعریف برنامهریزی استراتژیک به کار میرود، بسیار مهم است. سپس باید این مراحل را چندباره تکرار و بهروز کرد تا بتوان به حقایق جدید بازار دست یافت.
شرکت مهندسی الکترونیک گام از شرکتهای پیشرو در ارائه راه حل های جامع و کاربردی پروژه های زیر ساختی فناوری اطلاعات و راه کارهای دسترسی آسان به سیستم های اطلاعاتی یکپارچه می باشد. آرسس با تعریف نیازمندی ها و مشخصات انحصاری جهت هر کدام از مشاغل و صنایع مختلف ، شرکت ها ، ادارات و نهاد ها سازمان ها و ارگان های دولتی و خصوصی به طور جداگانه ، بهترین شرایط مربوطه را جهت تحقق به اهداف عالیه مهیا می سازد.سازوکارهای مبتنیبر مدیریت پروژه چارچوب اصلی آرسس را تشکیل میدهند که در آن، مجموعهای کامل از ابزارهای برنامهریزی و کنترل هوشمند پروژه تحت رابط گرافیکی قوی ارائه میگردد.
0 تا 100 تدوین طرح راهبردی برای خیریه ها
تدوین یک طرح راهبردی (استراتژیک) برای خیریه یکی از مؤثرترین راهها برای تحقق بیانیه مأموریت آن است. طرح راهبردی، مأموریت خیریه را به پروژهها و اهداف قابل اندازهگیری با ردیابی آسان پیوند میدهد.اجزای تحلیل SWOT
این طرح مشخص میکند که سازمان به چه سمتی حرکت میکند و چگونه میخواهد به نقطه مورد نظر برسد. با تغییر عوامل مختلف در طول این مسیر، طرح راهبردی نیز باید مورد مشورت یا جرح و تعدیل قرار گیرد تا به یک راهنمای ارزشمند برای عملیات خیریه تبدیل شود.
در ابتدا باید بدانید که چه مواردی را در برنامه خود بگنجانید. در این مطلب، یک نقشه کلی برای کمک به تدوین یک طرح راهبردی و کاربردی ارائه میشود.
مفاد طرح راهبردی
به طور کلی طرح راهبردی خیریه باید حاوی موارد زیر باشد:
- مأموریت، چشمانداز و ارزشهای خیریه
- اهداف خیریه و نحوه دستیابی به آنها از طریق انجام فعالیتها
- ارزیابی منابع جاری
- تجزیه و تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای سازمان (SWOT)
هر یک از اجزای فوق میتواند کوتاه یا بلند باشد. همچنین میتوانید بخشهایی در خصوص گزارشهای مالی، بودجههای عملیاتی، طرحهای ارتباطی یا یک خلاصه عملیاتی را در طرح راهبردی خود بگنجانید.
حال بررسی میکنیم که هر یک از این بخشها چگونه تدوین میشوند.
تدوین مأموریت، چشمانداز و ارزشهای خیریه
این بخش از طرح راهبردی توصیف میکند که دلیل وجودی خیریه چیست، چه کاری انجام میدهد و برای رسیدن به هدفی تلاش خواهد کرد.
بیانیه مأموریت
بیانیه مأموریت به این سؤال پاسخ میدهد که: "خیریه چه کاری انجام میدهد؟"
پاسخ شما باید ماهیت خدمات یا کالاهای خیریه و همچنین مخاطبانتان را دربرگیرد. از زبان ساده استفاده کنید. بهترین بیانیههای مأموریت به طرزی ساده و قانعکننده توضیح میدهند که چرا خیریه وجود دارد (دلیل وجودی خیریه چیست؟).
بیانیه چشمانداز و ارزشها
بیانیه چشمانداز به این سؤال پاسخ میدهد که: "شما چه امیدی به خیریه خود و جامعهای که بر آن تأثیر میگذارد، دارید؟" این بیانیه مشابه با بیانیه مأموریت است و با تمرکز بر تأثیرات عمیقتر خیریه، آن را تکمیل میکند. همچنین میتوانید ارزشهای خیریه خود را در بیانیه چشماندازتان بگنجانید.
برای مثال مؤسسه TED (مخفف فناوری، سرگرمی و طراحی) یک نمونه عالی از بیانیه مأموریت و چشمانداز را ارائه میدهد. مأموریت آن ساده است: نشر ایدهها از طریق سخنرانیهای کوتاه و تأثیرگذار با عنوان «TED Talks». چشمانداز این ایده را شرح میدهد: "ما شدیداً به قدرت ایدهها برای تغییر نگرشها، زندگیها و در نهایت جهان باور داریم."
تعریف اهداف، مقاصد و فعالیتهای خیریه
پس از تدوین چشمانداز آینده خیریه، اهداف مشخصی را تعریف کنید که در راستای مأموریت شما باشند. برای مثال اگر هدف خیریه بهبود جوامع از طریق تهیه مسکن و خانههای بهتر است، اهدافی را تعریف کنید که از این مأموریت پشتیبانی کنند. اهداف باید خاص و دقیق باشند مانند کلنگزنی برای احداث مسکن در یک جامعه جدید. از سوی دیگر این اهداف شاید در سطح کل سازمان باشند، نظیر استخدام پرسنل بیشتر یا گسترش تیم بازاریابی.
وقتی اهداف کلی (goals) خیریه خود را تعریف کردید، آنگاه آنها را به مقاصد (objectives) و فعالیتهای (activities) خاص و جزئی تجزیه کنید. برای مثال اگر یکی از اهداف کلی شما ساخت خانه برای افراد آسیبپذیر در یک جامعه جدید است، مقصد میتواند ساخت تعداد معینی خانه جدید در یک دوره زمانی مشخص باشد. در این مثال مجموعه فعالیتها را میتوان شامل جلب حمایت مقامات محلی، جمعآوری منابع و استخدام داوطلبان ماهر تعریف کرد.
ارزیابی منابع و محیط
به منابع در دسترس خیریه خود توجه کنید. این منابع شاید شامل موارد زیر باشند:
- پشتیبانی داخلی: ستاد کارکنان و اعضای هیئت مدیره
- پشتیبانی بیرونی: داوطلبان و خیّران
- سایر پشتیبانیها: شبکهها، مردم، دوستان و خانواده
- پول و درآمد
- امکانات، تجهیزات، محصولات
- آموزش
این بخش از طرح راهبردی نباید شامل جزئیات تلاشهای مربوط به جذب کمکهای مالی باشد. در مقابل، داراییهایی که در اختیار دارید و به شما در رسیدن به اهدافتان کمک میکند را مشخص مینمایید.
انجام تجزیه و تحلیل SWOT
تجزیه و تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای (SWOT) خیریه میتواند به شما کمک کند درباره نحوه استفاده مؤثر از منابع خود تصمیم بگیرید. نقاط قوت و ضعف جزو عناصر داخلی خیریه هستند، در حالی که فرصتها و تهدیدها نیروهای بیرونی محسوب میشوند.
نقاط ضعف و قوت
وجود امکانات کافی در مکانهای مناسب ممکن است از جمله نقاط قوت خیریه باشد. کارکنان و داوطلبان، خوشحال و راضی، دارای تعلق خاطر و پرشور و اشتیاق هستند. منابع انسانی و فیزیکی نیز از جمله نقاط قوت هستند. از سوی دیگر ممکن است گاهی اوقات برای یافتن بودجه دچار مشکل شوید یا فرصتهای سرمایهگذاری کمیاب و نادر باشد. منابع مالی نیز است نقطه ضعف دیگر شما باشد.
فرصتها و تهدیدها
نیروهای بیرونی خارج از خیریه بر سازمان تأثیرگذار خواهند بود، چه مستقیماً با مأموریت آن در ارتباط باشند و چه ارتباطی به این مأموریت نداشته باشند. این فرصتها و تهدیدها از کنترل خیریه خارج هستند. تغییرات در بازار، روندهای اقتصادی و جمعیتشناسی و مقررات دولتی میتواند بر خیریه شما تأثیر بگذارد.
برای مثال تغییر قوانین منطقهبندی ممکن است یکی از تهدیدات وارده به یک خیریه ساخت مسکن باشد. در نقطه مقابل فرصت میتواند شرایط آب و هوایی در یک منطقه جدید باشد که به خیریه اجازه میدهد از انرژی خورشیدی یا نیروی باد برای ساخت خانههای جدید بهره گیرد.
جزئیات و مرور نهایی
حال که اجزای اصلی برنامه راهبری خود را تدوین کردهاید، میتوانید بخشها یا ضمایم دیگری را در صورت صلاحدید به آن اضافه کنید. خلاصه و چکیده عملیاتی (executive summary) در آغاز طرح باید حاوی شرح مختصری از اطلاعات بعدی باشد.
میتوانید جداول زمانی اهداف خود، بودجههای عملیاتی و مالی با تفصیل بیشتر یا نحوه برنامهریزی برای نظارت و ارزیابی پیشرفت به سمت اهداف را در طرح راهبردی بگنجانید.
پس از تکمیل طرح راهبردی، حداقل یک روز آن را قبل از مرور نهایی رها کنید. در این مدت شما و تیمتان میتوانید با نگاهی نو به آن بنگرید. در مرحله مرور نهایی زمان کافی را برای ویرایش، اضافه کردن منابع بیشتر یا شفافسازی نکات اختصاص دهید اما با تعیین یک ضربالاجل مطمئن شوید که مرور پیشنویس بیش از حد طولانی نخواهد شد.
پس از اتمام بررسی و مرور نهایی، طرح شما به پایان رسیده و آماده اجراست. گام بعدی شامل ایجاد یک نسخه عمومی و شسته رفته برای شرکای اصلی و تأمینکنندگان مالی و همچنین به اشتراک گذاشتن آن با جامعه و ذینفعان به ویژه افرادی است که در طول برنامهریزی دخالت داشتند. با سازماندهی خوب برنامه و توجه به جزئیات، طرح راهبردی میتواند مسیر پیشرفت را ترسیم کرده و به شما در رسیدن به اهدافتان کمک کند.
دیدگاه شما