اندیکاتور الگو سر و شانه

این اندیکاتور قابل نصب بر روی پلتفرم معاملاتی متاتریدر 4 می باشد. در زیر، لینک دانلود و لینک آموزش نصب اندیکاتور را برای شما دوستان قرار داده ایم.

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

الگوی سر و شانه یکی از الگوهای عمومی قیمت است. که سال‌های متمادی در بخش تحلیل تکنیکال دوره های آموزشی مختلف. همچون آموزش بورس، آموزش ارز دیجیتال، آموزش فارکس، آموزش بورس بین الملل و آموزش آتی به معامله گران تدریس می شود.

و به دلیل جذابیت، واقعیت تحلیل از موقعیت با ثباتی در بین ابزارهای تحلیل تکنیکال برخوردار است.

الگوی سر و شانه (Head and shoulders) یکی از الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال است که به شناسایی روندهای جدید در چارت تحلیل تکنیکال کمک بسزایی ‌می‌کند. در این مقاله که توسط تیم آموزش بورس کالج آموزشی تی بورس تهیه گردیده است، به شما آموزش خواهیم داد. پس با ما همراه باشید.

تحلیل و بررسی الگوی سر و شانه سقف در چارت

این الگو از دسته الگوهای بازگشتی روند محسوب ‌می‌شود و به این معنی که جهت روند بازار بورس را متاثر کرده و به جهت کاملاً وارونه مبدل ‌می‌سازد.

معمولاً روندها بعد از طی مدت زمانی برای تثبیت و یا اصلاح روند در قالب این الگوها ظاهر ‌می‌شود . سر و شانه سقف در انتهای یک روند صعودی شکل ‌می‌گیرد.

بررسی ویژگی‌های الگوی در کف و سقف قیمت.

• در انتهای روند صعودی شکل ‌می‌گیرد.
• پس از شکل‌گیری قله ای بالای قله قبلی شاهد این هستیم که قیمت تمایلی به رسیدن قیمت قله قبل ندارد بنابراین قله کوچکتر از قله قبل ایجاد ‌می‌شود، در نهایت ما سه قله خواهیم داشت که قله وسط نسبت به قله چپ و راست از ارتفاع بیشتری برخوردار هست.

• قله چپ را به اصطلاح شانه چپ ‌می‌نامیم و حجم معاملات به مراتب بالاتری را در بازار بورس شاهد هستیم.
• قله راست را هم اصطلاحا شانه راست نام گذاری ‌می‌کنیم، حجم معاملات بورس نسبت به دو قله دیگر کاهش ‌می‌یابد .
• قله ما بین شانه راست و چپ سر نام دارد که حجم معاملات متعادلی را در این قله شاهد هستیم.
• اگر دو کف تحلیل سر و شانه سقف را به هم متصل کنیم، خطی حاصل ‌می‌شود که اصطلاحا به آن خط گردن گفته ‌می‌شود .
• الگو با شکسته شدن خط گردن کامل ‌می‌شود.
• تارگت یا هدف قیمتی چارت پترن در گام نخست به اندازه موج سر بعد از شکست خط گردن ریزش خواهد داشت .
• هدف ریزش قیمت در گام دوم تقریبا به اندازه موج وارد شده به الگوی سر و شانه سقف ‌می‌باشد.
• معمولاً بعد از شکست خط گردن سر و شانه سقف شاهد حجم‌های فروش بالا در سهام خواهیم بود.

اصولاً بعد از شکل‌گیری شانه راست از سهم خارج ‌می‌شویم و تا سیگنال مجدد خرید با سهم نخواهیم بود.

آنچه باید در مورد این الگوی قدذتمند تحلیل تکنیکال بدانید.

الگوی سر و شانه کف (Head and shoulders) از دسته‌ی الگوهای بازگشتی روند محسوب ‌می‌شود. و به این معنی که جهت روند بازار بورس را متاثر کرده و به جهت کاملاً وارونه مبدل ‌می‌سازد.

معمولاً روندها بعد از طی مدت زمانی برای تثبیت و یا اصلاح روند در قالب این الگوها ظاهر ‌می‌شود. الگوی قیمتی سر و شانه کف در انتهای یک روند نزولی شکل ‌می‌گیرد.

آیا از ویژگی ‌های این الگوی تکنیکال با خبر هستید؟

• در انتهای روند نزولی شکل ‌می‌گیرد.
• پس از شکل‌گیری دره‌ای پایین‌تر از دره قبلی شاهد این هستیم که قیمت تمایلی به رسیدن قیمت کف قبل را ندارد. بنابراین دره‌ای بالاتر از دره قبل ایجاد ‌می‌شود. در نهایت ما سه پیوت خواهیم داشت که پیوت یا دره وسط نسبت به دو پیوت چپ و راست از عمق بیشتری برخوردار هست.
• دره چپ را به اصطلاح شانه چپ ‌می‌نامیم و حجم معاملات اوراق بهادار به مراتب پایین‌تر را شاهد هستیم.
• دره راست را هم اصطلاحاً شانه راست نام گذاری ‌می‌کنیم. حجم معاملات بورس نسبت به دو دره دیگر افزایش ‌می‌یابد.
• دره ما بین شانه راست و چپ سر نام دارد که حجم معاملات، متعادلی را در این دره شاهد هستیم.
• اگر دو سقف الگوی سر و شانه کف را به هم متصل کنیم. خطی حاصل ‌می‌شود که اصطلاحاً به آن خط گردن گفته ‌می‌شود.
• الگو با شکسته شدن خط گردن کامل ‌می‌شود.
• تارگت یا هدف قیمتی چارت پترن در گام نخست به اندازه موج سر بعد از شکست خط گردن صعود خواهد داشت.
• هدف صعود قیمت در گام دوم تقریبا به اندازه موج وارد شده به الگوی سر و شانه کف ‌می‌باشد.
• معمولا بعد از شکست خط گردن تحلیل سر و شانه کف شاهد حجم‌ خرید بالا در اوراق بهادار خواهیم بود.

اصولاً بعد از شکل‌گیری شانه راست تعدادی افراد ریسک پذیر وارد سهم ‌می‌شوند. افراد محتاط از شکست خط گردن مطمئن ‌می‌شوند و بعد وارد سهم خواهند شد.

نتیجه‌گیری نهایی در مورد الگوی سر و شانه:

تفاوتی که میان سر و شانه سقف و سر و شانه کف وجود دارد روند ما قبل تشکیل چارت پترن هست. که سر و شانه کف در انتهای روند نزولی شکل ‌می‌گیرد و سر و شانه سقف در انتهای روند صعودی شکل می‌گیرد.

یک معامله گر بازارهای مالی در الگوی سر و شانه سقف انتظار ریزش را دارد. و در الگوی سر وشانه کف انتظار رشد قیمت را باید داشته باشد.

کل مطلب قابل ارائه در الگوی سر و شانه در همین مبحث خلاصه ‌می‌شود. با ارسال دیدگاه‌ها و سوالات خود ما را در بهتر شدن مسیر مقالات و فایل‌های آموزشی آتی همراهی نمایید.

اما معامله گران بازارهای مالی باید توجه داشته باشند که تحلیل تکنیکال فقط بخشی کوچکی از مسیر موفقیت آنها در معامله گری است.

به همین دلیل حتما باید بر روس مهارت های دیگر خود همچون تحلیل بنیادی، رفتارشناسی بازار، مدیریت سرمایه، کنترل ریسک و مهارت خود کنترلی جهت کنترل هیجانات خود در هنگام معاملات بپردازند.

نحوه معامله درست در الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه که به الگوی HEAD AND SHOULDER معروف می باشد یکی از الگوهای برگشتی پرکاربرد در بورس تهران می باشد. این الگو در انتهای روند رخ میدهد و روند صعودی را به روند نزولی و روند نزولی را به روند صعودی تبدیل می کند.

شکل زیر یک الگوی سر و شانه را نشان میدهد.

در الگوی سر و شانه سه بخش وجود دارد که شامل شانه چپ، سر و شانه راست می باشد. همانطور که در شکل نشان داده شده است در الگوی سر و شانه، شانه ها در یک راستای یکسان قرار دارند و اگر بخواهیم به لحاظ اعتبار هم بررسی کنیم باید فاصله شانه چپ تا سر با شانه راست تا سر در یک رنج زمانی باشد. ( برای این کار بهتر است تعداد کندل های شکل گرفته در این دو محدوده را با هم بررسی کنید) چون هر چقدر تقارن بین دو طرف بیشتر اندیکاتور الگو سر و شانه باشد اعتبار الگوی سر و شانه بیشتر خواهد بود.

نکات مهم در الگوی سر و شانه

یک نکته بسیار مهم که در بسیاری از مطالب آموزشی واگرایی ها به آن توجه نمی شود واگرایی ایجاد شده در نمودار می باشد به گونه ای که برای بین شانه چپ و سر باید یک واگرایی منفی ایجاد شود که نشان از ضعف خریدار در نمودار می باشد.

از طرفی بهتر است شانه های چپ و راست شکل گرفته در نمودار در یک رنج قیمتی باشند.

در این الگو برای رسم خط گردن کافی است کف های قیمتی شکل گرفته بین سه اوج قیمتی را به هم وصل کنیم تا خط گردن به دست آید. نکته ای که باید در خط گردن مورد توجه قرار داد این است که خط گردن می تواند بدون زاویه و یا دارای زاویه 5 تا 10 درجه باشد.

برای تکمیل الگوی سر و شانه در روند صعودی بهتر است که شانه راست به زیر خط گردن نفوذ کند و تثبیت شود. این نشان میدهد که الگوی سر و شانه تکمیل شده است.

هدف قیمتی شکل گرفته در الگوی سر و شانه حداقل به اندازه “خط گردن تا سر” در الگو می باشد که در شکل بالا با فلش قرمز رنگ نشان داده شده است.

در بازارهای دو طرفه باید در هنگام گرفتن موقعیت، باید علاوه بر تعیین حد سود، حد اندیکاتور الگو سر و شانه ضرر خود را نیز در معامله تعیین کنیم. در الگوهای سر و شانه بعد از گرفتن موقعیت فروش می توان حد ضرر را در بالای شانه راست قرار داد.

الگوی سر و شانه معکوس

تمامی توضیحاتی که در خصوص سر و شانه گفتیم در بحث سر و شانه معکوس هم کاربرد دارد.

نکات مهم در الگوی سر و شانه معکوس

این الگو در امتداد روند نزولی در نمودار تشکیل می شود و میتواند موجب تغییر روند نزولی شود.

در این الگو بعد از شکست خط گردن وارد معامله می شویم.

هدف قیمتی در نظر گرفته نیز حداقل به انداز فاصله سر تا خط گردن می باشد.

واگرایی که در بالا توضیح دادیم در سر و شانه معکوس هم وجود دارد.

یک نکته را باید در شکست خط گردن مد نظر قرار داد و آن هم مربوط به شکست آن می باشد. زمانی میتوانیم بگوییم که خط گردن شکسته شده است که شکست پرقدرت باشد. گاهی اوقات ممکن است هنگام شکست خط گردن سهم صف خرید باشد و امکان خرید سهم هم توسط سرمایه گذار موجود نباشد. در این حالت بهتر است صبر کنید تا نمودار پولبک کند و پس از آن وارد معامله خرید شوید.

الگوی سر و شانه و اهداف قیمتی آن

الگوی سر و شانه شاید یکی از شناخته شده ترین الگوهای قیمتی در بین تحلیلگران تکنیکال باشد. این الگو یک الگوی بازگشتی است و علامتی از تغییر روند می باشد.

الگوی سر و شانه از سه بخش تشکیل شده است. حجم معاملات یک مشخصه مهم در تفسیر این الگو می باشد. از آنجا که سر و شانه، بازگشت روند را نشان می دهد یک روند مشخص قبل از تشکیل الگو نیاز است تا بتوان از الگو بعنوان ابزاری جهت پیشبینی آینده قیمت استفاده کرد.

برای یک الگوی سر و شانه، روند قبلی بایستی یک روند صعودی باشد.

ساختار الگوی سر و شانه

در نمودار زیر، قیمت سهام یک شرکت در سال 2006 را می بینیم که الگوی سر و شانه در آن شکل گرفته است. سه بخش مختلف الگوی قیمتی سر و شانه به شرح زیر می باشد.

• شانه چپ: این بخش یک رالی قوی را نشان می دهد که که شیب آن از شیب روند صعودی قبل از آن بیشتر است. همچنین این بخش با حجم معاملات بالا شکل می گیرد. سپس قیمت با حجم کمتری نزول می کند و به نقطه اول خود می رسد.
• سر: بخش سر یک ورژن بزرگتر و قابل تشخیص تر از شانه چپ می باشد. رالی قیمتی که بعد از شانه چپ ایجاد می شود قله ای ایجاد می کند که بسیار بلندتر از قله شانه چپ می باشد و براحتی این موضوع در نمودار قابل تشخیص است. معمولا حجم معاملات در رالی صعودی قسمت سر از حجم معاملات رالی صعودی شانه چپ کمتر است. سپس قیمت نزول می کند و به جایی می رسد که شانه چپ شروع شده و خاتمه یافته است. به این محدوه قیمت خط گردن گفته می شود. این محدوه قیمت همان جایی است که قیمتها در بخش های سر و شانه ها شروع می شوند و پایان می یابند. الگوی سر، سیگنال اولی است که اعلام می کند روند صعودی به پایان رسیده و ممکن است بزودی نمودار قیمت باز گردد.
• شانه راست: شانه راست را می توان گفت تقریبا آیینه ای از شانه چپ است با این تفاوت که حجم معاملات کمتر می باشد و اندیکاتور الگو سر و شانه این نشانه ای از رغبت کمتر معامله گران به خرید است. شانه راست تقریبا قله ای مشابه قله شانه چپ را ایجاد می کند اما هیچگاه به قله سر نمی رسد.

به ندرت اتفاق می افتد که یک تحلیلگر الگوی سر و شانه با این وضوح بیاید. با این حال بایستی قسمت سر از شانه ها بالاتر باشد و دو شانه تا حدودی متقارن باشند. اما در مورد خط گردن، رالی صعودی و بازگشت آن در شانه چپ و قسمت سر بایستی تقریبا در یک محدوده قرار بگیرند. خط گردن همیشه بصورت خط کاملا افقی شکل نمی گیرد و این تغییرات، کار مدل سازی را دشوار می کند. اما ذهن انسان می تواند الگوهایی که به طور ناقص شکل می گیرند را نیز تشخیص دهد.

حجم معاملات در تحلیل الگوی سر و شانه اهمیت فراوانی دارد. یک قله جدید در سر الگو، با حجم معاملات پایین تر نشان از مشارکت کمتر خریداران است. در شانه راست، حجم معاملات ممکن است حتی پایین تر باشد که سرکوب شدن تقاضا توسط عرضه کنندگان و در نتیجه، نزول قیمت را نشان می دهد.

زمانیکه الگوی سر و شانه تشکیل شد انتظار بر این است که قیمتها از خط گردن شروع به نزول کنند. تکنیکالیست ها از قوانینی پیروی می کنند تا اطمینان یابند که قیمت، خط گردن را شکسته است. این قوانین ممکن است انتظار برای افت قیمت تا سطح مشخصی (معمولا 3 تا 5 درصد) پایین تر از خط گردن باشد و یا باقی ماندن قیمت برای دوره زمانی خاصی زیر خط گردن است. این دوره زمانی در تایم فریم روزانه بین چند روز تا یک هفته خواهد بود.

معمولا قیمتها بعد از شکسته شدن خط گردن دوباره برمی گردند و آنرا لمس می کنند(پولبک). حتی بعد از اینکه دوره زمانی و قیمتی تکنیکالیست ها پایان یافته است ممکن است پولبک اتفاق بیفتد. معمولا قیمت در محدوده خط گردن می ایستد. زیرا خط گردن یک خط حمایت است و پس از شکسته شدن به خط مقاومت تبدیل می شود.

الگوی سر و شانه معکوس

الگوی سر و شانه معکوس مانند الگوی سر و شانه، یک الگوی بازگشتی ست. اما این الگو در روندهای نزولی تشکیل می شود و شکل برعکس الگوی سر و شانه معمولی است. سه بخش الگوی سر و شانه معکوس به شرح زیر است.

• شانه چپ: شانه چپ با یک کاهش قوی بهمراه شیب و حجم بیشتر از روند نزولی قبل خود، شروع می شود. سپس قیمت با حجم کمتری تا نقطه اولیه نزول خود، بالا می رود و شکلی مانند حرف V را شکیل می دهد.
• سر: بخش سر، یک ورژن واضح تر از شانه چپ است. اما حجم معاملات در قسمت نزولی سر از حجم معاملات قسمت نزولی شانه چپ کمتر است. این کاهش قیمت کف جدیدی ایجاد می کند بطوری که در نمودار به وضوح مشخص است. سپس این کاهش دوباره قیمت نیز بر می گردد و تا سطح قیمتی که شانه چپ شروع شده و پایان یافته رشد می کند. بنابراین خط گردن در آن محدوده شکل می گیرد. تشکیل الگوی سر، سیگنال اولیه پایان روند نزولی می باشد و علامتی است که بزودی قیمتها صعود خواهند کرد.
• شانه راست: شانه راست تقریبا متقارن با شانه چپ است اما با حجم پایین تر که نشان دهنده تمایل کمتر افراد به فروش است. اندازه شانه راست تقریبا برابر با شانه چپ است اما نمی تواند تا قسمت سر نزول کند.

هدف قیمتی در الگوی سر و شانه

مانند سایر الگوهای قیمتی، الگوی سر و شانه نیز بایستی در روند بلند مدت تر تحلیل شود. روند قبل از تشکیل الگو باید به اندازه کافی طولانی باشد تا امکان بازگشت و معکوس شدن را داشته باشد. هر چه روند قبل از الگو قوی تر باشد الگو و بازگشت آن واضح تر و قوی تر خواهد بود.

زمانیکه خط گردن شکسته شد انتظار می رود قیمت به اندازه فاصله خط گردن تا قله سر نزول کند. مقدار این نزول از خط گردن محاسبه می شود. از آنجا که الگوی سر و شانه نشانه نزول است ممکن است یک تحلیلگر تکنیکال بدنبال کسب سود از طریق فروش استقراضی سهم مورد نظر باشد. زمانی که تکنیکالیست تلاش می کند از الگوی سر و شانه کسب سود کند، اختلاف قیمت بین خط گردن و قله سر را جهت تعیین هدف قیمتی و نقطه پایان سرمایه گذاری خود محاسبه می کند. هدف قیمتی الگوی سر و شانه به شرح زیر محاسبه می شود:

(خط گردن – بالاترین قیمت سر) – خط گردن = هدف قیمت

برای مثال، بالاترین قیمت سر در نمودار زیر حدودا 37 دلار است و خط گردن در محدوده 27 دلار شکل گرفته است. اختلاف این دو در حدود 10 دلار می باشد. بنابراین تحلیلگر انتظار کاهش قیمت تا محدوده 17 دلار را دارد.

17 = (27 – 37) – 27= هدف قیمت

هدف قیمتی در الگوی سر و شانه معکوس

محاسبه هدف قیمتی برای الگوی سر و شانه معکوس همانند الگوی سر و شانه می باشد با این تفاوت که الگوی سرو شانه معکوس نشان از صعود قیمت دارد. بنابراین انتظار می رود قیمت از خط گردن به اندازه اختلاف کمترین قیمت سر تا خط گردن صعود کند. در زیر مثالی بصورت شکل آورده شده است.

فرمول هدف قیمتی برای الگوی سر و شانه معکوس به شرح زیر است:

(پایین ترین قیمت سر – خط گردن) + خط گردن = هدف قیمت

همانگونه که در شکل دیده می شود کف قیمت سر در حدود 7197 دلار و خط گردن در محدوده 9050 می باشد. بنابراین هدف قیمتی برابر با 10،903 =(7197 – 9050) + 9050 می باشد. در این مثال، تحلیلگر یک موقعیت خرید در تابستان 2003 اتخاذ می کند و امیدوار است که بتواند در قیمت 10،903 دلار با سود از موقعیت خارج شود.

دانلود اندیکاتور سر و شانه

اندیکاتور سر و شانه، نمودارها را بصورت خودکار رصد می کند و این الگوی قیمتی را در تایم فریم های مختلف می یابد.

این اندیکاتور قابل نصب بر روی پلتفرم معاملاتی متاتریدر 4 می باشد. در زیر، لینک دانلود و لینک آموزش نصب اندیکاتور را برای شما دوستان قرار داده ایم.

اگر این مطلب براتون مفید بود امتیاز بدین!

برای امتیاز روی ستاره ها کلیک کنید

امتیاز 5 / 5. تعداد آرا 5

شما اولین نفری هستید که به این پست امتیاز میدین!

بونس (Bonus) و انواع آن در معاملات فارکس

شبکه لایتنینگ (Lightening Network) در پروتکل بیت کوین چیست؟

ساسان پرهون

کارشناسی حسابداری- دارای گواهینامه های حرفه ای سازمان بورس- پنج سال سابقه فعالیت در کارگزاری بورس با سمت معامله گر کالا و اوراق بهادار

آموزش رسم الگوی سر و شانه ها

سیگنال بورس – در ادامه مباحث آموزش بورس به بررسی الگوی پرکاربرد سر و شانه ها می پردازیم : احتمالا تا الان متوجه شده اید که این الگوها چیز خیلی پیچیده ای نیستند. همین امر برای الگوی سر و شانه ها صادق است. این الگوی برگشتی همانند کف سه قلو می باشد که سه کف […]

سیگنال بورس - در ادامه مباحث آموزش بورس به بررسی الگوی پرکاربرد سر و شانه ها می پردازیم : احتمالا تا الان متوجه شده اید که این الگوها چیز خیلی پیچیده ای نیستند. همین امر برای الگوی سر و شانه ها صادق است. این الگوی برگشتی همانند کف سه قلو می باشد که سه کف پشت سرهم دارد. تفاوت بین این دو در چگونگی شکل گیری کف هاست. کف سه قلو سه کف را نشان می دهد که همگی در حدود یک سطح از قیمت قرار دارند. الگوی سر و شانه ها بدین صورت است کف میانی پایینتر از دو کف دیگر در کنارش است و به همین دلیل اسمش سر و شانه هاست (شکل اول را ببینید). مانند کسی است که روی سرش ایستاده است.
در الگوی سر و شانه های کف ، یک خط روند (خط گردن) بالای دو سقف میان آنها رسم می شود. هنگامی که این خط به سمت بالا شکسته شود، الگو کامل می شود و سیگنال یک روند صعودی جدید ایجاد می شود. نوع دیگری نیز وجود دارد که به سر و شانه های معکوس معروف است. سر و شانه های سقف دقیقا عکس سر و شانه های کف است (شکل دوم را ببینید). هنگامی که یک سر و شانه های سقف شکل بگیرد، سقف میانی (سر) کمی بالاتر از دو سقف کناری (شانه ها) است. یک خط روند (خط گردن) در پایین دو کف میان این ها رسم می شود. هنگامی که قیمت این خط گردن را به سمت پایین می شکند، سیگنال روند جدید نزولی ایجاد می شود (شکل سوم را ببینید). در تمام این الگوهای برگشتی، مهم است که الگوی حجم معاملات را بررسی کنید تا حرکات قیمت را تایید کنید. خط حجم معاملات تعادلی OBVدر هنگام شکل گیری و تکمیل این الگو بسیار کاربرد دارد. بوسیله این خط می توان حرکات قیمتی را تایید کرد. در خاطر داشته باشید که حجم معاملات سنگین تر در هنگام صعود بسیار مهمتر از موقع نزول است.

تکنیک های محاسبه هدف

الگوهای قیمت به ما این موضوع را گوشزد می کنند که بازار تا کجا خواهد رفت. این محاسبات اهداف، به سادگی به این معنی است که حداقل میزان مسافتی که بازار بعد از تکمیل این الگو اندیکاتور الگو سر و شانه طی خواهد کرد را بیان می کند. قانون اصلی سه الگویی که تا بحال بحث کردیم این است : ارتفاع الگو ، پتانسیل بازار را مشخص می کند. به بیان دیگر، با محاسبه ارتفاع محدوده معاملات الگو و اضافه کردن این رقم به نقطه شکست ، هدف قیمتی بدست می آید. اگر ارتفاع الگوی سقف دوقلو یا سه قلو 20 واحد باشد، به این معنی است که قیمت احتمالا تا حدود 20 واحد از جایی که الگو تکمیل می شود افت خواهد کرد. برای مثال، اگر محدوده معاملات از 50 تا 70 باشد، بعد از تکمیل الگو و شکست نزولی ، هدف قیمتی 30 است. محاسبه هدف ها برای الگوهای سر و شانه ها کمی دقیق تر است. در الگوی سقف، فاصله عمودی از سر تا خط گردن از سطحی که خط گردن شکسته شده است کم می شود و هدف بدست می آید. در سر و شانه های کف، فاصله عمودی از سر تا خط گردن به نقطه ای که خط گردن به سمت بالا شکسته می شود اضافه می گردد. به خاطر داشته باشید که این اهداف دقیق نیستند و حداقل میزان پتانسیل بازار برای حرکت را مشخص می کند.

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال؛ آنچه برای معامله‌گری باید بدانید

استفاده از تحلیل تکنیکال در معاملات مختلف در بازارهای مالی تقریباً به امری اجتناب‌ناپذیر تبدیل شده است. البته با توسعه ابزارهای تحلیل تکنیکال در سال‌های اخیر به واسطه ورود هوش مصنوعی به این حوزه، روش‌های گوناگونی پیش روی تحلیلگران تکنیکال قرار گرفته است. در بین روش‌های مختلف تحلیل تکنیکال، الگوهایی که در نمودار قیمت دارایی‌ها ایجاد می‌شود، نقش مهمی در پیش‌بینی روندها در بازار دارند. در این بین الگوی سر و شانه یکی از پرکاربردترین الگوها به شمار می‌رود که به طور جدی مورد توجه تحلیلگران تکنیکال قرار دارد.

مجموعه الگوها در تحلیل تکنیکال به صورت تجربی تشخیص داده می‌شوند. این الگوها از این جهت اهمیت دارند که پس از وقوع آن‌ها معمولاً جهت‌گیری خاصی در روند قیمت یک دارایی صورت می‌پذیرد؛ بنابراین اهمیت شناخت و کاربرد این الگوها در معامله‌گری بسیار زیاد است. در این مقاله روی نقش الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال تمرکز می‌شود. ابتدا بررسی می‌شود که الگوی سر و شانه چیست و در ادامه نحوه به‌کارگیری الگوی head and shoulders در معاملات تشریح می‌شود.

فهرست عناوین مقاله

الگوی سر و شانه چیست؟

الگوی سر و شانه یا Head And Shoulders یکی از قدیمی‌ترین و در عین حال پرکاربردترین الگوها در تحلیل تکنیکال به شمار می‌رود. نام‌گذاری این الگو به سبب شکل ظاهری آن صورت گرفته است. در واقع این الگو در نمودار قیمت یک دارایی به صورت سه قله تشکیل شده است که به طور متوالی پشت سر هم قرار می‌گیرند. قله وسط که در واقع نوعی سقف قیمتی هم است، بالاتر از دو قله دیگر قرار می‌گیرد و از این جهت شکلی شبیه سر و در کنار آن دو شانه تشکیل می‌شود.

شناسایی الگوی سروشانه در تحلیل تکنیکال کار نسبتاً راحتی است و تحلیلگران مبتدی نیز می‌توانند آن را به راحتی تشخیص دهند. همچنین نشانه دیگری که در این الگو وجود دارد، یک خط مبنا است که اصطلاحاً به عنوان خط گردن شناخته می‌شود. اما سؤال اساسی این است که وقوع الگوی سر و شانه نشانه چه رخدادی در نمودار قیمت دارایی است؟

آنچه در بالا توصیف شد به معنای پایان یک روند صعودی در قیمت دارایی است و به احتمال زیاد پس از وقوع این الگو قیمت دارایی از حالت صعودی وارد فاز نزولی می‌شود. اما الگوی سر و شانه معکوس یا کف نیز وجود دارد که وقوع آن به معنی پایان یک روند نزولی و آغاز روند صعودی در نمودار قیمت دارایی است. در ادامه توضیح مفصلی در خصوص این الگو داده می‌شود.

الگوی سر و شانه در نمودار به چه شکلی ظاهر می‌شود؟

نوبت به آن می‌رسد که نحوه شکل‌گیری الگوی سر و شانه در نمودار قیمت یک دارایی بررسی شود. به طور کلی الگوی سر و شانه در نمودار قیمت یک دارایی در بازه‌های زمانی مختلف قابل رویت است و به همین دلیل تمام تحلیلگران تکنیکال می‌توانند از آن استفاده کنند. شکل الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال به دو صورت زیر قابل رویت است:

1- الگوی سر و شانه سقف

الگوی head and shoulders سقف در انتها یک روند صعودی قیمت به وقوع می‌پیوندد. شکل زیر تصویر واضحی از نحوه شکل‌گیری این الگو در نمودار قیمت یک دارایی را به تصویر می‌کشد. همان‌طور که قابل مشاهده است، پس از طی شدن یک روند صعودی، ابتدا شانه سمت چپ در نمودار شکل می‌گیرد. این شانه یک قله قیمتی به شمار می‌رود و پس از آن روند قیمت کاهشی می‌شود. پس از مدت کوتاهی روند کاهشی مجدداً تغییر کرده و افزایش قیمت آغاز می‌شود.

در این حالت رشد قیمت تا شکل‌گیری یک قله بالاتر از شانه سمت چپ ادامه پیدا می‌کند و پس از تشکیل سر، مجدداً روند کاهش قیمت آغاز می‌شود. در ادامه باز هم روند کاهشی تغییر کرده و افزایش قیمت به وقوع می‌پیوندد. در این حالت قله دیگری تشکیل می‌شود که اصطلاحاً به آن شانه راست گفته می‌شود. این قله نیز حتماً پایین‌تر از قله قبلی (سر) خواهد بود. پس از این قله، روند نزولی شدیدی در قیمت دارایی ایجاد می‌شود.

البته آنچه در عمل به وقوع می‌پیوندد، همواره به طور دقیق آن چیزی که در بالا گفته شد، نیست. بلکه ممکن است روندهای جزئی در نمودار قیمت دارایی در بین سر و شانه‌ها ایجاد شود. خط گردن نیز همان‌طور که در تصویر فوق قابل رویت است، به نوعی مبنای شکل‌گیری الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال به شمار می‌رود.

2- الگوی سر و شانه کف یا معکوس

الگوی سر و شانه معکوس در انتها یک روند نزولی قیمت به وقوع می‌پیوندد. شکل زیر تصویر روشنی از نحوه شکل‌گیری این الگو در نمودار قیمت یک دارایی را به تصویر می‌کشد. همان‌طور که قابل مشاهده است، پس از سپری شدن یک روند نزولی، ابتدا شانه سمت چپ در نمودار شکل می‌گیرد. این شانه یک دره قیمتی به شمار می‌رود و پس از آن روند قیمت افزایشی می‌شود. پس از مدت کوتاهی روند افزایشی مجدداً تغییر کرده و افت قیمت آغاز می‌شود.

در این حالت افت قیمت تا شکل‌گیری یک دره پایین‌تر از شانه سمت چپ ادامه پیدا می‌کند و پس از تشکیل سر، مجدداً روند افزایش قیمت آغاز می‌شود. در ادامه باز هم روند افزایشی تغییر کرده و کاهش قیمت به وقوع می‌پیوندد. در این حالت دره دیگری تشکیل می‌شود که اصطلاحاً به آن شانه راست گفته می‌شود. این دره نیز حتماً بالاتر از دره قبلی (سر) خواهد بود. پس از این دره، روند صعودی نسبتاً تندی در قیمت دارایی ایجاد می‌شود.

در شکل‌گیری الگوی سر و شانه کف نیز ممکن است در بین سر و شانه‌ها، روند‌های کوچک دیگری به وقوع بپیوندد که البته در کلان قضیه اثرگذار نیستند و به همین دلیل خللی در تشخیص الگو ایجاد نمی‌کنند.

درنگی در مفهوم خط گردن

تا اینجا آشنایی نسبی با الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال حاصل شد. اما شاید در خصوص مفهوم و کاربرد خط گردن در الگوی سر وشانه ابهاماتی وجود داشته باشد. به همین دلیل لازم است تا تحلیل درستی از مفهوم خط گردن در این الگو ارائه شود. در الگوی سر و شانه سقف، خط گردن به نوعی خط حمایتی تلقی می‌شود و در الگوی سر و شانه معکوس، خط گردن در واقع خط مقاومتی به شمار می‌رود.

از این خط برای تشخیص زمان ورود یا خروج از معاملات استفاده می‌شود و به کمک آن‌ها می‌توان استراتژی‌های درستی در خصوص معامله‌گری اتخاذ نمود. برای ترسیم خط گردن باید تا پس از شکل‌گیری شانه سمت چپ و راست صبر نمود. پس از آن می‌توان این خط را به راحتی ترسیم نمود و مبنای معاملات خود قرار داد. آنچه به صورت تجربی قابل درک است، یک نکته فوق‌العاده مهم است.

معمولاً پس از ترسیم خط گردن، فاصله آن با سر در الگو اندازه‌گیری می‌شود. در عمل پس از شانه سمت راست، نمودار قیمت به اندازه فاصله بین خط گردن و سر در الگو رشد یا افت را تجربه می‌کند. به این ترتیب خط گردن می‌تواند به عنوان مبنای تصمیم‌گیری برای خرید و فروش دارایی‌ها به شمار رود.

چگونه می‌توان با الگوی سر و شانه معاملات خود را مدیریت کرد؟

فوت کوزه‌گری در به‌کارگیری الگوی سر و شانه یک چیز است؛ باید تا زمان شکل‌گیری کامل الگو برای تصمیم‌گیری در خصوص خرید یا فروش دارایی صبر کرد. معمولاً پس از مشاهده شانه سمت چپ و سر در نمودار قیمت، باید نسبت به شکل‌گیری الگوی سر و شانه حساس شد و نمودار قیمت دارایی را به دقت زیر نظر گرفت. پس از آن نوبت به تشکیل شانه سمت راست می‌رسد. از اینجا به بعد تصمیم‌گیری کاملاً وابسته به میزان ریسک‌پذیری فرد معامله‌گر دارد.

به عنوان مثال الگوی سر و شانه معکوس در نمودار قیمت شکل گرفته است. پس از تشکیل شانه سمت راست دو رویکرد می‌توان اتخاذ نمود؛ رویکرد اول که محتاطانه است، صبر کردن تا زمانی است که خط گردن توسط نمودار قیمت شکسته شود. در این صورت می‌توان با اطمینان کامل وارد معامله شد. البته هیچ تضمینی وجود ندارد که پس از این اتفاق، فرصتی برای ورود به معامله برای تریدر فراهم شود و شاید به طور کلی معامله را از دست بدهد.

رویکرد دوم ورود به معامله بلافاصله پس از وقوع شانه سمت راست است. در واقع تا زمانی که نمودار خط گردن را نشکسته باشد، نمی‌توان با قطعیت گفت که شانه سمت راست شکل گرفته است؛ بنابراین این تصمیم با ریسک همراه است. دقیقاً هر دو رویکرد برای خروج از معامله در الگوی سر و شانه سقف نیز وجود دارد که انتخاب آن‌ها وابسته به روحیه تریدرها است.

به طور کلی به کمک الگوی سر و شانه می‌توان دو مورد زیر را در تحلیل‌های خود به دست آورد:

1- تعیین حد ضرر در معامله

تعیین حد ضرر لازمه ورود به هر معامله‌ای در بازارهای مالی است. در همین راستا الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال نقش مهمی در تعیین حد ضرر ایفا می‌کند. برای این منظور شانه سمت راست در هر دو الگوی سقف و کف در نظر گرفته می‌شود. در الگوی سقف معمولاً حد ضرر را بالاتر از شانه سمت راست و در الگوی کف حد ضرر را پایین‌تر از شانه راست در نظر می‌گیرند. البته در هر دو الگو می‌توان سر را به عنوان حد ضرر در نظر گرفت که این تصمیم با ریسک بالاتری همراه است.

2- تعیین حد سود در معامله

همان‌طور که اشاره شد، فاصله سر و خط گردن مبنای تعیین حد سود در معامله به شمار می‌رود. در الگوی سر و شانه معکوس معمولاً پس از تشکیل شانه راست و آغاز حرکت صعودی نمودار، خط گردن قطع می‌شود. در این مواقع پیش‌بینی می‌شود که قیمت دارایی به اندازه فاصله بین سر تا خط گردن افزایش پیدا کند؛ لذا این مسئله می‌تواند مبنای درستی در تعیین حد سود برای معاملات باشد.

مزایای الگوریتم سر و شانه در تحلیل تکنیکال

در حالت کلی نمی‌توان الگوها را در تحلیل تکنیکال با قطعیت کامل پذیرفت؛ چراکه تجربه نشان می‌دهد علی‌رغم شکل‌گیری الگوها ممکن است رفتارهای متفاوتی در قیمت دارایی مشاهده شود. با این وجود چند دلیل برای کارآمدی و مؤثر بودن الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال وجود دارد که عبارت‌اند از:

خط گردن مبنای تصمیم‌گیری بسیاری از معامله‌گران برای ورود و خروج در معاملات خود هستند و معمولاً در این نقاط افزایش حجم معاملات به طور مشهودی رخ می‌دهد. بسیاری از معامله‌گران در خط گردن متحمل ضررهای سنگینی می‌شوند و به همین دلیل با عرضه بیشتر زمینه را برای حرکت نمودار به سمت هدف قیمتی الگوی سر و شانه مهیا می‌کنند.

شانه سمت راست در هر دو الگوی سقف و کف، مبنای بسیار معتبری برای تعیین حد ضرر در معاملات به شمار می‌رود.

معایب و محدودیت‌های استفاده از الگوریتم سر و شانه چیست؟

برخی از مهم‌ترین ایراداتی که به الگوی سر و شانه می‌توان وارد کرد، عبارت‌اند از:

• تشخیص این الگو زمان‌بر بوده و باید وقت زیادی را برای شناسایی آن صرف کرد.
• مانند هر الگوی دیگری ممکن است به درستی عمل نکند. خط گردن در این الگو شاید بارها شکسته شود ولی آنچه که تریدرها انتظار دارند، به وقوع نپیوندد.
• تعیین حد سود به کمک اندازه‌گیری فاصله بین خط گردن و سر، به تنهایی تصمیم درستی نیست و باید سایر فاکتورهای مؤثر در این زمینه نیز در نظر گرفته شود.

سؤالات متداول

چه ابزارهایی برای تأیید الگوی سر و شانه وجود دارد؟

بررسی حجم معاملات در کنار تشخیص این الگو مهم‌ترین ابزار برای بررسی صحت و سقم آن به شمار می‌رود.

الگوی سر و شانه در کوتاه‌مدت رخ می‌دهد یا بلندمدت؟

هر دو حالت امکان‌پذیر است و ممکن است در کوتاه‌مدت و بلندمدت شاهد این الگو باشیم.

نقش خط گردن در الگوی سر و شانه چیست؟

از خط گردن برای تعیین نقاط حمایتی و مقاومتی در روند حرکت قیمت استفاده می‌شود و معمولاً حد سود و ضرر در معامله را به کمک آن تعیین می‌کنند.

کلام پایانی

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال یکی از پرکاربردترین الگوها به شمار می‌رود که در بازه‌های زمانی مختلف قابل رویت است. در صورت تشخیص این الگو می‌توان تصمیم‌گیری‌های بسیار هوشمندانه و دقیقی برای کسب سود‌های مناسب و جلوگیری از ضررهای سنگین اتخاذ نمود. البته باید توجه داشت که الگوی سر و شانه مانند هر الگوی دیگری در تحلیل تکنیکال خالی از ایراد نیست و باید در کنار سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال و بنیادی مورد استفاده قرار گیرد.