بازار غیرمتمرکز چیست؟

صرافی غیرمتمرکز چیست؟

این صنعت به جایگاه امروزی نمیرسید.این پلتفرمهای معاملاتی یکی ازمهمترین ارکان دنیای کریپتوکارنسی هستند. اما این را هم میدانیم که رسالت رمزارز، غیرمتمرکز بودن و ناشناس بودن تراکنشهاست که این ویژگیها حین استفاده از اکسچنجهای ارز دیجیتال تا حدودی تحتالشعاع قرار میگیرد. بنابراین دور از انتظار نبود که توسعهدهندگان این پروژهها
چارهای برای این مسأله بیاندیشند. صرافی غیرمتمرکز کریپوتکارنسی (Decentralized Exchange) چارهی این مشکل بود .
این پلتفرمها امکان انجام معاملات ارز دیجیتال را بدون واسطه و بهطور کامل ناشناس برای کاربران فراهم کردهاند و بازار غیرمتمرکز چیست؟ در سالهای اخیر توانستهاند محبوبیت بالایی میان فعالان این حوزه کسب کنند. در این مقاله علاوهبر بررسی ویژگیهای این پلتفرمها، فهرستی از مطرحترین صرافیهای غیرمتمرکز ارز دیجیتال را در اختیار شما قرار خواهیم داد .

صرافی غیرمتمرکز چیست؟

صرافیهای غیرمتمرکز رمزارزها که آنها را با نام اختصاری DEX میشناسیم؛ بسترهایی برای خرید و فروش و تبادل ارز دیجیتال هستند که توسط هیچ شخص یا نهادی کنترل نمیشوند و بر بستر بلاکچین بنا شدهاند. صرافی غیرمتمرکز یک پروژهی کدنویسی شده مبتنی بر بلاکچین است که میزان امنیت و بدون خطا بودن آن بستگی به قدرت کدنویسی انجام شده دارد

این صرافیها بدون انجام ثبت نام و احراز هویت تنها از طریق اتصال کیف پول دیجیتال کاربران به آنها امکان انجاممعاملهی رمزارز را میدهند و نیازی به انتقال دارایی به کیف پول صرافی نیست. بنابراین در این سیستمها، خبری از هک شدن حساب صرافی که در تاریخ ارزهای دیجیتال بارها شاهد آن بودهایم نیست. همچنین در پلتفرم DEX امکان بلوکه شدن
دارایی کاربر برخلاف سیستمهای متمرکز (Concentrated Exchange) وجود ندارد .
همچنین این سیستمها به دلیل آنکه دارای یک مجموعه ی کنترل کننده نیستند و از ویژگیهای بلاکچین برای کنترل پلتفرم بهره میبرند، نیاز به پیروی از قوانین کشور یا دولت خاصی ندارند

صرافی غیرمتمرکز چطور کار میکند؟

بر بستر بلاکچین فعال است و تراکنشها در این پلتفرم بر اساس قراردادهای صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال (DEX) هوشمند انجام میشود. این سیستم از ویژگیهای بلاکچین بهره میبرد و به صورت غیرمتمرکز و بدون حضور سرور و کنترل کنندهی مرکزی و همچنین از طریق تراکنشهای کاربر به کاربر یا همتا به همتا (Peer To Peer) کار میکند

قرارداد هوشمند یک قرارداد کدنویسی شده در بستر بلاکچین است که در صورت ایجاد تمام مفاد آن، بهطور قطعی اجرا
خواهد شد و قابل بازگشت و توقف نیست .
در این پلتفرمها پس از اتصال کاربر از طریق کیف پول دیجیتال خود به صرافی، سفارش خرید یا فروش خود را ثبت میکند و پس از ثبت سفارشی از سوی کاربر دیگر که با سفارش او مطابقت داشته باشد؛ تراکنش مورد نظر طی یک قرارداد هوشمند و بدون نیاز به واسطه انجام می شود

تفاوتهای صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز

در صرافیهای متمرکز ارز دیجیتال، یک مجموعهی مدیریتی کنترل معاملات و داراییهای کاربران را برعهده دارند.

اما در صرافیهای غیرمتمرکز خبری از کنترلکنندهی مرکزی نیست. این پلتفرمها توسط تعداد زیادی کامپیوتر از سراسر جهان کنترل و بر اساس ویژگی توزیع شدگی بلاکچین اداره میشوند .

• برای شروع معاملات در صرافی متمرکز، کاربران باید اطلاعات هویتی خود را در سیستم وارد کنند و مراحل احراز
  هویت را طی کنند. این در حالیست که در صرافیهای DEX یا همان غیرمتمرکز، نیازی به ثبت نام و ایجاد حساب
  کاربری و همچنین احراز هویت نیست. کاربران در این پلتفرمها فقط با اتصال کیف پول ارز دیجیتال خود به صرافی،
  میتوانند معاملات و مبادلات رمزارز خود را آغاز کنند و معاملات آنها بهطور صددرصدی بر اساس رسالت اصلی
  ارزهای دیجیتال، ناشناس باقی میماند .
• کاربران صرافیهای متمرکز رمزارز، باید برای انجام معامله دارایی دیجیتال خود را به کیف پول صرافی انتقال دهند. امادر نوع غیرمتمرکز این صرافیها، این فرایند حذف شده و کاربران از طریق اتصال والتهای خود به سیستم امکان خرید و فروش و مبادلهی رمزارز را دارند .
• امنیت دارایی کاربران در صرافی غیرمتمرکز (DEX) ، بیشتر از صرافی متمرکز است. زیرا در این پلتفرمها دارایی کاربران در کیف پول صرافی ذخیره نمیشود و اختیار آن بهطور کامل در دست خود کاربر است .
• کارمزد تراکنشها در صرافی های DEX به مراتب پایینتر از نوع متمرکز صرافی های ارز دیجیتال است. همچنین کاربران در این پلتفرم ها ملزم به پرداخت کارمزد برای انتقال دارایی خود از والت به صرافی نیستند

معامله در صرافی DEX چه ویژگیهایی دارد؟

هزینه یا کارمزد انجامها معامله پایین است .
2. معاملات بهطور کامل ناشناس انجام میشوند .
3. قبل از انجام تراکنش، نیاز به انتقال دارایی به کیف پول صرافی نیست .
4. به دلیل پایین بودن میزان مقیاسپذیری بلاکچینها، سرعت انجام معاملات در این سیستمها پایین است .
5. در حال حاضر رمزارزهای محدودی در این سیستمها پشتیبانی میشوند و قابل معامله هستند .
6. بهدلیل پایین بودن حجم معاملات در این پلتفرمها، زمان انطباق سفارشها بالاست

نکته : برخی صرافیهای غیرمتمرکز قابلیتی دیگری را در کنار ترید کردن را برای کسب سود بیشتر برای کاربران خود فراهم کرده اند که استخر نقدینگی نام دارد. این ویژگی به کاربران امکان میدهد که از طریق تامین نقدینگی درآمد کسب کنند. آنها با واریز کردن توکن موردنیاز برای انجام یک قرارداد هوشمند به انجام سریعتر آن کمک میکنند و در ازای این کمک رسانی از توکن های موجود در استخر پاداش دریافت می کنند

10 صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال

پس از آشنایی با صرافیهای غیرمتمرکز و بررسی تفاوت آنها با صرافیهای متمرکز، تعدادی از مطرحترین DEX ها را به شما معرفی خواهیم کرد. چنانچه قصد دارید از این صرافیها برای معاملات ارز دیجیتال خود استفاده کنید، می توانیدیکی از این پلتفرمها را انتخاب کنید

1. صرافی Binance DEX

صرافی مشهور بایننس

در فوریه 2019 ، سیستم غیرمتمرکز خود را نیز راهاندازی کرد . Binance DEX ، از هستهی پردازش صرافی بایننس یا همان زنجیره بایننس (Binance Chain) برای انجام معاملات استفاده میکند؛ بنابراین سرعت و قدرت انجام تراکنشها
تفاوتی با صرافی متمرکز بایننس ندارد. کارمزدها در بستر این پلتفرم معقول و مناسب است کارمزد بایننس 0.1 درصد است .
در صورتی که از توکن اختصاصی بلاکچین بایننس یا همان بایننس کوین (BNB) برای تبادل رمزارزها استفاده شود، میزان کارمزد کمتر خواهد شد. صرافی غیرمتمرکز بایننس از بیشتر کیف پولهای سختافزاری و نرمافزاری پشتیبانی
میکند. امنیت بالا و رابط کاربری ساده از دیگر ویژگیهای Binance DEX است .
توجه داشته باشید که این صرافی بهطور رسمی اعلام کرده است کشورهایی که در لیست سیاه بایننس قرار دارند، از سیستم غیرمتمرکز این مجموعه نیز نمیتوانند استفاده کنند. بنابراین استفاده از این پلتفرم با آیپی ایران ممکن نیست و برای دسترسی به آن باید تغییر آیپی دهید

2. صرافی Uniswap

صرافی غیرمتمرکز
یونیسواپ در نوامبر سال 2018 بر پایهی بلاکچین اتریوم (Ethereum) شروع به فعالیت کرد. کارمزد تراکنشها در این پلتفرم 0.3 درصد است که از طریق توکنهای مبتنی بر اتریوم مانند ERC20 قابل پرداخت است. کارمزد این صرافی در مقایسه با رقبا پایینتر است. حجم معاملات در بستر Uniswap ، بهطور مداوم در حال افزایش است و در حال حاضر از محبوبترین صرافیهای غیرمتمرکز برای ارز دیجیتال بهشمار میرود. در بستر این سیستم علاوه بر مبادلهی کوینها میتوان از استخر نقدینگی نیز برای کسب درآمد استفاده کرد

3. صرافی IDEX

صرافی غیرمتمرکز

بعدی، IDEX است که بر پایهی بلاکچین اتریوم بنا شده و از یکی از جدیدترین صرافیهای DEX بهشمار میرود.
می توان گفت این سیستم محلی برای انجام تراکنش های همتا به همتای (P2P) توکن های ERC20 است. شاید به همین دلیل باشد که به آن صرافی داراییهای غیرمتمرکز اتریوم میگویند . IDEX ، شباهت بسیاری به صرافیهای متمرکز رمزارز دارد و از معدود پلتفرمهای غیرمتمرکز ارز دیجیتال است که قابلیت ذخیرهی دارایی داخل سیستم را برای کاربران خودفراهم کرده است. همچنین امکان لغو سفارشهای خرید و فروش و مبادله قبل از تکمیل فرایند، از دیگر مواردی است که این سیستم را به اکسچنجهای متمرکز شبیه کرده است .
رابط کاربری ساده، امکان معاملات همزمان ثبت همزمان چند سفارش(، کارمزدهای پایین، دسترسی به ابزارهایتحلیل، رمزنگاری کلیدهای خصوصی و سیستم پشتیبانی از دیگر ویژگیهای این پلتفرم غیرمتمرکز است .

4. صرافی Kyberswap

صرافی غیرمتمرکز

کایبرسواپ نیز بر روی بلاکچین اتریوم کدنویسی شده است. این صرافی توسط یک تیم توسعهدهندهی سنگاپوری در دو نسخه ی وب و موبایل راه اندازی شده است و در حال حاضر از بهترین و محبوبترین DEX ها برای ارزهای دیجیتال بهشمار میرود . Kyberswap، یک توکن اختصاصی با نام KNC نیز دارد .
این پلتفرم علاوهبر ویژگی استخر نقدینگی به کاربران امکان استفاده از قابلیت ذخیرهی پویا یا دخیرهی دینامیک را نیز میدهد. این ویژگی برای کاربران سیستم این امکان را فراهم میکند که با ذخیره و سپردهگذاری دارایی رمزارز خود در بستر این DEX ، از تمامی امکانات و خدمات آن با هزینهای بسیار پایینتر بهره ببرند. اما اصلیترین ویژگی این اکسچنج، تایید آنی تراکنشهای ارز دیجیتال است

5. صرافی Waves

ویوز یک بلاکچین
است که میتوان برای ایجاد توکنهای جدید از آن استفاده کرد. این شبکه در سال 2016 شروع به کار کرده است و یک رمزارز با همین نام نیز دارد که میتوان برای تراکنشهای درون شبکهای از آن استفاده کرد (Waves). همچنین این سیستم ویژگی توکنیزه کردن تمامی داراییها را در اختیار کاربران قرار میدهد. به این معنا که در این پلتفرم امکان مبادلهی هر نوع دارایی به شکل توکن امکانپذیر است .
در کنار این ویژگیها Waves یک صرافی DEX را نیز راهاندازی کرده است. کارمزد تراکنشهای خرید و فروش و مبادله در این پلتفرم حدوداً 0.01 دلار آمریکاست. پشتیبانی از درگاههای بیت کوین، اتریوم و چندین ارز دیجیتال دیگر و همچنین درگاه ارزهای فیات دلار و یورو از دیگر ویژگیهای Waves DEX است. اما باید توجه داشته باشید که برای استفاده از درگاه ارزهای فیات این سیستم نیاز به به انجام عملیات شناسایی مشتری (KYC) و ضدپولشویی (AML) است .

6. صرافی Bisq

صرافی بیسکو، پلتفرم

غیرمتمرکز دیگری است که از سال 2014 فعالیت خود را آغاز کرده و یکی از قدیمیترین سیستم های DEX محسوب میشود. در این پلتفرم میتوان با برخی ارزهای فیات مانند دلار و یورو نیز تراکنش انجام داد. نکته ی منفی Bisq ، سرعت پایین انجام تراکنشها و زمان انتظار طولانی مدت برای تکمیل سفارشهاست. این موضوع سبب شده با اینکه بیسکو از DEX های قدیمی و مطرح بهشمار میرود، همچنان حجم معاملات در بستر آن نسبت به رقبا کمتر باشد

7. صرافی 1inch

وان اینچ را میتوان بهترین

پلتفرم جمع کنندهی DEX دانست. این سیستم از چندین صرافی تشکیل شده است و امکان ثبت سفارش نامحدود را به کاربران خود میدهد. این سفارشها در بسترتجمیع شدهاند، منتشر و با بهترین قیمت تکمیل میشوند. نحوهی محاسبهی کارمزد در این پلتفرم بستگی به آن صرافی دارد که سفارش 1inchصرافیهایی که دردر بستر آن تکمیل شده است. میزان تنوع کوینها نیز برای کاربران این صرافی تا به امروز رضایتبخش بوده است .

1inch علاوه بر امکان کسب سود از طریق ترید رمزارزها، امکان شرکت در فرایندهای وامدهی و

شرکت در استخرهای نقدینگی جهت کسب سود و درآمد بیشتر را برای کاربران فراهم کرده است. این صرافی رمزارز یک توکن بومی به نام 1inch دارد .

8. صرافی Bancor

این صرافی توسط یک تیم 4 نفرهی سوئیسی و مبتنی بر شبکهی اتریوم کدنویسی شده است که هدف اصلی آن افزایش دسترسی به توکنهایی است که در حال حاضر دارای ارزش بازار بالایی نیستند. این توکنها قدرت نقدشوندگی دارند؛ اما به دلیل آنکه توکنهای کوچک طرفداران خاص و حجم معاملات پایینی در صرافیهای بزرگ دارند، عموما با کارمزد بالا و قیمتهای غیر واقعی میتوان آنها را خرید و فروش یا مبادله کرد . Bancor توانسته سیستمی مخصوص رمزارزهای کوچک ایجاد کند تا در زمانی سریع و با کارمزدی مناسب بتوان این توکنها را مبادله کرد .
صرافی غیرمتمرکز بنکور دارای یک توکن اختصاصی با نام BNT است که در وایت پیپر آن که در تاریخ 18 مارس 2018 منتشر شد، آمده است : «Bancor تعیین قیمت بهصورت خودکار و یک مکانیزم نقدینگی مستقل برای توکنها در بلاکچین های دارای قرارداد هوشمند را امکانپذیر میکند

9. صرافی Balancer

پروژهی صرافی غیرمتمرکز
Balancer در ماه مارس سال 2020 و بر روی بلاکچین اتریوم آغاز به کار کرده است. این اکسچنج دارای یک توکن بومی به نام BAL است که برای کنترل تورم آن در نهایت 100 میلیون از این توکن توزیع خواهد شد. یکی از ویژگیهای خاص Balancer DEX ، قابلیت ایجاد استخر نقدینگی شخصی و همچنین ایجاد استخر با 2 تا 8 توکن است. این در حالی است که برای ایجاد استخر نقدینگی در صرافی یونیسواپ باید نسبت 50 ٪ به 50 ٪ توکنها حفظ شود .
حجم معاملات در Balancer هنگام نگارش این مقاله حدود 21 میلیون دلار است که در پلتفرم های غیرمتمرکز مبادله و فروش رمزارز، رقمی قابل قبول محسوب می شود

10. صرافی OpenLedger

آخرین صرافی فهرست ما، Open Ledger است که بر پایهی بلاکچین Bitshares بنا شده و قدرت خود را نیز از بازار غیرمتمرکز چیست؟ بازار غیرمتمرکز چیست؟ هسته ی پردازش همین شبکه میگیرد. این صرافی غیرمتمرکز امکان انجام 10 هزار تراکنش در ثانیه را فراهم کرده است. کارمزد تراکنشها در اکسچنج اپن لجر، 0.2 درصد است. این پلتفرم از 50 آلت کوین مختلف پشتیبانی می کند که در فهرست رمزارزهای آن کوینهای محبوبی چون بیت کوین، اتریوم، لایت کوین و دش قابل مشاهده است

صحبت پایانی

توجه داشته باشید که ایدهی استفاده از یک صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال در کلام بسیار جذاب و فریبنده است، اما مسلما سیستمهای غیرمتمرکز مبتنی بر بلاکچین و قرارداد هوشمند در حال حاضر صدرصد امن و قابل اطمینان نیستند.
همانطور که اشاره کردیم، این سیستمهای پروژههای کدنویسی شده توسط برنامهنویسان هستند و بروز کوچکترین خطا در روند کدنویسی، میتواند به یک باگ امنیتی یا عملکردی بزرگ تبدیل شود که گاهی اوقات این باگها مدتها شناسایی نخواهند شد. با توجه به عدم حضور مجموعه ی مدیریتی و پشتیبانی متمرکز، ایجاد مشکل به واسطهی این باگها یا حتی خطاهای شخصی کاربران تحت هیچ شرایطی قابل پیگیری نخواهد بود .
همچنین باید به محدودیتهای آیپی های ایرانی برای برقراری ارتباط با سرورهای خارج از کشور نیز توجه داشته باشید و هنگام انتخاب صرافی غیرمتمرکز برای انجام معاملات خود بهطور دقیق نحوهی ارتباط IP ایران با سیستم مقصد رابررسی کنید .

DeFi چیست؛ هر آنچه باید در مورد امور مالی غیر متمرکز بدانیم

امور مالی غیر متمرکز یا دیفای (DeFi)، اپلیکشن‌های مالی در حوزه ارز دیجیتال یا بلاک ‌چین را شامل می‌شود و هدف آن، حذف واسط‌های مالی است.

دیفای از بلاک‌چین، تکنولوژی پشت پرده‌ی بیت‌کوین، الهام می‌گیرد. این تکنولوژی به چندین نهاد اجازه می‌دهد کپی تاریخچه‌‌ی تراکنش‌ها را نگه ‌دارند؛ این بدان معنی است که توسط منبعی مرکزی و واحد کنترل نمی‌شوند. این امر از آن لحاظ مهم است که سیستم‌های متمرکز و مسئولان انسانی باعث محدود شدن سرعت و کاهش پیچیدگی تراکنش‌ها و در عین حال، کاهش کنترل کاربر روی پول می‌شوند. دیفای از این لحاظ منحصربه‌فرد است که کارکرد بلاک‌چین را از یک سیستم انتقال پول ساده به سیستم‌های مالی پیچیده تبدیل می‌کند.

رمزارزها عهد بسته‌اند که پول و پرداخت‌ها برای همه فارغ از مکان آن‌ها، به‌صورت جهانی در دسترس باشد. امور مالی غیر‌ متمرکز یا دیفای (DeFi) و جنبش مالی آزاد (Open Finance Movement) این عهد را گامی جلوتر برده است. برای تمامی خدمات مالی مورد استفاده‌ی خود، جایگزینی جهانی و آزاد را تصور کنید. پس‌انداز، وام، ترید، بیمه و . برای هر کس در دنیا تنها با یک تلفن هوشمند و یک خط اینترنت در دسترس خواهد بود.

این امر اکنون بر بستر قراردادهای هوشمند بلاک‌چین مانند اتریوم (Ethereum) ممکن شده است. «قراردادهای هوشمند» برنامه‌هایی هستند که روی بستر بلاک‌‌چین کار می‌کنند و می‌توانند به‌صورت خودکار زمانی‌که شرایط خاصی فراهم شد، اجرا شوند. این قراردادهای هوشمند توسعه‌دهنده‌گان را قادر می‌سازند تا قابلیت‌های بسیار پیچیده‌تر از ارسال و دریافت رمزارز را ایجاد کنند. این‌ها همان برنامه‌هایی هستند که به آن‌ها برنامه‌ی غیر متمرکز یا دَپ (DApp) می‌گوییم.

می‌توان د‌پ را به‌عنوان اپلیکیشنی در نظر گرفت که براساس تکنولوژی غیر متمرکز ساخته شده‌ است. این برنامه توسط یک نهاد یا شرکت منفرد و متمرکز کنترل نمی‌شود. (به کلمه‌ی دپ عادت کنید زیرا از این‌جا به بعد در مورد آن زیاد خواهید شنید.)

دیفای از این لحاظ منحصربه‌فرد است که کارکرد بلاک‌چین را از یک سیستم انتقال پول ساده به سیستم‌های مالی پیچیده تبدیل می‌کند.

شاید این مفاهیم آینده‌گرایانه به نظر برسند؛ اما وام‌های خودکار به‌طور مستقیم بین دو نفر غریبه در دو نقطه‌ی مختلف از جهان و بدون بانکی به‌عنوان واسطه، مورد مذاکره قرار می‌گیرد. بسیاری از دپ‌های در جریان کنونی، برنامه‌های غیر متمرکز دیفای هستند که ساخت ارزهای دیجیتال ثابت یا استیبل‌کوین‌ها (مانند رمزارزهایی که نرخ آن‌ها همیشه معادل دلار است)، وام دادن و کسب بهره حاصل از رمزارز، وام گرفتن، مبادله‌ی یک سرمایه به دیگری، خرید یا فروش استقراضی ( short or long ) یک‌سرمایه و به کارگیری استراتژی‌های معاملاتی خودکار و پیشرفته را امکان‌پذیر می‌سازند.

• در اساس، فعالیت این کسب‌و‌کارها توسط یک سازمان و کارمندانش مدیریت نمی‌شود؛ بلکه قوانین در کد (یا همان قرارداد هوشمند) نوشته شده است. زمانی‌ که قرارداد هوشمند روی بلاک‌چین راه‌اندازی شد، دپ‌های دیفای می‌توانند بدون دخالت یا با اندکی دخالت انسان اجرا شوند؛ البته در عمل، توسعه‌دهندگان اغلب دپ‌ها را توسط ارتقا یا رفع باگ سر پا نگه‌ می‌دارند.
• کد برای نظارت همگان به‌صورت شفاف روی بلاک‌چین در‌ دسترس است. این کار نوع دیگری از اطمینان استفاده‌کنندگان را ایجاد می‌کند؛ زیرا هر ‌کسی فرصت درک عملکرد قرارداد یا یافتن باگ‌های آن را دارد. همچنین تمامی فعالیت‌‌های تراکنش برای مشاهده در دسترس عموم است. این امر سؤالاتی در مورد حریم خصوصی ایجاد می‌کند؛ اما تراکنش‌ها به‌صورت پیش‌فرض دارای نام مستعار هستند؛ یعنی به‌طور مستقیم با هویت واقعی فرد در ارتباط نیستند.
• دپ‌ها از روز اول طراحی شده‌اند تا جهانی باشند. در تگزاس باشید یا تهران ،به همان خدمات دیفای و شبکه‌ها دسترسی دارید. البته قوانین محلی می‌تواند اعمال شود؛ ولی از لحاظ تکنیکی، بیشتر برنامه‌های دیفای برای تمامی کسانی که خط اینترنت دارند در دسترس است.
• بدون نیاز به دریافت مجوز برای ساخت یا مشارکت در برنامه‌های دیفای، همه می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند. برخلاف امور مالی امروزه، نگهبان یا حساب با فرم‌‌های طولانی وجود ندارد. کاربران به‌صورت مستقیم با قراردادهای هوشمند ازطریق کیف‌پول رمزارزشان (والت کریپتو) در ارتباط هستند.
• تجربه‌ی کاربر انعطاف‌پذیر: اگر از واسط کاربری یک دپ مشخص خوشتان نمی‌آید، می‌توانید از یک واسط کابری شخص ثالث بازار غیرمتمرکز چیست؟ یا خودتان استفاده کنید. قراردهای هوشمند مانند API آزاد هستند که همه می‌توانند برای آن برنامه بسازند.
• سازگاری: اپلیکیشن‌های دیفای همانند قطعات بازی لگو می‌توانند از ترکیب سایر محصولات دیفای ساخته یا تشکیل شوند؛ برای مثال استیبل‌کوین‌ها، مبادله‌های غیر متمرکز و بازارهای قابل پیش‌بینی می‌توانند برای ساخت محصولاتی کاملا جدید با هم ترکیب شوند.

دیفای درحال‌حاضر یکی از سریع‌ترین بخش‌های حوزه رمزارز است. ناظران صنعت، کشش را با معیاری جدید اندازه می‌گیرند: «مقدار اتریومی که در دیفای قفل شده است.» در هنگام نگارش این مقاله کاربران بالغ بر ۶۰۰ میلیون دلار رمزارز را در این قراردادهای هوشمند سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

شگفت‌زده شدید؟ حال بیاید با تعدادی از معروف‌ترین دپ‌های دیفای که امروز می‌توانید آن‌ها را امتحان کنید، آشنا شوید. ابتدا به یک کیف پول رمزارز که دارای مروگر داخلی دپ باشد نیاز دارید؛ مانند والت کوین‌بیس (Coinbase Wallet). همچنین می‌توانید از بیشتر این دپ‌ها روی دسک‌تاپ با اسکن کد QR از گزینه‌ی تنظیمات کوین‌بیس، استفاده کنید.

هنوز در روزهای آغاز کار دپ‌ها قرار داریم؛ به همین خاطر کاربران باید قبل از استفاده از محصولات و سرویس‌ها به‌خوبی تحقیق کنند. مانند تمام کدهای کامپیوتری، قراردادهای هوشمند می‌توانند در مقابل خطای برنامه‌نویسی ناخواسته یا هک،‌ آسیب‌پذیر باشند.

اکنون با برخی از دپ‌های معروف آشنا می‌شویم که در حوزه‌های مختلف دیفای فعالیت می‌کنند:

استیبل‌کوین و بانک مرکزی غیر متمرکز: میکردائو (MakerDAO)

میکر یک پروژه‌ی استیبل‌کوین است که هر استیبل‌کوین آن به نام دای (DAI)، معادل یک دلار آمریکا است و توسط وثیقه به شکل رمزارز ضمانت می‌شود. استیبل‌کوین‌ها قابلیت برنامه‌نویسی ارز دیجیتال را دارا هستند و عیب نوسان ارزهای دیجیتال سنتی مانند بیت‌کوین و اتریوم را ندارند.

می‌توانید استیبل‌کوین دای خود را در دپ میکر اوسیس (Maker Oasis) بسازید. میکر فراتر از یک پروژه‌ی استیبل‌کوین است و آرزوی تبدیل شدن به یک بانک مرکزی غیر متمرکز دارد. افرادی که توکن جدا ولی مرتبط MKR دارند، می‌توانند در تصمیم‌های مهم رأی بدهند؛ از جمله هزینه ثبات (Stability Fee) که مشابه همان رأی کمیته بازار آزاد فدرال رزرو آمریکا روی نرخ وجوه فدرال (Fed Funds) است.

استیبل‌کوین دیگر با معماری متفاوت، USD کوین (USDC) است. هر توکن USDC توسط یک دلار آمریکا در حساب بانکی حساب‌رسی شده، ضمانت می‌شود.

وام‌دهی و وام‌گیری: کامپاند (Compound)

کامپاند، دَپی بر مبنای بلاک‌چین است که برای پرداخت و دریافت وام ارز دیجیتال و کسب بهره از آن به‌ کار می‌رود. شاید به مقداری پول نیاز دارید تا اجاره خود را بپردازید یا با آن خواروبار بخرید، اما پول‌هایتان در سرمایه‌های کریپتو گیر کرده است. برای این کار می‌توانید ارز دیجیتال خود را در قرارداد هوشمند کامپاند به‌عنوان وثیقه قرار بدهید و در مقابل آن وام بگیرید. قرارداد کامپاند به‌طور خودکار وام دهنده‌ها و گیرنده‌ها را با هم جفت و نرخ‌ بهره را به‌صورت پویا بر مبنای عرضه و تقاضا تنظیم می‌کند.

از دیگر دپ‌‌های پرداخت و دریافت وام، آوه (Aave) و dYdX هستند. گردآوران داده‌ای همچون LoanScan نرخ‌ بهره وام را در سرتاسر شبکه جمع‌آوری می‌کنند که از آن‌ها برای یافتن بهترین نرخ بهره استفاده می‌شود.

مبادله خودکار توکن : یونی‌‌ سواپ (Uniswap)

یونی‌‌سواپ ( Uniswap) مبادله ارز دیجیتالی است که کاملا براساس قراردادهای هوشمند اجرا می‌شود و به شما امکان معامله‌ی توکن‌های معروف را به‌طور مستقیم از والتتان می‌دهد. این نوع کیف پول با کیف‌هایی مانند کوین‌بیس که رمزارز و کلید خصوصی‌تان را نگه‌‌ می‌دارد، متفاوت است. یونی‌سواپ از مکانیزمی خلاقانه به نام بازارسازی خودکار بهره می‌گیرد تا تریدها در نزدیکی قیمت بازار انجام شود. علاوه بر ترید و مبادله توکن، هر کاربر می‌تواند با تأمین تسویه‌پذیری یا شناوری (Liquidity)، رمزارز خود را در این برنامه بخواباند. از این طریق مقداری از حق‌العمل مبادله‌های انجام‌شده از آن او می‌شود؛ به این کار پولینگ (Pooling) می‌گویند.

سایر پلتفرم‌های مبادله‌ی غیر متمرکز (DEXها) 0x، Airswap، Bancor، Kyber، IDEX، Paradex و Radar Relay است.

بازارهای قابل‌ پیش‌بینی: آگور (Augur)

اگور پروتکل غیر متمرکز پیش‌بینی بازار است. با آگور می‌توان در مورد نتیجه‌ی رویدادها رأی داد؛ با این تفاوت که با اضافه کردن ارزشی به رأی، خود را در معرض سود یا ضرر می‌گذارید. پلتفرم‌های پیش‌بینی بازار مانند آگور و گسر (Guesser) نوپا هستند؛ اما چشم‌اندازی از آینده را فراهم می‌کنند. به کمک آن‌ها کاربران با استفاده از خرد‌ جمعی، پیش‌بینی‌های بهتری انجام می‌دهند.

سرمایه‌های ترکیبی: سینتتیکس (Synthetix)

سینتتیکس پلتفرمی است که به کاربران امکان ساخت و مبادله‌ی سرمایه‌های ترکیبی مانند طلا، نقره، رمزارزها و پول‌های سنتی مانند یورو می‌د‌هد. سرمایه‌های ترکیبی توسط وثیقه‌های اضافه که در برنامه‌ی سینتتیکس قفل شده است، ضمانت می‌شود.

بازی‌های سپرده‌گذاری بدون ضرر: «پول‌توگدر (PoolTogether)

ساختار ترکیب‌پذیر دیفای موجب ایجاد فرصت‌های نامحدود می‌شود. پول‌توگدر بازی بدون ضرری است که در آن مشارکت‌کنندگان، استیبل‌کوین دای را در یک ظرف سپرده می‌گذارند. در آخر هر ماه برنده‌ای خوشبخت تمامی بهره‌ها را از آن خود می‌کند و بقیه، اصل پول خود را بازپس می‌گیرند.

• کشت سود (Yield Farming): برای تریدرهای آگاهی که تمایل دارند ریسک کنند، امکان کِشت سود وجود دارد. در این کار، کاربران از بین توکن‌های دیفای موجود به‌ دنبال گزینه‌های پرسود می‌گردند.
• استخراج شناوری (Liquidity Mining): این نوع اپلیکیشن دیفای کاربران را با دادن توکن‌های رایگان ترغیب می‌کند. استخراج شناوری فعال‌ترین شکل کشت سود است.
• رپد بیت‌کوین (Wrapped Bitcoin یا WBTC): این روش برای انتقال مستقیم بیت‌کوین روی شبکه اتریوم استفاده می‌شود. WBTC به کاربران در مقابل بیت‌کوینی که در پلتفرم‌های غیر مترکز وام دارند، سود پرداخت می‌کند.

آینده‌ی دیفای

پول و امور مالی از زمان ظهور تمدن بشری به یک شکل وجود داشته‌اند و رمزارز تنها شکل دیگری از آن است. در سال‌های آتی ممکن است تمامی خدمات مالی را که امروزه در سیستم‌ پول فیات (پول سنتی) می‌بینم، برای اکوسیستم رمزارز بازسازی شود. تاکنون بیمه‌ی سرمایه و اکسچنج، وام، امانت و مشتقات آن برای رمزارزها ساخته شده است. گام بعدی چیست؟

در آینده، انتظار داریم کیف پول رمزارزها دریچه‌ای به تمامی فعالیت‌های سرمایه‌‌ی دیجیتال باشد؛ همانند مرورگر اینترنت که امروزه دریچه‌ای به تمام اطلاعات و اخبار جهان است. داشبوردی در یک نرم‌افزار را در نظر بگیرید که نه‌تنها سرمایه‌ها، بلکه مقدار سرمایه قفل شده در پروتکل‌های مالی آزاد، وام‌ها، استخرها و قراردادهای بیمه مختلف را نشان می‌دهد.

در سال‌های آتی ممکن است تمامی خدمات مالی را که امروزه در سیستم‌ پول فیات (پول سنتی) می‌بینم، برای اکوسیستم رمزارز بازسازی شود

در سرتاسر اکوسیستم دیفای شاهد حرکتی به سوی تصمیم‌گیری و نظارت غیر متمرکز (Decentralized Goverance) هستیم. با وجود واژه غیر متمرکز، امروزه بسیاری از پروژه‌های دیفای دارای یک کلید اصلی هستند که به توسعه‌دهنده امکان خاموش کردن یا غی رفعال کردن دپ‌ها را می‌دهد؛ این امر ارتقا دادن آسان و خاموش کردن اضطراری در صورت مشکل‌دار بودن کد را امکان‌پذیر می‌سازد. بااین‌حال اگر از آزمون‌های دشوار سرفراز بیرون آمد، از توسعه‌دهندگان انتظار می‌رود این درهای پشتی را حذف کنند. جامعه‌ی دیفای در حال آزمایش راه‌هایی است که به ذینفع‌ها امکان رأی‌گیری در مورد تصمیم‌ها بدهد؛. این کار ازطریق استفاده از سازمان‌های خودمختار غیر متمرکز (DAO) انجام می‌شود.

در سیستم‌های مالی آزاد، اتفاقی جادویی در حال رخ ‌دادن است. کریپتو، پول را آنلاین کرده است. ما شاهد جهشی کوانتومی در مورد کارکردهای پول و فرصتی بی‌نظیر برای مشاهده‌ی شکوفه ‌زدن صنعتی جدید از صفر هستیم. دیفای ابتدا به صنعت خدمات مالی کنونی خواهد رسید؛ اما در طول زمان درک اینکه چه نوآوری‌هایی خواهند آمد، مشکل است. این امر زمانی اتفاق خواهد افتاد که قدرت ساخت خدمات مالی در دست تمامی افرادی باشد که قادر به نوشتن کد هستند.

این مقاله حاوی توصیه یا پیشنهاد اقتصادی زومیت نیست. خطر از‌دست‌دادن سرمایه در هر سرمایه‌گذاری وجود دارد و سرمایه‌گذار باید پس از مطالعه و تحقیق، خودش تصمیم نهایی را اتخاذ کند و مسئولیت تبعات آن را بر‌عهده گیرد.

امور مالی غیر متمرکز یا دیفای (DeFi) چیست؟

امور مالی غیر متمرکز (Decentralized Finance) یا دیفای (DeFi) سیستمی است که قصد دارد با حذف بانک‌ها، واسطه‌ها و سازمان‌های متمرکز از دنیای مالی، امور مالی را در یک بلاک چین غیر متمرکز عمومی برای همه در دسترس قرار دهد تا افراد در هر کجای دنیا بتوانند، بدون نیاز مراجعه به بانک‌ها یا کارگزاری‌ها، امور مالی خود مانند وام گرفتن و یا اعطای وام را انجام دهند. دیفای به خریداران، فروشندگان، وام دهندگان و وام گیرندگان امکان می‌دهد تا به جای کمک گرفتن از شرکت‌ها یا موسسات برای انجام معاملات، به صورت همتا به همتا و توسط بلاک چین این کارها را انجام دهند.

هدف اصلی دیفای تمرکززدایی امور مالی است. صرف نظر از تکنولوژی یا پلتفرم مورد استفاده، سیستم‌های دیفای برای حذف واسطه‌ها بین طرفین معامله طراحی شده‌اند.

مزایای دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز چیست؟

انجام امور مالی مانند انتقال پول و وام گیری از طریق دنیای مالی سنتی مستلزم دخالت ده‌ها شرکت و شخص ثالث است زیرا افراد بازار غیرمتمرکز چیست؟ ارز فیات خود را در موسسات مالی مانند بانک‌ها ذخیره می‌کنند. ما از طریق بانک‌ها و صرافی های سنتی برای دوستان و خانواده خود پول انتقال می‌دهیم و این فرایندها ممکن است زمان‌بر باشد. همچنین انجام امور مالی متمرکز ممکن است پرهزینه باشد زیرا شامل پرداخت هزینه‌های تراکنش است.

استفاده از فناوری در خدمات مالی چیز جدیدی نیست. امروزه اکثر معاملات در بانک‌ها یا سایر شرکت‌های مالی با کمک فناوری انجام می‌شود. با این حال نقش فناوری در این مراکز فقط تسهیل روند انجام معاملات است. دیفای با مجموعه‌ای از پروتکل‌های نرم افزاری و بلاک چین عمومی، خط مقدم استفاده از فناوری برای صنعت مالی است.

دنیای ارزهای دیجیتال و بیت کوین از این نظر از دارایی‌های سنتی متمایز هستند که همه واسطه‌ها را از معاملات حذف می کنند. هنگامی که با یک کارت اعتباری برای خرید قهوه در یک کافه پول پرداخت می‌کنید، یک موسسه مالی بین شما و آن فروشگاه کنترل تراکنش را بر عهده دارد. با بیت کوین و امور مالی غیرمتمرکز، این موسسات از معاملات حذف می‌شوند. با این حال خریدهای مستقیم تنها مزیت دیفای نیست. انجام امور مالی مانند اعطا و گرفتن وام، بیمه و تامین سرمایه موارد دیگری از کاربردهای دیفای هستند.

محبوب ترین برنامه‌های دیفای چیست؟

همان‌گونه که ذکر شد هدف اصلی دیفای حذف واسطه‌ها از انجام امور مالی مانند وام‌دهی است؛ تصور کنید که برای گرفتن یک وام 100 میلیون تومانی دیگر نیازی به گذراندن پروسه‌های طاقت‌فرسا مانند پیدا کردن ضامن و مراجعه به بانک‌ها نداشته باشید. این تنها یکی از مزایای دیفای است.

• ایجاد صرافی‌های غیر متمرکز (DEXs): صرافی‌های آنلاین بستری فراهم کرده‌‌اند تا کاربران بتوانند از طریق آنها، به معامله ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، تتر با پول فیات مانند دلار آمریکا بپردازند. یک صرافی غیرمتمرکز در واقع بستر معاملاتی است که کاربران را مستقیماً به هم متصل می‌کند تا بتوانند بدون نیاز به واسطه، ارزهای دیجیتال را با یکدیگر معامله کنند.
• ارزهای دیجیتال با ثبات یا استیبل کوین‌های غیرمتمرکز: استیبل کوین رمزارزی است که قیمت آن با پشتوانه یک دارایی دیگر مانند دلار، ثابت نگه داشت می‌شود. با این حال همه استیبل کوین‌ها غیرمتمرکز نیستند. ارز دیجیتال دای (DAI) یکی از بهترین استیبل کوین‌های غیرمتمرکز می‌باشد که به عنوان یک توکن ERC۲۰ در بلاک چین اتریوم قرار دارد. هدف اصلی استیل کوین غیرمتمرکز ایجاد یک رمزارز پایدار مانند تتر با ارزش ثابت است که درعین‌حال غیرمتمرکز هم باشد.
• پلتفرم‌های وام دهی: این بسترها از قراردادهای هوشمند، برای جایگزینی واسطه‌هایی مانند بانک‌ها برای وام دهی استفاده می‌کنند. وام‌دهی و دریافت وام به‌صورت آزاد و غیرمتمرکز نسبت به سیستم اعتباری سنتی مزیت‌های زیادی دارد. از مزایای پلتفرم‌های وام‌دهی مبتنی بر بلاک چین می‌توان به پرداخت فوری، امکان وثیقه‌گذاری با دارایی‌های دیجیتال و نیاز نداشتن به چک‌های اعتباری اشاره کرد. افراد از طریق دیفای می‌توانند با قراردادن دارایی‌ خود در یک پلتفرم سود دریافت کنند و افراد دیگر از آن نقدینگی وام بگیرند. یکی از محبوب‌ترین پلتفرم‌های وام دهی دیفای، کامپاند (Compound) است که به کاربران امکان می‌دهد ارزهای دیجیتالی را وام بگیرند یا به دیگران وام دهند. همچنین کاربران می‌توانند با توجه به میزان پول خود سود کسب کنند. کامپاند نرخ بهره را به صورت الگوریتمی تعیین می‌کند و اگر فردی تقاضای قرض گرفتن رمز ارز بیشتری داشته باشد، نرخ بهره‌ای که باید پرداخت کند افزایش می‌یابد. فرآیند وام دهی در دیفای مبتنی بر وثیقه است که معمولا این وثیقه در قالب اتر دریافت می‌شود.

کاربرد شبکه اتریوم در دیفای چیست؟

اکثر برنامه‌های کاربردی دیفای بر روی بلاک چین اتریوم (Ethereum)، دومین پلتفرم بزرگ ارزهای دیجیتال در جهان، راه اندازی می‌شوند. دلیل انتخاب اتریوم توسط پروژه‌های دیفای، پشتیبانی این شبکه از قراردادهای هوشمند است. همچنین اتریوم از زبان‌‌های برنامه نویسی مناسب قراردادهای هوشمند، مانند Solidity نیز استفاده می‌کند که برای ایجاد قراردادهای هوشمند طراحی شده‌اند. به عنوان مثال فرض کنید کاربری می‌خواهد سه شنبه هفته بعد برای دوستی مقداری پول بفرستد به شرطی که مثلا آن روز درجه حرارت هوا به 50 درجه سانتی‌گراد برسد. چنین قواعدی را می‌توان به راحتی در قرارداد هوشمند نوشت و این قرارداد را در دیفای اجرایی کرد.

وضعیت فعلی امور مالی غیرمتمرکز

در حال حاضر حوزه دیفای در مراحل اولیه تکامل خود است. ارزش کل سرمایه قفل شده در قراردادهای دیفای در زمان نوشتن این مقاله (مهر 1400) نزدیک به 200 میلیارد دلار بازار غیرمتمرکز چیست؟ است و این سرمایه همچنان در حال رشد می‌باشد. گفتنی است که ارزش کل سرمایه قفل شده با ضرب تعداد توکن‌های موجود در پروتکل و ارزش آنها به دلار آمریکا محاسبه می‌شود. با توجه به گسترش محبوبیت این حوزه، کلاهبرداری در زیرساخت‌های دیفای به سرعت در حال پیشرفت است. یکی از این کلاهبرداری‌ها راگ پول (Rug Pull) است. راگ ‌پول نوعی کلاهبرداری است که در آن توسعه‌دهندگان با رها کردن پروژه، پول سرمایه‌گذاران را به غارت می‌برند.

ماهیت باز و غیرمتمرکز حوزه امور مالی غیرمتمرکز نیز قانون‌گذاری دیفای را سخت می‌کند. با این حال روزانه افراد بیشتری به سمت برنامه‌های دیفای کشیده می‌شوند. بسیاری بر این باورند که پروژه‌های امور مالی غیرمتمرکز این پتانسیل را دارند که جایگزین رابین‌هود (Robinhood) شوند.

رابین هود (Robinhood) یک پلتفرم معاملاتی بدون کمیسیون است که به کاربران امکان معامله بیت کوین، اتریوم، لایت کوین و سایر ارزهای دیجیتال مهم و همچنین سهام، معاملات آپشن و ETF ها را می‌دهد.

برنامه غیرمتمرکز DApp چیست؟ + کاربرد آن در بلاک چین

ظهور برنامه های غیر متمرکز یا DApps در سال 2020 یکی از پدیده هایی است که تغییرات زیادی را در دنیای رمزنگاری به وجود آورده و تاثیرات آن روز به روز چشم انداز بیشتری پیدا می کند.
تکنولوژی ارزهای دیجیتال که بر پایه بلاک چین استوار بوده با سرعت تمام در حال رشد است. در این مسیر هر بار پروتکل‌های جدیدی پدیدار می شوند که پیش از آن غیرممکن به نظر می آمدند. پدیده هایی مانند هوش مصنوعی و اینترنت اشیا مثال هایی از این موارد می باشند.
تکنولوژی بلاک چین امکانات زیادی را برای دنیای اقتصاد به ارمغان آورده است. بیت کوین که از درون فناوری نامحدود بلاک چین تولید و انتشار یافت، اولین فرآورده این فناوری در سیستم های مالی بود. بلاک چین قادر است نه تنها سیستم های مالی غیر متمرکز ایجاد کند بلکه قابلیت حذف تمرکز از سیستم‌ های دیگر را هم دارد. بلاک چین می تواند دنیایی را ایجاد نماید که تمامی عناصر آن با برنامه های نرم افزاری توزیع شده، کار کنند. این برنامه های نرم افزاری غیر متمرکز، قابل انعطاف، کاملا واضح و قابل استفاده هستند و به جز بازار غیرمتمرکز چیست؟ کاربران این نرم افزارها نهاد یا شخصی نمی‌تواند دخالتی در آنها داشته باشد.
مشخصه اصلی برنامه های غیر متمرکز یا dApps آن است که فعالیت آن به صورت غیر متمرکز می باشد به این معنی که کنترل و مدیریت آن را هیچ نهاد متمرکز یا شخص ثالثی بر عهده ندارد. ایجاد و اجرای برنامه های غیر متمرکز فقط بر روی شبکه های بلاک چین نظیر به نظیر یا P2P امکان پذیر است.

ارتباط برنامه غیرمتمرکز با بلاک چین چیست؟

پیش از آنکه با ویژگی های برنامه های غیر متمرکز آشنا شویم، لازم است ماهیت و مشخصات بلاک چین را بشناسیم. اساس یک بلاک چین مشابه یک دفتر کل یا Ledger دیجیتالی است که امکان ثبت اطلاعات روی آن وجود دارد.
اطلاعات و داده های موجود در بلاک چین در باکس ‌هایی به نام بلاک نگه داری می شوند. این بلاک ها با استفاده از الگوریتم های رمزنگاری به هم ارتباط داده می شوند. در دیتابیس ‌های متمرکز اطلاعات در یک یا چند محل مخصوص ذخیره می شوند ولی در سیستم بلاک چین اطلاعات به صورت اشتراکی در اختیار کاربران قرار می گیرد. امکان حذف و دستکاری داده هایی که در بلاک چین ذخیره شده اند وجود ندارد. تنها کاربرانی که به بلاک چین متصل هستند، امکان مدیریت و کنترل برنامه های نرم افزاری که روی بلاک چین ایجاد می‌شوند، را دارند. به این برنامه های نرم افزاری غیر متمرکز DApp یا دی ‌اَپ‌ گفته می شود.

برنامه غیرمتمرکز یا DApp چه ویژگی هایی دارد؟

خصوصیات مشترک برنامه های غیر متمرکز عبارتند از:

• متن کدهای برنامه های غیر متمرکز به صورت Open source یا متن باز می باشد. کاربران این برنامه ها می توانند به منابع کد دسترسی داشته و با بررسی آنها از صحت برنامه ها اطمینان پیدا کنند.
• اگر نیاز به تغییراتی باشد لازم است اکثریت جامعه در مورد این تغییرات، تصمیم گیری نمایند.
• تمام موارد کاربردی برنامه بایستی در بلاک چین عمومی و غیر متمرکز یا Decentralized نگهداری شوند تا از آسیب هایی که ممکن است مکانیزم های متمرکز بر آن وارد آورند، جلوگیری کنند. جهت پیشگیری از تغییر داده ها بایستی تمامی سوابق و کارکردهای برنامه به فرم عمومی و غیر متمرکز در اختیار عموم کاربران قرار داده شود.
• افرادی که وظیفه برقراری امنیت و فعالیت بلاک چین را دارند لازم است انگیزه ای برای انجام این کار داشته باشند. این انگیزه را می توان از طریق Incentivized یا تشویق کردن یعنی با دادن پاداش هایی از جنس ارزهای رمزنگاری به این افراد تامین نمود.
• تیم برنامه نویسی DApp یا همان برنامه های غیر متمرکز برای آنکه بتوانند اجرای صحیح برنامه ها را پشتیبانی نمایند لازم است از Protocol معینی پیروی ‌کنند. تمام افرادی که بخواهند در آینده از این برنامه ها استفاده نمایند بایستی آن پروتکل را قبول کنند. زیرا جهت اعتبارسنجی تراکنش ها بایستی با همدیگر توافق داشته باشند، تا تراکنش های جدید تایید شده و به شبکه افزوده شوند. به طور مثال برنامه نویس جهت کسب درآمد از برنامه ای که تهیه کرده می تواند در پروتکلی تعیین کند که یک دهم درصد از پاداش هر بلاک متعلق به او می باشد و تمامی اعضا در شبکه بلاک چین باید بر آن توافق داشته باشند.

ساختار کلی برنامه های غیر متمرکز چگونه است؟

ساختار برنامه های غیر متمرکز با ساختار برنامه های تحت وب مشابهت هایی دارد. برنامه های تحت وب از دو بخش اصلی Front-End و Back-End و یک بخش ارتباطی Middle-End تشکیل شده است.

• آن قسمت از برنامه که کاربر با آن سروکار دارد قسمت Front-End است که به آن Presentation گفته می شود. در این بخش کاربر میتواند برنامه را با سلیقه خود منطبق کند، داده های ورودی را به برنامه وارد نماید، فایل های صوتی و ویدیویی را بشنوند و ببینند و به طور خلاصه هر آن چه برای کاربران قابل فهم باشد.
• به قسمتی از برنامه که در پشت زمینه قرار دارد و به آن Storage گفته می شود. این قسمت برنامه وظیفه انجام محاسبات و ذخیره سازی را دارد.
• بخش دیگری به نام Middle-End جهت ایجاد ارتباط بین دو قسمت دیگر لازم است که به آن Application گفته می شود.

این قسمت ها را در قالب یک مثال می توان توضیح داد. فرض کنید می خواهید از یک برنامه فروشگاهی تحت وب خرید کنید، با ورود به وب سایت با Front-End روبرو می شوید. پس از آن که اطلاعات مورد نیاز را در فرم ارتباطی تایپ کردید، نرم افزار آن اطلاعات را در Back-End که شامل سرور دیتابیس می باشد، ذخیره می سازد. مکانیزم ارتباطی کاربر با فضای ذخیره سازی اپلیکیشن می باشد.
در ساختار یک برنامه غیرمتمرکز این دو قسمت وجود دارد. ولی در قسمت Back-End با هم تفاوت هایی دارند. قراردادهای هوشمند در برنامه های غیر متمرکز عملیات این قسمت را بر عهده دارند. کدهای نرم افزاری روی قراردادهای هوشمند نوشته می‌شوند و از بلاک چین غیر متمرکز به جای سرورهای مرکزی استفاده می گردد.

برنامه های غیر متمرکز بر روی چه شبکه هایی پیاده سازی شده اند؟

در حال حاضر بلاک چین ‌هایی از قبیل اتریوم، نئو، ایاس و کاردانو وجود دارند که برنامه های غیر متمرکز بر روی آنها پیاده سازی می شوند و بنابراین لازم نیست که برای ایجاد هر یک از برنامه های غیر متمرکز، یک بلاک چین جداگانه ساخته شود. متخصصین نرم افزاری می توانند برای توسعه برنامه های غیر متمرکز پلتفرم هایی را به کار گیرند که از قردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کنند.
گرچه بیت کوین پیشگام ایجاد ارزهای رمزنگاری از طریق شبکه های بلاک چین بود ولی شبکه اتریوم توانایی بالقوه و کاربردی فناوری بلاک چین را به ظهور رساند. اتریوم اولین شبکه بلاکچین است که به برنامه نویسان اجازه پیاده سازی و اجرای DApp ها را در قالب قرارداد هوشمند Smart Contract داد. هدف اساسی اتریوم که در اساسنامه آن آمده است، ایجاد تسهیلاتی جهت ساخت برنامه های غیر متمرکز با برخورداری از امنیت کامل و مقیاس پذیری می باشد.
بلاک چین اتریوم اولین و پرمصرف ترین بلاک چین برای ایجاد برنامه های غیر متمرکز بر پایه قراردادهای هوشمند می باشد. اتریوم با زبان پیشرو و سطح بالای سالیدیتی Solidity که مبتنی بر قراردادها یا Contract Oriented می باشد به برنامه نویسان امکان ایجاد و اجرای قراردادهای هوشمند را از طریق ماشین مجازی اتریوم EVM فراهم می نماید.
طرفداران اتریوم بر این باور بودند که بلاک چین اتریوم توانایی تمرکززدایی از همه عناصر در دنیای واقعی را داراست ولی در عمل در آن حد وسیع امکان کار ندارد.
بلاک چین اتریوم به عنوان پیشرو برای پلتفرم های مختلف قرارداد های هوشمند عمل کرد ولی در قیاس با آنها تعداد کاربران کمتری دارد. در حال حاضر بلاک چین های EOS و ترون TRON دو پلتفرم پرطرفدار در تولید برنامه های غیر متمرکز می باشند و تعداد زیادی از برنامه نویسان بر روی این شبکه ها مشغول فعالیت هستند.
بلاک چین EOS که توسط دان لایمر پیاده سازی شد، بر آن است تا شرایطی را برای توسعه دهندگان به وجود آورد که بلاک چین اتریوم نتوانست آنها را فراهم نماید.
جاستین سان بنیانگذار شبکه ترون Tron در حال حاضر توانسته نظر طرفداران زیادی را به این شبکه جلب نموده و به تعداد کاربران آن بیفزاید.

انواع برنامه های غیر متمرکز کدامند؟

در اهداف بلاک چین اتریوم آمده است که برنامه های غیر متمرکز را می توان به سه بخش عمده تقسیم بندی نمود.

• بخش اول برنامه هایی که مدیریت پول را بر عهده دارند،
  از طریق این برنامه ها، کاربر قادر است جهت انعقاد یک قرارداد در بلاک چین اتریوم، مقداری ارز اتریوم ارسال نماید یا دریافت کند. در شبکه بلاک چین اتریوم، رایانه هایی که به صورت گره یا Node در شبکه توزیع شده اند، کار نقل و انتقال اطلاعات در بلاک چین را آسان می سازند.
• بخش دوم برنامه هایی که در ارتباط با پول هستند ولی موارد حاشیه ای دیگری را نیز در نظر دارند،
  نقش این برنامه ها مدیریت عملیاتی است که مدیریت داده های شامل پول و دیگر اطلاعات حاشیه ای را برعهده دارند. نمونه آن خرید بیمه خودرو می باشد که اگر از طریق سیستم بیمه داده هایی دریافت شود مبنی براینکه برای این خودرو حادثه ای رخ داده است، خسارت ها به صورت اتوماتیک از طرف بیمه پرداخت می گردد.
• بخش سوم برنامه هایی که مکانیزم های رأی گیری و حاکمیتی را برعهده دارند،
  توسط برنامه های نوع سوم مکانیزم های ایمن و واضحی برای رای گیری یا Voting، و نظارت بر آرا امکان‌پذیر می باشد. مکانیزم تولید داده ها در بلاک چین ترکیبی از توابع هش و رمزنگاری می باشد که در یک ساختار توزیع شده ایجاد می شود. به همین دلیل سیستم حفاظت از هویت افراد رای دهنده و تایید رای های ورودی به سیستم، توسط بلاک چین فراهم می گردد.

برنامه های غیر متمرکز چگونه بر روی شبکه اتریوم اجرا می شوند؟

جهت اجرای برنامه های غیر متمرکز، قراردادهای هوشمند از سیستمی به نام اوراکل بهره مند می باشند. اوراکل مکانیزمی است که اطلاعات حاشیه ای که مورد نیاز برنامه است را پس از به روز‌رسانی شدن به برنامه ارسال می کند. برنامه‌ های غیر متمرکز به دنبال آن هستند که از مکانیزم اوراکل ها تمرکززدایی نمایند.
تاریخ بیت کوین نشان داده که ارزهای رمزنگاری توانسته اند اختیارات سازمان های اقتصادی و مالی را کاهش دهند. آینده نشان می دهد که آیا امکان کاهش اختیارات دیگر نهادها و سازمان ها نیز امکان پذیر است.
یکی از اهداف مهم برنامه های غیر متمرکز مدیریت Decentralized Autonomous Organization یا سازمان های خودگردان غیر متمرکز می باشد که به اختصار به آنها DAO گفته می شود. در اینگونه سازمان ها هیچ شخصی به عنوان کنترل کننده حاکم نیست. در واقع اختیارات هر شخص از طریق قوانین برنامه های غیر متمرکز تعیین می گردد. اعضایی که در این سیستم ها ذی نفع هستند، می توانند رای دهند که چه قوانینی در حاکمیت این برنامه ها دخیل باشند.

تفاوت برنامه های تحت وب و DApp چیست؟

برنامه های نرم افزاری استاندارد، که تحت وب هستند از جمله برنامه های تاکسی اینترنتی و یا پیام رسان های شبکه های اجتماعی بر روی یک سرور کامپیوتری اجرا می شوند که به وسیله یک نهاد مرکزی اداره می گردند. این نهاد متمرکز اختیار کامل برنامه را بر عهده داشته و تمامی عملکرد آن را تحت نظر دارد. از این برنامه ها احتمال دارد چندین کاربر استفاده نمایند ولی مرکزیت اصلی آن به وسیله یک نهاد متمرکز کنترل می گردد.
برنامه های غیر متمرکز تنها باید در شبکه های نظیر به نظیر P2P یا شبکه های بلاک چین اجرا گردند. نمونه هایی از برنامه های غیر متمرکزBitTorrent ، Tor و Popcorn Time می باشند. این برنامه ها بر روی کامپیوترهایی که نودهایی از یک شبکه P2P می باشند‌، اجرا می گردند.
در این برنامه ها چندین کاربر در همان حال که از اجرای برنامه استفاده می کنند، می توانند تولید محتوا را نیز به طور همزمان به انجام رسانند. نکته مهم آن است که در این سیستم هیچ شخص خاصی مدیریت کامل بر روی عملکرد سایر افراد ندارد.
در حوزه ارزهای رمزنگاری نیز برنامه های غیر متمرکز اپن سورس در یک شبکه بلاک چین اجرا می شوند و یک نهاد متمرکز و واحد بر اجرای آنها کنترل ندارد.
این موضوع برای برنامه های تحت وب قابل تامل است، زیرا به عنوان مثال اگر یک برنامه پیام رسان در بلاک چین اجرا شود، بنابراین هر کاربر قادر است پیام های خود را ارسال کند ولی هیچکس دیگر حتی برنامه نویسان نیز نمی توانند پیام های آنها را حذف نمایند.

مشخصات برنامه های غیر متمرکز رمزنگاری کدامند؟

برنامه های غیر متمرکزی که در حوزه ارزهای رمزنگاری کار می کنند با توجه به ماهیت غیر متمرکز خود مزایایی دارند که عبارتند از:

صرافی غیر متمرکز (DEX) چیست؟

منظور از صرافی غیرمتمرکز یا DEX انجام معاملات مالی در بستری است که بدون واسطه و به صورت بازار غیرمتمرکز چیست؟ مستقیم انجام شود. در این بستر هیچ کس به دارایی های کاربر دسترسی نخواهد داشت و تمامی معاملات صورت گرفته بدون دخالت سازمان های متمرکز انجام خواهد شد. اما دلیل اصلی ایجاد و توسعه صرافی غیر متمرکز چیست؟ صرافی ها در بازار های ارز دیجیتال دارای اهمیت بسیار زیادی هستند ذات صرافی های ارز های دیجیتال غیر متمرکز می باشد. اما صرافی های مهم که در این راستا فعالیت می کنند به صورت متمرکز هستند. به این صورت در روند معاملات صورت گرفته دخالت می کنند و هر حسابی را که متعلق به کاربر است در صورت نیاز مسدود خواهند کرد. پس لزوم پیدایش صرافی غیر متمرکز با وجود اهمیت بسیار زیاد معاملات ارز های دیجیتال ضرورت پیدا کرد.

صرافی غیر متمرکز یا DEX با انجام معاملات به صورت غیر متمرکز اقدام به حذف واسطه ها کرده اند. حذف واسطه ها با استفاده از قرارداد های هوشمند و بلاک چین صورت گرفته است. در این صورت کاربران برای انجام معامله های خود لازم نیست تا ارز های دیجیتال خود را به کیف پول صرافی ها واریز نمایند بلکه از کیف پول خود مستقیم وارد معامله و تبدیل و خرید و فروش می شوند.

صرافی های محبوبی نیز در انجام معاملات ارز های دیجیتالی فعالیت می کنند که سهولت انجام معامله با این صرافی ها دلیل محبوبیتشان شده است. اما روشن است که ارز های دیجیتال نیاز به صرافی غیر متمرکز دارد زیرا با ماهیت آن مطابقت دارد. صرافی های کوین بیس و بایننس از صرافی های متمرکز هستند که انجام معاملات ارزی با آنها بسیار ساده می باشد اما ماهیت ارز های دیجیتال با این صرافی ها در تضاد می باشد.

در ادامه قصد داریم به‌طور کامل به آموزش صرافی غیرمتمرکز بپردازیم. درصورتی که علاقه‌مند حضور در بازار ارزهای دیجیتال هستید، حتما باید قبل از ورود آموزش‌های لازم را ببینید، در این راستا ما به شما دوره آموزش آنلاین ارز دیجیتال را معرفی می‌کنیم. شما با شرکت در این دوره صفر تا صد ارزهای دیجیتال را فرا خواهید گرفت و می‌توانید با تحلیل‌های خود و چشمی باز در بازار کریپتوکارنسی فعالیت کنید.

صرافی غیر متمرکز یا DEX چگونه کار می‌ کند؟

برای فعالیت در صرافی غیر متمرکز یا صرافی DEX نیازی به وارد کردن اطلاعات حساس و یا اطلاعات شخصی نیست و تنها با داشتن یک کیف پول سخت افزاری می توان از خدمات آن استفاده کرد. سرقت و هک و بلوکه شدن ارز ها و دارایی های دیجیتالی از خطراتی است که همواره در صرافی های متمرکز وجود داشته است. در صرافی غیر متمرکز نیز امکان این خطرات به نسبت کاهش پیدا کرده و در صورت کد نویسی اصولی و بی نقص این خطرات به صفر خواهد رسید.

مدیریت این دارایی ها با معامله گر بوده و هیچ واسطه ای در کار نیست. البته به دلیل مشکلات فنی و تازه بودن پدیده صرافی غیر متمرکز هنوز بیشتر معاملات ارزی در صرافی های متمرکز صورت می گیرد و صرافی غیر متمرکز از بعضی ارز های دیجیتالی پشتیبانی نمی کند و بلاک چین ها با مقیاس پذیری مشکل دارند و تراکنش به صورت کند پیش خواهد رفت. به همین علت بسیاری از معامله گر ها به صرافی غیر متمرکز روی خوش نشان نمی دهند. البته این صرافی در اول کار و در مراحل اولیه است و افراد به ندرت کار های مربوط به ارز های دیجیتال را با استفاده از آن انجام می دهند.

در حالت کلی صرافی غیر متمرکز روی بلاک چین ساخته می شوند. بلاک چین های آزادی که قابلیت اجرای قرارداد های هوشمند را دارند. منظور از قرارداد های هوشمند چیست؟ نرم افزاری که یک یا چند دستور خاص را در شرایط خاص اجرا می کند که بر روی بلاک چین ها اجرا می شوند و نمی توان از اجرای آن جلوگیری نمود که می توان از آن به عنوان ویژگی اصلی یاد نمود. حتی خود سازنده نمی تواند از اجرای آن جلوگیری نماید. اتریوم که در حال حاضر بزرگترین میزبان قرارداد های هوشمند و صرافی غیر متمرکز است که در زمان اجرای قرارداد هوشمند بر اتریوم قابل توقف نخواهد بود.

حالت دیگر از فعالیت صرافی غیر متمرکز اتمیک سواپ می باشد که بر روی انجام معاملات زنجیره ای تمرکز دارند که انجام آن بر روی صرافی غیر متمرکز معمولی امکان پذیر نخواهد بود. صرافی غیر متمرکز درون بازار غیرمتمرکز چیست؟ کیف پول سخت افزاری اتمیک والت وجود دارد با این روش مزبور کار می کند. انجام معاملات به واسطه صرافی غیر متمرکز دارای مزایا و معایبی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

معایب و مزایای صرافی غیر متمرکز

در متن فوق از مزایای استفاده از صرافی غیر متمرکز مطالبی عنوان شد. اینکه معاملات ارزی بدون واسطه انجام می شود و حذف واسطه در انجام معاملات دارای مزیت هایی است که در مطالب بالا در مورد آن ها بحث کردیم. اما از معایب صرافی غیر متمرکز که باعث به وجود آمدن خطراتی خواهد بود چیست؟ صرافی غیر متمرکز از خدمات امانت داری استفاده نخواهند کرد و مالکیت تمام بر عهده خود کاربر است. پس می توان چنین برداشت کرد که انجام هر عمل اشتباهی در معاملات ارزی بر عهده خود کاربر بوده و غیر قابل جبران می باشد. بسیاری از سرمایه گذار ها از صرافی غیر متمرکز برای معاملات خود استفاده می کنند و دلیل آن حجم پایین معاملات آنها نسبت به صرافی های متمرکز می باشد.

علاوه بر آن هزینه تمام شده برای انجام معاملات افزایش پیدا می کند. گاهی کد های صرافی دچار مشکلات فنی و امنیتی خواهند شد. اما مشکلات و معایب اصلی صرافی غیر متمرکز کارمزد تراکنش ها و سرعت کم در تراکنش های بلاک چین می باشد. همچنین کابر برای انجام تراکنش بایستی کارمزد پرداخت نماید. همچنین در حال حاضر صرافی غیر متمرکز از همه ارز های دیجیتالی پشتیبانی نخواهد کرد. بیشتر صرافی های غیر متمرکز بر روی اتریوم فعالند. ارز های مانند تزوس در این صرافی ها معامله نخواهند شد. در حالت کلی امکانات معاملاتی کم از دیگر معایب صرافی غیر متمرکز می باشد. روند معاملات کند و با کارمزد می باشد.

تفاوت های صرافی متمرکز و صرافی غیر متمرکز

• افرادی که علاقه‌مند به سرمایه گذاری ارز دیجیتالی هستند لازم است تا در خصوص تفاوت های صرافی غیر متمرکز و متمرکز مواردی را داشته باشند. مهم ترین تفاوت های این دو نوع از صرافی به شرح زیر می باشد:
• معضلی که در خصوص صرافی غیر متمرکز وجود دارد مسئله نقدینگی است. مشکل آن نقدینگی پایین و محدود کردن امکان خرید و فروش می باشد. اعتماد به صرافی های متمرکز باعث شده است تا نقدینگی در این صرافی ها بیشتر از نقدینگی در صرافی های غیر متمرکز باشد.
• یکی دیگر از مهم ترین تفاوت صرافی غیر متمرکز با صرافی متمرکز، مربوط به وضعیت حق مالکیت است. مالکیت ارز های دیجیتال در صرافی متمرکز، با خود صرافی است. این در حالی است که در صرافی غیر متمرکز مدیریت دارایی بر عهده کاربر است که عدم حضور یک نقطه مرکزی، کار را برای هکرها سخت می کند. از طرفی هم تراکنش در آن بسیار کندتر از تراکنش در صرافی متمرکز است.
• موضوع اصلی در تفاوت های دو صرافی موضوع امنیت است. دارایی کاربران در صرافی غیر متمرکز ذخیره نخواهد شد و همین موضوع باعث کاهش حملات هکرها می شود. اما صرافی های متمرکز مورد حمله هکر ها قرار می گیرند.
• موضوع بعدی در تفاوت های صرافی متمرکز و غیر متمرکز کارمزد می باشد. یکی از مواردی که همه سرمایه گذاران به آن توجه ویژه دارند. در صرافی های متمرکز برای انجام تراکنش درصد مشخصی را به عنوان کارمزد برداشت خواهند کرد. در صرافی های غیر متمرکز اما درصد بسیار کمی به عنوان کارمزد برداشت می شود که به صرفه تر خواهد بود.
• قوانینی برای صرافی های متمرکز وجود دارد که عملیات ارزی را تحت تاثیر قرار میدهد اما با وجود نوپا بودن صرافی غیر متمرکز هنوز قوانینی برای دخالت و کنترل آن وجود ندارد.

معامله در صرافی DEX چه ویژگی هایی دارد؟

در صرافی غیر متمرکز یا صرافی DEX کاربران می توانند بدون نیاز به باز کردن حساب در صرافی های متمرکز اقدام به معامله ارز های دیجیتال نمایند. هیچ مرجعی برای کنترل و مدیریت معاملات کاربر وجود ندارد و از این حیث می توان آن را به عنوان ویژگی صرافی غیر متمرکز عنوان نمود. ارز های دیجیتال در صرافی های غیر متمرکز با یکدیگر قابل معامله هستند. اما برای داشتن صرافی غیر متمرکز لازم است ابتدا ارز دیجیتالی خود را از صرافی متمرکز خریداری کرد سپس بتوان آن را در صرافی های غیر متمرکز معامله نمود. در این صرافی ها امکان معاملات فرد به فرد وجود دارد و شخصی به عنوان واسط برای کنترل معاملات وجود ندارد.

کدام صرافی غیر متمرکز کارمزد کمتری دارد؟

تعدادی از صرافی‌های dex هستند کارمزد کمتری نسبت به سایر آن‌ها دارند. در میان صرافی های غیرمتمرکز، صرافی PancakeSwap و صرافی CoinSwap کمترین کارمزد را دارند. کارمزد در صرافی PancakeSwap میزان 0/25% و کارمزد گس به‌طور میانگین 0/05 دلار است. در صرافی CoinSwap نیز کارمزد 0/20% و کارمزد گس نیز 0/05 دلار می‌باشد. این درحالی است که به‌طور مثال در صرافی Uniswap با اینکه صرافی غیرمتمرکز خیلی خوبی است، کارمزد گس به‌طور میانگین 11.38 دلار می‌باشد.