توقف نمادها در بورس

بازگشایی و توقف نمادها در بورس؛ سلیقه‌ای یا مبتنی بر دستورالعمل است؟

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل بورس تهران به نقل از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، نمادها در بورس، همیشه در حالت مجاز نیستند و ممکن است به دلایل مختلفی، وضعیت آنها تغییر کند و قابل معامله نباشند. زمانی که رویداد ویژه‌ای سبب تأثیر معنادار بر ارزش سهام یک شرکت شود، با هدف رعایت انصاف، برای مدتی معاملات نماد سهم متوقف می‌شود تا اطلاعات لازم به تمام ذی‌نفعان برسد و پس از آن معاملات از سر گرفته خواهد شد. توقف معاملات سهام شرکت در بورس‌، با عنوان توقف نماد شناخته می‌شود که مختص بورس تهران نیست و متوقف شدن و بازشدن نمادها در بورس سایر کشورها نیز وجود دارد.
چگونگی توقف و بازگشایی نمادها از جمله موضوعاتی است که به طور دائم درباره آن بین فعالان بازار سرمایه بحث و گفت‌وگو می‌شود و شائبه سلیقه‌ای رفتار کردن در توقف یا بازگشایی نمادها از سوی ناظر بازار در میان برخی فعالان بازار وجود دارد. این در حالی است که سرپرست معاونت نظارت بر بازار و سرپرست معاونت عملیات بازار شرکت بورس اوراق بهادار تهران اظهار داشت تمامی موارد بازگشایی یا توقف نمادها بر اساس دو دستورالعمل مرجع انجام می‌شود.

چگونگی بازگشایی نمادها در بورس تهران
سرپرست معاونت عملیات بازار شرکت بورس اوراق بهادار تهران، در ارتباط با نحوه نظارت بر معاملات بورس تهران به خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس تهران و آیین‌نامه معاملات در این بورس، به طور مشخص حدود و ثغور فعالیت ناظر را مشخص کرده است و هر رفتار یا واکنش ناظر در بازار باید بر اساس دو دستورالعمل و آیین‌نامه اصلی یاد شده و دستورالعمل‌های جانبی که برای سایر معاملات یا قراردادهایی همچون قرارداد آتی یا قرارداد اختیار معامله مصوب شده، باشد.
مهدی زمانی سبزی با بیان اینکه بورس بستر انجام معاملات است و باید فضای منصفانه و شفافی را نیز برای این امر فراهم آورد، تصریح کرد: بورس به عنوان محل انجام معامله و دادوستد اوراق بهادار، باید فضایی منصفانه، شفاف و کارا برای خریداران و فروشندگان، عرضه‌کنندگان و متقاضیان توقف نمادها در بورس فراهم کند تا آنها بتوانند دارایی‌های مالی خود را عرضه یا خریداری کنند تا در نتیجه، معامله صورت پذیرد.
او با اشاره به ماده ۲۹ دستورالعمل نحوه انجام معاملات در بورس تهران ابراز کرد: براساس این ماده، همه معاملات انجام‌شده در بورس زمانی قطعی است که به تأیید مدیرعامل بورس تهران برسد و براساس مواد ۳۰ و ۳۱، مدیرعامل شرکت بورس تهران در صورت بروز شرایطی که در این مواد آمده است، می‌تواند بخشی از معاملات را تأیید نکند.
سرپرست معاونت عملیات بازار شرکت بورس تهران ادامه داد: مواردی همچون خطای سیستمی، اشتباه از جانب کارگزار، فروخته شدن سهم مازاد بطوریکه مشمول معاملات عمده باشد یا رعایت نشدن اصل انصاف در تمام یا بخشی از معاملات، از جمله مواردی است که مدیرعامل شرکت بورس تهران می‌تواند بر اساس آنها بخشی از معاملات را تأیید نکند.
او درخصوص نحوه بازگشایی نمادها گفت: فصل ششم دستورالعمل نحوه انجام معاملات در بورس تهران، به بازگشایی نمادها اختصاص داده شده و در آنجا رویه کاملاًً مشخص است.
مهدی زمانی سبزی با اشاره به تبصره یک، ماده ۲۲، عنوان کرد: بر اساس این تبصره، اگر معامله‌ای صورت نپذیرد یا اینکه معاملات انجام شده در دوره حراج ناپیوسته توسط بورس تأیید نشود، به تشخیص بورس تهران و پس از اطلاع‌رسانی، این حراج بار دیگر در روز کاری بعدی اتفاق می‌افتد تا این فضا فراهم شود که خریداران و فروشندگان اقدام به معامله کنند.
او در ارتباط با بازگشایی نمادها بیان کرد: نمادی که به هر دلیلی همچون افشای اطلاعات نوع «الف»، برگزاری مجامع عادی برای تقسیم سود و تصویب صورت‌های مالی و افزایش سرمایه در مجامع فوق‌العاده متوقف شده و قرار است با دامنه باز بازگشایی شود، بر اساس چندین عامل کارشناسی بررسی می‌شود که آیا شرایط برای کشف قیمت منصفانه فراهم شده است یا خیر، چراکه قیمت کشف شده در مرحله پیش گشایش برای معاملات بعدی مورد استناد واقع می شود.
به گفته این مقام مسئول، قیمت کشف شده در حراج ناپیوسته مرجع قیمت برای معاملات پیوسته خواهد بود. حجم معامله انجام شده در مدت زمان حراج ناپیوسته از جمله مواردی است که به آن دقت می‌شود. به بیان دیگر، این پرسش مطرح است که حجم معامله انجام شده چه نسبتی از حجم مبنا بوده است؟ اگر حجم معامله انجام شده برابر یا بیشتر از حجم مبنا باشد، این علامت را می‌دهد که معاملات و قیمت کشف شده از حجم خوبی برخوردار بوده و می‌تواند برای ادامه بازار مبنا قرار گیرد.
سرپرست معاونت عملیات بازار شرکت بورس تهران ادامه داد: افزون بر موضوع یادشده، درصد نوسان قیمت کشف شده نیز حائز اهمیت است؛ برای نمونه، اگر کشف قیمت سهمی بیش از دامنه مجاز نوسان باشد برای این موارد حساسیت بیشتری وجود دارد، به نحوی که باید حجم معامله انجام شده در حراج ناپیوسته، نسبت بیشتری از حجم مبنا باشد.

دلایل توقف نماد یا عدم تأیید معاملات در بورس تهران
کارشناسان نظارت بازار شرکت بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از ابزارهای نظارتی اقدام به رصد تمامی سفارش‌ها و معاملات می‌کنند و در صورت مشاهده بروز تخلفاتی ازجمله ایجاد فشار فروش توقف نمادها در بورس از طریق اقداماتی همچون سفارش‌گذاری گسترده و غیرمتناسب با عرضه و تقاضای بازار که منجر به ایجاد جریان غیرواقعی عرضه شود، براساس بند ۲ ماده ۷ دستورالعمل انضباطی کارگزاران، ورود سفارش گسترده پایین‌تر از مظنه‌های فروش جاری بازار به منظور ایجاد روندی نزولی در قیمت اوراق بهادار ذیل بند ۵ ماده ۷ دستورالعمل انضباطی کارگزاران و در صورت انجام معامله متفاوت با جریان بازار (رنج منفی) موضوع بند ۶ ماده ۷ همان دستورالعمل، به معامله‌گر/سهامدار خاطی با بهره‌گیری از سامانه سنجش (سامانه جامعه نظارتی شرکت بورس) تذکر داده می‌شود و در مواردی نسبت به عدم تأیید معامله اقدام می‌کنند.
در همین راستا، سرپرست معاونت نظارت بر بازار شرکت بورس اوراق بهادار تهران در گفت‌وگو با خبرنگار «سنا» اظهار داشت: تمامی سرمایه‌گذاران اطمینان داشته باشند که در توقف نمادها سلیقه‌ای رفتار نمی‌شود و تأیید قیمت‌های کشف‌شده در مرحله پیش‌گشایش‌ بر اساس متغیرهایی نظیر حجم معاملات، ترکیب خریداران و فروشندگان انجام می‌شود. تمامی این موارد از جمله موضوعاتی است که جزبه‌جز بررسی می‌شوند و تمامی گشایش و توقف‌ها بر اساس دستورالعمل‌ها و بررسی‌های کارشناسی صورت می‌پذیرد.
محمدرضا شاه‌نظری با اشاره به اینکه دلایل توقف یا عدم تأیید بخشی یا تمام معاملات یک نماد بورسی، متفاوت است، بیان کرد: براساس ماده ۱۸ دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران، در صورتی‌که ظن استفاده از اطلاعات نهانی یا دستکاری قیمتی در معاملات اوراق بهادار وجود داشته باشد، بورس می‌تواند ضمن اعلام به عموم، نماد معاملاتی اوراق بهادار را متوقف کند. بر این اساس، بازگشایی نماد معاملاتی پس از بررسی‌های لازم، با محدودیت دامنه نوسان حداکثر یک روز معاملاتی بعد انجام خواهد شد.
او ادامه داد: همچنین، براساس ماده ۱۹ مکرر دستورالعمل یادشده، در صورتی‌که ظن دستکاری بازار (مبتنی بر اطلاعات یا معاملات) یا خرید و فروش متکی بر اطلاعات نهانی وجود داشته باشد، سازمان بورس می‌تواند راساً یا به پیشنهاد بورس تهران، نماد معاملاتی ناشر پذیرفته شده را تا ۵ روزکاری با اطلاع به بازار متوقف کند. بر این اساس، پس از دوره توقف، بازگشایی نماد مطابق ترتیبات ماده ۲۲ با حراج ناپیوسته و با محدودیت دامنه نوسان خواهد بود.
سرپرست معاونت نظارت بر بازار با اشاره به ماده یادشده، ابراز کرد: در برخی از موارد، تعداد محدودی از سهامداران (سرمایه‌گذاران) بر اساس عملکرد گذشته خود پرونده تخلفاتی دارند؛ چراکه این افراد با نوع معاملات خود که مغایر با دستورالعمل‌ها است، قیمت سهمی را افزایش می‌دهند و در حداکثر دامنه نوسان روزانه و در صف خرید، اقدام به فروش می‌کنند و از سهم خارج می‌شوند. این در حالی است که چنانچه سهم مورد نظر دارای شناوری بالایی بوده و سهامدار عمده و بازارگردان نیز نداشته باشد، حمایت از آن سهم مشکل خواهد بود.
او ادامه داد: در برخی موارد این افراد با انتشار اخبار مثبت کاذب در فضای مجازی سهمی را صف خرید کرده و طبیعتا خریدارانی که در بالاترین قیمت بر اساس اغوای این اشخاص اقدام به خرید کرده‌اند، متضرر خواهند شد. ناظران بازار برای جلوگیری از بروز چنین خطری برای سهامداران خرد اقدام می‌‎کنند.
این مقام مسئول افزود: در این شرایط، با مشاهده نوسانات غیرعادی بر اساس معاملات غیرمتعارف یا اغوای بازار توسط برخی اشخاص، به بازار هشدار داده می‌شود که از دید نظارتی، ظن دستکاری در قیمت‌ها می‌رود. این موضوع در راستای حمایت از سهامداران خرد بالقوه آتی نمادهای مورد نظر و پیشگیری از تحمیل ضرر به آنها است. در این شرایط، نماد حداکثر برای ۵ روز کاری متوقف می‌شود و پس از آن، ضمن بررسی‌های کارشناسی ناظران بازار و آگاه‌سازی فعالان بازار نسبت به وجود این ظن، نماد دوباره به روند معاملاتی عادی خود باز می‌گردد.
محمدرضا شاه‌نظری با اشاره به عدم تأیید تمام یا بخشی از معاملات گفت: گاهی مشاهده تخلفات مؤثر و بروز ظن دستکاری در معاملات، به عدم تأیید بخشی از معاملات نماد در آن روز معاملاتی می‌انجامد.

محدود یا مسدود کردن کد معاملاتی؟
سرپرست معاونت نظارت بر بازار در انتهای گفت‌وگوی خود با «سنا» با اشاره به شائبه مسدود کردن کد معاملاتی افراد، خاطرنشان کرد: در برخی از موارد، دسترسی مستقیم (آنلاین) برخی سهامداران محدود می‌شود و این به معنای مسدود کردن کد معاملاتی نیست. محدود کردن دسترسی مستقیم به بازار تنها برای ۵ روز کاری صورت می‎‌گیرد و در طی این ۵ روز، اشخاص مورد نظر می‌توانند از طریق ثبت سفارش در سامانه کارگزاری، با کد معاملاتی بورسی خود به معامله بپردازند و هیچ‌گونه محدودیتی در خصوص کد بورسی این اشخاص اعمال نمی‌شود.
محمدرضا شاه‌نظری ادامه داد: محدود کردن دسترسی برخط به این دلیل است که یک سهامدار مرتکب اقداماتی از جمله فشار فروش به واسطه اقداماتی از جمله سفارش‌چینی گسترده، سفارش‌گذاری مکرر کم‌حجم توقف نمادها در بورس توقف نمادها در بورس و معامله خلاف جهت بازار (رنج منفی) شده است. بنابراین، ناظر بازار با محدود کردن موقت دسترسی مستقیم او، از رخ دادن فعالیت‌های مشابه پیشگیری می‌کند و درنتیجه منجر به نظارت بیشتر کارگزار بر عملکرد سهامدار می‌شود.

همه چیز درباره توقف و بازگشایی نمادهای بورسی

نمادهای معاملاتی در زمان‌های مختلف، در وضعیت‌های معاملاتی متفاوتی قرار می‌گیرند. برای مثال با قرارگیری نماد در وضعیت‌ توقف، امکان هیچ‌ نوع ثبت سفارش، حذف سفارش یا انجام معامله وجود ندارد.

در ادامه وضعیت‌های مختلف و قوانین مربوط به توقف و بازگشایی نمادهای بورسی و فرابورسی را بیشتر خواهیم شناخت

وضعیت نمادها را بشناسیم

قبل از هرچیز ابتدا باید وضعیت‌های مختلف نمادها را بشناسیم. نمادهای معاملاتی در بازار سرمایه به طور کلی در یکی از حالت‌های زیر قرار خواهند گرفت:

وضعیت مجاز

نمادی که در شرایط کاملا عادی معامله می‌شود، در وضعیت مجاز قرار دارد. در حالت مجاز ارسال سفارش‌، تغییر یا حتی حذف سفارش‌هایی که انجام نشده‌اند، امکان‌پذیر است. بنابراین در وضعیت مجاز، معاملات به صورت معمول انجام می‌شود و نشان‌دهنده عادی بودن شرایط معاملات سهام شرکت است.

وضعیت ممنوع

در این وضعیت همان طور که از نام آن مشخص است، هیچ معامله‌ای در نماد انجام نمی‌شود. در حقیقت امکان هیچ نوع ثبت یا حذف سفارش‌ وجود ندارد و به تبع آن، معامله‌ای نیز در سهم انجام نمی‌شود. نمادی که در وضعیت ممنوع قرار دارد احتمالا به زودی و در جلسه معاملاتی حاضر بازگشایی می‌شود.

وضعیت ممنوع-متوقف

وضعیت ممنوع-متوقف مشابه با وضعیت ممنوع، هرگونه ثبت یا حذف سفارش‌ را رد می‌کند. پس معامله‌ای نیز در نماد صورت نمی‌گیرد. در این حالت، مدت‌زمانی که نماد برای بازگشایی منتظر می‌ماند، با حالت قبل متفاوت است. همان طور که عنوان شد، نماد حاضر در وضعیت ممنوع احتمالا در همان جلسه معاملاتی بازگشایی می‌شود. اما نماد حاضر در وضعیت ممنوع-متوقف، باید پس از طی زمان بیشتر و انجام یکسری از فرآیندها، بازگشایی شود.

وضعیت مجاز-محفوظ

وضعیتی که امکان ثبت سفارش خرید یا فروش را در اختیارتان می‌گذارد اما تنها ثبت سفارش بدون انجام معامله! شاید از خود بپرسید پس وضعیت مجاز-محفوظ چه هدفی دارد؟ هدف از ورود نماد به وضعیت مجاز-محفوظ، کشف قیمت نماد است. گذر نماد از وضعیت ممنوع یا ممنوع-متوقف به وضعیت عادی و مجاز نیاز به کشف قیمت در مرحله مجاز-محفوظ دارد.

وضعیت مجاز-متوقف

در وضعیت مجاز-متوقف امکان ثبت سفارش جدید در نماد وجود ندارد. در حقیقت معامله‌ای در نماد انجام نمی‌شود اما قابلیت حذف سفارش‌های انجام نشده وجود دارد.

دلایل توقف نماد

در معاملات بازار بورس و اوراق بهادار، معمولا توقف و بازگشایی نمادهای بورسی و فرابورسی بنا به چند دلیل صورت می‌گیرد. در ادامه این چند دلیل را بیشتر می‌شناسیم:

برگزاری مجمع عمومی عادی فوق‌العاده یا مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت

همان طور که می‌دانید شرکت‌ها برای اتخاذ تصمیمات مهم، تصویب صورت‌های مالی، تقسیم سود، انتخاب بازرس یا حسابرس و. اقدام به برگزاری مجمع می‌کنند.

اگر مجمع عمومی عادی سالیانه برای به تصویب رساندن صورت‌های مالی شرکت یا تقسیم سود نقدی به سهامداران باشد، 1 الی 2 روز قبل از تاریخ برگزاری آن، نماد متوقف می‌شود. فرآیند بازگشایی نماد معاملاتی با روش حراج ناپیوسته صورت می‌گیرد. در این توقف نمادها در بورس شرایط دامنه نوسان محدود خواهد بود.

در شرایطی دیگر، چنان چه هدف از برگزاری مجمع عمومی عادی مواردی مثل تقسیم سود نقدی یا تصویب صورت‌های مالی شرکت نباشد، نماد معاملاتی سهم با حراج ناپیوسته انجام می‌شود اما این حراج با محدودیت در دامنه نوسان همراه خواهد بود.

البته برگزاری مجمع عمومی به طور فوق‌العاده نیز، برای بازگشایی سهم شرایطی خاص ایجاد می‌کند. به این ترتیب که اگر هدف از مجمع فوق‌العاده تغییر میزان سرمایه شرکت باشد، برای بازگشایی نماد از روش حراج ناپیوسته و بدون در نظر گرفتن محدودیت در دامنه نوسان، استفاده می‌شود. برای هر دلیل دیگری به توقف نمادها در بورس غیر از تصمیم‌گیری در خصوص افزایش سرمایه، بازگشایی نماد با حراج ناپیوسته و محدودیت دامنه نوسان حداکثر تا 2 روز پس از افشای تصمیمات مجمع، انجام می‌شود.

افشای اطلاعات با اهمیت

افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف نماد سهم را متوقف می‌کند. پس از آن بازگشایی نماد معاملاتی با حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان و در روز معاملاتی بعد انجام می‌شود.

افشای اطلاعات با اهمیت در گروه ب نیز موجب توقف معاملات در نماد می‌شود. بازگشایی نماد معاملاتی سهم با حراج ناپیوسته و محدودیت دامنه نوسان همراه خواهد بود. نماد معاملاتی در همان جلسه معاملاتی یا حداکثر روز بعد بازگشایی می‌شود.

نوسان 50 درصدی سهم

گاهی خرید و فروش در نماد معاملاتی شرکتی به دلیل قانون نوسان 50 درصدی متوقف می‌شود. در این شرایط حداکثر تا 2 روز معاملاتی پس از توقف معاملات، نماد با حراج ناپیوسته و محدودیت در دامنه نوسان بازگشایی می‌شود.

نوسان بیش از 20 درصد

اگر طی 5 روز معاملاتی، قیمت پایانی نماد بیش از 20 درصد نوسان داشته باشد، معاملات سهم متوقف می‌شود. در این قانون تفاوتی بین نوسان مثبت یا منفی وجود ندارد. در این حالت نماد برای 60 دقیقه در وضعیت سفارش‌گیری قرار می‌گیرد.

عدم اطمینان به صحت معاملات و دستکاری بازار

اگر در روند معاملات نماد شرکت، نسبت به عدم استفاده از اطلاعات نهانی یا دستکاری قیمت اطمینان وجود نداشته باشد، سازمان بورس می‌تواند برای توقف و بازگشایی نمادهای بورسی و فرابورسی اقدام کند. بازگشایی با حراج ناپیوسته و محدودیت دامنه نوسان انجام می‌شود.

چگونه دلیل متوقف شدن نماد را پیدا کنیم؟

دلایل مربوط به تغییر وضعیت نمادها، مدت زمان توقف و زمان بازگشایی آن‌ها، توسط ناظر بازار به اطلاع فعالان بازار می‌رسد. علاوه بر این، در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به آدرس اینترنتی tsetmc.com و در صفحه نماد، وضعیت فعلی آن نماد درج شده است.

در صفحه نماد، دلیل توقف یک نماد ذکر می‌شود. به این منظور باید پیام ناظر بازار را بررسی کنید. در صفحه نماد و در قسمت پیام ناظر بازار، پیام‌های سابق ناظر نیز موجود است که توسط آن می‌توانید دلایل تغییر وضعیت‌های گذشته نماد را بررسی کنید.

گاهی در ساعت‌ معاملاتی بازار مشاهده می‌شود که نماد شرکتی متوقف است. یافتن دلایل توقف و زمان از سرگیری عادی معاملات، برای معامله‌گران بسیار مهم است. در این متن دلایل مهم و اساسی توقف و بازگشایی نمادهای بورسی و فرابورسی را به طور کلی عنوان کردیم. فراموش نکنید که تمام اطلاعیه‌های مربوط به هر نماد را می‌توانید از منبع عنوان‌شده بررسی کنید و برای خرید و فروش سهام مورد نظر بهتر تصمیم بگیرید.

آشنایی با نحوه توقف و بازگشایی نمادها در بورس

در حالت عادی نمادهایی که معامله گران بورسی اقدام به معامله در آنها می کنند در حالت مجاز قرار دارد به این معنا که محدودیتی از حیث توقف نمادها در بورس ثبت سفارش و انجام معامله در آن نمادها وجود نداشته و روند عادی معاملات برقرار می باشد. با این وجود گاهی اوقات معاملات برخی نمادها به دلایل مختلف متوقف می شود که این امر نارضایتی و سردرگمی معامله گران را به همراه دارد. برای کمک به شفاف سازی این مسئله در ادامه به بررسی دلایل متداول توقف نمادها و نحوه بازگشایی آنها در هر مورد میپردازیم.

1.نوسان معاملات

طبق ماده 17 مکرر1 از دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران و ماده 12 مکرر 2 از دستورالعمل متناظر آن در فرابورس ایران، در صورتی که قیمت پایانی سهم طی 15 روز معاملاتی متوالی در دامنه عادی نوسان قیمت بیش از 50 % افزایش و یا بیش از 30% کاهش داشته باشد، بورس در اولین زمان ممکن نماد را متوقف کرده و از ناشر درخواست برگزاری کنفرانس اطلاع رسانی مینماید. در این حالت وضعیت نماد به ممنوع یا ممنوع-متوقف تغییر میکند.

بازگشایی نماد در این حالت حداکثر 2 روز کاری پس از توقف از طریق حراج ناپیوسته و با محدودیت دامنه نوسان خواهد بود، بدین معنا که پیش از بازگشایی نماد ابتدا در وضعیت مجاز-محفوظ قرار میگیرد و معامله گران امکان ثبت سفارشات خود در دامنه نوسان تعیین شده بر اساس قیمت پایانی سهم در زمان توقف را پیدا میکنند، سپس با گذشت 30 دقیقه نماد به صورت خودکار در وضعیت مجاز بازگشایی شده و معاملات آن به صورت عادی صورت میگیرد.

2.افشای اطلاعات با اهمیت

عامل دیگری که به صورت متداول موجب توقف نمادها در توقف نمادها در بورس بورس میشود افشای اطلاعات بااهمیت توسط ناشران است که شامل اطلاعات موضوع ماده 13 دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکتهای ثبت شده نزد سازمان میباشد. طبق این ماده اطلاعات بااهمیت به دو دسته اطلاعات گروه (الف) و اطلاعات گروه (ب) تقسیم شده که ضوابط متفاوتی به شرح ذیل در خصوص توقف نمادها در بورس توقف و بازگشایی نماد در هر مورد اعمال میشود.

در صورتی که اطلاعات افشا شده توسط ناشر از جمله اطلاعات گروه (الف) باشد، نماد به صورت خودکار پس از انتشار اطلاعیه متوقف شده و در وضعیت ممنوع یا ممنوع-متوقف قرار میگیرد. بازگشایی نماد نیز در مورد شرکتهای بورسی طبق ماده 16 مکرر دستورالعمل نحوه انجام معاملات در بورس تهران روز کاری بعد از توقف و در مورد شرکتهای فرابورسی طبق شرایط مقرر در ماده 12 مکرر از دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ایران همان روز یا حداکثر روز کاری بعد میباشد. البته این مهلت در مورد شرکتهای پذیرفته شده در بازار پایه فرابورس طبق بند 6 ماده 13 مکرر 2 از دستورالعمل اخیرالذکر حداکثر دو روز کاری بعد از توقف خواهد بود. بازگشایی در تمامی این موارد از طریق حراج ناپیوسته و بدون محدودیت دامنه نوسان صورت میگیرد که شامل یک مرحله پیش گشایش و ثبت سفارشات در وضعیت مجاز-محفوظ میباشد. سفارشات در این وضعیت بدون محدودیت دامنه نوسان و به منظور کشف قیمت قابل ثبت در سامانه است (البته در عمل محدودیت 100%+ و 60%- در مورد قیمت وارد شده اعمال میگردد). پس از تأیید قیمت کشف شده توسط ناظر و به منظور تعیین دامنه نوسان و قیمت مجاز جدید بر مبنای قیمت کشف شده نماد برای لحظاتی در وضعیت ممنوع قرار گرفته و پس از آن با تغییر وضعیت نماد به مجاز، ادامه معاملات طبق روال عادی صورت میگیرد.

در صورتی که اطلاعات افشا شده از جمله اطلاعات گروه (ب) باشد، همانند حالت قبل نماد به صورت خودکار پس از انتشار اطلاعیه متوقف شده و در وضعیت ممنوع یا ممنوع-متوقف قرار میگیرد. بازگشایی نماد در این حالت طبق ماده 16 مکرر از دستورالعمل نحوه انجام معاملات در بورس تهران و ماده 12 مکرر از دستورالعمل نحوه انجام معاملات در فرابورس در همان روز یا حداکثر روز کاری بعد صورت میگیرد. البته این مهلت در مورد شرکت های پذیرفته شده در بازار پایه فرابورس طبق بند 6 ماده 13 مکرر 2 از دستورالعمل اخیر حداکثر دو روز کاری میباشد. باز گشایی نماد در این موارد نیز از طریق حراج ناپیوسته اما با محدودیت دامنه نوسان خواهد بود.

3.برگزاری مجامع

مجامع عمومی در شرکتهای بورسی که همگی از نوع سهامی هستند به دو دسته مجامع عمومی عادی و فوق العاده تقسیم میشود. مجمع عادی حداقل سالی یک بار و ظرف چهار ماه پس از پایان سال مالی شرکت تشکیل می شود و در توقف نمادها در بورس آن در خصوص مسائلی همچون تعیین اعضای هیئت مدیره، تصویب صورت های مالی و تقسیم سود تصمیم گیری میشود. در مقابل مجامع عمومی فوق العاده تنها در صورتی تشکیل میشوند که اموری مانند افزایش سرمایه یا تغییر اساسنامه شرکت در دستورکار باشد.

در صورت برگزاری هر یک از مجامع عمومی صاحبان سهام، طبق بند 1 ماده 15 از دستورالعمل نحوه انجام معاملات در بورس تهران و بند 1 از مواد 11 و 13 مکرر 2 از دستورالعمل نحوه انجام معاملات در فرابورس نماد شرکت مربوطه یک روز کاری قبل از برگزاری مجمع متوقف شده و در وضعیت ممنوع-متوقف قرار میگیرد.

بازگشایی نماد پس از برگزاری مجمع طبق ماده 20 دستورالعمل نحوه انجام معاملات در بورس تهران و ماده 12 مکرر7 و بند 2 ماده 13 مکرر2 از دستورالعمل نحوه انجام معاملات در فرابورس حداکثر دو روز کاری پس از افشای تصمیمات مجمع (با قابلیت تأخیر به مدت دو روز کاری دیگر با دستور مدیرعامل بورس/ فرابورس) و از طریق حراج ناپیوسته صورت میگیرد. البته در صورتی که تصمیمات مجمع شامل تصویب صورت های مالی یا تقسیم سود (صلاحیت مجمع عادی) یا تغییر سرمایه شرکت (صلاحیت مجمع فوق العاده) باشد بازگشایی بدون محدودیت دامنه نوسان و در غیر این صورت با محدودیت دامنه نوسان خواهد بود.

4.ظن دستکاری بازار یا خرید و فروش متکی بر اطلاعات نهانی

در صورتی که ناظر بازار حین رصد معاملات متوجه وقوع دستکاری بازار یا معامله متکی بر اطلاعات نهانی شود این اختیار را دارد تا معاملات نماد مربوطه را متوقف نماید. توقف نماد طبق ماده 19 مکرر از دستورالعمل نحوه انجام معاملات در بورس تهران و ماده 12 مکرر3 از دستورالعمل نحوه انجام معاملات در فرابورس حداکثر به مدت 5 روز کاری میباشد که در این مدت نماد در وضعیت ممنوع یا ممنوع-متوقف قرار میگیرد. البته در مورد شرکت های پذیرفته شده در بازار پایه فرابورس این مهلت طبق بند 7 ماده 13 مکرر2 از دستورالعمل اخیرالذکر حداکثر 10 روز کاری (قابل تمدید تا دو دوره 10 روزه دیگر) خواهد بود. بازگشایی نماد در تمامی این موارد از طریق حراج ناپیوسته و با محدودیت دامنه نوسان صورت میگیرد که همان طور که پیش از این ذکر شد شامل یک مرحله پیش گشایش و ورود سفارشات با رعایت دامنه نوسان در وضعیت مجاز-محفوط و سپس بازگشایی کامل نماد پس از 30 دقیقه در وضعیت مجاز می باشد.

جزییات دستورالعمل جدید توقف نمادها/ میانگین توقف نماد، یک روز بوده است

مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس با ارائه توضیحاتی در مورد روند توقف نمادها و یا وقفه در معاملات نمادها گفت: به طور میانگین مدت توقف نمادها یک روز بوده است.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فارس، سید مهدی پارچینی در مورد دستورالعمل جدید سازمان بورس درباره نوسان نمادها گفت: تاکنون این گونه بوده که در صورت نوسان مثبت یا منفی 20 درصدی، نمادها دچار وقفه معاملاتی می‌شد که باید ناشر یا همان شرکت بورسی به فکر شفاف‌سازی می‌افتاد و یا اینکه معامله‌گران با بررسی داده‌های بنیادی، سهام شرکت را معامله می‌کردند، اما با بررسی انجام شده در 80 درصد موارد ناشر یا شرکت بورسی شفاف‌سازی نمی‌کرد و در 60 درصد نمادها هم میزان معاملات تغییر پیدا نمی‌کرد، بنابراین توقف به خاطر نوسان 20 درصد کمکی به افزایش نقدشوندگی و روان شدن معاملات نمی‌کرد، بنابراین این شرط حذف شد.

وی در توضیح بیشتر گفت: در حال حاضر اگر سهام یک شرکت 20 درصد نوسان مثبت یا منفی داشته باشد، هیچ اتفاقی در مورد آن نماد معاملاتی روی نمی‌دهد و باید سهامداران با بررسی روند شرکت به تصمیم‌گیری در مورد خرید آن بپردازند.

مدیر نظارت بر بورس‌ها گفت: اگر قیمت سهام در یک نماد ظرف 15 روز 50 درصد افزایش یابد، نماد این شرکت متوقف می‌شود.

به گفته پارچینی، در بند 2 مصوبه دستورالعمل سازمان بورس آمده است، اگر سهام یک شرکت 50 درصد نوسان مثبت یا منفی طی 15 روز داشته باشد، طبق دستورالعمل قبلی باید متوقف می‌شد و ناشر اقدام به برگزاری کنفرانس خبری و پاسخ به سؤال‌های سهامداران و کارشناسان می‌کرد، اما در حالت افت سهم، مبنای محاسبه چون کاهشی بود، بنابراین هیچ‌وقت طی 15 روز به رقم منفی 50 درصد افت نمی‌رسید و این یک بحث ریاضی است، بنابراین طبق دستورالعمل جدید قرار شد در روند کاهشی یک نماد اگر ظرف 15 روز 30 درصد افت کند یا 50 درصد افزایش یابد، باید ناشر کنفرانس خبری برگزار کند و شفاف‌سازی کند. به عبارت دیگر برگزاری کنفرانس خبری به شرط افزایش 50 درصدی سهام در 15 روز یا کاهش 30 روز ظرف 15 روز باید برگزار شود.

وی در پاسخ به سؤالی درباره لزوم نقدشوندگی سهام در بازار گفت: وقتی داده‌های تاریخی بررسی شود، دوره توقف نمادها در بورس به طور متوسط زیر یک روز بوده است. برخی موارد هست که ناشر یا همان شرکت بورسی ابهام دارد و این مشکل ناشر است که باید شفاف‌سازی کند تا نماد زودتر باز شود یا در مواردی که ناشر دیتای مورد نظر را نداده است، نماد معاملاتی تعلیق شده و اگر زودتر اطلاعات داده شود از تعلیق خارج می‌شود و این از اختیار سازمان بیرون است، بلکه باید داده‌های شرکت به طور مرتب ارائه شود.

کدام نمادهای بورسی در معاملات امروز متوقف و بازگشایی شدند؟

مدیریت عملیات بازار بورس ایران طی اطلاعیه‌های مختلفی، از توقف معاملات سه نماد و بازگشایی ۱۰ نماد دیگر در معاملات امروز خبر داد.

به گزارش ایمنا و براساس اطلاعیه مدیریت عملیات بازار بورس ایران، نماد معاملاتی ( خصدرا ۱) به دلیل افشای توقف و بازگشایی چند نماد بورسی در معاملات یکشنبه نهم مردادماه ۱۴۰۰ اطلاعات با اهمیت مصادیق گروه (الف) برای شرکت صنعتی دریایی ایران متوقف شد. بر این اساس نماد مذکور حداکثر دو روز کاری پس از توقف و با اعلام این مدیریت، از طریق حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت بازگشایی خواهد شد.

مدیریت عملیات بازار شرکت بورس اوراق بهادار تهران در اطلاعیه دیگری اعلام کرد: نماد معاملاتی شرکت سرمایه گذاری ساختمان ایران ( وساخت ۱) با توجه به کاهش بیش از ۳۰ درصدی قیمت سهام، به منظور برگزاری کنفرانس اطلاع رسانی توسط ناشر متوقف شد.

در این اطلاعیه از فعالان دارای دسترسی به سامانه تدان خواسته شده است در صورت وجود هر گونه ابهام یا سوال، نقطه‌نظرات خود را حداکثر تا پایان روز جاری در تارنمای با نشانی tedan.ir ثبت کنند تا ناشر آن را بررسی و پاسخ دهد.

همچنین نماد معاملاتی شرکت تأمین سرمایه امین (امین ۱) با توجه به افشای اطلاعات با اهمیت گروه ب ، در ساعت ۹:۵۸ متوقف شد. این نماد ۶۰ دقیقه دیگر با محدودیت دامنه نوسان قیمت بازگشایی می‌شود.

نماد معاملاتی ( فافزا ۱) نیز به دلیل افشای اطلاعات با اهمیت مصادیق گروه ( ب) برای شرکت فولاد افزا سپاهان متوقف شد.

این نماد حداکثر دو روز کاری پس از توقف و با اعلام این مدیریت، از طریق حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان قیمت بازگشایی خواهد شد.

مدیریت عملیات بازار بورس ایران همچنین در اطلاعیه‌های دیگری از بازگشایی چند نماد معاملاتی خبر داد.

براساس این اطلاعیه‌ها، نماد معاملاتی شرکت داروسازی تولید دارو ( دتولید ۱) پس از افشای اطلاعات با اهمیت مصادیق گروه (ب)، وفق ترتیبات مندرج در دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ایران، با محدودیت دامنه نوسان قیمت امروز یکشنبه ۱۴۰۱/۰۵/۰۹ آماده انجام معامله است.

همچین شرکت ورزیران ( کورز ۱) پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه صاحبان سهام و تقسیم سود نقدی هر سهم، از طریق انجام حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت و با اعمال یک مرحله پیش گشایش، امروز یکشنبه مورخ ۱۴۰۱/۰۵/۰۹ آماده انجام معامله است.

مدیریت عملیات بازار بورس ایران تاکید کرد: معاملات این نماد پس از انجام حراج ناپیوسته و حذف سفارشات، به صورت حراج پیوسته در دامنه مجاز قیمتی امکان‌پذیر است.

همچنین نماد معاملاتی شرکت لیزینگ رازی ( ولراز ۱) پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه صاحبان سهام، از طریق انجام حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت و با اعمال یک مرحله پیش‌گشایش، امروز یکشنبه ۱۴۰۱/۰۵/۰۹ آماده انجام معامله است.

معاملات این نماد، پس از انجام حراج ناپیوسته و حذف سفارشات، به‌صورت حراج پیوسته در دامنه مجاز قیمتی امکان‌پذیر است.

نماد معاملاتی شرکت تابان نیرو سپاهان ( تابا ۱) نیز، پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه صاحبان سهام نوبت دوم و تقسیم سود نقدی هر سهم، از طریق انجام حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت و با اعمال یک مرحله پیش گشایش، امروز یکشنبه ۱۴۰۱/۰۵/۰۹ آماده انجام معامله است.

انجام معاملات این نماد پس از انجام حراج ناپیوسته و حذف سفارشات، به صورت حراج پیوسته در دامنه مجاز قیمتی‌امکان‌پذیر است.

براساس اطلاعیه مدیریت عملیات بازار بورس ایران، نماد معاملاتی شرکت‌های کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران ( حکشتی )، باما (کاما)، تأمین سرمایه امین (امین)، سیمان‌خاش ( سخاش ) با توجه به افشای اطلاعات با اهمیت گروه ب ، با محدودیت نوسان قیمت آماده انجام معامله است.

همچنین نماد معاملاتی شرکت‌های شیشه همدان ( کهمدا )، پارس خزر ( لخزر ) با توجه به افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف، بدون محدودیت نوسان قیمت با استفاده از روش حراج آماده انجام معامله هستند.

بر این اساس لازم است، سرمایه‌گذاران علاوه بر توجه به این موضوع، اطلاعات منتشر شده روی تارنمای کدال (codal.ir) و سایر عوامل مؤثر بر قیمت سهام را در تصمیم گیری‌های خود لحاظ کنند.

براساس اطلاعیه مدیریت عملیات بازار شرکت بورس اوراق بهادار تهران، نماد معاملاتی شرکت سرمایه‌گذاری‌نیرو ( ونیرو ) با توجه به عدم کشف قیمت در روز معاملاتی قبل بدون محدودیت نوسان قیمت با استفاده از مکانیزم حراج آماده انجام معامله است.

در این اطلاعیه تاکید شده است سرمایه‌گذاران علاوه‌بر توجه به این موضوع، اطلاعات منتشر شده بر روی تارنمای کدال (codal.ir) و سایر عوامل مؤثر بر قیمت سهام را در تصمیم‌گیری‌های خود لحاظ کنند.

مدیریت عملیات بازار فرابورس ایران در اطلاعیه دیگری از بازگشایی نماد معاملاتی شرکت کف ( شکف ۱)، پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه صاحبان سهام و عدم اظهارنظر حسابرس درباره صورت‌های مالی سالانه منتهی به ۱۴۰۰/۱۲/۲۹، خبر داد.

براساس این اطلاعیه، معاملات این نماد از طریق انجام حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت و با اعمال یک مرحله پیش گشایش، انجام می‌شود.

معاملات پس از انجام حراج ناپیوسته و حذف سفارشات، به صورت حراج پیوسته در دامنه مجاز قیمتی امکان‌پذیر است.