تعریف اوراق بهادار


اختیار معامله قراردادی است که بین دوطرف خریدار و فروشنده منعقد شده و براساس آن طرف خریدار، حق دارد که مقدار مشخصی از دارایی مورد قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد. همانطور که در تعریف بالا ذکر شده است، خریدار حق دارد و این بدان معنی است که الزام و اجباری در اجرای تعهد نیست. در این نوع قرارداد طرفین توافق می کنند تا معامله ای را در آینده صورت دهند به شکلی که خریدار در ازای پرداخت مبلغ مشخصی این حق را خواهد داشت تا دارایی مورد توافق در قرارداد را در زمان مشخصی با قیمتی که در زمان عقد قرراداد تعیین شده است،بخرد یا بفروشد. در طرف دیگر، فروشنده در قبال ارائه این حق به خریدار، مبلغ معینی را در زمان عقد قرارداد دریافت می کند و بر اساس آنچه در قرارداد آمده است، برای فروش دارایی مذکور آمادگی دارد.

اوراق بهادار چیست؟

صکوک به عنوان اوراق بهادار با پشتوانه مالی تعریف می‌شود که باید خود دارای ارزش باشد و نمی‌تواند براساس فعالیت‌های سفته بازی و سوداگرانه و در واقع فعالیت‌هایی که بدون خلق ارزش و کار صورت می‌گیرند، سودآوری داشته باشد.

اوراق بهادار (به انگلیسی: Securities) یک ابزار مالی قابل داد و ستد و مثلی (عوض دار) ای است که دارای ارزش مالی می باشد. بانک ها به شکل های مختلف تقسیم بندی می شوند: اوراق بدهی مانند سند بدهی بانک، اوراق قرضه و سهام قرضه اوراق حقوق صاحبان سهام مانند سهام عادی و . ابزار های مشتقه مثل، قرار دادهای آتی، اختیار معامله، پایاپای یا سهام عادی سهام ممتاز حق تقدم سهام جایزه اوراق مشارکت مشتقات (Derivatives) اختیار معامله (Option) قرارداد آتی (Future) صکوک سهام عادی سهام عادى یک نوع دارائى مالى است که نشان‌دهنده مالکیت در یک شرکت است. از ویژگى‌هاى سهام عادى مى‌توان حق مالکیت، مسئولیت محدود سهامداران، حق رأى و کنترل شرکت و حق تقدم در خرید سهام جدید را نام برد. سهام عادی یک نوع دارایی مالی است که نشان دهنده مالکیت در شرکت است از ویژگی های حق مالکیت مسئولیت محدود سهامداران حق رای کنترل شرکت حق تقدم در خرید سهام جدید . سهام ممتاز سهام ممتاز نوعی اوراق بهادار است که دارندة آن نسبت به درآمدها و دارایی‌های شرکت، حق یا ادعای محدود و معینی دارد. این نوع از سهام را به دو دلیل ممتاز می‌نامند: سود این سهام قبل از سهام عادی پرداخت می‌شود. در زمان انحلال شرکت یا فروش دارایی‌ها، بعد از تسویة بدهی‌های شرکت، ابتدا صاحبان سهام ممتاز حقوق خود را دریافت می‌کنند و سپس باقیماندة دارایی‌ها به صاحبان سهام عادی می‌رسد. سهام ممتاز را اوراق بهادار ترکیبی نیز می‌نامند چون ویژگی‌های سهام عادی و اوراق قرضه را با هم دارا هستند. سهام ممتاز از نظر نداشتن سررسید و همچنین هزینة مالیاتی، شبیه سهام عادی‌اند؛ اما با توجه به دریافت سود ثابت همانند اوراق قرضه، در گروه اوراق بهادار با درآمد ثابت قرار می‌گیرند. ویژگی‌های سهام ممتاز به شرح زیر است: سهام ممتاز برای صاحبان آن دربردارندة نوعی حق مالکیت در شرکت است. سهام ممتاز بدون سررسید است. شرکت انتشاردهنده الزامی ندارد دارایی‌های خود را وثیقه یا رهن این اوراق قرار دهد، زیرا سهامداران ممتاز دارای حق مالکانه هستند. به دارندگان این سهام سود پرداخت می‌شود. پرداخت سود مستلزم این است که شرکت سود داشته باشد. دارندگان سهام ممتاز از نظر دریافت سود سهام بر دارندگان سهام عادی حق‌تقدم دارند. معمولاً سهام ممتاز بدون حق رأی هستند. یعنی دارندگان این سهام به هنگام انتخاب هیأت مدیره و یا سایر امور مربوط به ادارة شرکت حق رأی ندارند و نمی‌توانند در تصمیم‌گیری‌های شرکت دخالت کنند. حق تقدم صاحبان سهام عادی علاوه بر دریافت سود سهام و حق رأی دادن، حق دیگری هم دارند که آن را حق‌تقدم خرید سهام می‌نامند. معمولاً در اساسنامه‌ شرکتها بر اساس حقوق مدنی یا فقه اسلامی قید می شود که در صورت انتشار سهام جدید برای فروش، سهامداران فعلی در خرید آن اولویت دارند. این حق، همه‌ دارندگان سهام شرکت را که دارای حق رأی بوده و یا ادعایی بر اندوخته‌های شرکت داشته باشند، مجاز می‌نماید تا نسبت به مالکیت در سهام و پذیره‌نویسی آن اقدام نمایند. سهام منتشره قبل از عرضه برای عموم مردم، به سهامداران شرکت عرضه می‌شود.‌ از آنجا که سهامداران شرکت نیز خواهان حفظ حقوق و موقعیت خود در شرکت هستند، انتظار دارند در هنگام افزایش سرمایه و انتشار سهام جدید از سوی شرکت، نسبت به سایر خریداران اولویت داشته باشند. آنها در استفاده یا صرف‌نظر کردن از این حق، مختار هستند. اما از آنجا که معمولاً قیمت پیشنهادی فروش سهام شرکت، کم‌تر از قیمت بازار سهام است (قیمت پذیره‌نویسی معمولاً حدود 20- 15 درصد زیر قیمت بازار در زمان اعلان حق تقدم تعیین می‌شود)، سهامداران از این حق‌تقدم استفاده می‌کنند. حق‌تقدم‌های ناشی از افزایش سرمایه شرکت‌ها همانند سهام، در بورس قابل معامله است.. در صورتی که سهامدار تمایلی به دریافت سهم جدید نداشته باشد، می‌‌تواند با مراجعه به کارگزار، گواهی‌نامه حق‌تقدم خرید سهم خود را بر پایه قیمت روز بازار، به فروش برساند. حق تقدم‌ها عمر کوتاهی دارند. چنانچه سهامداران در مهلت اعلام شده، اقدام به پذیره نویسی نکنند یا از فروش گواهی حق‌تقدم صرف‌نظر کنند، شرکت پس از اتمام دوره پذیره‌نویسی، گواهی‌های مذبور را در بورس اوراق بهادار در معرض فروش قرار می‌دهد و مبلغ حاصل از فروش را پس از کسر ارزش اسمی و هزینه‌های مربوط، به حساب سهامدار واریز می‌کند. طبق عرف یا مقررات، سهامداران به‌طور مساوی مستحق دریافت سهام می‌‌باشند. شرکت‌ها از این منابع مالی برای اجرای یک پروژه جدید یا بازپرداخت بدهی‌های جاری استفاده می‌کنند. انتشار حق تقدم به معنی عرضه سهام عادی جدید به سهامداران موجود است تا آنها بتوانند به اندازه درصد مالکیت خود، سهام جدید را به قیمت معین و در مهلت تعیین شده پذیره نویسی نمایند. هدف از اعطای حق‌تقدم، در ابتدا حفظ کنترل سهامداران موجود بر ادارة شرکت و همچنین حفظ حقوق آنها در مقابل کاهش بهای سهام در نتیجه انتشار سهام جدید است. اگر شرکتی به سهامداران خود حق‌تقدم خرید سهام بدهد، آنان می‌توانند درصد مالکیت خود را در شرکت حفظ کنند. یکی از مزایای سهام در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار این است که چون سهامداران یک شرکت، در واقع به نسبت سهم خود، مالک آن شرکت محسوب می‌شوند، در خرید سهام جدید شرکت نیز اولویت قرار دارند. به این اولویت، حق تقدم خرید سهام می‌گوینـد. به عنوان مثال، فرض کنید شرکت الف قصد دارد با انتشار سهام جدید در بورس، سرمایـه خود را 20 درصـد افزایش داده و از 10 میلیارد تومان، به 12 میلیارد تومان برساند. باتوجه به اینکه قیمت اسمی هریک از سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، 100 تومان است، بنابراین شرکت مذکور برای آنکه سرمایه خود را 2 میلیارد تومـان افزایش دهد، باید 20 میلیون سهم 100 تومانـی منتشر کند: 2000000000=100×20000000 طبیعتا در این حالت، سهامداران فعلی شرکت الف برای خرید سهام جدید شرکت حق تقدم دارند و می‌توانند به میزان 20 درصد تعداد سهام موجود خود (یعنی متناسب با درصد افزایش سرمایه شرکت) سهام جدید با قیمت 100 تومان بخرند، بنابراین، اگر فردی مالک 1000 سهم شرکت الف باشد، می‌تواند یعنی 200 سهم جدید با قیمت اسمی 100 تومان خریـداری کند. 200=20%×1000 سهم جایزه زمانی که شرکت از ذخایر آزاد فراوانی برخوردار است، ممکن است بخشی از ذخایر خود را از راه انتشار سهام جایزه، در وجه سهامداران کنونی خود و به نسبت سهامی که در اختیار دارند، به سرمایه تبدیل کند. مدیران شرکت می‌توانند با انتقال بخشی از حساب ذخایر شرکت به حساب سرمایه سهمی و ثبت دفتری عملیات، این کار را انجام دهند. پس از انتشار سهام جایزه به طور معمول، قیمت سهام شرکت بسته به تعداد سهام جایزه منتشر شده در بازار سقوط می‌کند، اما از ‌آنجا که رقم سود هر سهم تغییری نمی‌کند، سهامدار شرکت که اکنون تعداد سهام او افزایش یافته است، پس از چندی با ترمیم قیمت سهام به سود دلخواهی دست پیدا می‌کند. اوراق مشارکت اوراق بهادار با نام یا بی‌نامی است که به موجب قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت با مجوز قانون خاص یا مجوز بانک مرکزی، برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز جهت ایجاد، تکمیل و توسعه طرح‌های سودآور تولیدی، ساختمانی و خدماتی شامل منابع مالی لازم برای تهیه مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی توسط دولت، شرکت‌های دولتی، شهرداری‌ها و مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و مؤسسات عام‌المنفعه و شرکت‌های وابسته به دستگاه‌های مذکور، شرکت‌های سهامی عام و خاص و شرکت‌های تعاونی منتشر می‌شود و به سرمایه‌گذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرح‌های یاد شده را دارند از طریق عرضه عمومی واگذار می‌گردد. مشتقات (Derivatives) ابزار مشتقه، اوراق بهاداری هستند که به خودی خود ارزش ذاتی ندارند و ارزش آن ها براساس دارایی اصلی دیگری تعیین می شود. به عبارت دیگر براساس یک دارایی اصلی یا زیربنایی، اوراق بهاداری فرعی ایجاد می شود. این اوراق بهادار با وجود آن که ارزش ذاتی ندارند ولی مانند یک اوراق بهادار مستقل در بورس معامله می شوند. ابزار مشتقه ی بسیار متنوعی در بازارهای بین المللی وجود دارند ولی مهم ترین آن ها در ایران اختیار معامله و قرارداد آتی هستند که در ادامه به طور خلاصه شرح داده می شوند. اختیار معامله اختیار معامله نوعی اوراق بهادار است که در بازار بورس ایران وجود ندارد. اختیار معامله دو نوع کلی دارد: Call یا اختیار خرید و Put یا اختیار فروش. به طور کلی قراردادهای اختیار دربرگیرنده نوعی حق هستند که می توان در صورت لزوم از آن ها استفاده کرد. در قرارداد اختیار خرید، خریدار حق خرید اوراق بهاداری را در زمانی مشخص می خرد (اختیار فروش نیز به همین شکل است). به عنوان مثال فرض کنید فردی حق خرید 1000 سهم شرکت X را طی سه ماه آینده در قیمت 120 تومان به قیمت 200 تومان می خرد. طی سه ماه آینده سهم X تغییرات زیادی خواهد کرد. حال فرض کنید در زمان سررسید قیمت سهم افت کرده و 100 تومان باشد درنتیجه اختیار خرید برای خریدار سودی نخواهد داشت زیرا وی می تواند سهم را 120 تومان بخرد. دراینحالت وی 200 تومان (بهای اختیار خرید) را از دست داده است. حال اگر در زمان سررسید قیمت سهام 250 تومان باشد، خریدار می تواند اختیار خود را اعمال کرده و سهم را به قیمت 120 تومان از فروشنده اختیار خرید بخرد و در بازار 250 تومان بفروشد. توجه داشته باشید که دارنده اختیار خرید مختار است که سهام را بخرد ولی فروشنده ی آن مجبور است که سهام را بفروشد. همین داستان در مورد اختیار فروش نیز وجود دارد. از نظر اعمال حق اختیار معاملات به دو دسته اروپایی و آمریکایی تقسیم می شوند. اختیار معاملات اروپایی را فقط می توان در زمان سررسید اعمال کرد ولی در مورد آمریکایی ها طی هر زمانی قبل از سررسید امکان اعمال وجود دارد. به طور کلی مباحث مرتبط با اختیار معاملات پیچیده تر از سهام عادی بوده و سناریوها و حالات بسیار متعددی را شامل می شود. هدف از چنین ابزاری افزایش نقدشوندگی بازار، پوشش خطر برای معاملات سهام و کاهش هزینه ی سهام داران است. به عنوان مثال فرض کنید شما اختیار فروش 1000 سهم شرکت X را در قیمت 200 تومان به قیمت 500 تومان بخرید (قیمت کنونی 220 تومان است). اگر طی سه ماه آینده قیمت سهم به 110 تومان برسد شما می توانید اختیار فروش خود را اعمال کرده و سهم خود را به فروشنده ی اختیار فروش، 200 تومان بفروشید و از بازار 110 تومان بخرید. در چنین حالتی شما در هر سهم 90 تومان سود کرده-اید. به عبارت دیگر شما از کاهش قیمت سهم سود کرده اید! در حالت های پیچیده تر می توان چندین اختیار معامله را ترکیب کرد و نوعی استراتژی بوجود آورد (به عنوان مثال حالتی ایجاد کرد که اگر قیمت سهمی تا سه ماه بعد بین 100 تا 300 تومان بود شما سود کرده و در غیراینصورت فقط مبلغ پرداختی بابت اختیار معامله را از دست دهید). چنین ابزاری را ابزار مشتقه می گویند زیرا خود ماهیتی مستقل ندارند و برای سایر اوراق بهادار از قبیل سهام عادی، شاخص و قراردادهای آتی تعریف می شوند. بیشترین کاربرد اختیار معامله برای سهام عادی و شاخص است. قرارداد آتی قرارداد آتی (futures contract) نوعی ابزار مشتقه است که قابلیت خرید و فروش در بازارهای مالی را دارد.[۱] در این قرارداد طبق عقد صلح یک طرف (فروشنده) توافق می کند در سر رسید معین ، مقدار معینی از کالای مشخص را در عوض قیمتی که الان تعیین می کنند به طرف دیگر (خریدار) تحویل دهد . صکوک اصطلاح صکوک برگرفته از واژه عربی صک به معنای چک، نوشته بدهکار، سفته و قبض بدهی است و به طور معمول، به عنوان اوراق قرضه اسلامی تعریف می‌شود. تمایزی که میان این دو تعریف از صکوک وجود دارد، اساسی و مهم است، چرا که با تاکید بر این تفاوت، هدف از به کارگیری صکوک به عنوان ابزاری جدید در بانکداری اسلامی، تقلید از اوراق قرضه مبتنی بر بهره در بانکداری معمول نیست، بلکه ایجاد ابزاری ابتکاری است که منطبق بر قوانین شریعت اسلام باشد. صکوک به عنوان اوراق بهادار با پشتوانه مالی تعریف می‌شود که باید خود دارای ارزش باشد و نمی‌تواند براساس فعالیت‌های سفته بازی و سوداگرانه و در واقع فعالیت‌هایی که بدون خلق ارزش و کار صورت می‌گیرند، سودآوری داشته باشد. اوراق بهادار صکوک منابع مالی را با پشتوانه ترازنامه و دارایی‌های فیزیکی شرکت‌های خاص جذب می‌کنند. انواع صکوک استفاده از لفظ صکوک جهت ابزارهای مالی اسلامی برای نخستین بار در سال 2002 در جلسه فقهی بانک توسعه اسلامی پیشنهاد شد. بعد از آن سازمان حسابداری و حسابرسی نهادهای مالی اسلامی اقدام به معرفی انواع صکوک نمود که عبارتند از: صکوک مالکیت دارایی‌هایی که در آینده ساخته می‌شود صکوک مالکیت منافع دارایی‌های موجود صکوک مالکیت منافع دارایی‌‌هایی که در آینده ساخته می‌شود صکوک صلم صکوک استصناع صکوک مرابحه صکوک مشارکت صکوک مضاربه صکوک نماینده سرمایه‌گذاری صکوک مزارعه صکوک مساقات صکوک ارائه خدمات صکوک حق‌الامتیاز

صکوک، ابزاری مناسب برای جانشینی اوراق قرضه

با استفاده از پرداخت اینترنتی بسیار سریع و ساده می توانید اصل این مقاله را که دارای 21 صفحه است به صورت فایل PDF در اختیار داشته باشید.

مشخصات نویسندگان مقاله صکوک، ابزاری مناسب برای جانشینی اوراق قرضه

چکیده مقاله :

این مقاله به تعریف، بررسی و تأثیر استفاده از اوراق صکوک اجاره در فرآیند تأمین مالی می پردازد. در این مطالعه ابتدا تأمین سرمایه به عنوان یکی از مباحث اصلی برای شروع و یا ادامه فرآیند تولید و روش تبدیل به اوراق بهادار کردن دارایی ها به عنوان یکی از روشهای تأمین سرمایه مورد توجه قرار می گیرد. اوراق قرضه به عنوان یکی از ابزارهای این روش بیان می شود و مشکل اوراق قرضه در قانون بانکداری بدون ربا و اثرات حذف بهره در این قانون مورد بررسی قرار می گیرد. سپس تعریف اوراق بهادار جانشین فعلی اوراق قرضه در بانکداری بدون ربا که همان اوراق مشارکت باشد، تعریف و مورد ارزیابی قرار گرفته و نواقص و ایرادهای آن مطرح می شود و لزوم تعریف و بکارگیری ابزار جدید مالی جایگزین اوراق قرضه مورد تأکید قرار می گیرد. در قسمت اصلی مقاله اوراق بهادار اسلامی یا همان صکوک و به ویژه صکوک اجاره تعریف و از جنبه های مختلف تطابق با قانون و شرع، مزایا و معایب، شباهت و تفاوت با اوراق قرضه متعارف و تجربه و عملکرد سایر کشورها در رابطه با انتشار اوراق صکوک مورد توجه قرار می گیرد. در انتهای مقاله نیز با تأکید بر سه ویژگی قانونی بودن، مقبول واقع شدن و کارا بودن، نتیجه گیری می شود این اوراق جایگزینی مناسب و مفید برای اوراق قرضه و اوراق مشارکت می باشد و بر اقدام دولت برای تعریف،حمایت و به کار گیری این ابزار جدید مالی در اقتصاد ایران تأکید می شود.

کلیدواژه ها:

کد مقاله /لینک ثابت به این مقاله

کد یکتای اختصاصی (COI) این مقاله در پایگاه سیویلیکا IEDC01_016 میباشد و برای لینک دهی به این مقاله می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است و به عنوان سند ثبت مقاله در مرجع سیویلیکا مورد استفاده قرار میگیرد:

نحوه استناد به مقاله :

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:

فطرس، محمدحسن و محمودی، حسین،1387،صکوک، ابزاری مناسب برای جانشینی اوراق قرضه،همایش اقتصاد اسلامی و توسعه،مشهد،https://civilica.com/doc/49959


در داخل متن نیز هر جا که به عبارت و یا دستاوردی از این مقاله اشاره شود پس از ذکر مطلب، در داخل پارانتز، مشخصات زیر نوشته می شود.
برای بار اول: ( 1387، فطرس، محمدحسن؛ حسین محمودی )
برای بار دوم به بعد: ( 1387، فطرس؛ محمودی )
برای آشنایی کامل با نحوه مرجع نویسی لطفا بخش راهنمای سیویلیکا (مرجع دهی) را ملاحظه نمایید.

مراجع و منابع این مقاله :

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :

  • نجفی، مهدی، " بررسی فرآیند تامین مالی از طریق انتشار .
  • پهلوان، حمید و رضوی، سید روح الله، "اوراق صکوک، تعریف، .
  • رضایی، مجید، " بررسی فقهی ابزارهای مالی مشتقه"، مجله اقتصاد .
  • سلیمان پور، محمد جواد، " قراردادهای مالی جدید در اسلام"، .
  • صانعی، یوسف، "ربای تولیدی"، انتشارات میثم تمار، .1383 .
  • Moftah Jassim, Al Moftah, _ Treatment of Islamic financial instruments .
  • Syed Ali, Salman, *Islamic capital market products: developments and challenges", .
  • Cakir, Selim and Raei, تعریف اوراق بهادار Faezeh, ،، Sukuk vs. Eurobonds: Is .
  • Nisar, Shariq, ?Islamic Bonds (Sukuk): Its Introduction and Application: Latest .
  • Al Omar, Foad and Abdel Haq, Mohamad, ?Islamic Banking, Theory, .

مدیریت اطلاعات پژوهشی

اطلاعات استنادی این مقاله را به نرم افزارهای مدیریت اطلاعات علمی و استنادی ارسال نمایید و در تحقیقات خود از آن استفاده نمایید.

باشگاه مشتريان

در باشگاه مشتریان شرکت کارگزاری رضوی به ازای تراکنش هایی که انجام می دهید از تخفیفات آن بهره مند خواهید شد.

مدیریت پاداشها

مشتریان کارگزاری رضوی می توانند همانند یک فروشگاه اینترنتی از بین پاداش های تعریف شده در سیستم توسط مدیر باشگاه، پاداش یا پاداش های مورد نظرشان را به سبد پاداش ها اضافه نمایند.

شبکه اجتماعی پویا

شبکه اجتماعی کارگزاری رضوی، محیطی پویا برای بحث و تبادل نظر کاربران بورسی است، آنها براحتی می توانند با سایر اعضای شبکه تبادل نظر و ایده نمایند.

گردش امتیازات

در بخش گردش امتیازات، بر طبق فرمول ارائه شده توسط کارگزاری یا فرمول پیش فرض سامانه (امکان سفارشی سازی فرمول وجود دارد) امتیاز هر کاربر را بعد از پایان روز معاملاتی بصورت خودکار محاسبه نموده و در سامانه ثبت می نماید.

مسابقات

مسابقات بخش مسابقات محیطی پویا را برای مشتریان فراهم میکند تا با شرکت در مسابقات تعریف شده از سمت مدیر باشگاه سطح مهارت و دانش خود را محک زده و کسب امتیاز کنند.

ابزارهای مشتقه

قرارداد آتـی سهام، قراردادی است که به موجب آن، فروشنده قرارداد تعهد می کند تعداد معینی از یک سهام پایه را در تاریخ مشخصی در آینده، با قیمت معین به خریـدار تحویل دهد؛ از طرف دیگر خریدار قرارداد آتی سهام تعهد می کند سهام موردنظر را در تاریخ تعیین شده، با قیمت معین از فروشنده اوراق، خریداری نماید.

همانطور که در مطلب معاملات قراردادهای آتی سکه و کالا: راهنمای کامل به تفصیل بیان شد، قرارداد آتی نوعی ابزار مشتقه است که به واسطه آن فروشنده تعهد می‌کند در زمان مشخصی (سررسید)، مقدار معینی از یک کالای مشخص را به قیمتی که در لحظه حال (الان) تعیین می‌کنند، به خریدار بفروشد. خریدار نیز طبق این قرارداد تعهد می‌کند کالای مذکور را با همان مشخصات (مقدار و زمان)، خریداری کند. بنابراین به‌طور خلاصه قرارداد آتی”توافقنامه‌ای است مبتنی بر خرید یا فروش دارایی مشخص در زمان معینی در آینده، با قیمت مشخص حال”.

? اختیار معامله

انواع اوراق بهادار, بورس اوراق بهادار, کد معاملات بورس, اوراق مشارکت, اوراق بدهی, اوراق قرضه, سهام عادی, سهام ممتاز, سهام جایزه, حقد تقدم سهام, ویژگی های سهام, کارگزاری آگاه, بآشگاه مشتریان آگاه, اوراق بهادار اسلامی, اوراق قرضه با درآمد ثابت, تامین مالی شرکتها, اوراق مشتقه, اختیار معامله, آتی کالا, آتی سهام

اختیار معامله قراردادی است که بین دوطرف خریدار و فروشنده منعقد شده و براساس آن طرف خریدار، حق دارد که مقدار مشخصی از دارایی مورد قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد. همانطور که در تعریف بالا ذکر شده است، خریدار حق دارد و این بدان معنی است که الزام و اجباری در اجرای تعهد نیست. در این نوع قرارداد طرفین توافق می کنند تا معامله ای را در آینده صورت دهند به شکلی که خریدار در ازای پرداخت مبلغ مشخصی این حق را خواهد داشت تا دارایی مورد توافق در قرارداد را در زمان مشخصی با قیمتی که در زمان عقد قرراداد تعیین شده است،بخرد یا بفروشد. در طرف دیگر، فروشنده در قبال ارائه این حق به خریدار، مبلغ معینی را در زمان عقد قرارداد دریافت می کند و بر اساس آنچه در قرارداد آمده است، برای فروش دارایی مذکور آمادگی دارد.

بنابراین طبق آنچه گفته شد، دارنده قرارداد (خریدار) در اعمال حق خود مختار است و در صورتی که از اجرای قرارداد منصرف شود، مبلغی را که برای دریافت این حق در زمان انعقاد قرارداد بسته، از دست خواهد داد. در سوی دیگر قرارداد، فروشنده به خواست خریدار، مجبور به اجرای قرارداد خواهد بود.

قراردادهای اختیار معامله به دو دسته طبقه‌بندی می‌شوند:

قرارداد اختیار خرید

دارنده این نوع اختیار معامله، حق دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت مشخصی (به قیمت توافقی) در دوره زمانی معینی بخرد.

قرارداد اختیار فروش

این قرارداد به دارنده حق می‌دهد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دوره زمانی مشخصی بفروشد. درحالی‌که خریدار قرارداد اختیار خرید، به امید افزایش قیمت آن را می‌خرید، خریدار قرارداد اختیار فروش پیش‌بینی می‌کند که قیمت در آینده کاهش خواهد یافت.

اوراق مبتنی بر بدهی

بنگاه های اقتصادی می توانند به دو روش زیر وجه مورد نیاز خود را به عنوان قرض دریافت کنند:

  • دریافت وام از بانک ها در قبال وثیقه کردن اموال
  • دریافت وام از اشخاص حقیقی و حقوقی در ازای انتشار اوراق بدهی

? اوراق قرضه

اوراق قرضه که از آن به عنوان اوراق بدهی نیز یاد می شود، ورقه ای است که قابلیت معامله داشته و بیانگر مبلغ وام با سود مشخصی است که در فواصل زمانی از پیش تعیین شده پرداخت می‌شود و می‌باید در سررسید مشخصی کل مبلغ آن به خریدار اوراق پرداخت شود. این اوراق ممکن است علاوه بر سود در نظر گرفته شده، حق یا حقوق دیگری نیز برای خریدار خود به همراه داشته باشد. بنابراین در این اوراق سود، زمان پرداخت سود و زمان سررسید آن مشخص است.

این اوراق دارای انواع گوناگون بوده که بر اساس علت مشخصی تقسیم بندی می شود. از جمله می‌توان در این تقسیم‌بندی‌ها به موارد زیر اشاره کرد:
سررسید، نرخ بهره، ماهیت وام گیرنده، میزان انتشار، نوع وثیقه، شدت قابلیت تبدیل و تسعیر(نوسانات)، نوع وابستگی وام گیرنده یا بدهی، هدف انتشار و نوع پولی که اوراق با آن پول انتشار می‌‌‌یابد.

? به لحاظ زمان سررسید، اوراق قرضه به سه تعریف اوراق بهادار دسته تقسیم می شوند:

  • کوتاه مدت با سررسید یک تا پنج سال
  • میان مدت با سررسید پنج تا ده سال
  • بلندمدت با سررسید بیش از ۱۰ سال

? به لحاظ تعداد سررسید، اوراق قرضه به دو دسته تقسیم می شوند:

  • متداولترین نوع اوراق قرضه به شکلی است که سررسید آن مشخص و فقط یک تاریخ سررسید دارد.
  • نوع دیگر این اوراق، سریالی است که تاریخ‌های سررسید متفاوت برای آن در نظر گرفته می‌شود که در هر سررسید، نسبتی از مبلغ ورقه قرضه پرداخت می‌شود.

? براساس نرخ بهره می توانیم اوراق قرضه را به دو دسته تقسیم کنیم:

  • اوراق قرضه با نرخ بهره‌ ثابت: شامل اوراق رهنی، اوراق قرضه تضمین شده، اوراق قرضه قابل تبدیل، اوراق قرضه درآمدی
  • اوراق قرضه با نرخ شناور: در این نوع اوراق قرضه نرخ بهره در دوره هایی (مثلا سه ماه یک بار) مورد تجدید نظر قرار می گیرد. اوراق با نرخ شناور از جمله ابزارهای بدهی از نوع اوراق قرضه اند که ابزارهای بدهی بلندمدت سنتی را تشکیل می‌دهند.

لازم به توضیح است گواهی سپرده با نرخ شناور، اوراقی است که توسط بانک ها منتشر شده و دارای نرخ شناور است.

اوراق قرضه به طور معمول توسط دولت منتشر و ضمانت می شود یا آز آنجا که پرداخت اصل و فرع این اوراق توسط دولت تعهد می شود، بدون خطر محسوب می شوند و مورد اطمینان سرمایه‌گذار است و ریسک آن بسیار پایین است. اوراق قرضه دولتی، اوراق قرضه شهرداری هاو اوراق خزانه نمونه هایی از اوراق قرضه منتشر شده توسط دولت است.

ویژگی‌های اوراق قرضه به شرح زیر است:

  • دارنده این اوراق بستانکار شرکت محسوب شده و حق دریافت اصل مبلغ اسمی و بهره آن را دارد.
  • دارنده اوراق قرضه مالکیتی در شرکت نداشته و سهمی از سودی که به سهامداران پرداخت می شود، ندارد.
  • اوراق قرضه دارای سررسید مشخص هستند. برخی از اوراق در یک مقطع معین زمانی سررسید می‌شوند و برخی دیگر به تدریج سررسید می‌شوند.
  • معمولاً این اوراق دارای ارزش اسمی مشخص هستند.
  • اگر ناشر اوراق قرضه ورشکست شود دارندگان اوراق قرضه در دریافت اصل و فرع سرمایه خود بر صاحبان سهام حق‌تقدم دارند. اگر شرکتی چند نوع اوراق قرضه منتشر کند، ترتیب اولویت آن‌ها در قراردادهای مربوط، قید می‌شود.
  • بعضی از شرکت‌ها برای ایجاد جذابیت و انگیزه بیشتر در سرمایه‌گذاران اقدام به انتشار اوراق قرضه با وثیقه می‌کنند. مثلاً ممکن است شرکت، زمین یا ساختمان خود را وثیقه اوراق قرضه قرار دهد. هر چند شرکت‌های مشهور و معتبر معمولاً اوراق قرضه بدون وثیقه منتشر می‌کنند.
  • به طور کلی دارندگان اوراق قرضه در زمینه تصمیم‌گیری شرکت حق‌رأی ندارند. هر چند ممکن است که دارندگان انواع خاصی از اوراق قرضه در مواردی از تصمیم‌گیری‌های شرکت (مثل انتشار و فروش اوراق قرضه‌های دیگر یا در موارد ادغام شرکت در شرکت‌های دیگر) حق رأی داشته باشند. البته، اگر شرکتی شرایط مندرج در قرارداد اوراق قرضه را رعایت نکند، دارندگان اوراق قرضه می‌توانند بر بسیاری از فعالیت‌های شرکت اعمال قدرت کنند.
  • اگر اوراق قرضه در قالب عرضه خصوصی به خریدار فروخته شود، فقط ناشر و خریدار، طرف‌های قرارداد هستند. ولی اگر اوراق قرضه به طور عمومی به تعدادی زیادی از خریداران فروخته شود، غیر از طرف‌های قرارداد شخص دیگری نیز به عنوان امین به نمایندگی از دارندگان اوراق قرضه بر اجرای تعهدات شرکت نظارت می‌کند.

? اوراق مشارکت

همانطور که در مطلب “اوراق مشارکت و نحوه خرید و فروش آن در بازار سرمایه ایران” آمده بر اساس ماده ۲ قانون انتشار اوراق مشارکت مصوب ۱۳۷۶/۰۶/۳۰ مجلس شورای اسلامی و ماده ۱ آیین‌نامه اجرایی قانون نحوۀ انتشار اوراق مشارکت مصوب ۱۳۷۷/۵/۱۸ هیئت وزیران، اوراق مشارکت، اوراق بهادار با نام یا بی‌نامی است که به موجب قانون یا مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به قیمت اسمی مشخص برای مدت معین ‌و برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرح‌های عمرانی- انتفاعی دولت مندرج در قوانین بودجه سالانه کشور یا برای تأمین منابع مالی لازم برای تهیۀ مواد ‌اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی توسط دولت، شرکت‌های دولتی، ‌شهرداری‌ها و مؤسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی و مؤسسات عام المنفعه و شرکت‌های ‌وابسته به دستگاه‌های مذکور، شرکت‌های سهامی عام و خاص و شرکت‌های تعاونی تولید منتشر می‌شود و به سرمایه‌گذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرح‌های‌ یاد شده را دارند از طریق عرضه عمومی واگذار می‌گردد.

? ابزارهای مالی اسلامی (صکوک)

ابزارهای مالی اسلامی یا همان صکوک، اوراق بهادار با ارزش مالی یکسان و قابل معامله در بازارهای مالی هستند که بر پایه یکی از قراردادهای مورد تایید اسلامی طراحی شده‌اند و دارندگان اوراق بصورت مشاع مالک یک یا مجموعه‌ای از دارایی‌ها و منافع حاصل از آن ‌ها می‌باشند. صکوک ابزار نوینی است که در کشورهای اسلامی به جای اوراق قرضه بکار گرفته می‌شود این اوراق مبتنی بر دارایی با درآمد ثابت یا متغیر قابل معامله در بازار ثانویه و بر اساس اصول شریعت است. اوراق صکوک باید خود دارای ارزش هستند و نمی‌توانند بر اساس فعالیت‌های سفته بازی باشند.

نتیجه گیری

در این مطلب با انواع بازار اوراق بهادار به لحاظ نوع دارایی آشنا شدیم. همچنین دانستیم که در هر بازار چه اوراقی مورد معامله قرار می‌گیرد. همانطور که گفته شد شرکت ها می توانند با یک یا چند نمونه از این اوراق منابع مالی خود را جهت توسعه فعالیت های خود تامین نمایند. از بین مواردی که بررسی شد سهام عادی متداول ترین اوراق بهادار در دنیا محسوب می‌شود. با ویژگی‌های هر یک از این اوراق آشنا شدیم و دانستیم هر یک از انها چه حقوقی را نصیب صاحبان خود می‌کند. به زودی و در مباحث آتی به بررسی ابزارهای مالی اسلامی پرداخته خواهد شد.

اوراق بهادار با درآمد ثابت از تعریف تا معرفی انواع آن

همانطور که می‌دانید سرمایه‌گذاری در بازار بورس، گزینه‌ای بسیار مناسب برای افراد دارای روحیه ریسک پذیری بالا می‌باشد. اما آیا روشی وجود دارد که افرادی که اهل ریسک نیستند نیز بتوانند به بازار بورس راه یابند؟ آیا راهی وجود دارد که علاوه بر حفظ اصل سرمایه سرمایه‌گذاران، سودهایی را نیز برای آنها رقم بزند؟ برای پاسخ به این سوال‌ها می‌بایست شما را با اوراق بهادار با درآمد ثابت که یکی از بهترین راهکارهای سرمایه‌گذاری با پرداختی‌های با بازه زمانی از پیش تعیین شده است، آشنا سازیم. اگر شما نیز به دنبال آشنایی با این روش سرمایه‌گذاری کم ریسک هستید، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را از دست ندهید.

اوراق بهادار با درآمد ثابت چیست؟

اوراق بهادار با درآمد ثابت (Fixed-Income Security) نوعی روش سرمایه‌گذاری بوده که در آن فرد سرمایه‌گذار در تاریخ‌های مشخص، مبالغی را دریافت می‌نماید. این روند تا زمان پایان تاریخ سررسید این اوراق ادامه خواهد داشت. در تاریخ سررسید نیز اصل مبلغ سرمایه‌گذاری شده توسط فرد به وی بازگردانده می‌شود.

اوراق بهادر با درآمد ثابت

در واقع، در این سبک از سرمایه‌گذاری یک جریان درآمدی برای فرد ایجاد می‌گردد و در پایان نیز اصل مبلغ سرمایه به وی بازگردانده می‌شود. توجه داشته باشید که عبارت ثابت در عنوان این اوراق، به معنای دریافتی‌های با مقادیر ثابت نیست. بلکه به جنبه اجباری بودن برنامه زمانی پرداخت‌ها اشاره دارد. بازده این اوراق نسبت به سهام کمی کمتر بوده و در مقایسه با سپرده‌های بانکی، اندکی بیشتر است.

اوراق بهادار با درآمد ثابت را می‌توان یکی از ابزارهای بر پایه بدیهی دانست. به عبارتی، این اوراق نوعی قرض به دولت و یا بانک‌ها بوده که آنها نیز در قبالش، سودهایی کوپنی به سرمایه‌گذاران پرداخت و در پایان نیز اصل مبلغ را به آنها باز می‌گردانند. سرمایه‌گذارانی که به دنبال تحمل ریسک کمتر و برخورداری از جریان تضمین شده نقدینگی هستند، از این اوراق به شدت استقبال می‌نمایند.

مزایای ‌سرمایه گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت

همانطور که گفتیم، اوراق بهادار با درآمد ثابت را می‌توان یک روش سرمایه‌گذاری تقریبا بدون ریسک به حساب آورد. از اصلی‌ترین مزایای این اوراق می‌توان به اولویت پرداخت پول دارندگان آن در زمان انحلال یا ورشکستگی یک شرکت اشاره کرد. علاوه بر این، 3 مورد دیگر از مزایای کلیدی این اوراق عبارتند از:

1. سرمایه گذاری مطمئن با درجه ریسک بسیار پایین

اوراق بهادار با درآمد ثابت را می‌توان یکی از کم ریسک‌ترین گزینه‌ها جهت سرمایه‌گذاری به حساب آورد. در این روش به دلیل سرمایه‌گذاری در بخش‌های مطمئن و با ریسک پایین، نوسانات و نرخ سود کم می‌باشد. از این رو می‌توان ریسک آن را نیز به همان نسبت پایین دانست.

2. حفظ اصل سرمایه ضمن برخورداری از پرداخت سودهای دوره ای

سرمایه‌گذاران در حوزه اوراق با درآمد ثابت، علاوه بر دریافت مبالغی در دوره‌های معین، در تاریخ سررسید این اوراق نیز اصل سرمایه خود را دریافت می‌نمایند. از این رو، از یک جریان درآمدی تقریبا بدون ریسک بهره خواهند برد. همچنین معین بودن زمان سررسید نیز به افراد این امکان را می‌دهد که برای سایر سرمایه‌گذاری‌های مورد نظر خود در آینده نیز یک برنامه زمانی مشخص داشته باشند.

3. تضمین اعتبار و بازگشت سرمایه

کلیه اوراق با درآمد ثابت، توسط شرکت‌هایی اعتبارسنجی می‌گردند. این امر به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که انتخاب بهتری با توجه به ثبات اقتصادی هر یک از آنها داشته باشند. علاوه بر این، با توجه به اینکه دولت پرداخت این اوراق را تضمین می‌کند، بازگشت سرمایه افراد نیز امری بدون ریسک و قطعی خواهد بود.

معایب و ریسک‌های ‌اوراق بهادار با درآمد ثابت

همانطور که گفته شد، این اوراق کمترین میزان ریسک را دارند اما این امر به معنای صفر بودن درجه ریسک آنها نیست. در واقع هر نوع سرمایه‌گذاری ریسک‌های احتمالی خود را خواهد داشت. اوراق بهادار با درآمد ثابت نیز از این قاعده مستثنی نیستند. از جمله اصلی‌ترین ریسک‌های این اوراق می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

1. ریسک مربوط به تورم

یکی از ریسک‌های اوراق با درآمد ثابت را می‌توان، نرخ تورم دانست. در واقع ممکن است شرایط به گونه‌ای پیش رود که نرخ بهره پرداختی، نتواند نرخ تورم را پوشش دهد و این امر برای سرمایه‌گذاران مشکل ساز گردد.

2. ریسک مربوط به نرخ بهره

به طور معمول، بین نرخ بهره و ارزش اوراق بهادار با درآمد ثابت، رابطه‌ای معکوس حاکم است. به عبارتی، با کاهش نرخ بهره، سرمایه‌گذاران تمایل به خروج پول خود از بانک را خواهند داشت. در این شرایط، سرمایه‌گذاری ایمن در بورس مورد استقبال بیشتری قرار خواهد گرفت. از این رو، با کاهش نرخ بهره، به ارزش اوراق با درآمد ثابت افزوده خواهد شد و بالعکس.

3. ریسک مربوط به وقایع غیر منتظره

رویدادهای غیرمنتظره همچون سیل، جنگ، زلزله و… می‌توانند ارزش اوراق با درآمد ثابت را تحت تاثیر قرار دهند. البته این امکان وجود دارد که رویداد مربوطه تنها در یک بخش خاص اتفاق بیافتد و ارزش اوراق آن بخش را تحت تاثیر قرار دهد.

انواع ‌اوراق بهادار با درآمد ثابت

به طور کلی، اوراق بهادار با درآمد ثابت به دو دسته اوراق بدهی و گواهی سپرده قابل تقسیم می‌باشند. البته در این بین، اوراق بدهی رایج‌تر از دسته دیگر بوده و از محبوبیت بیشتری نیز برخوردار هستند. به طوری که در بسیاری کشورهای دنیا، اکثر سرمایه‌گذاران پول خود را به طور معمول به خرید اوراق بورسی با ریسک کم و همینطور اوراق بدهی اختصاص می‌دهند. در ادامه با هر دو نوع اوراق با درآمد ثابت به طور کامل آشنا خواهیم شد.

انواع اوراق بهادر

1. اوراق بدهی

اوراق بدهی را می‌توان یکی از رایج‌ترین انواع اوراق با درآمد ثابت دانست. به طور معمول این اوراق با هدف تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی انتشار می‌یابند. به عبارتی، شرکت‌ها و دولت‌ها با فروش این اوراق به عموم مردم، به نوعی از آنها وام گرفته و از این طریق منابع مالی مورد نیاز خود جهت اجرای پروژه‌ها را تامین می‌نمایند.

لازم است به این نکته اشاره کرد که سرمایه‌گذاران اوراق بدهی، سهمی در مالکیت شرکت‌ها ندارند. از این رو، حق رای در تصمیم گیری‌های شرکت را نیز نخواهند داشت. این احتمال وجود دارد که اوراق بدهی کوپن پرداخت سود داشته باشند. در این صورت، می‌بایست در بازه‌های زمانی مشخصی به دارندگان این اوراق، مقادیر از پیش تعیین شده‌ای پرداخت گردد.

اوراق بدهی به دو دسته اوراق قرضه با نرخ بهره ثابت و اوراق قرضه با نرخ بهره شناور تقسیم می‌گردد. از جمله مشخصه‌های مشترک تمامی انواع اوراق بدهی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

  • تاریخ سررسید
  • ارزش اسمی
  • قیمت فروش
  • بازده تا تاریخ سررسید (YTM)
  • ارزش اسمی
  • نرخ سود اسمی

در ادامه، به منظور آشنایی با انواع اوراق بدهی، ابتدا شما را با تعریف اوراق قرضه آشنا ساخته و سپس به تشریح هر یک از انواع اوراق بدهی خواهیم پرداخت.

اوراق قرضه چیست؟

طبق ماده 52 اصلاحیه قانون تجارت، تعریف اوراق قرضه به شرح زیر می‌باشد:

“ورقه قرضه، ورقه قابل معامله‌ای است که معرف مبلغی وام است با بهره معین که تمام یا اجزای آن در موعد معین باید مسترد گردد.”

به عبارتی، شرکت‌ها با انتشار این اوراق به نوعی از عموم مردم وام گرفته و منابع مورد نیاز خود را تامین می‌نمایند. در واقع، با این روش، شرکت‌ها مبالغ بالایی را از تعداد زیادی سرمایه‌گذار قرض نموده که هر کدام از آنها تنها بخش کوچکی از اوراق را خریداری نموده‌اند.

سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه در مقایسه با سهام از ریسک کمتری برخوردار می‌باشد و این یک مزیت بزرگ برای این اوراق به حساب می‌آید. البته باید اشاره کرد که این اوراق برخلاف دیگر اوراق، معافیت مالی نداشته و شاید بتوان این را نیز یکی از اصلی‌ترین معایب آن به شمار آورد.

اوراق قرضه با نرخ بهره ثابت

از انواع اوراق قرضه با نرخ بهره ثابت می‌توان به اوراق قرضه قابل تبدیل، اوراق قرضه رهنی، اوراق قرضه درآمدی، اوراق قرضه تضمین شده و… اشاره نمود.

اوراق قرضه با نرخ بهره شناور

منظور از شناور بودن نرخ بهره در این اوراق آن است که در بازه‌های زمانی مختلفی (به طور معمول هر سه ماه یکبار) نرخ بهره این اوراق مجددا مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. بانک‌ها اینگونه اوراق را منتشر کرده و تحت عنوان گواهی سپرده با نرخ شناور از آنها یاد می‌شود.

اوراق مشارکت

اوراق مشارکت را می‌توان نوعی اوراق قرضه دانست که جهت اجرای طرحی معین از طریق عرضه عمومی واگذار می‌گردد. دارندگان این اوراق به نسبت مبلغ اسمی سود حاصل از اجرای طرح ها در آن سهیم می‌شوند.

این اوراق می‌توانند به هر دو صورت بی نام و یا با نام باشند. به طور کلی، اوراق مشارکت بورسی با نام بوده و اوراق غیر بورسی از جمله اوراق بی نام به حساب می‌آیند. قیمت، طول دوره سرمایه‌گذاری و همینطور هدف از انتشار این اوراق معین می‌باشد.

اوراق مشارکت خود به دو دسته زیر قابل تقسیم می‌باشند:

1. اوراق مشارکت ساده

به طور کلی، اکثر اوراق منتشر شده در ایران جز دسته اوراق مشارکت ساده به حساب می‌آیند. این اوراق می‌توانند بی نام و یا با نام باشند. معاملات این اوراق طبق مکانیزم‌های حقوقی مشخصی که تضمین بازپرداخت اصل و سود ورقه را پیش بینی نموده‌اند، انجام می‌گردد.

این اوراق پس از انتشار، غیر قابل تغییر می‌باشند. دارندگان این اوراق در یک طرح اجرایی مشخص سهیم بوده و در زمان سررسید، دارندگان و منتشر کنندگان آن، ضمن دریافت سودهای حاصل از اجرای طرح‌های مربوطه، اصل سرمایه خود را نیز دریافت می‌نمایند. به این ترتیب، ارتباط آنها با شرکت ناشر از آن پس پایان می‌یابد.

2. اوراق مشارکت مرکب

انتشار اوراق مشارکت مرکب، به وسیله شرکت‌های سهامی عام صورت می‌گیرد. این اوراق، به دو نوع اوراق مشارکت قابل تعویض با سهام یا اوراق مشارکت قابل تبدیل با سهام تقسیم بندی می‌گردند. در نوع اول، اوراق در تاریخ سررسید نهایی خود با سهام سایر شرکت‌های پذیرش شده در بورس تعویض می‌شوند. در نوع دوم نیز، با فرا رسیدن زمان سررسید و یا افزایش سرمایه، اوراق به سهام شرکت‌های منتشر کننده اوراق تبدیل می‌گردند. (همانطور که ذکر شد، این نوع از اوراق مشارکت مرکب، در صورت افزایش سرمایه شرکت قابل انتشار می‌باشند.)

لازم است توجه داشته باشید که به طور معمول این نوع اوراق در ایران منتشر نمی‌گردند.

2. گواهی سپرده

علاوه بر اوراق بدهی، گواهی سپرده نیز یکی از انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت به حساب می‌آید. گواهی سپرده، توسط بانک‌ها منتشر و عرضه می‌شود و تضمین اصل سپرده و سودهای پرداختی نیز به عهده خود بانک می‌باشد.

سرمایه‌گذاران سودهای خود را از طریق کوپن‌های گواهی سپرده و به صورت دوره‌ای دریافت می‌نمایند. این گواهی‌ها دارای تاریخ سررسید و نرخی ثابت برای سود هستند و به شخص دارنده یا حامل، این اجازه را می‌دهند که سود سپرده را مسترد نماید.

دو نوع گواهی سپرده عبارتند از:

  • گواهی سپرده مدت‌دار ویژه سرمایه‌گذاری عام

این نوع گواهی به سپرده‌هایی گفته می‌شود که با سررسید مشخص نزد بانک‌ها افتتاح می‌شوند. بانک‌ها نیز در قبال دریافت این سپرده‌ها، گواهی تحت عنوان گواهی سپرده مدت دار ویژه سرمایه‌گذار عام صادر می‌نماید. این نوع گواهی دربردارنده شرایط قرارداد سپرده گذاری بود و می‌تواند به صورت با نام و یا بی نام باشد.

  • گواهی سپرده مدت‌دار ویژه سرمایه‌گذاری خاص

این نوع گواهی به سپرده‌هایی اطلاق می‌گردد که بانک به منظور تامین منابع مالی اجرای پروژه‌های ساختمانی، خدماتی، تولیدی و… افتتاح می‌نمایند. این نوع گواهی‌ها نیز دارای سررسیدی مشخص می‌باشند.

جمع بندی

در این مقاله سعی شد تا شما را با اوراق بهادار با درآمد ثابت آشنا سازیم. دریافتیم که این اوراق از ریسک بسیار پایینی برخوردار بوده و ضمن حفاظت از سرمایه اصلی سرمایه‌گذاران، سودهایی را نیز به صورت دوره‌ای برای آنها به ارمغان می‌آورد. از این رو چنانچه به دنبال تجربه ریسک‌های بالا نیستید، خرید این اوراق می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای شما باشد.

امیدواریم این مقاله برای شما خوانندگان گرامی مفید واقع شده باشد. پیشنهاد می‌کنیم چنانچه سوالی در خصوص این اوراق و یا تجربه‌ای از استفاده از آن را دارید، در قسمت دیدگاه با ما در میان بگذارید.

در پایان لازم دیدیم تا با توجه به استقبال روز افرون افراد جامعه از بورس و اهمیت مبحث انتخاب کارگزار، شما را با یکی از شناخته شده ترین کارگزاران بازار سرمایه آشنا سازیم. پیشنهاد ما به شما کارگزاری مدبر آسیا است. این کارگزاری با دارا بودن تیمی فعال و با تجربه، آماده است تا شما را در مسیر پر نشیب و فزار سرمایه‌گذاری در بورس همراهی کند. می‌توان گفت کارگزاری مدبر آسیا، سقف خواسته‌های شما از یک کارگزار را برآورده ساخته و بدون شک بالاترین کیفیت خدمت رسانی را در این کارگزاری تجربه خواهید نمود.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.